< Solomona 6 >
1 E KUU keiki, ina e hoohiki oe e panai no kou hoalauna, Ina i pai kou lima me ka malihini,
Hijo mío, imagina que te has comprometido como codeudor para pagar una deuda a favor de tu vecino, y has estrechado tu mano con un extranjero para cerrar ese pacto,
2 A i puni oe i ka olelo a kou waha, A i punihei oe i ka olelo a kou waha.
quedando así atrapado por tu promesa, y preso por tu palabra.
3 Ano la, e kuu keiki, e hana oe i keia, i pakele. I kou lilo ana i ka lima o kou hoalauna: O hele, e hoohaabaa ia oe iho, e hoolaulea i kou hoalauna.
Esto es lo que debes hacer: Sal de ese compromiso, porque te has puesto bajo el poder de esa persona. Ve donde tu vecino con toda humildad y pídele que te libre de ese compromiso.
4 Mai haawi i ka hiamoe i kou mau maka, Aole hoi e pipili kou mau lihilihi:
No te demores, ni te vayas a dormir sin haberlo resuelto. No descanses hasta haberlo hecho.
5 E hemo aku oe me he dia la mailoko ae o ka lima, A e like hoi me ka manu mai ka lima ae o ke kuhea manu.
Sal de esa deuda como la gacela que escapa de una trampa, como un ave que sale de la jaula del cazador.
6 E ka mea hiamoe, e hele oe i ka anonanona, E nana i kona aoao a e hoonaauao iho:
¡Ve y observa a las hormigas, holgazán! Aprende de lo que hacen, para que seas sabio.
7 Aohe alii ia ia, Aole haku, aole hoi lunakanawai;
Ellas no tienen un líder, ni un dirigente, ni un gobernador,
8 Hoahu no oia i kana ai i ke kau, I ka wa e ohi ai, hoiliili oia i kana mea ai.
y sin embargo trabajan duro durante el verano para obtener su alimento, recogiendo todo lo que necesitan para el tiempo de la cosecha.
9 E ka mea hiamoe, pehea ka loibi o kou hiamoe ana? Ahea la oe e ala mai ai mai kou hiamoe ana mai?
¿Hasta cuándo estarás allí acostado, holgazán? ¿Cuándo te levantarás de tu sueño?
10 He moe iki ae, he hiamoe iki ae, He pelu hou iki ae i ka lima a hiamoe:
Tú dices: “Dormiré un poco más, solo una siesta, o cruzaré los brazos un poquito más para descansar”.
11 A e hiki mai kou ilihune me he kanaka hele la, A me kou nele e like me ke kanaka kaua.
Pero la pobreza te atacará como un ladrón, y la miseria como un guerrero armado.
12 O ke kanaka aia, o ke kanaka hewa, Hele no oia me ka waha hoopunipuni.
Los rebeldes y malvados andan por ahí diciendo mentiras,
13 Iimo oia me ka maka, ao aku oia me ka wawae, Kuhikuhi oia me kona manamanalima;
guiñando un ojo, haciendo gestos escurridizos con sus pies, y haciendo señales descorteses con sus dedos.
14 He kolohe no ma kona naau, Noonoo ino oia i na la a pau, Hookonokono oia i ka hakaka.
Sus mentes retorcidas solo traman maldad, causando problemas siempre.
15 Nolaila, e loohia koke mai oia e ka make; E haihai koke ia oia, aole mea nana e hoola,
Por ello el desastre cae sobre tales personas, y en solo un instante son destruidos sin remedio.
16 O keia mau mea eono, he mau mea e inaina mai ai o Iehova; Ehiku hoi e hoopailua ai o kona naau.
Hay seis cosas que el Señor aborrece, y aun siete que detesta:
17 O na maka kiekie, o ke elelo wahahee, A me na lima hookahe koko hala ole,
los ojos arrogantes, una lengua mentirosa, las manos que matan al inocente,
18 O ka naau e imi ana i na manao kolohe, A me na wawae e holo kiki ana i ka hewa,
una mente que conspira maldad, los pies que se apresuran a hacer el mal,
19 O ka mea hoike hoopunipuni e hana ana i ka wahahee, A me ka mea hookonokono i ka hakaka mawaena o na hoahanau.
un testigo falso que miente, y los que causan discordia entre las familias.
20 E kuu keiki, e malama oe i ke kanoha a kou makuakane, Mai haalele hoi i ke kanawai o kon makuwahine.
Hijo mío, presta atención a la instrucción de tu padre, y no rechaces la enseñanza de tu madre.
21 E hawele mau oe ia mau mea ma kou naau, E nakii oe ia mau mea ma kou a-i.
Guárdalas siempre en tu mente. Átalas en tu cuello.
22 I kou hele ana, ea, e kai aku ia ia oe; I kou moe ana e kiai oia maluna ou; I kou ala ana iluna, oia ke kamailio pu me oe.
Ellas te guiarán cuando camines, te cuidarán al dormir, y te hablarán al levantarte.
23 No ka mea, he kukui ke kauoha, He malamalama ke kanawai, O ka aoao o ke ola oia ke ao ana e naauao ai:
Porque la instrucción es como una lámpara, y la enseñanza es como la luz. La corrección que surge de la disciplina es el camino a la vida.
24 I malamaia oe i ka wahine ino, I ka malihini i hoomalimali me kona elelo.
Te protegerá de una mujer malvada y de las palabras seductoras de una prostituta.
25 Mai kuko aku i kona maikai maloko o kou naau, Aole hoi e puniheiia e kona mau lihilihi.
No dejes que tu mente codicie su belleza, y dejes que te hipnotice con sus pestañas.
26 No ka mea, no ka wahine hookamakama, E nele ke kanaka a i ka apana ai; Hoohalua no ka wahine moe kolohe i ka uhane i minaminaia.
Puedes comprar una prostituta por el precio de una rebanada de pan, pero el adulterio con la mujer de otro hombre puede costarte la vida.
27 E lawe anei ke kanaka i ke ahi ma kona poli, Aole hoi e wela kona kapa?
¿Puedes poner fuego en tu regazo sin quemar tu ropa?
28 Ina o hele ke kanaka ma na nanahu e aa ana, Aole anei e wela kona kapuwai?
¿Puedes caminar sobre carbón encendido sin abrasar tus pies?
29 Pela ka mea e komo ae ana i ka wahine a kona hoalauna; Aole e aponoia na mea hoopa ia ia.
Lo mismo ocurre con todo el que duerme con la esposa de otro hombre. Ningún hombre que la toque quedará sin castigo.
30 Aole i hoowahawahaia ka aihue i kona aihue ana, Ina he mea ia e maona ai kona pololi.
La gente no condena a un ladrón, si este roba para satisfacer su hambre.
31 Aka, i loaa oia, e uku pahiku no, E haawi oia i ka waiwai a pau o kona hale.
Pero si lo atrapan, tiene que pagar siete veces lo que robó, incluso devolviendo todo lo que tenga en su casa.
32 O ka mea moe kolohe me ka wahine, aole ona naauao; O ka make o kona uhane kana i hana'i.
Cualquier hombre que comete adulterio con una mujer es insensato. El que así actúa se destruye a sí mismo.
33 E loaa ia ia ka eha a me ka hoowahawahaia mai. Aole hoi o holoiia kona mea e hilahila ai.
Tal hombre será herido y deshonrado. Su desgracia no cesará.
34 No ka mea, o ka lili, oia ko ke kanaka mea e ukiuki ai; Aole oia e hoopakele i kona la e hoopai aku ai.
Porque el celo hará enojar a su esposo, y no se contendrá al tomar venganza.
35 Aole oia e manao mai i ka uku; Aole hoi oia o oluolu, ke haawi mai oe i na makana he nui.
Tal esposo rechazará cualquier tipo de compensación; y ninguna cantidad, por grande que sea, podrá pagarle.