< Solomona 30 >
1 HE mau wahi olelo a Agura ke keiki a Iake. He wanana; na ke kanaka i hoike mai ia Itiela; ia Itiela laua me Ukala.
瑪薩人雅刻之子阿古爾的格言,即他給依提耳、給依提耳和烏加耳的斷語:
2 Owau ka mea hupo loa o na kanaka, Aole o'u wahi noonoo kanaka.
我比誰都愚蠢,沒有人的才智。
3 Aole i loaa ia u ka naauao, Aole hoi o'u ike i ka Mea hemolele.
我從來沒有學得智慧,致能通曉聖者的知識。
4 Owai ka mea i pii ae i ka lani, a i iho mai hoi? Owai ka mea i hooiliili i ka makani ma kona lima? Owai ka mea i hoopaa i na wai ma kona aahu? Owai ka mea i hoonoho i na welelau a pau o ka honua? Owai hoi kona inoa, owai ka inoa o kana keiki? E hoike mai paha oe.
誰曾上升過天而又降下﹖誰能將風收集在手中﹖誰能將水聚集在大衣內﹖誰為這大地立定了邊界﹖他叫什麼名字﹖其子姓甚名誰﹖你知道嗎﹖
5 Pau loa na huaolelo a ke Akua i ka maemae; Oia ka palekaua i ka poe paulele aku ia ia.
天主的每一句話,都是經火精煉的;凡托庇於他的人,他必要作其護盾。
6 Mai hui ae oe i kekahi mea me kana mau huaolelo, O ao mai oia ia oe, a e lilo oe i mea wahahee.
對他所說的話,不可加添什麼;免得他指責你,證明你在說謊。
7 Elua mau mea a'u i noi aku ai ia oe, Mai aua oe mamua o ko'u make ana.
我求你兩件事,在我未死以前,請不要拒絕我:
8 O ka lapuwale, a o ka wahahee, E hookaawale ae mai o'u aku nei; Mai haawi mai ia'u i ka ilihune, aole hoi i ka waiwai; E hanai mai ia'u i ka ai ku pono no'u;
令虛偽和欺詐遠離我,貧乏或富裕勿賜與我,只供予我必需的食糧,
9 O hookuku ai au, a hoole aku hoi, Me ka i ana, Owai la o Iehova? O ilihune hoi au a aihue iho, A hoohiki ino i ka inoa o ko'u Akua.
免得我吃飽了,背叛你說:「誰是上主﹖」或是過於貧乏,因而行竊,加辱我天主的名。
10 Mai hoopii oe i ke kauwa imua o kona haku, O hooino mai oia ia oe, a e lilo oe i lawehala.
別在主人前,誹謗他的奴僕,怕他咒罵你,你就不免受罰。
11 O kekahi hanauna, hoino no i ka makuakane, Aole hoi i hoomaikai i ka makuwahine.
有一種人,咒罵父親;自己母親,也不祝福。
12 O kekahi hanauna hoi, he maemae ia i ko lakou maka iho, Aole hoi i holoiia ka paumaele.
有一種人,自視清高;自身污穢,卻不洗滌。
13 O kekahi hanauna, hookano loa na maka o lakou! Hookiekie hoi na lihilihi o lakou.
有一種人,眼睛傲慢,目空一切。
14 O kekahi hanauna, he mau pahikaua ko lakou niho, He mau pahi hoi ko lakou mau kui. E ai ana i ka poe ilihune mai ka honua aku, A o ka poe nele hoi iwaena o na kanaka.
有一種人,牙如利劍,齒如快刀,地上弱小,人間貧民,吞食一空。
15 He mau kaikamahine elua ka ka omokoko, E i ana, E ho mai, e ho mai, ea. Akolu no mea piha ole, Eha hoi, aole e olelo mai, Ua ana:
水蛭有兩個女兒,常說「給我! 給我! 」不知足的東西,共有三樣,總不說「夠了」的,共有四樣:
16 O ka lua, o ka opu pa; A o ka honua i mauu ole i ka wai; A o ke ahi, aole ana olelo mai, Ua nui. (Sheol )
即陰府、荒胎、總飲不足水的地,和總不說「夠了」的火。 (Sheol )
17 O ka maka i hoowahawaha i kona makuakane, A hoole hoi aole e malama i kona makuwahine, E kiko iho ka poe koraka o ke awawa ia mea, A e ai iho no ka poe aito opiopio.
誰嘲笑父親,或輕視年老的母親,願他的眼睛,被谷中的烏鴉啄去,為小鷹所食。
18 Ekolu mau mea kupanaha loa ia'u, Eha hoi, aole au i ike iho.
令我稱奇的事,共有三樣,連我不明瞭的,共有四樣:
19 O ka aoao o ka aito ma ka lewa; O ka aoao o ka nahesa maluna o ka pohaku; O ka aoao o ka moku iwaena o ka moana; A o ka aoao o ke kanaka me ka wahine puupaa.
即鷹在天空飛翔的道,蛇在岩石爬行的道,船在海中航行的道,以及男女交合之道。
20 Peneia ka aoao o ka wahine hookamakama, Ai iho la oia a holoi i kona nuku, A olelo ae, Aole au i hana hewa.
淫婦的作風是這樣:她吃了後,抹抹口說:「我並沒有為非作歹。」
21 Ekolu mau mea e haunaele ai ka honua, Eha hoi e hiki ole ai ke hoomanawanui:
使地戰慄的事,共有三樣,連不可容忍的,共有四樣:
22 O ke kauwa ke lilo i alii; O ka mea lapuwale ke maona i ka ai;
即奴隸為王,愚人飽食,
23 O ka wahine huhu wale ke mareia oia; A o ke kauwawahine he hooilina o kona hakuwahine.
醜女出嫁,婢女當家。
24 Eha mau mea liilii loa ma ka honua nei, A ua akamai loa no nae:
地上的小動物中,有四種極其聰明:
25 O ka poe anonanona, he poe ikaika ole lakou, Hoomakaukau no nae i ke kau i ka lakou ai;
螞蟻是無力的一群,卻在夏日儲備食糧;
26 O ka poe rabita, he poe nawaliwali lakou, Ma na pohaku hoi i hana'i i ko lakou mau hale;
岩貍是無能的一群,卻在岩石中築巢穴;
27 O ka poe uhini, aole o lakou alii, Hele papa no hoi lakou.
蝗虫雖然沒有君王,卻知一齊列隊出發;
28 O ka moo, lalau no oia me kona mau lima, Aia no ia ma na hale hanohano o ke alii.
壁虎能用手來捕捉,卻經常出入於皇宮。
29 Ekolu mau mea, i maikai ka hele ana, Eha hoi i maikai ke hele ae.
舉止昂然之物,共有三樣,連威儀赫赫的,共有四樣:
30 O ka liona ka mea ikaika loa o na holoholona, Aole hoi oia e huli ae mai ke alo aku o lakou a pau;
即獸中稱雄的獅子,面臨一切從不退縮;
31 O ka ilio hahai, a o ke kao kane hoi, A o ke alii, hiki ole ke ku e ia ia.
獨步雞群中的雄雞,開頭領隊的公山羊,和檢閱人民的君王。
32 Ina he lapuwale oe i kou hookiekie ana, Ina paha he manao ino kou, e kau ana ka lima ma ka waha.
你一時糊塗,高舉了自己,當你反省時,應以手掩口;
33 Ma ka hooluliluli ana i ka waiu e puka mai ai ka bata, Ma ka uwi ana i ka ihu e kahe mai ai ke koko; A ma ka hooioi ana i ka huhu e puka mai ai hoi ka hakaka.
因為攪動乳汁,可出奶油;用力扭鼻,可流鮮血;激起憤怒,必生爭端。