Solomona 22
1 HE mea makemakeia ke kaulaua mamua o ka waiwai he nui; A mamua hoi o ke kala a me ke gula ka lokomaikai io.
Een goede naam is meer waard dan een groot vermogen, Bemind te zijn is beter dan zilver en goud.
2 Halawai pu ka poe waiwai a me ka poe ilihune; Na Iehova lakou a pau i hana.
Rijk en arm ontmoeten elkaar, Jahweh is hun aller Schepper.
3 Nana ae la ka mea noonoo i ka ino, a huna ia ia iho; Hele wale aku hoi ka mea naaupo a hihia oia.
De wijze ziet onheil en trekt zich terug; De onnozelen lopen door, en moeten ervoor boeten.
4 No ka naau haahaa, ka makau ia Iehova, Ka waiwai hoi a me ka hanohano a me ke ola.
Het loon voor ootmoed en vreze voor Jahweh Is rijkdom, aanzien en leven.
5 Aia na kakalaioa a me na mea hihia ma ke ala o ka mea hele kekee; O ka mea malama i kona uhane, kaawale no oia ia mau mea.
Doornen en strikken liggen op de weg van den valsaard; Wie zijn leven liefheeft, blijft er ver vandaan.
6 E ao aku i ke kamalii i kona aoao, A elemakule oia, aole ia e huli ae mailaila aku.
Oefen kinderen in de weg, die ze moeten gaan, Dan wijken ze ook in hun ouderdom er niet van af.
7 Noho alii ka mea waiwai maluna o ka poe ilihune, He kauwa hoi ka mea hoopili wale na ke kanaka haawi wale.
Wie rijk is, heerst over de armen; Wie leent, wordt de slaaf van wie uitleent.
8 O ka mea lulu aku i ka hewa, e ohi ia i ka popilikia; Ua hoopauia ka laau hahau o kona huhu.
Wie onrecht zaait, zal onheil oogsten; De vrucht van zijn arbeid gaat te niet.
9 O ka mea maka lokomaikai, e hoomaikaiia oia; No ka mea, ua haawi wale ia i kekahi o kana berena i ka mea nele.
Een vriendelijk mens wordt gezegend, Want hij deelt met den arme zijn brood.
10 E hookuke aku i ka mea hoowahawaha, a e kaawale aku hoi ka hoopaapaa; E pau hoi ka hakaka a me ka hoomaewaewa.
Jaag den spotter weg, en het twisten houdt op, Er komt een eind aan vechten en schimpen.
11 O ka mea makemake aku i ka naau maemae, No ka lokomaikai o kona mau lehelehe, o lilo ke alii i hoaaloha nona.
De zuivere van harte wordt door Jahweh bemind, De vleier is de vriend van den koning.
12 O na maka o Iehova, malama aku no i ka ike, Hoohiolo oia i na olelo a ka mea aia.
De ogen van Jahweh houden vol kennis de wacht; Hij verijdelt de woorden van den zondaar.
13 Olelo ae la ka mea palaualelo, he liona mawaho, E make auanei au ma ke alanui.
De luiaard zegt: Buiten loopt een leeuw, Midden op straat word ik nog verscheurd!
14 He lua hohonu ka waha o ka wahine hookamakama, O ka mea inainaia e Iehova, e haule no ia malaila.
Een diepe kuil is de mond van vreemde vrouwen; Op wien Jahweh vertoornd is, die valt erin.
15 Ua paa ke kolohe iloko o ka naau o ke kamalii, O ka laau hahau, oia ke hoohemo ae ia mea mai ona aku.
Al zit de dwaasheid in het hart van een kind geworteld, De tuchtroede haalt ze er uit!
16 O ka mea hookaumaha i ka mea ilihune i mea e hoomahuahua ai i kana iho, A o ka mea haawi no ka mea waiwai, e nele io no laua a elua.
Wie een arme verdrukt, brengt hem voordeel; Wie aan een rijkaard iets geeft, veroorzaakt gebrek
17 E haliu mai kou pepeiao a e hoolohe i na olelo a ka poe naauao, A e imi iho kou naau i ko'u ike.
Woorden van wijzen Neig uw oor en luister naar mijn woorden; Zet uw aandacht erop, om ze te leren kennen.
18 No ka mea, he oluolu no ke malama oe ia mau mea iloko ou, E ku pono no hoi i kou mau lehelehe;
Het is goed, als ge ze ter harte neemt, En ze allen bestendig op uw lippen hebt.
19 I paulele oe ia Iehova, Oia ka'u i hoike ai ia oe, ia oe no i keia la,
Opdat ge in Jahweh uw vertrouwen moogt stellen, Maak ik ze heden bekend, ook aan u!
20 Aole anei i palapala aku au ia oe i na maikai, Ma na oleloao a me ka ike?
Een dertigtal heb ik er voor u opgeschreven: Ze bevatten goede raad en ervaring;
21 I hoike aku ai au ia oe i ka oiaio o ka olelo pololei, I hai pololei aku oe i ka poe i hoounaia mai ia oe.
Ze leren u de waarheid en betrouwbare woorden, Zodat ge een goed antwoord kunt geven aan hen die u ondervragen
22 Mai kaili wale oe i ka ka mea ilihune no kona ilihune ana; Aole hoi e hookaumaha i ka mea nele ma kahi o ka ipuka:
Buit een arme niet uit, omdat hij arm is, Trap in de poort niet op den kleinen man;
23 No ka mea, na Iehova e hooponopono no lakou, E hao mai oia i ka uhane o ka poe i hao aku ia lakou.
Want Jahweh zal het voor hen opnemen, En die hèn beroven, van het leven beroven.
24 Mai hoolauna aku oe me ka mea huhu, A, me ke kanaka inaina hoi, mai hele pu oe;
Sluit geen vriendschap met een driftkop, Laat u niet in met een heethoofd;
25 O ao iho oe i kona mau aoao, A loaa i kou uhane ka hihia.
Anders raakt ge vertrouwd met hun wegen, En zet ge een valstrik voor uzelf.
26 Mai hui ae oe me ka poe pai aku i ka lima; Aole hoi me ka poe panai no ka aie:
Behoor niet tot hen, die handslag geven, En borg blijven voor schulden;
27 Ina aole au mea e hookaa aku ai, No ke aha la e laweia aku ai kou wahi moe mailalo aku ou?
Als ge niets hebt om te betalen, Haalt men het bed onder u weg.
28 Mai honeenee oe i na mokuna aina kahiko, Na mea a kou poe kupuna i hoonoho ai.
Raak niet aan de eeuwenoude grenzen, Die uw voorvaderen hebben getrokken.
29 Ua ike anei oe i ke kanaka miki ma kana hana? E ku no ia imua o na'lii, Aole oia e ku imua o ka poe naaupo.
Ziet ge iemand die handig is met zijn werk, Hij komt bij koningen in dienst; Het gewone volk hoeft hij niet te dienen!
