Solomona 19
1 MAIKAI ka mea ilihune i hele ma kona pololei, Mamua o ka mea lehelehe wahahee, a lapuwale hoi.
[Melior est pauper qui ambulat in simplicitate sua quam dives torquens labia sua, et insipiens.
2 O ka uhane i nele i ka ike, he pono ole ia; O ka mea i wikiwiki na wawae, hele hewa no ia.
Ubi non est scientia animæ, non est bonum, et qui festinus est pedibus offendet.
3 O ka lapuwale o ke kanaka, oia ka i hookapae i kona aoao; A ukiuki aku kona naau ia Iehova.
Stultitia hominis supplantat gressus ejus, et contra Deum fervet animo suo.
4 O ka waiwai ka mea e hoonui ai i na makamaka; Ua hookaawaleia hoi ka mea ilihune mai kona hoanoho aku.
Divitiæ addunt amicos plurimos; a paupere autem et hi quos habuit separantur.
5 O ka mea hoike wahahee, aole e ole kona hoopaiia mai; O ka mea olelo wahahee hoi, aole ia e pakele.
Testis falsus non erit impunitus, et qui mendacia loquitur non effugiet.
6 Nui ka poe hoopili aku i ke alii; He hoalauna hoi kela mea keia mea no ke kanaka haawi wale.
Multi colunt personam potentis, et amici sunt dona tribuentis.
7 Pau loa ka poe hoahanau o ka mea nele i ke aloha ole ia ia; Haalele loa hoi kona mau hoalauna ia ia; Hahai oia me na olelo, aole lakou.
Fratres hominis pauperis oderunt eum; insuper et amici procul recesserunt ab eo.] [Qui tantum verba sectatur nihil habebit;
8 O ka mea loaa ia ia ka naauao oia ke aloha i kona uhane; O ka mea hoopaa i ka ike, e loaa ia ia ka pono.
qui autem possessor est mentis diligit animam suam, et custos prudentiæ inveniet bona.
9 O ka mea hoike wahahee, aole e ole kona ahewaia mai, O ka mea olelo hoopunipuni, e make oia.
Falsus testis non erit impunitus, et qui loquitur mendacia peribit.
10 Aole i ku pono ka hanohano i ka mea lapuwale; Aole loa hoi i ke kauwa, ke noho maluna o na'lii.
Non decent stultum deliciæ, nec servum dominari principibus.
11 O ko ke kanaka naauao, oia ke hoopanee aku i ka huhu; O kona naui hoi, oia ke kala ana i ka hala.
Doctrina viri per patientiam noscitur, et gloria ejus est iniqua prætergredi.
12 He uwo ana me he liona la ka huhu o ke alii; E like hoi me ka hau ma ka weuweu kona lokomaikai.
Sicut fremitus leonis, ita et regis ira, et sicut ros super herbam, ita et hilaritas ejus.
13 He mea poino i ka makuakane ke keiki lapuwale; He kulu mau ana ka hoopaapaa o ka wahine.
Dolor patris filius stultus, et tecta jugiter perstillantia litigiosa mulier.
14 O ka hale a me ka waiwai, oia ka hooilina no na makua mai; Na Iehova mai hoi ka wahine manao pono.
Domus et divitiæ dantur a parentibus; a Domino autem proprie uxor prudens.
15 O ka palaualelo ka mea e poho ai iloko o ka hiamoe nui; A o ka uhane hoomolowa, e pololi no ia.
Pigredo immittit soporem, et anima dissoluta esuriet.
16 O ka mea malama i ke kanawai, oia ka i malama i kona uhane; O ka mea malama ole i kona aoao, e make no ia.
Qui custodit mandatum custodit animam suam; qui autem negligit viam suam mortificabitur.
17 O ka mea manawalea aku i ka ilihune, haawi aku oia na Iehova; A o kana mea i haawi ai, na kela no e hoihoi mai ia ia.
Fœneratur Domino qui miseretur pauperis, et vicissitudinem suam reddet ei.
18 E haua i kau keiki oi laua ka manao nona, Mai menemene kou uhane no kona uwe ana.
Erudi filium tuum; ne desperes: ad interfectionem autem ejus ne ponas animam tuam.
19 O ka mea huhu nui, e hooukuia oia; Ina paha e hookuu aku oe ia ia, pono e hana hou no.
Qui impatiens est sustinebit damnum, et cum rapuerit, aliud apponet.
20 E hoolohe i ka oleloao, e haliu hoi i ke aoia mai, I naauao oe i kou hopena.
Audi consilium, et suscipe disciplinam, ut sis sapiens in novissimis tuis.
21 Nui na manao maloko o ka naau o ke kanaka, Aka, o ka manao o Iehova, oia ke ku paa.
Multæ cogitationes in corde viri; voluntas autem Domini permanebit.
22 O ka nani o ke kanaka, oia kona lokomaikai; Maikai hoi ke kanaka ilihune mamua o ka mea wahahee.
Homo indigens misericors est, et melior est pauper quam vir mendax.
23 O ka makau ia Iehova, oia ke ola; E noho oluolu oia, aole e ike mai ka hewa ia ia.
Timor Domini ad vitam, et in plenitudine commorabitur absque visitatione pessima.]
24 Hookomo ka mea palaualelo i kona lima iloko o ka umeke, Aole oia e hoihoi hou aku ia i kona waha.
[Abscondit piger manum suam sub ascella, nec ad os suum applicat eam.
25 E pepehi i ka mea hoowahawaha, a e ao ka mea malama ole; E ao aku hoi i ka mea noonoo, a e ike oia i ka naauao.
Pestilente flagellato stultus sapientior erit; si autem corripueris sapientem, intelliget disciplinam.
26 O ka mea hao i kona makuakaue, a hookuke aku i kona makuwahine, Oia ke keiki hoino, a me ka hoohilahila.
Qui affligit patrem, et fugat matrem, ignominiosus est et infelix.
27 Ua oki, e kuu keiki, mai hoolohe i ke ao ana, E hooauwana ai mai ka olelo aku o ka ike.
Non cesses, fili, audire doctrinam, nec ignores sermones scientiæ.
28 I aia ka mea hoike, hoowahawaha oia i ka pololei; O ka waha o ka poe hewa, moni no ia i ka ino.
Testis iniquus deridet judicium, et os impiorum devorat iniquitatem.
29 Ua makaukau ka hoopaiia no ka poe haakei, O ka haua hoi no ke kua o ka poe lapuwale.
Parata sunt derisoribus judicia, et mallei percutientes stultorum corporibus.]
