< Solomona 1 >
1 O NA olelo akamai a Solomona ke keiki a Davida ke alii o ka Iseraela.
以色列王達味之子撒羅滿的箴言:
2 He mea ia e ike ai i ka noiau a me ke aoia mai, E hoomaopopo i na olelo e naauao ai;
是為教人學習智慧和規律,叫人明瞭哲言,
3 E loaa'i ka ike e akamai ai, Ma ka pono a me ka hoopono, a me ka pololei;
接受明智的教訓--仁義、公平和正直,
4 E haawi i ka maalea i ka poe naaupo, A me ka ike, a me ka noonoo i ke kanaka ui.
使無知者獲得聰明,使年少者獲得知識和慎重,
5 E hoolohe ka mea naauao, a mahuahua ka ike, E loaa no i ka mea i aoia'i ka ike o naauao ai;
使智慧者聽了,增加學識;使明達人聽了,汲取智謀,
6 E ike i ka olelo akamai a me ka hoakaka ana o ia mea, I na olelo a ka poe naauao, a me ka lakou olelo pohihi.
好能明瞭箴言和譬喻,明瞭智者的言論和他們的隱語。
7 O ka makau ia Iehova, oia ka hoomaka ana o ka ike; A o ka naauao. a me ke aoia mai, ua hoowahawahaia e ka poe lapuwale.
敬畏上主是智慧的肇基;只有愚昧人蔑視智慧和規律。
8 E kuu keiki, e hooloke mai i ke ao ana a kou makuakane, Aole hoi e haalele i ke kanawai o kou maku wahine;
我兒,你應聽你父親的教訓,不要拒絕你母親的指教,
9 No ka mea, he mea nani ia no kou poo, He mau lei hoi no kou a-i.
因為這就是你頭上的冠冕,你頸上的珠鏈。
10 E kuu keiki, ina e hoowale wale mai ka poe hewa ia oe, Mai ae aku oe.
我兒,如果惡人勾引你,你不要聽從;
11 Ina lakou e olelo mai, E, e hele pu kakou, E hoohalua no ke koko, E hoohalua wale i ka mea hala ole;
如果他們說:「來跟我們去暗算某人,無故地陷害無辜。
12 E moni ola ia lakou me he malu make, E moni okoa hoi e like me ka poe e haule ana i ka lua: (Sheol )
我們要像陰府一樣活活地吞下他們,把他們整個吞下去,有如墮入深坑裏的人; (Sheol )
13 E loaa ia kakou ka waiwai maikai he nui, E hoopiha i ko kakou mau hale me ka waiwai pio;
這樣,我們必獲得各種珍寶,以贓物充滿我們的房屋。
14 E hailona pu oe me makou i kou kuleana, I hookahi hipuu na kakou a pau:
你將與我們平分秋色,我們將共有同一錢囊。」
15 E kuu kiekie e, mai hele pu oe mo lakou ma ke ala; E haalele kou wawae i ko lakou mau kuamoo;
我兒,你不要與他們同流合污,該使你的腳遠離他們的道路,
16 No ka mea, holo kiki ko lakou wawae i ka hewa, Wikiwiki hoi lakou i ka hookahe koko.
因為他們雙腳趨向兇惡,急於傾流人血。
17 Make hewa no ke kau ana i ka hei, Ma ke alo o na mea eheu a pau.
在一切飛鳥眼前,張設羅網,盡屬徒然。
18 Moe malu lakou no ko lakou koko; Makaala hoi no na uhane o lakou.
其實,他們不外是自流己血,自害己命。
19 Pela ka aoao o ka poe makee waiwai a pau, E kaili ana i ke ola o ka mea nona ia.
這就是謀財害命者的末路:他必要送掉自己的性命。
20 Hea ae la ka naauao mawaho; Pane mai kona leo ma ke alanui;
智慧在街上吶喊,在通衢發出呼聲;
21 Ma ka welau o na ala oia e kahea mai ai: Ma na kahua o na puka kulanakauhale kana olelo ana, I mai la,
在熱鬧的街頭呼喚,在城門和市區發表言論:「
22 Pehea ka loihi, e ka poe ike ole, E makemake ai oukou i ka naaupo? A oukou hoi, e ka poe hoowahawaha, E makemake ai i ka hoowahawaha ana? A o oukou, e ka poe naaupo, e inaina aku ai i ka naauao?
無知的人,你們喜愛無知;輕狂的人,你們樂意輕狂;愚昧的人,你們憎恨知識,要到何時呢﹖
23 E huli mai oukou i ka'u ao ana; Aia hoi e niuini aku au i ko'u Uhane maluna o oukou. E hoike aku hoi ia oukou i ka'u mau olelo.
你們應回心聽我的勸告。看,我要向你們傾吐我的心意,使你們瞭解我的言詞。
24 I ko'u wa i hea aku ai, hoole mai oukou; Kikoo aku la au i ko'u lima, aohe mea i manao mai;
但是,我呼喚了,你們竟予以拒絕;我伸出了手,誰也沒有理會。
25 Haalele oukou i ko'u mau manao a pau, Aole hoi oukou i makemake i ka'u ao ana:
你們既蔑視了我的勸告,沒有接受我的忠言;
26 Nolaila, i ko oukou popilikia e akaaka au, E hoowahawaha au i ka hiki ana o ko oukou makau;
因此,你們遭遇不幸時,我也付之一笑;災難臨到你們身上時,我也一笑置之。
27 A hiki mai ko oukou makau me he mea ino la, A hookokoke mai ko oukou popilikia me he puahiohio la, A loohia oukou e ka pilihua a me ke kaumaha:
當災難如暴風似的襲擊你們,禍害如旋風似的捲去你們,困苦憂患來侵襲你們時,我也置之不顧。
28 Alaila, e hea mai lakou ia'u, aole au e pane aku; E imi koke lakou ia'u aole e loaa mai;
那時,他們呼求我,我必不答應:他們尋找我,必尋不著我;
29 No ka mea, hoowahawaha lakou i ka ike, A o ka makau ia Iehova, aole lakou i koho mai;
因為他們憎恨知識,沒有揀選敬畏上主,
30 Aole o lakou makemake i ka'u ao ana; Manao ino hoi i ka'u mau olelo a pau.
沒有接受我的勸告,且輕視了我的一切規諫。
31 Nolaila, e ai lakou i ka hua o ko lakou aoao iho, A ma ko ka manao ana o lakou e maona ai.
所以他們必要自食其果,飽嘗獨斷獨行的滋味。
32 No ka mea, o ka haalele ana aku o ka poe naaupo, oia ko lakou pepehiia mai, A o ka noho nanea ana o ka poe lapuwale, o ko lakou make ia.
的確,無知者的執迷不悟殺害了自己;愚昧人的漠不關心斷送了自己。
33 Aka, o ka mea hoolohe mai ia'u. e noho oluolu no ia, E noho no ia me ka makau ole i ka poino.
但是,那聽從我的,必得安居,不怕災禍,安享太平。