Mataio 27
1 A KAKAHIAKA ae la, kukakuka iho la ka poe kahuna nui a pau, a me ka poe lunakahiko o na kanaka, i ka mea o make ai o Iesu.
Następnego dnia, wczesnym rankiem, najwyżsi kapłani i starsi ponownie zebrali się, aby ustalić, jak doprowadzą do wykonania na Jezusie wyroku śmierci.
2 Hikiikii iho la lakou ia ia, kai aku la ia ia, a haawi aku la ia Ponetio Pilato ke kiaaina.
Ostatecznie postanowili przekazać Jezusa pod zbrojną eskortą Piłatowi, rzymskiemu gubernatorowi.
3 Alaila, ike ae la o Iuda nana ia i kumakaia aku, ua hoohewaia o Iesu e make, mihi iho la ia, hoihoi aku la ia i na moni he kanakolu i ka poe kahuna nui a me na lunakahiko,
Gdy Judasz, zdrajca, dowiedział, że Jezus został skazany za śmierć, zaczął żałować swojego czynu i odniósł pieniądze—trzydzieści srebrnych monet—najwyższym kapłanom i starszym.
4 I aku la, Ua hewa wau i kuu kumakaia ana aku i ke koko hala ole. I mai la lakou, Heaha ia ia makou? Ia oe aku no ia mea.
—Zgrzeszyłem!—oświadczył. —Wydałem niewinnego człowieka. —Co nas to obchodzi? To twój problem!—odparli.
5 Hoolei iho la ia i na moni ilalo, maloko o ka luakini, haalele aku la a hele, a kaawe iho la ia ia iho.
Judasz rzucił wtedy pieniądze na posadzkę świątyni, wybiegł i powiesił się.
6 Lawe ae la ka poe kahuna nui i ua mau moni la, i ae la, Aole pono ke waiho aku ia mea me na moni laa; no ka mea, o ke kumu keia i kuai ai i ke koko.
Kapłani podnieśli srebrniki. —Nie można ich umieścić w skarbcu—orzekli—bo są zapłatą za morderstwo.
7 Kukakuka iho la lakou, a kuai aku la me ia mau mea i ka aina o ka potera, i wahi e kanu ai i na malihini.
Po naradzie postanowili przeznaczyć je na zakup Pola Garncarzy i założyć tam cmentarz dla cudzoziemców.
8 No ia mea, ua kapaia ua aina la, ka aina koko, a hiki i neia manawa.
Dlatego miejsce to do dzisiaj nazywa się Polem Krwi.
9 Ilaila i ko ai ka olelo a ke kaula a Ieremia, i i mai ai, Ua lawe aku lakou i na moni he kanakolu, ke kumukuai no ka mea i kuaiia, ka mea a ka poe mamo a Iseraela i kuai ai;
W ten sposób spełniło się proroctwo Jeremiasza: „Wzięli trzydzieści srebrnych monet, bo na tyle Go wycenili synowie Izraela,
10 A haawi aku la lakou ia mau mea no ka aina o ka potera, e like me ka ka Haku i kauona mai ai ia'u.
i kupili Pole Garncarzy—jak im rozkazał Pan”.
11 Ku ae la o Iesu imua o ke kiaaina, ninau mai la ke kiaaina ia ia, i mai la. O oe no anei ke alii o ka poe Iudaio? I aku la Iesu ia ia, Oia no kau i olelo mai la.
Gdy Jezus stanął przed gubernatorem Piłatem, ten zapytał Go: —Jesteś Królem Żydów? —Sam to potwierdzasz—odpowiedział mu Jezus.
12 Ia ia i ahewaia'i e ua kahuna nui a me na lunakahiko, aole ia i olelo iki aku.
A obecni tam najwyżsi kapłani i starsi wysuwali przeciwko Niemu wiele zarzutów, ale Jezus nie odpowiadał. Wtedy Piłat zwrócił się do Niego:
13 Alaila, i mai la o Pilato ia ia, Aole anei oe e lohe ia mau mea he nui wale a lakou e hoike mai nei nou?
—Czy nie słyszysz tych wszystkich oskarżeń?
14 Aole hoi oia i olelo iki aku ia ia, a kahaha nui iho la ke kiaaina.
Lecz, ku jego wielkiemu zdziwieniu, Jezus nie odpowiedział na żaden z zarzutów.
15 Ia ahaaina he mea mau no i ke kiaaina ke kuu aku i kekahi paahao no na kanaka, i ka mea a lakou i makemake ai.
A był zwyczaj, że raz w roku, na święto Paschy, gubernator uwalniał na prośbę ludu jednego żydowskiego więźnia.
16 He paahao kaulana ia lakou ia manawa, o Baraba ka inoa.
W tym czasie przebywał właśnie w więzieniu znany przestępca—Barabasz.
17 A akoakoa mai la lakou, ninau aku la o Pilato ia lakou, Owai ka oukou e makemake nei e kala aku au no oukou, o Baraba anei, a o Iesu anei i kapaia ka Mesia?
Gdy więc przed rezydencją Piłata zebrali się ludzie, ten zapytał ich: —Kogo mam wam wypuścić? Barabasza czy Jezusa, zwanego Mesjaszem?
18 No ka mea, ua ike iho la ia, no ka huahua i hoopea aku ai lakou ia ia.
Zorientował się bowiem, że to z nienawiści uknuto ten spisek przeciw Jezusowi.
19 A i kona noho ana ma ka noho hookolokolo, hoouna mai la kana wahine io na la, i mai la, Mai mea iki aku oe i ua kanaka hala ole la; no ka mea, ua kaumaha loa wau nona i keia la ma ka moeuhane.
Gdy tak siedział na fotelu sędziowskim, żona przysłała mu wiadomość: —Zostaw w spokoju tego prawego człowieka. Dziś w nocy miałam z jego powodu straszny sen!
20 Aka, hookonokono aku la ka poe kahuna nui a me ka poe lunakahiko i na kanaka, e noi mai ia Baraba, a e pepehi ia Iesu.
Tymczasem kapłani i starsi przekonali tłum, aby prosił o uwolnienie Barabasza i żądał śmierci dla Jezusa.
21 Olelo aka la ke kiaaina, i aku la ia lakou, Owai ko oukou mea makemake o laua nei, e kuu aku ai au no oukou? I mai la lakou, O Baraba.
—Którego z nich mam wam wypuścić?—spytał ponownie gubernator. —Barabasza!—zawołali.
22 Ninau aku la o Pilato ia lakou, Heaha hoi ka'u e hana aku ai ia Iesu, i kapaia ka Mesia? I mai la lakou a pau ia ia, E kaulia ia ma ke kea.
—Co mam zatem zrobić z Jezusem Mesjaszem? —Ukrzyżuj go!—zawołali w odpowiedzi.
23 Ninau aku la ke kiaaina, No ke aha? Heaha ka hewa ana i hana'i? A nui loa ae la ka lakou uwa ana mai, i mai, E kaulia ma ke kea.
—Ale dlaczego?—dopytywał Piłat. —Jakie przestępstwo popełnił? Oni jednak nie słuchali go i coraz głośniej wołali: —Ukrzyżuj go!!
24 Ike ae la o Pilato, aole e hiki kana, aka, he nui loa ka haunaele ana mai, lalau aka la ia i ka wai, a holoi iho la i kona mau lima imus o ka poe kanaka, i aku la, Aohe o'u hala i ke koko o keia kanaka pono: ia oukou aku no ia.
Piłat, widząc, że nic nie wskóra i że robi się coraz większe zamieszanie, na oczach tłumu umył ręce i rzekł: —Nie jestem winien jego śmierci! To wasza odpowiedzialność!
25 Olelo mai la ka poe kanaka a pau, Iluna iho o makou kona koko, iluna hoi o ka makou kamalii.
—Dobrze! Bierzemy ją na siebie i naszych potomków!—zawołał cały tłum.
26 Alaila, kuu ae la ia ia Baraba no lakou: aka, hahau aku la oia ia Iesu, a haawi aku la ia ia e kaulia'i ma ke kea.
Wypuścił więc Barabasza, a Jezusa kazał ubiczować i skazał Go na śmierć przez ukrzyżowanie.
27 Alaila, kai aku la ka poe koa o ke kiaaina ia Iesu iloko o kahi hookolokolo, a hoaluulu mai la lakou i ka poe koa a pau io na la.
Żołnierze gubernatora wyprowadzili Go na dziedziniec i zwołali cały oddział.
28 Wehe ae la lakou i kona kapa, a kahiko iho la ia ia i ka aahu ulaula.
Ubrali Go w szkarłatny płaszcz
29 Ulana iho la lakou i leialii kakalaioa, a kau aku la ia maluna o kona poo, a me ka ohe ma kona lima akau; kukali iho la imua ona, hoomaewaewa aku la lakou ia ia, i aku la, Aloha oe, e ke Alii o ka poe Iudaio!
i włożyli na Jego głowę koronę uplecioną z długich, ostrych cierni, a do prawej ręki dali kij. I klękali przed Nim, naśmiewając się: —Niech żyje Król Żydów!
30 A kuhaaku la lakou ia ia, lalau aku hoi i ka ohe, a hahau aku la hoi i kona poo.
Opluwali Go też, brali Jego kij i bili Go po głowie.
31 A pau ko lakou hoomaewaewa ana ia ia, wehe ae la lakou i ua aahu la, a hoaahu ae la ia ia i kona aahu, a kai aku la ia ia e kaulia'i ma ke kea.
Kiedy im się to znudziło, ściągnęli z Niego płaszcz, nałożyli Mu z powrotem Jego własne ubranie i poprowadzili na ukrzyżowanie.
32 I ko lakou hele ana iwaho, loaa iho la ia lakou kekahi kanaka no Kurene, o Simona kona iona; koi aku la lakou ia ia e amo i kona kea.
Po drodze zatrzymali niejakiego Szymona z Cyreny i zmusili go, aby niósł Jego krzyż.
33 A hiki aku la lakou i kahi i kapaia o Gologota, oia hoi keia i hoikeia, he wahi iwipoo,
W ten sposób doprowadzili Jezusa na miejsce zwane Golgotą (to znaczy: „Czaszką”).
34 Haawi aku la lakou i ka vinega i kawili pu ia me ka laau awaawa, e inu; a i ka hoao ana iho, aole ia i makemake e inu.
Tam podali Mu do picia kwaśne wino. Spróbował, ale nie chciał go pić.
35 Kau aku la lakou ia ia ma ke kea, a puunaue aku la i kona mau kapa, a puu iho la hoi; i ko ai ka mea i oleloia e ke kaula, Ua puunaue ae lakou i kuu mau kapa aahu no lakou, a no ko'u kapakomo ua puu no lakou.
Potem Go ukrzyżowali, a o Jego ubranie rzucili losy.
36 Noho iho la lakou ilaila, a kiai aku la ia ia.
Następnie usiedli i pilnowali Go.
37 Kau aka la lakou maluna ae o kona poo i ka palapala o kona ahewa ana, O IESU KEIA, KE ALII O KA POE IUDAIO.
A nad Jego głową przybili do krzyża tabliczkę z opisem winy: „to jest jezus, król żydów”.
38 Elua hoi kanaka powa i kaulia pu me ia ma ke koa, ma ka lima akau kekahi, ma ka lima hema hoi kekahi.
Po obu stronach Jezusa ukrzyżowano dwóch przestępców.
39 O ka poe maalo ae, kuamuamu aku la lakou ia ia, e hooluliluli ana i ko lakou poo,
Przechodzący obok ludzie śmiali się z Niego. Patrzyli z pogardą i wołali:
40 Me ka i ana, O oe ka mea nana e wawahi i ka luakini, a hooku hou ae i na la ekolu, e hoola oe ia oe iho. A o ke Keiki oe a ke Akua, e iho mai oe ilalo mailuna mai o ke kea.
—Widzisz, jak skończyłeś? Mówiłeś, że potrafisz zburzyć i w trzy dni odbudować świątynię! Skoro jesteś taki mocny, uratuj teraz siebie samego i zejdź z krzyża! Podobno jesteś Synem Bożym!
41 Hoomaewaewa aku la no hoi ka poe kahuna nui, me ka poe kakauolelo, a me ka poe lunakahiko, i aku la,
Stali tam również najwyżsi kapłani i inni przywódcy religijni. Oni także naśmiewali się z Jezusa:
42 Ua hoola kela ia hai, aole ka e hiki ia ia ke hoola ia ia iho. A o ke alii ia no ka Iseraela, e iho iho ia ilalo mai ke kea mai, a o manaoio aku makou ia ia.
—Innych potrafił ratować, a siebie uratować nie może! Taki z niego Król Izraela? Niech zejdzie z krzyża, to mu uwierzymy!
43 Ua paulele aku no ia i ke Akua, a ina makemake mai ke Akua ia ia, e hoola mai kela ia ia ano; no ka mea, ua olelo mai no ia, Owau no ke Keiki a ke Akua.
Tak ufał Bogu, to niech go teraz uratuje, o ile zechce. Przecież powtarzał: „Jestem Synem Boga”.
44 Pela mai no hoi na powa e kau pu ana me ia, hoine mai la ia ia.
Tak samo naśmiewali się z Niego wiszący obok przestępcy.
45 Mai ka hora aono a hiki i ka hora aiwa, ua pouli ka honua a pau.
Nagle, około południa całą ziemię okrył mrok i aż do godziny trzeciej było ciemno.
46 A i ka iwa o ka hora, kahea aku la o Iesu me ka leo nui, i aku la, Eli, Eli, lama sabaketani? oia hoi keia, E kuu Akua, e kuu Akua: no ke aha la oe i haalele mai ai ia'u?
Wtedy właśnie Jezus głośno zawołał: —Eloi, Eloi, lema sabachthani! (co znaczy: „Boże mój, Boże mój, czemu Mnie opuściłeś?”).
47 A lohe ae la kekahi poe o lakou e ku ana malaila, i mai la lakou, Ke kahea aku nei oia ia Elia.
Stojący w pobliżu ludzie sądzili, że woła proroka Eliasza.
48 Holo koke aku la kekahi o lakou, lalau ae la i ka huahuakai, hoou iho la i ka vinega, kau aku la ia ma ka ohe, a haawi aku la ia ia e inu.
Jeden z nich podbiegł po gąbkę, nasączył ją kwaśnym winem i na kiju podał Jezusowi, żeby się napił.
49 I mai la kekahi poe, Alia, a ike kakou, e hele mai paha o Elia e hoola ia ia.
Lecz pozostali mówili: —Zostaw go! Zobaczymy, czy zjawi się Eliasz, żeby go uratować.
50 Kahea hou aku la o Iesu me ka leo nui, alaila kuu aku la ia i ka uhane.
Lecz Jezus wydał jeszcze jeden okrzyk i skonał.
51 Aia hoi, nahae iho la ka paku o ka luakini iwaena, mailuna a hala ilalo: naueue ae la ka honua, naba'e la hoi na pobaku.
W tej samej chwili zasłona w świątyni, oddzielająca miejsce najświętsze, rozdarła się na dwie części—od góry aż do dołu. Zatrzęsła się również ziemia i popękały skały.
52 Hamama ae la na halekupapau, a he nui na haipule e hiamoe ana i ala hou mai,
Otworzyły się groby i wielu umarłych, którzy byli ludźmi kochającymi Boga, powstało z martwych.
53 A hele mai la iwaho o na halekupapau mahope iho o kona ala hou ana mai, a komo aku la iloko o ke kulanakauhale hoano, a ua ikea e na mea he nui loa.
Później, po zmartwychwstaniu Jezusa, udali się do Jerozolimy, świętego miasta, gdzie widziało ich wielu ludzi.
54 A ike ae la ka lunahaneri, a o na mea me ia e kiai ana ia Iesu i ke olai, a me na mea i hanaia, makau loa iho la lakou, i ae la, He oiaio no, o ke Keiki no keia a ke Akua!
Rzymski dowódca i jego żołnierze pilnujący Jezusa na widok trzęsienia ziemi i wszystkich tych zjawisk przerazili się. —To naprawdę był Syn Boży!—wołali.
55 He nui no hoi ka poe wahine ma kahi mamao aku, e makaikai mai ana; na lakou i ukali ia Iesu mai Galilaia mai e lawelawe ana nana.
Wiele kobiet, które przyszły z Jezusem z Galilei, aby Mu pomagać, przyglądało się temu wszystkiemu z daleka.
56 Me lakou pu o Maria no Magedala, a o Maria ka makuwahine o Iakoba laua o Iose, a me ka makuwahine o na keiki a Zebedaio.
Wśród nich były Maria z Magdali, Maria—matka Jakuba i Józefa, oraz matka synów Zebedeusza.
57 A ahiahi ae la, hele mai la kekahi kanaka waiwai no Arimataia, o Iosepa kona inoa, he haumana hoi ia na Iesu.
Gdy zapadł wieczór, pewien bogaty człowiek—Józef z Arymatei, będący uczniem Jezusa—
58 Hele aku la ia io Pilato la, a noi aku la i ke kino o Iesu. Alaila kauoha aku la o Pilato, e haawiia mai ke kino.
udał się do Piłata i poprosił o ciało Jezusa. Ten polecił mu je wydać.
59 Lawe ae la o Iosepa i ke kino, a wahi iho la ia ia iloko o ka lole olona maemae;
Józef wziął je, owinął w długie lniane płótno
60 A waiho iho la ia ia ma kona halekupapau hou i kalaiia iloko o ka pohaku: a olokaa aku la ia i pohaku nui ma ka puka o ua halekupapau la, a hoi aku la.
i złożył w swoim nowym grobowcu, wykutym w skale.
61 Malaila no o Maria no Magedala, a me kekahi Maria, e noho ana ma kahi ku pono i ua halekupapau la.
Maria z Magdali i druga Maria zostały tam, siedząc naprzeciwko grobu.
62 I ka la mahope iho o ka la hoomalolo, hele akoakoa aku la ka poe kahuna nui a me ka poe Parisaio io Pilato la,
Nazajutrz, pierwszego dnia święta Paschy, najwyżsi kapłani i faryzeusze udali się do Piłata
63 I aku la, E ka haku, ke hoomanao nei makou, i olelo mai ua kanaka hoopunipuni la i kona wa e ola ana, A po akolu ae, e ala hou mai ana au.
i oznajmili: —Panie, przypomnieliśmy sobie, że ten kłamca mówił jeszcze za życia: „Po trzech dniach zmartwychwstanę”.
64 Nolaila, e kauoha aku oe i kiai pono ia'i ka halekupapau a hiki i ka poakolu, o hele mai ka poe haumana ana, a aihue malu ia ia, a e olelo aku i na kanaka, Ua ala mai ia mai ka make mai; a e nui loa aku ka hewa o keia hoopunipuni hope i kola mamua.
Wydaj więc rozkaz opieczętowania grobu na trzy dni, aby przypadkiem jego uczniowie nie wykradli ciała i nie rozgłaszali tłumom: „On zmartwychwstał!”. Bo to ostatnie kłamstwo byłoby gorsze od pierwszego.
65 I mai la o Pilato ia lakou, Aia ia oukou ho poe kiai; e haele oukou, e hoopaa loa i ka hale kupapau.
—Weźcie straż i zabezpieczcie miejsce najlepiej, jak potraficie—odrzekł Piłat.
66 Hele aku la lakou, hoopaa iho la i ka halekupapau, hoailona iho la i ka pohaku, a hoonoho iho la i poe kini.
Poszli więc do grobowca, zapieczętowali kamień zamykający wejście i postawili straże.
