< Mataio 26 >
1 A PAU ae la keia mau olelo a pau a Iesu, i mai la ia i kana poe haumana;
Då Jesus hadde tala alle desse ordi, sagde han til læresveinarne:
2 Ua ike oukou, elua la i koe, a hiki mai ka ahaaina moliaola; a e kumakaiaia ke Keiki a ke kanaka e kaulia'i ma ke kea.
«De veit at um tvo dagar er det påske; då skal Menneskjesonen gjevast i henderne på uvenerne sine, og dei skal krossfesta honom.»
3 Alaila, hoakoakoa ae la ka poe kahuna nui a me ka poe kakauolelo, a me ka poe lunakahiko o na kanaka, ma ka hale o ke kahuna nui, o Kaiapa kona inoa,
Då var det dei øvste prestarne og styresmennerne for folket kom saman i garden åt øvstepresten - han heitte Kajafas -
4 Kukakuka ae la lakou, e lalau aku ia Iesu me ka hoopunipuni, a e pepehi ia ia a make.
og lagde yver at dei vilde gripa Jesus med list og slå honom i hel.
5 Olelo ae la lakou, aole i ka wa ahaaina, o haunaele na kanaka.
«Men ikkje med helgi!» sagde dei; «elles kunde det verta upplaup millom folket.»
6 Aia ma Betania o Iesu ma ka hale o Simona ka lepero;
Medan Jesus var i Betania, hjå Spilte-Simon,
7 Hele mai la kekahi wahine io na la, me ka ipu alabatero, ua piha i ka mea poni makamae, a ninini iho la ia maluua o kona poo i kona noho ana e ai.
kom det ei kvinna burt til honom med ei alabaster-krukka full av kosteleg salve; den helte ho ut på hovudet hans då han sat til bords.
8 Ike ae la kana poe haumana, ukiuki iho la lakou, i aku la, No ke aha la keia hoomaunauna?
Då læresveinarne såg det, vart dei harme og sagde: «Kva skal slik øyding vera til?
9 E hiki no ke kuai lilo aku i keia mea poni i kumu nui, a e haawiia'ku ia na ka poe ilihune.
Dette kunde vore selt for mange pengar og gjeve til dei fatige.»
10 A ike iho la o Iesu, i mai la oia ia lakou, No ke aha la oukou e hoopilikia mai ai i ka wahine? He mea maikai kana i hana mai ai ia'u.
Jesus gådde det og sagde til deim: «Kvi er de leide med henne? Ho hev då gjort ei god gjerning mot meg.
11 Ua mau loa ka poe ilihune me oukou, aole au e mau loa ana me oukou.
Dei fatige hev de alltid hjå dykk, men meg hev de ikkje alltid.
12 No ka mea, ua ninini mai kela i keia mea poni maluna iho o ko'u kino, e hoomakaukau ia'u no ke kanu ana.
Då ho slo denne salven ut yver likamen min, då vilde ho bu meg til jordferdi mi.
13 He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, Ma na wahi a pau loa o ke ao nei, e haiia'ku ai keia euanelio, ilaila e haiia'ku ai ka ia nei hana ana, i mea e kaulana ai oia.
Det segjer eg dykk for visst: Kvar i verdi dette evangeliet vert kunngjort, der skal dei og tala um det ho hev gjort, so alle skal minnast henne.»
14 Alaila, hele aku la kekahi o ka poe umikumamalua, o Iuda Isekariota kona inea, i ka poe kahuna nui, i aku la,
Då gjekk ein av dei tolv, han som heitte Judas Iskariot, til dei øvste prestarne
15 Heaha ka oukou e haawi mai ai ia'u a na'u ia e kumakaia aka ia oakou? A kaupaona mai la lakou nana i na wahi moni he kanakolu.
og sagde: «Kva vil de gjeva meg, so skal eg laga det so at de fær honom i dykkar magt?» Då talde dei upp tretti sylvdalar til honom.
16 Ma ia hope iho, imi iho la ia i ka wa pono e kumakaia aku ai ia ia.
Og frå den stundi søkte han eit høve til å gjeva Jesus i henderne deira.
17 I ka la mua o ka ahaaina berena hu ole, hele aku la ka poe haumana io Iesu la, i aku la ia ia, Mahea la kahi au e makemake ai e hoomakaukau makou nau e ai i ka moliaola?
Den fyrste dagen i søtebrødhelgi kom læresveinarne til Jesus og sagde: «Kvar vil du me skal laga til påskemålet åt deg?»
18 I mai la kela, E haele aku iloko o ke kulanakauhale i kekahi kanaka, e olelo aku ia ia, Ke i mai nei ke Kumu, Ua kokoke mai nei kuu manawa; he pono e malama au me ka'u mau haumana i ka moliaola ma kou hale.
Han svara: «Gakk inn i byen til den mannen de veit, og seg med honom: «Meisteren segjer: Det lid innpå tidi for meg; eg vil halda påske hjå deg med læresveinarne mine.»»
19 Hana aku la ka poe haumana e like me ka Iesu kauoha ana mai ia lakou, a hoomakaukau iho la i ka moliaola.
Og læresveinarne gjorde som Jesus sagde, og laga til påskemålet.
20 Ahiahi ae la, noho iho la ia e ai me ka umikumamalua.
Då det vart kveld, sette han seg til bords med dei tolv.
21 A i ka ai ana a lakou, i mai la kela, He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, e kumakaia auanei kekahi o oukou nei ia'u.
Og med dei sat og åt, sagde han: «Det segjer eg dykk for sant: Ein av dykk kjem til å svika meg.»
22 A kaumaha loa iho la lakou, ninau pakahi aku la lakou ia ia, E ka Haku, owau anei?
Då vart dei reint ille ved, og tok til å spyrja honom, kvar for seg: «Det er då vel ikkje eg, Herre?»
23 Olelo mai la ia, i mai la, O ka mea e lalau pu ana me au i ka lima ma ke pa, oia ke kumakaia ia'u.
«Den som duppa med meg i fatet, han er det som vil svika meg, » svara Jesus.
24 E hele aku ana ke Keiki a ke kanaka, e like me ka mea i palapalaia nona; auwe hoi ke kanaka nana e kumakaia ke Keiki a ke kanaka! pomaikai ua kanaka la, ina aole i hauauia mai ia.
«Menneskjesonen gjeng fulla burt, soleis som det er skrive um honom, men ve yver den mannen som svik Menneskjesonen! Det var betre for den mannen um han aldri var fødd.»
25 Alaila, olelo aku la o Iuda nana ia i kumakaia ku, i aku la, E Rabi, owau anei ia? I mai la kela ia ia, Oia kau i olelo mai.
Då tok Judas, svikaren, til ords og sagde: «Det er då vel ikkje eg, rabbi?» «No sagde du det sjølv, » svara han.
26 I ka lakou ai ana, lalau iho la o Iesu i ka berena, hooalohaloha aku la ia, wawahi iho la, a haawi mai la na ka poe haumana, mai la, E lawe oukou, e ai; o ko'u kino keia.
Med dei sat til bords, tok Jesus brødet, og signa det og braut det, og gav læresveinarne og sagde: «Tak, og et! Dette er likamen min.»
27 Lalau iho la hoi oia i ke kiaha, hooalohaloha aku la, haawi mai la ia lakou, i mai la, E inu oukou a pau i keia;
Og han tok kalken, og takka, og gav deim og sagde: «Drikk av det alle!
28 No ka mea, o ko'u koko keia no ke kauoha hou, i hookaheia no na mea he nui loa, i mea e kalaia'i na hala.
Dette er blodet mitt, paktblodet, som renn for mange til forlating for synderne.
29 Ke olelo aku nei au ia oukou, aole au e inu hou i ko ka huawaina, a hiki aku i ka la e inu pu ai au me oukou he waina hou iloko o ke aupuni o ko'u Makua.
Eg segjer dykk, at heretter skal eg’kje drikka av denne druvesafti, fyrr den dagen eg drikk henne ny med dykk i riket åt far min.»
30 Himeni ae la lakou, alaila hele aku la lakou ma ka mauna Oliveta.
Då dei so hadde sunge lovsongen, gjekk dei ut til Oljeberget.
31 Alaila, olelo mai la o Iesu ia lakou, i keia po, e hihia auanei oukou a pau no'u; no ka mea, ua palapalaia, E hahau ana au i ke Lahuhipa, a e pau hoi ka ohana hipa i ka puehu.
Då segjer Jesus til deim: «I denne natti kjem de alle til å styggjast ved meg og forlata meg. For det stend skrive: «Hyrdingen slær eg i hel, og saueflokken skal spreidast.»
32 Aka, mahope iho o kuu ala hou ana, e hele aku no au mamua o oukou i Galilaia.
Men når eg hev stade upp att, skal eg fara fyre dykk til Galilæa.»
33 Olelo aku la o Petero ia ia, i aku la, Ina e hihia lakou nei a pau nou, aole loa au g hihia,
Då tok Peter til ords og sagde: «Um alle styggjest ved deg, so skal eg aldri styggjast.»
34 I mai la o Iesu ia ia, He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oe, i keia po, mamua mai o ke ooo ana o ka mea, e pakolu kau hoole ana mai ia'u.
«Det segjer eg deg for sant, » svara Jesus: «Fyrr hanen gjel i natt, kjem du til å avneitta meg tri gonger.»
35 I aku la o Petero, Ina e make pu au me oe, aole loa au e hoole aku ia oe. Pela hoi i olelo aku ai na haumana a pau.
Men Peter sagde: «Um eg so lyt døy med deg, skal eg aldri avneitta deg.» Like eins sagde alle læresveinarne.
36 Alaila, hele aku la o Iesu me lakou ma kekahi wahi o Gelesemane ka inoa; i mai la ia i ka poe haumana, E noho iho oukou maauei, a hele aku au e pule ma o.
So kom Jesus med læresveinarne til ein stad som heiter Getsemane. Då sagde han til deim: «Sit her med eg gjeng der burt og bed!»
37 Lawe aku la oia ia Petero a me na keiki elua a Zebedaio, hoomaka iho la ia e luuluu iho, a me ke kaumaha.
Og han tok med seg Peter og båe Sebedæus-sønerne, og tok til å syrgja og kvidast.
38 Alaili, i mai la oia ia lakou, Ua kaumaha loa kuu uhane e like me ka make; e noho iho oukou maanei, a e kiai pu me au.
So segjer han til deim: «Hjarta mitt er so fullt av sorg - det er som det vilde bresta. Ver her og vak med meg!»
39 Hele iki aku la ia, moe iho la kona alo ilalo, pule aku la ia, i aku la, E ko'u Makua e, ina paha he mea hiki ia, e lawe aku oe i keia kiaha mai o'u aku nei; aka hoi, aia i kou makemake, aole i ko'u.
Og han gjekk eit lite stykke fram, og lagde seg ned på kne og bad: «Far, er det råd, so lat denne skåli takast ifrå meg! Men ikkje som eg vil, berre som du vil!»
40 Hoi mai la ia i ua mau haumana la, a loaa iho la lakou e hiamoe ana; i mai ia ia Petero, Pela no anei, aole e hiki ia oukou ke kiai pu me au i hookahi hora?
Då han kom attende til læresveinarne, såg han at dei sov. Då sagde han til Peter: «So var de’kje god til å vaka ein time med meg!
41 E kiai oukou, e pule hoi, o lilo oukou i ka hoowalewaleia mai; ua oluolu nae ka naau, aka o ke kino, ua nawaliwali ia.
Vak og bed, so de ikkje skal koma i freisting! Åndi er viljug, men kjøtet er veikt.»
42 Hele hou aku la ia, ka lua ia o ka hele ana; pule aka la ia, i aku la, E ko'u Makua, ina paha aole ia he mea hiki ke laweia'ku keia kiaha mai o'u aku nei, i inu ole au, ina no e hanaia kou makemake.
So gjekk han burt att andre gongen og bad: «Far, kann ikkje dette takast ifrå meg, og lyt eg tøma skåli, so lat det vera som du vil!»
43 Hoi hou mai la ia, a loaa hou iho la lakou e hiamoe ana; no ka mea, ua luluhi iho ko lakou mau maka.
Då han kom attende, såg han at dei hadde sovna til att; for augo deira var tunge av svevn.
44 Waiho mai la ia ia lakou, hele hou aku la, o ke kolu keia o ka pule ana, ma kela olelo hookahi no.
Då let han dei vera og gjekk burt att og bad tridje gongen same bøni.
45 Alaila, hele mai la ia i kana poe haumana, i mai la ia lakou, E hiamoe nai aku oukou, a e hoomaha iho: aia hoi, ke kokoke mai nei ka hora, a e kamakaiaia'na ke Keiki a ke kanaka a lilo i na lima o ka poe hewa.
So kom han att og sagde til læresveinarne: «De søv og kviler, de! Sjå no er stundi komi, og Menneskjesonen skal gjevast yver i syndarhender.
46 E ala mai, e haele kakou; eia ae ua kokoke mai nei ka mea nana au i kumakaia.
Statt upp, og lat oss ganga! Svikaren er ikkje langt undan.»
47 A i kana olelo ana, aia hoi, hele mai la o Iuda, kekahi o ka poe umikumamalua, me ia pa ka poe kanaka he nui, me na pahikaua a me na newa, i hoounaia mai o na kahana nui a me na lunakahiko
Fyrr han hadde tala ut, kom Judas, ein av dei tolv, og med honom ein stor flokk med sverd og stavar; dei kom frå dei øvste prestarne og styresmennerne.
48 O ka mea nana ia i kumakaia, haawi aku la ia i hoailona ia lakou, i aku la, O ka mea a'u e honi aku ai, oia no ia, e hoopaa oukou ia ia.
Svikaren hadde avtala eit teikn med deim og sagt: «Han som eg kysser, han er det; honom skal de taka!»
49 A hele pololei aku la ia io Iesu la, i aku la, Aloha oe, e Rabi, a honi aku la ia ia.
Og med det same gjekk han fram til Jesus og sagde: «Heil og sæl, rabbi!» og kysste honom.
50 I mai la o Iesu ia ia, E ka hoalauna, heaha kau i hele mai nei? Alaila hele aku la lakou, a kau aku la i na lima malana o Iesu, a hoopaa iho la ia ia.
Jesus sagde til honom: «Kvi er du her, venen min?» So gjekk dei innåt og lagde hand på Jesus og greip honom.
51 Aia hoi, o kekahi o ka poe me Iesu, lalau iho la kona lima i kana pahikana, unuhi ae la, a hahau aku la i ke kauwa a ke kaluna nui, a old aku la i kona pepeiao.
Men ein av deim som var med honom, tok og drog sverdet sitt, og hogg av øyra på tenaren åt øvstepresten.
52 Alaila i mai la o Iesu ia ia, E hoihoi oe i ka pahikaua i kona wahi: no ka mea, o ka poe lalau i ka pahikaua, o make no lakou i ka pahikaua.
Då sagde Jesus til honom: «Stikk sverdet ditt i slira! for alle som grip til sverdet, skal falla for sverdet.
53 Ke manao nei anei oe, e hiki ole ia'u ano ke kahea aku i ko'a Makua, a e hoouna mai no ia io'u nei i na legeona anela he umikumamalua a keu aku?
Eller trur du’kje eg kunde beda far min, og han i denne stundi vilde senda meg meir enn tolv herar med englar?
54 Aka, pehea la hoi e hookoia'I ka Palapala, e i mai ana, e hanaia keia mau mea?
Men korleis skulde då skrifterne sannast, dei som segjer at dette lyt henda?»
55 Ia hora no, olelo aka la Iesu i ka poe kanaka, Ke hele mai nei anei oukou iwaho nei me na pahikaua a me na newa e lalau mai ia'u, e like me ka lalau ana i ka powa? Ua noho pu au me oukou i kela la i keia la e ao ana iloko o ka luakini aole nae oukou i lalau mai ia'u.
I same stundi sagde Jesus til flokken: «De kjem med sverd og stavar og grip meg, som eg skulde vera ein røvar. Dag etter dag sat eg i templet og lærde folket; då tok de meg ikkje.
56 Ua hanaia keia mau mea a pau i ko ai na palapala a ka poe kaula. Alaila, haalele iho la na haumana a pau ia ia, a holo aku la.
Men alt dette hev hendt av di det laut sannast det som profetarne hev skrive.» Då tok alle læresveinarne ut, og rømde ifrå honom.
57 A o ka poe nana Iesu i lalau aku, alakai aku la lakou ia ia io Kaiapa la ke kahana nui, kahi i hoakoakoaia'i ka poe kakauolelo a me na lunakahiko.
Dei som hadde gripe Jesus, førde honom til Kajafas, øvstepresten; der var dei skriftlærde og styresmennerne samla.
58 Ukali mamao aku la o Petero ia ia, a hiki i ka pahale o ke kahuna nui: a komo aku la ia iloko, noho pu iho la me ka poe ilamuku e ike i ka hope.
Peter fylgde eit langt stykke etter, og då han kom til garden åt øvstepresten, gjekk han inn og sette seg hjå tenarane - han vilde sjå korleis det gjekk.
59 Imi aku la ka poe kahuna nui me na lunakahiko, a me ka ahalonakanawai a pau i mea hoike wahahee no Iesu i make ai oia;
Dei øvste prestarne og heile det Store Rådet leita etter range vitnemål mot Jesus, so dei kunde få dømt honom frå livet;
60 Aole nae i loaa. He nui no hoi na mea hoike wahahee i hele mai, aole hoi i loaa, Mahope iho hele mai la elua mau mea hoike wahahee,
men endå mange falske vitne stod fram, fekk dei ikkje noko på honom. Endeleg kom det tvo som sagde:
61 I mai la, Ua olelo mai oia nei, E hiki no ia'u ke wawahi iho i ka luakini o ke Akua, a e hana hou au ia a paa i na la ekolu.
«Denne mannen hev sagt: «Eg kann riva ned Guds tempel og byggja det upp att på tri dagar.»»
62 Ku ae la ke kahuna nui, i mai la ia ia, Aole anei oe e olelo iki mai? Heaha ka laua nei i hoike mai ai nou?
Og øvstepresten reiste seg og sagde til honom: «Svarar du inkje? Kva er det desse vitnar imot deg?»
63 Aole o Iesu i ekemu ae. Olelo mai la ke kahuna nui ia ia, i mai la, Ke ninau pono aku nei au ia oe ma ke Akua ola, e hai mai oe ia makou, o oe anei ka Mesia, ke Keiki a ke Akua?
Men Jesus tagde. Då tok øvstepresten til ords og sagde: «Ved den livande Gud - seg oss: Er du Messias, Guds Son?»
64 Olelo aku la o Iesu, Oia kau i olelo mai. A ke olelo aku nei hoi au ia oukou, mahope aku nei, e ike no oukou i ke keiki a ke kanaka e noho ana ma ka lima akau o ka Mea mana, a e hele mai ana maluna o na ao o ka lani.
Og Jesus svara: «Du hev sjølv sagt det. Men det segjer eg dykk: Frå denne stundi skal de sjå Menneskjesonen sitja ved høgre handi åt Allmagti og koma i himmelskyerne.»
65 Alaila haehae iho la ke kahuna nui i kona aahu, i ne la, Ke olelo hoino wale nei oia nei; pahea la e pono ai kakou i na mea ikemaka hou? Aia hoi, ua loho iho nei oukou i kana olelo hoino aaa.
Då reiv øvstepresten sund klædi sine og sagde: «Han hev spotta Gud! Kva skal me med fleire vitne? No høyrde de gudsspottingi.
66 Heaha ko oukou manao? I mai la lakou, Ua hewa ia e make.
Kva meiner no de?» «Han er skuldig til å døy, » svara dei.
67 Alaila, kuha aku la lakou i kona maka, a kui aku la ia ia, a papai aku la kekahi poe ia ia me ka poho lima,
So sputta dei honom i andlitet og slo honom, sume med nevarne og sume med stavar,
68 I aku la, E ka Mesia, e koho mai oe ia makou, nawai oe i papai aku?
og sagde: «Seg oss, Messias: Kven var det som slo deg?»
69 Noho iho la o Petero iwaho ma ka pahale; a hele mai la kekahi kaikamahine io na la, i mai la, O oe no hoi kekahi mo Iesu no Galilaia.
Medan sat Peter utanfor, i gardsromet. Då kom det ei tenestgjenta burt til honom og sagde: «Du var og med Jesus, galilæaren.»
70 Hoole aku la ia imua o lakou a pau, i aku la, Aole au ike i kau mea e olelo mai nei.
Men han neitta so alle høyrde det, og sagde: «Eg veit ikkje kva du talar um.»
71 Hele aku la ia iwaho ma ka ipuka, ike mai la kekahi kaikamahine e ae ia ia, a hai aku la ia lakou ilaila, Oia nei no hoi kekahi me Iesu no Nazareta.
So gjekk han ut i portromet. Der fekk ei onnor gjenta sjå honom, og sagde til deim som var der: «Han var og med Jesus, nasaræaren.»
72 Hoole hou aku la ia me ka hoohiki ino, Aole au ike i ua kanaka la.
Då neitta han atter, og sagde med ein eid: «Eg kjenner ikkje den mannen.»
73 Mahope iho, hele mai la ka poe e ku ana ilaila, i mai la ia Petero, Oiaio no, o oe kekahi o lakou, no ka mea, ke hoike mai nei kau olelo ia oe iho.
Eit lite bil etter kom dei som stod der innåt, og sagde til Peter: «Ja menn er du og ein av deim! Det kann ein høyra på målet ditt.»
74 Alaila, hoomaka iho la ia e hailiili a me ka hoohiki ino, i aku la, Aole au i ike ia kanaka. A ooo koke iho la ka mea.
Då sette han i og banna og svor: «Eg kjenner ikkje den mannen!» Og med det same gol hanen.
75 A hoomanao iho la o Petero i ka mea a Iesu i olelo mai ai ia ia, Mamua mai o ke ooo ana o ka mea, e pakolu no kau hoole ana mai ia'u. Hele aku la ia iwaho, a uwe walania iho la ia.
Då kom Peter i hug dei ordi Jesus hadde sagt til honom: «Fyrr hanen gjel, skal du hava avneitta meg tri gonger.» Og han gjekk ut og gret sårt.