Mataio 20
1 NO ka mea, ua like ke aupuni o ka lani me kekahi kanaka mea hale, i hele aku la i kakahiaka nui e hoolimalima i ka poe paaua no kona pawaina.
For himmelriket kann liknast med ein husbond som gjekk ut tidleg um morgonen og vilde leiga arbeidsfolk til vingarden sin.
2 Hoolimalima oia i kekahi poe paaua i ka denari hookahi no ka la hookahi; hoouna aku la oia ia lakou ma kona pawaina.
Han vart samd med arbeidsfolki um ei mark for dagen, og sende deim burt i vingarden.
3 Hele hou aku la ia iwaho i ke kolu o ka hora, ike aku la ia i kekahi poe kanaka e ku hana ole ana ma kahi kuai.
So gjekk han ut ikring den tridje timen, og fekk sjå nokre andre som stod gjerandslause på torget.
4 I aku la oia ia lakou, E haele hoi oukou i ka pawaina, a o ka mea pono, na'u ia e uku aku ia oukou. A hele aku la lakou.
Han sagde til deim: «Gakk de og burt i vingarden, og det som rett er, skal de få.» So gjekk dei.
5 Hele hou aku la ia iwaho, i ke ono a i ka iwa o ka hora, a hana iho la e like mamua.
Sidan gjekk han ut ikring den sette og niande timen og gjorde like eins.
6 A i ka hora umikumamakahi, hele aku la ia iwaho, ike aku la i kekahi poe e ku hana ole ana, i aku la oia ia lakou, Heaha ka oukou e ku hana ole nei a pau ka la?
Då det leid til den ellevte timen, gjekk han ut att, og fann endå nokre som stod der. Han segjer til dei: «Kvi stend de her arbeidslause heile dagen?»
7 I mai la lakou ia ia, No ka mea, aohe mea nana makou i hoolimalima. I aku la oia ia lakou, E haele hoi oukou i ka pawaina, a o ka mea pono, e loaa hoi ia ia oukou.
«Av di ingen hev leigt oss, » svara dei. «Gakk de og burt i vingarden!» sagde han då.
8 A ahiahi ae la, i aku la ka haku nona ka pawaina i kona puuku, E kahea aku oe i ka poe paaua, a e haawi aku ia lakou i ka uku, mai ka poe hope mai a hiki aku i ka poe mua.
Um kvelden sagde vingardseigaren til hushaldaren sin: «Ropa inn arbeidsfolket, og lat deim få løni si! Tak til med dei siste, og haldt fram til dei fyrste!»
9 A hele mai la ka poe i hoolimalimaia i ka hora umikumamakahi, loaa pakahi ia lakou ka denari.
So kom dei som var leigde kring den ellevte timen, og fekk ei mark kvar.
10 A hele mai la ka poe i hoolimalimaia mamua, manao iho la lakou e loaa mai ka pakela uku, a loaa pakahi ia lakou ka denari.
Då dei fyrste kom, tenkte dei at dei skulde få meir; men dei fekk og kvar si mark;
11 A loaa iho la, ohumu iho la lakou i ka mea hale,
då dei fekk den, mukka dei mot husbonden og sagde:
12 I ae la, o keia poe hope, hookahi wale no hora o ka lakou hana ana, a ua hoohalike mai oe ia lakou me makou, ka poe hooikaika i ka wa luhi a me ka wela o ka la.
«Desse siste hev’kje arbeidt meir enn ein time, og so gjev du deim likt med oss, som hev slite og sveitta heile dagen!»
13 Olelo aku la ia, i aku la i kekahi o lakou, E ka hoalauna, aole au i hana ino aku ia oe, aole anei oe i ae mai ia'u no ka denari hookahi?
Då svara han ein av deim: «Eg gjer deg ikkje urett, venen min. Var me’kje samde um ei mark?
14 E lawe oe i kau, a e hele. O ko'u makemake no e haawi aku na keia poe mahope e like me kau.
Tak du ditt og gakk! Men eg hev hug til å gjeva denne siste likso mykje som deg.
15 Aole anei au e pono ke hana aku me ka'u mamuli o ko'u makemake? Ua hewa anei kou maka i ko'u lokomaikai?
Hev eg’kje lov til å gjera med mitt som eg vil? Eller ser du ilt til det at eg gjer vel?»
16 Pela hoi ka poe hope e lilo i mua, a o ka poe mua i hope: no ka mea, he nui na mea i heaia, aka he uuku ka poe i waeia.
Soleis skal dei siste vera dei fyrste, og dei fyrste dei siste; for mange er kalla, men få utvalde.»
17 I ko Iesu hele ana i Ierusalema, kai aku la ia i ka poe haumana he umikumamalua i kahi kaawale ma ke alanui, i mai la ia lakou,
Med Jesus var på vegen til Jerusalem, tok han dei tolv læresveinarne til sides og sagde til deim:
18 Eia ke pii nei kakou i Ierusalema, a e kumakaiaia'ku ke Keiki a ke kanaka i ka poe kahuna nui a me ka poe kakauolelo; a e hoohewa lakou ia ia e make;
«No fer me upp til Jerusalem, og Menneskjesonen skal gjevast i henderne på dei øvste prestarne og dei skriftlærde, og dei kjem til å døma honom frå livet
19 A e haawi aku hoi lakou ia ia i ko na aina e e hoomaewaewaia mai ai, a e hahauia mai ai, a e kaulia'i ma ke kea; a po akolu ae, e ala hou mai ia.
og gjeva honom yver til heidningarne, so dei skal spotta og hudfletta og krossfesta honom; men tridje dagen skal han standa upp att.»
20 Alaila, punee mai io na la ka makuwahine o na keiki a Zebedaio, oia me na keiki ana; moe iho la ia imua ona, a noi aku la ia ia i kekahi mea.
Då kom mor åt Sebedæus-sønerne til honom med sønerne sine, og fall på kne og bad honom um noko.
21 Ninau mai la o Iesu ia ia, i Heaha kou makemake? I aku la kela, E kauoha oe e noho keia mau keiki a'u elua, o kekahi ma kou lima akau, a o kekahi ma kou lima hema iloko o kou aupuni.
«Kva er det du vil?» spurde han. Ho svara: «Seg at desse tvo sønerne mine skal få sitja innmed deg i riket ditt, den eine på di høgre og den andre på di vinstre sida!»
22 Olelo mai la o Iesu, i mai la, Aole oukou i ike i ka oukou mea e noi mai nei. E hiki no anei ia olua ke inu i ko ke kiaha a'u e inu ai; a e bapetizoia i ka bapetizo ana a'u e bapetizoia mai ai? I aku la laua ia ia, E hiki no ia maua.
«De veit ikkje kva de bed um, » sagde Jesus. «Kann de drikka den skåli som eg lyt drikka?» «Ja, det kann me, » svara dei.
23 Olelo mai la o Iesu ia laua, E inu no auanei olua i ko ke kiaha o'u, a e bapetizoia hoi i ka bapetizo ana a'u e bapetizoia'i; aka, o ka noho ma ko'u lima akau, a ma ko'u lima hema, aole ka'u ia e haawi aku; aia no ia no ka poe nona i hoomakaukauia'i ia mea e ko'u Makua.
Då sagde han: «Mi skål skal de nok drikka, men sæte ved mi høgre og vinstre sida kann ikkje eg gjeva nokon; det lyt dei få som far min hev etla det åt.»
24 A lohe ae la ka umi, ukiuki aku la lakou i ua mau hoahanau la elua.
Då dei ti høyrde det, vart dei harme på dei tvo brørne.
25 Kahea mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Ua ike oukou, o na alii o na lahuikanaka, ua hookiekie maluna o lakou, a o na luna hoi, ua hoounauna ia lakou.
Då kalla Jesus deim kring seg og sagde: «De veit at fyrstarne råder yver folki sine, og dei store hev velde yver deim.
26 Aole pela ia oukou; a i manao kekahi o oukou i nui, e pono no e lilo ia i mea lawelawe na oukou.
Men so skal det ikkje vera hjå dykk; den som vil verta stor millom dykk, lyt tena dei andre,
27 A i manao kekahi e lilo i pookela iwaena o oukou, e pono no e lilo ia i kauwa na oukou.
og den som vil vera den fyrste av dykk, lyt vera træl for dei andre.
28 Pela hoi, aole i hele mai ke Keiki a ke kanaka no ka lawelaweia mai, aka, no ka lawelawe aku, a me ka haawi aku i kona ola i kumuhoola no na mea he nui loa.
Menneskjesonen er’kje heller komen for å tenast, men for å tena og gjeva livet sitt til løysepening for mange.»
29 I ko lakou hele ana ae mai Ieriko aku, he nui ka poe kanaka i hahai ia ia.
Då dei tok ut frå Jeriko, fylgde det mykje folk med honom.
30 Aia hoi, elua makapo e noho ana ma kapa alanui; lohe ae la laua, o Iesu ke maalo ae, kahea mai la laua, i mai la, E aloha mai oe ia maua, e ka Haku, e ka mamo a Davida.
Attmed vegen sat det tvo blinde, og då dei høyrde at Jesus for framum, ropa dei: «Gjer sælebot på oss, Herre, du Davids son!»
31 Papa aku la ka poe kanaka ia laua, e hamau: a nui loa ae la ka laua kahea ana, E aloha mai oe ia maua, e ka Haku, e ka mamo a Davida.
Folket truga deim, og sagde dei skulde tegja; men dei ropa endå meir: «Herre, gjer sælebot på oss, du som er Davids son!»
32 Ku malie iho la o Iesu, hea aku la ia laua, i aku la, Heaha ko olua makemake e hana aku ai au ia olua?
Då stana Jesus og ropa på deim og sagde: «Kva vil de eg skal gjera for dykk?»
33 I mai la laua ia ia, E ka Haku, e hookaakaaia mai ko maua mau maka.
«Herre, lat oss få att syni!» svara dei.
34 Aloha aku la o Iesu, hoopa aku la i ko laua mau maka; ike koke ae la ko laua mau maka, a hahai aku la laua ia ia.
Jesus tykte synd i deim og tok burtpå augo deira; og med ein gong kunde dei sjå, og dei fylgde honom.
