< Mareko 7 >
1 A LAILA, akoakoa mai la ka poe Parisaio io na la, a me kekahi poe kakauolelo, e hele ana, mai Ierusalema mai.
Καὶ συνάγονται πρὸς αὐτὸν οἱ Φαρισαῖοι, καί τινες τῶν γραμματέων, ἐλθόντες ἀπὸ Ἱεροσολύμων·
2 A ike mai la lakou i kekahi poe haumana a Iesu e ai ana i ka berena me na lima haumia, oia hoi na lima i holoi ole ia, hoohewa mai la lakou.
καὶ ἰδόντες τινὰς τῶν μαθητῶν αὐτοῦ κοιναῖς χερσί, τοῦτ᾿ ἔστιν ἀνίπτοις, ἐσθίοντας ἄρτους ἐμέμψαντο.
3 No ka mea, o ka poe Parisaio a me na Iudaio a pau, ina aole lakou e holoi pinepine i ka lima, ina aole lakou e ai, no ko lakou malama ana i na kauoha a na lunakahiko.
Οἱ γὰρ Φαρισαῖοι καὶ πάντες οἱ Ἰουδαῖοι, ἐὰν μὴ πυγμῇ νίψωνται τὰς χεῖρας, οὐκ ἐσθίουσι, κρατοῦντες τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων·
4 A mai kahi kuai mai, ina aole e holoi, ina aole lakou e ai: a he nui no hoi na oihana i loaa mai i malamaia e lakou, o ka holoi ana i na kiaha a me na ipu, a me na ipu keleawe, a me na punee.
καὶ ἀπὸ ἀγορᾶς, ἐὰν μὴ βαπτίσωνται, οὐκ ἐσθίουσι· καὶ ἄλλα πολλά ἐστιν ἃ παρέλαβον κρατεῖν, βαπτισμοὺς ποτηρίων καὶ ξεστῶν καὶ χαλκίων καὶ κλινῶν.
5 Alaila, ninau ae la ka poe Parisaio, a me ka poe kakauolelo ia ia, No ke aha la e hele ole ai kau poe haumana ma na kauoha a na lunakahiko, aka, ke ai nei lakou i ka berena me na lima haumia?
Ἔπειτα ἐπερωτῶσιν αὐτὸν οἱ Φαρισαῖοι καὶ οἱ γραμματεῖς, Διὰ τί οἱ μαθηταί σου οὐ περιπατοῦσι κατὰ τὴν παράδοσιν τῶν πρεσβυτέρων, ἀλλὰ ἀνίπτοις χερσὶν ἐσθίουσι τὸν ἄρτον;
6 Olelo mai la ia, i mai la ia lakou, Ua pono io ka Isaia wanana ana no oukou, e ka poe hookamani, e like me ka mea i palapalaia, Ke hoomaikai nei keia poe kanaka ia'u ma na lehelehe, aka, o ko lakou naau, ua mamao loa aku ia, mai o'u aku nei.
Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς ὅτι Καλῶς προεφήτευσεν Ἠσαΐας περὶ ὑμῶν τῶν ὑποκριτῶν, ὡς γέγραπται, Οὗτος ὁ λαὸς τοῖς χείλεσί με τιμᾷ, ἡ δὲ καρδία αὐτῶν πόρρω ἀπέχει ἀπ᾿ ἐμοῦ.
7 Makehewa ka lakou hoomana ana mai ia'u, i ka lakou ao ana ae i na kauoha a kanaka i kumu e malamaia'i.
Μάτην δὲ σέβονταί με, διδάσκοντες διδασκαλίας ἐντάλματα ἀνθρώπων.
8 No ka mea, ke waiho wale nei no oukou i ke kanawai o ke Akua, a hoopaa hoi i na kauoha a kanaka, i ka holoi ana i na ipu, a me na kiaha, a he nui loa no hoi na mea e like me ia, a oukou e hana nei.
Ἀφέντες γὰρ τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ, κρατεῖτε τὴν παράδοσιν τῶν ἀνθρώπων, βαπτισμοὺς ξεστῶν καὶ ποτηρίων· καὶ ἄλλα παρόμοια τοιαῦτα πολλὰ ποιεῖτε.
9 I mai la hoi ia, He oiaio no i ka oukou pale ana i ke kanawai o ke Akua, i malama'i oukou i ka oukou mau kauoha.
Καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς, Καλῶς ἀθετεῖτε τὴν ἐντολὴν τοῦ Θεοῦ, ἵνα τὴν παράδοσιν ὑμῶν τηρήσητε.
10 No ka mea, olelo mai la o Mose, E malama oe i kou makuakane, a me kou makuwahine; a, O ka mea i hailiili i ka makuakane a me makuwahine, e pepehiia oia.
Μωσῆς γὰρ εἶπε, Τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου· καί, Ὁ κακολογῶν πατέρα ἢ μητέρα θανάτῳ τελευτάτω·
11 Aka, ke olelo nei oukou, Ina e olelo aku kekahi kanaka i kona makuakane, a i kona makuwahine paha, Korebana, he mea laa hoi ia, o ka'u mea e waiwai ai oe.
ὑμεῖς δὲ λέγετε, Ἐὰν εἴπῃ ἄνθρωπος τῷ πατρὶ ἢ τῇ μητρί, Κορβᾶν, ὅ ἐστι, δῶρον, ὃ ἐὰν ἐξ ἐμοῦ ὠφεληθῇς·
12 Alaila, aole oukou i ae aku ia ia e hana hou i kekahi mea no kona makuakane, a no kona makuwahine;
καὶ οὐκέτι ἀφίετε αὐτὸν οὐδὲν ποιῆσαι τῷ πατρὶ αὐτοῦ ἢ τῇ μητρὶ αὐτοῦ,
13 E hoolilo ana i ka olelo a ke Akua i mea ole, ma ka oukou kauoha, ka mea a oukou e haawi aku ai; a ke hana nei oukou i na mea ke nui loa e like me ia.
ἀκυροῦντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ τῇ παραδόσει ὑμῶν ᾗ παρεδώκατε· καὶ παρόμοια τοιαῦτα πολλὰ ποιεῖτε.
14 A kahea mai la ia i ka ahakanaka, olelo mai la oia ia lakou, E hoolohe mai oukou a pau e hoomaopopo hoi.
Καὶ προσκαλεσάμενος πάντα τὸν ὄχλον, ἔλεγεν αὐτοῖς, Ἀκούετέ μου πάντες, καὶ συνίετε.
15 Aole mea mawaho o ke kanaka e haumia'i ia ke komo iloko ona; aka, o ka mea i puai mai, mailoko mai ona, oia na mea e haumia'i ke kanaka.
Οὐδέν ἐστιν ἔξωθεν τοῦ ἀνθρώπου εἰσπορευόμενον εἰς αὐτόν, ὃ δύναται αὐτὸν κοινῶσαι· ἀλλὰ τὰ ἐκπορευόμενα ἀπ᾿ αὐτοῦ, ἐκεῖνά ἐστι τὰ κοινοῦντα τὸν ἄνθρωπον.
16 Ina he pepeiao ko ke kanaka e lohe, e hoolohe mai ia.
Εἴ τις ἔχει ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.
17 I kona komo ana'e iloko o ka hale, mai ka ahakanaka ae, ninau aku la kana mau haumana ia ia no ua olelonaue la.
Καὶ ὅτε εἰσῆλθεν εἰς οἶκον ἀπὸ τοῦ ὄχλου, ἐπηρώτων αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ περὶ τῆς παραβολῆς.
18 I mai la oia ia lakou, He naaupo anei oukou pu kekahi? Aole anei oukou i ike, o ka mea mawaho i komo iloko o ke kanaka, aole ia e hiki ke hoohaumia ia ia?
Καὶ λέγει αὐτοῖς, Οὕτω καὶ ὑμεῖς ἀσύνετοί ἐστε; Οὐ νοεῖτε ὅτι πᾶν τὸ ἔξωθεν εἰσπορευόμενον εἰς τὸν ἄνθρωπον οὐ δύναται αὐτὸν κοινῶσαι,
19 No ka mea, aole ia i komo iloko o kahi manao, iloko wale no ia o ka opu, a hemo aku ma kiona, kahi e pau ai ka ino o ka ai.
ὅτι οὐκ εἰσπορεύεται αὐτοῦ εἰς τὴν καρδίαν, ἀλλ᾿ εἰς τὴν κοιλίαν, καὶ εἰς τὸν ἀφεδρῶνα ἐκπορεύεται, καθαρίζον πάντα τὰ βρώματα.
20 I hou mai la ia, O ka mea e puai, mailoko mai o ke kanaka, oia no ka mea e haumia'i ke kanaka.
Ἔλεγε δὲ ὅτι Τὸ ἐκ τοῦ ἀνθρώπου ἐκπορευόμενον, ἐκεῖνο κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον.
21 No ka mea, noloko mai o ka naau o kanaka i puka mai ai ka manao ino, ka moe i ka hai, ka moe ipoipo, ka pepehi kanaka,
Ἔσωθεν γάρ, ἐκ τῆς καρδίας τῶν ἀνθρώπων οἱ διαλογισμοὶ οἱ κακοὶ ἐκπορεύονται, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, φόνοι,
22 Ka aihue, ka makee waiwai, ka opu inoino, ka wahahee, ka makaleho, ka huahua, ka niania, ka hookano, ka lalau wale;
κλοπαί, πλεονεξίαι, πονηρίαι, δόλος, ἀσέλγεια, ὀφθαλμὸς πονηρός, βλασφημία, ὑπερηφανία, ἀφροσύνη·
23 Noloko mai keia mau mea ino a pau i puka mai ai, oia no na mea e haumia'i ke kanaka.
πάντα ταῦτα τὰ πονηρὰ ἔσωθεν ἐκπορεύεται, καὶ κοινοῖ τὸν ἄνθρωπον.
24 Eu ae la ia iluna, a hele aku la i na mokuna o Turo, a me Sidona, komo aku la iloko o kekahi hale, aole ia i makemake e ike mai kekahi kanaka ia ia, aole nae ia i hiki ke nalo.
Καὶ ἐκεῖθεν ἀναστὰς ἀπῆλθεν εἰς τὰ μεθόρια Τύρου καὶ Σιδῶνος. Καὶ εἰσελθὼν εἰς τὴν οἰκίαν, οὐδένα ἤθελε γνῶναι, καὶ οὐκ ἠδυνήθη λαθεῖν.
25 No ka mea, ua lohe e nona kekahi wahine nana ke kaikamahine i uluhia e ka uhane ino, hele mai la ia, a moe iho la ma kona mau wawae.
Ἀκούσασα γὰρ γυνὴ περὶ αὐτοῦ, ἧς εἶχε τὸ θυγάτριον αὐτῆς πνεῦμα ἀκάθαρτον, ἐλθοῦσα προσέπεσε πρὸς τοὺς πόδας αὐτοῦ·
26 He wahine Helene ia, no ka aina o Poinikia ma Suria mai; a nonoi ae la oia ia ia, e mahiki aku i ka daimonio, mailoko aku o kana kaikamahine.
ἦν δὲ ἡ γυνὴ Ἑλληνίς, Συροφοίνισσα τῷ γένει· καὶ ἠρώτα αὐτὸν ἵνα τὸ δαιμόνιον ἐκβάλλῃ ἐκ τῆς θυγατρὸς αὐτῆς.
27 I mai la Iesu ia ia, Alia, e hoomaona e ia na keiki mamua, no ka mea, aole e pono ke lawe i ka berena a na keiki a hoolei aku na na ilio.
Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῇ, Ἄφες πρῶτον χορτασθῆναι τὰ τέκνα· οὐ γὰρ καλόν ἐστι λαβεῖν τὸν ἄρτον τῶν τέκνων καὶ βαλεῖν τοῖς κυναρίοις.
28 Olelo aku la kela, i aku la ia ia, He oiaio no, e ka Haku; aka hoi, o na ilio malalo o ka papa aina, ai no lakou i na hunahuna ai a na keiki.
Ἡ δὲ ἀπεκρίθη καὶ λέγει αὐτῷ, Ναί, Κύριε· καὶ γὰρ τὰ κυνάρια ὑποκάτω τῆς τραπέζης ἐσθίει ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν παιδίων.
29 I mai la oia ia ia, No keia olelo, e hoi oe, ua hele ka daimonio, mailoko aku o kau kaikamahine.
Καὶ εἶπεν αὐτῇ, Διὰ τοῦτον τὸν λόγον ὕπαγε· ἐξελήλυθε τὸ δαιμόνιον ἐκ τῆς θυγατρός σου.
30 Hiki aku la ia i kona hale, ike aku la ia, ua hele aku no ka daimonio, mailoko aku, a ua hoomoeia no ke kaikamahine iluna o kahi moe.
Καὶ ἀπελθοῦσα εἰς τὸν οἶκον αὐτῆς, εὗρε τὸ δαιμόνιον ἐξεληλυθός, καὶ τὴν θυγατέρα βεβλημένην ἐπὶ τῆς κλίνης.
31 Haalele aku la ia i na mokuna o Turo, a me Sidona, a hele mai la ia mawaena o na aina o Dekapoli, a i ka moanawai o Galilaia.
Καὶ πάλιν ἐξελθὼν ἐκ τῶν ὁρίων Τύρου καὶ Σιδῶνος, ἦλθε πρὸς τὴν θάλασσαν τῆς Γαλιλαίας, ἀνὰ μέσον τῶν ὁρίων Δεκαπόλεως.
32 Lawe aku la lakou io na la, i kekahi mea kuli, ua uuu no hoi kona leo; nonoi aku la lakou ia ia, e kau i kona lima iluna iho ona.
Καὶ φέρουσιν αὐτῷ κωφὸν μογιλάλον, καὶ παρακαλοῦσιν αὐτὸν ἵνα ἐπιθῇ αὐτῷ τὴν χεῖρα.
33 Kai ae la oia ia ia mawaho o ka ahakanaka, a kaawale, hookomo iho la i kona mau lima iloko o kona mau pepeiao, kuha ae la, a hoopa mai la i kona alelo.
Καὶ ἀπολαβόμενος αὐτὸν ἀπὸ τοῦ ὄχλου κατ᾿ ἰδίαν, ἔβαλε τοὺς δακτύλους αὐτοῦ εἰς τὰ ὦτα αὐτοῦ, καὶ πτύσας ἥψατο τῆς γλώσσης αὐτοῦ,
34 Nana ae la iluna i ka lani, uwe aku la, a i mai la ia ia, Epata, oia hoi keia, e weheia.
καὶ ἀναβλέψας εἰς τὸν οὐρανόν, ἐστέναξε, καὶ λέγει αὐτῷ, Ἐφφαθά, ὅ ἐστι, Διανοίχθητι.
35 Poha koke ae la kona mau pepeiao, a hoaluia ke kaula o kona elelo, a olelo maopopo mai la ia.
Καὶ εὐθέως διηνοίχθησαν αὐτοῦ αἱ ἀκοαί· καὶ ἐλύθη ὁ δεσμὸς τῆς γλώσσης αὐτοῦ, καὶ ἐλάλει ὀρθῶς.
36 Papa mai la Iesu ia lakou, mai hai aku i kekahi; aka, me ka nui o kana papa ana, pela no ka nui o ko lakou hookaulana ana aku.
Καὶ διεστείλατο αὐτοῖς ἵνα μηδενὶ εἴπωσιν· ὅσον δὲ αὐτὸς αὐτοῖς διεστέλλετο, μᾶλλον περισσότερον ἐκήρυσσον.
37 A mahalo loa iho la lakou, i ae la, Ua hana pono loa oia i na mea a pau loa. Hana aku no ia i ke kuli, a lohe ia, a me ka aa hoi, a olelo no ia.
Καὶ ὑπερπερισσῶς ἐξεπλήσσοντο, λέγοντες, Καλῶς πάντα πεποίηκε· καὶ τοὺς κωφοὺς ποιεῖ ἀκούειν, καὶ τοὺς ἀλάλους λαλεῖν.