< Mareko 14 >
1 A HALA ae la na la elua, alaila ka ahaaina o ka moliaola, a me ka berena hu ole; imi iho la ka poe kahuna nui a me ka poe kakauolelo e hopu ia ia me ka maalea, a e pepehi.
Faltavam dois dias para a Páscoa e para a Festa dos Pães sem Fermento. Os chefes dos sacerdotes e os líderes religiosos estavam tentando encontrar um meio traiçoeiro para prender Jesus e o matar.
2 I ae la lakou, Aole i ka la ahaaina, o haunaele auanei na kanaka.
Eles falavam uns para os outros: “Mas não durante a comemoração da Páscoa. Caso contrário, as pessoas podem se revoltar.”
3 A aia ia i Betania, iloko o ka hale o Simona ka lepero, e moe ana e ai ilaila, hele mai la kekahi wahine me ka ipu alabata, he mea poni koloko, he aila ala, he mea kumukuai nui; a wehe ia i ka ipu, a ninini iho la ia iluna iho o kona poo.
Enquanto isso, Jesus estava no povoado de Betânia, comendo na casa de Simão, o leproso. Uma mulher veio com um frasco feito de alabastro com um perfume muito caro, feito de bálsamo puro. Ela abriu o frasco e derramou o perfume sobre a cabeça de Jesus.
4 Huhu ae la kekahi poe iloko o lakou iho, i ae la, No ke aha la i hoomaunaunaia'i keia aila?
Algumas das pessoas que estavam lá na casa ficaram irritadas e disseram: “Por que desperdiçar esse perfume?
5 Ina paha i kuaiia'ku ia, ekolu haneri denari a keu aku paha i loaa mai, i mea haawi aku no ka poe ilihune. Ohumu iho la lakou i ua wahine la.
Isso poderia ser vendido por mais de trezentas moedas de prata, e o dinheiro poderia ser dado aos pobres.” Eles ficaram muito bravos com ela.
6 I mai la Iesu, Uoki, no ke aha oukou e hoino aku nei ia ia? He mea maikai kana i hana mai nei ia'u.
Mas Jesus respondeu: “Deixem essa mulher em paz! Por que vocês estão criticando-a por ela fazer algo bom para mim?
7 Ua mau loa ka poe ilihune me oukou, a e hiki no ia oukou ke hana maikai aku ia lakou i na manawa a pau a oukou e makemake ai; aka, owau, aole au e mau loa ana me oukou.
Vocês sempre terão os pobres com vocês e poderão ajudá-los sempre que quiserem. No entanto, eu não estarei sempre com vocês.
8 O ka mea hiki ia ia nei, ua hana io mai ia; a ua hele mua mai e poni i ko'u kino, no ko'u kanuia.
Ela fez o que poderia fazer: ela perfumou o meu corpo antes do meu sepultamento.
9 He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, Ma na wahi a pau loa ma ke ao nei e haiia'ku ai keia euanelio, e hai pu ia'ku no hoi ka mea ana i hana mai ai, i mea e hoomanaoia'i oia.
Eu lhes digo que isto é verdade: sempre que o evangelho for anunciado pelo mundo, as pessoas se lembrarão do que ela fez por mim.”
10 Ilaila ka hele ana o Iuda Isekariota, kekahi o ka poe umikumamalua, i ka poe kahuna nui, e kumakaia ia ia na lakou.
Depois, Judas Iscariotes, um dos doze discípulos, foi falar com os chefes dos sacerdotes e combinou entregar Jesus a eles.
11 A lohe ae la lakou, olioli iho la, a ae mai la lakou i ka haawi ia ia i kala. Imi iho la ia i kahi e hiki pono ai ke kumakaia ia ia.
Quando os sacerdotes ouviram isso, ficaram muito satisfeitos e prometeram pagar uma quantia em dinheiro a Judas. Então, Judas começou a procurar uma oportunidade para entregar Jesus.
12 A i ka la mua o ka ahaaina berena ha ole, i ka wa e kalua'i i ka moliaola, ninau aku la kana poe haumana ia ia, Auhea la kau wahi makemake e hele ai makou e hoomakaukau, i ai oe i ka moliaola?
No primeiro dia da Festa dos Pães sem Fermento, o período em que se sacrifica um cordeiro para a Páscoa, os discípulos de Jesus lhe perguntaram: “Onde é que o senhor quer que preparemos a sua refeição da Páscoa?”
13 A hoouna ae la ia i na haumana ana elua, i ae la ia laua, E hele aku olua i ke kulanakauhale, alaila olua e halawai ai me kekahi kanaka e hali ana i ke kiaha wai, e hahai aku olua ia ia.
Ele enviou dois discípulos, dizendo: “Vão para a cidade e lá vocês encontrarão um homem carregando um pote de água. Sigam-no,
14 A i kana wahi e komo aku ai, e olelo olua i ka mea hale, E, ke olelo mai nei ke Kumu, Auhea la ke keena hookipa, kahi e ai pu ai au i ka moliaola me ka'u poe haumana?
e, quando ele entrar em uma casa, perguntem ao dono da casa onde os meus discípulos e eu podemos celebrar a Páscoa.
15 A e hoike mai no kela ia olua i kekahi keena nui maluna, ua makaukau koloko; malaila olua e hoomakaukau ai no kakou.
Ele os levará a uma grande sala no andar de cima, que está mobiliada e pronta para o jantar. Lá, vocês podem preparar tudo para nós.”
16 Hele aku la na haumana, a hiki aku la i ke kulanakauhale, loaa ia laua e like me kana mea i olelo mai ai ia laua: a hoomakaukau laua i ka moliaola.
Os discípulos foram para a cidade e encontraram as coisas exatamente como Jesus tinha lhes dito. Eles prepararam a refeição da Páscoa.
17 A i ke ahiahi hele mai la ia me ka poe umikumamalua.
À noite, Jesus foi para lá junto com os doze discípulos.
18 A i ko lakou moe ana i ka ahaaina, olelo mai la Iesu, He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, E kumakaiaia auanei au e kekahi o oukou, o ka mea e ai pu ana me au.
Enquanto eles estavam sentados, comendo, Jesus disse: “Eu lhes digo que isto é verdade: um de vocês irá me trair; alguém que está comendo comigo agora.”
19 Kaumaha iho la lakou, a olelo pakahi aku la ia ia, Owau anei? a o kekahi, Owau anei?
Eles ficaram chocados e, um por um, perguntaram: “Não sou eu, sou?”
20 Olelo mai la ia, i mai la ia lakou, O kekahi o ka poe umikumamalua e miki pu ana kona lima me au i ke pa, oia no ia.
“É um dos doze, um de vocês que compartilha esta refeição comigo”, ele respondeu.
21 Ke hele aku nei no ke Keiki a ke kanaka, e like me ka mea i palapalaia mai ai nona: aka, auwe ke kanaka nana e kumakaia i ke Keiki a ke kanaka! e aho no ia ina aole i hanauia mai ia.
“O Filho do Homem morrerá, exatamente como as Sagradas Escrituras anunciaram. Mas, ai do homem que trair o Filho do Homem! Seria melhor para esse homem nunca haver nascido.”
22 A i ka lakou ai ana, lalau ae la Iesu i ka berena, hoalohaloha aku la, wawahi iho la, a haawi mai la ia lakou, i mai la, E lawe, e ai; o ko'u kino keia.
Enquanto eles estavam comendo, Jesus pegou um pão. Ele o abençoou e distribuiu aos discípulos. Ele lhes disse: “Peguem! Isto é o meu corpo.”
23 Alaila, lalau iho la ia i ke kiaha a hoalohaloha aku ia, alaila, haawi mai la ia lakou; a inu iho la lakou a pau i ko loko.
Então, ele pegou o cálice. Ele o abençoou e distribuiu aos discípulos. Todos eles beberam o vinho.
24 I mai la oia ia lakou, O ko'u koko keia no ke kauoha hou, ua hookaheia no na kanaka he nui loa.
Ele lhes disse: “Isto é o meu sangue, o sangue do acordo, que está sendo derramado em favor de muitos.
25 He oiaio ka'u e hai aku nei ia oukou, aole au e inu hou aku i ko ka hua o ke kumu waina, a hiki aku i ka la o inu ai au i ka mea hou iloko o ke aupuni o ke Akua.
Eu lhes digo que isto é verdade: eu não beberei do fruto da videira até o dia em que eu beber o vinho novo no Reino de Deus.”
26 Himeni ae la lakou, alaila hele aku la iwaho ma ka mauna o Oliveta.
Depois de terem cantado um salmo, eles foram para o monte das Oliveiras.
27 I mai la Iesu ia lakou, I neia po e hihia auanei oukou a pau no'u; no ka mea, ua palapalaia, E pepehi ana au i ke kahuhipa, a e puehu wale aku no na hipa.
Jesus lhes disse: “Todos vocês irão me abandonar. Pois, como as Sagradas Escrituras dizem: ‘Eu atacarei o pastor, e as ovelhas se espalharão completamente.’
28 Aka, mahope iho o ko'u ala hou ana mai, e hele aku au mamua o oukou i Galilaia.
Mas, depois da minha ressurreição, eu irei adiante de vocês para a Galileia.”
29 I aku la o Petero ia ia, Ina e hihia lakou a pau, aole loa owau.
Pedro disse: “Eu não o abandonarei, mesmo se todos os outros o abandonarem!”
30 I mai la Iesu ia ia, He oiaio ka'u e hai aku nei ia oe, i keia la, a i keia po no, aole o hiki ke kani ana o ka moa kualua, ekolu on hoole e ana mai ia'u.
Jesus lhe respondeu: “Eu lhe digo que isto é verdade: Hoje, nesta mesma noite, antes do galo cantar duas vezes, você negará três vezes que me conhece.”
31 Alaila, olelo ikaika aku la o Petero, Aole loa wau e hoole aku ia oe, ke make pu au me oe; a pela lakou a pau i olelo aku ai.
Mas Pedro afirmava com insistência: “Mesmo que eu tenha que morrer com o senhor, eu nunca o negarei!” Todos os outros discípulos disseram o mesmo.
32 Alaila, hele mai la lakou i kahi i kapaia o Getesemane; i mai la ia i kana poe haumana, E noho oukou maanei, i kuu wa e pule ana.
Eles chegaram a um jardim, chamado Getsêmani, onde Jesus disse aos discípulos: “Sentem-se aqui, enquanto eu vou orar.”
33 A kai aku la oia ia Petero, a me Iakobo, a me Ioane, ilaila ka hoomaka ana o kona kaumaha a me ka luuluu loa.
Ele levou Pedro, Tiago e João com ele. Ele começou a sentir-se tomado de grande tristeza e aflição.
34 I mai la oia ia lakou, Ua kaumaha loa kuu uhane, me he mea make la. E kali oukou maanei, a e makaala no hoi.
Jesus lhes disse: “Meu sofrimento é tão grande que parece que vai me matar. Por favor, fiquem aqui e vigiem!”
35 Hele iki aku la ia a hina iho la ma ka lepo, a pule aku la, ina e hiki ia mea, e laweia'ku ia hora.
Ele foi um pouco mais longe e, depois, se ajoelhou. Ele orou, pedindo para, se possível, ser poupado daquele momento de sofrimento.
36 I aku la ia, E Aba, e ka Makua, ua hiki na mea a pau loa ia oe, e lawe aku oe i keia kiaha o'u; aka hoi, aole o ko'u makemake e hanaia, aia o kou.
Ele disse: “Pai, meu Pai! Você pode fazer tudo. Por favor, afaste este cálice de sofrimento de mim! Mas que seja feito o que o senhor quiser, e não o que eu quero.”
37 Hoi mai la ia, loaa iho la lakou ia ia e hiamoe ana; i mai la oia ia Petero, E Simona, ke hiamoe nei anei oe? Aole anei e hiki ia oe ke makaala i hookahi hora?
Então, Jesus voltou e encontrou os discípulos dormindo. Ele disse a Pedro: “Simão, você está dormindo? Não consegue ficar acordado nem por uma hora?
38 E makaala oukou, e pule, o hoowalewaleia mai oukou. Ua makemake no ka naau, aka, o ke kino, ua nawaliwali ia.
Vigiem e orem! Assim vocês não cairão em tentação. Vocês podem até querer resistir à tentação; difícil mesmo é conseguir isso.”
39 Hele hou aku la ia, a pule aku la, ma ia olelo hookahi ana no.
Jesus se afastou dos discípulos mais uma vez. Ele orou, dizendo as mesmas palavras.
40 A hoi mai la ia, loaa hou no lakou e hiamoe ana, (no ka mea, ua maloeloe ko lakou maka, ) aole nae lakou i ike i ka mea e olelo aku ai ia ia.
Depois ele voltou e, novamente, encontrou-os dormindo. Eles não conseguiam manter seus olhos abertos. Eles não sabiam o que dizer para Jesus.
41 Hele hou mai la oia ia lakou, o ke kolu ia o kona hele ana mai, i mai la ia lakou, E hiamoe aku oukou, e hoomaha. Ua pau, ua hiki mai nei ka hora; aia hoi, ua kumakaiaia ke Keiki a ke kanaka i ka lima o ka poe hewa.
Pela terceira vez, Jesus voltou e lhes perguntou: “Vocês ainda estão dormindo? Vocês ainda estão descansando? Já é o bastante! Chegou a hora! Vejam, o Filho do Homem está sendo entregue aos pecadores.
42 E ala, e haele kakou; aia hoi, ke kokoke mai nei ka mea nana wau e kumakaia.
Levantem-se! Vamos! Vejam! Aqui está o meu traidor.”
43 I kana olelo ana, hele koke mai la o Iuda, kekahi o ka poe umikumamalua, a me ia no na kanaka he nui loa, me na pabikaua, a me na newa, na ka poe kahuna nui mai, a me ka poe kakauolelo, a me ka poe lunakahiko.
Exatamente quando ele disse isso, Judas, um dos doze discípulos, chegou com uma multidão que carregava espadas e porretes. Eles tinham sido enviados pelos chefes dos sacerdotes, líderes religiosos e pelos anciãos do povo.
44 A o ka mea nana ia i kumakaia, ua haawi ae ia i hoailona na lakou, i ae la, O ka mea a'u e honi aku ai, oia no ia, e hopu aku ia ia, a e alakai paa aku.
O traidor havia combinado um sinal com eles: “Aquele a quem eu beijar é a pessoa que procuram. Prendam-no e levem-no bem seguro.”
45 A hiki mai la ia, alaila hele koke aku la ia io na la, i aku la, E Rabi, e Rabi; a honi aku la ia ia.
Judas se aproximou de Jesus. Ele disse: “Rabi”, e o beijou.
46 Lalau aku la ko lakou lima ia ia, hopu iho la.
Então, eles prenderam Jesus e o levaram.
47 A o kekahi o lakou e ku ana malaila, unuhi ae la ia i ka pahikaua, hahau aku la i kekahi kauwa o ke kahuna nui, a oki ae la i kona pepeiao.
Mas, um dos que estavam lá tirou a sua espada e atacou o empregado do grande sacerdote, cortando a sua orelha.
48 Olelo mai la Iesu, i mai ia lakou, Ua hele mai nei anei oukou iwaho nei, me na pahikana, a me na newa e hopu mai ia'u, me he powa la?
Jesus lhes perguntou: “Eu sou algum bandido, para vocês me prenderem com espadas e porretes?
49 Me oukou no au i noho ai iloko o ka luakini, e ao ana aku i kela la i keia la, aole oukou i hopu mai ia'u; aka, e hookoia mai no nae ka palapala hemolele.
Todos os dias, eu estava lá com vocês, ensinando no Templo. Então, por que vocês não me prenderam antes? Mas, isso está acontecendo para cumprir o que dizem as Sagradas Escrituras.”
50 Haalele aku la kana poe haumana a pau ia ia, holo aku la.
Então, todos os discípulos de Jesus o abandonaram e fugiram.
51 Hahai aku la kekahi kanaka opiopio ia ia, e aahu ana i ke kapa olona ma ka ili, lalau iho la ka poe koa ia ia.
Um jovem, enrolado apenas num lençol, seguia Jesus.
52 Haalele iho la ia i ke kapa olona, a holo kohana aku la, mai o lakou aku.
Eles tentaram prendê-lo, mas ele fugiu nu, deixando o lençol para trás.
53 Alakai aku la lakou ia Iesu i ke kahuna nui; ua akoakoa pu mai no me ia ka poe kahuna nui a pau, a me ka poe lunakahiko, a me ka poe kakauolelo.
Eles levaram Jesus para a casa do grande sacerdote, onde estavam reunidos todos os chefes dos sacerdotes, os anciãos do povo e os educadores religiosos.
54 Hahai mamao aku la o Petero ia ia, a hiki i ka hale o ke kahuna nui; a noho pu ia me ka poe kauwa, e lalana ana ia ia iho i ke ahi.
Pedro seguiu Jesus, mantendo uma certa distância, e entrou no pátio da casa do grande sacerdote. Ele se sentou perto dos guardas e se aqueceu próximo ao fogo.
55 Imi iho la ka poe kahuna nui, a me ka ahalunakanawai, i mea hoike no Iesu e make ai, aole nae i loaa.
Dentro da casa, os chefes dos sacerdotes e todo o conselho superior estavam tentando encontrar alguma evidência para condenar Jesus à morte, mas eles não conseguiam encontrar acusação alguma.
56 No ka mea, he nui no ka poe hoike wahahee mai nona, aole hoi i ku like ko lakou hoike ana.
Muitas pessoas testemunhavam falsamente contra ele, mas o que diziam não era coerente.
57 Ku ae la kekahi mau mea, hoike wahahee ae la, i ae,
Alguns deles levantavam-se para falar mentiras contra Jesus. Eles diziam:
58 Ua lohe no maua i kana olelo ana mai, E wawahi ana au i keia luakini i hanaia e ka lima, a i na la ekolu e hana hou no wau i kekahi i hana ole ia e ka lima.
“Nós o ouvimos dizer: ‘Eu destruirei este Templo, que mãos humanas construíram, e, em três dias, eu construirei outro sem precisar usar mãos para isso.’”
59 Aole nae i ku like ko laua hoike ana.
Mas, mesmo assim, os seus depoimentos não eram coerentes.
60 Ku ae la iluna ke kahuna nui iwaenakonu o lakou, ninau aku la ia Iesu, i aku la, Aole anei oe e olelo mai? Heaha la kela mea a laua nei i hoike ai nou?
Então, o grande sacerdote ficou em frente ao conselho e perguntou a Jesus: “Você não tem nada a dizer em relação a essas acusações?”
61 Noho malie iho la ia, aole i olelo mai. Ninau hou aku la ke kahuna nui ia ia, i aku la, O oe no anei ka Mesia, ke Keiki a ka mea i hoomaikaiia?
Mas, Jesus permaneceu em silêncio e não respondeu. Então, o grande sacerdote perguntou novamente: “Você é o Messias, o Filho do Deus Bendito?”
62 Olelo mai la Iesu, Owau no ia; a e ike mai auanei oukou i ke Keiki a ke kanaka e noho ana ma ka lima akau o ka Mana loa, a e hele mai ana ma na ao o ka lani.
Jesus respondeu: “Eu sou, e vocês verão o Filho do Homem se sentar à direita do Deus Todo-Poderoso e vir com as nuvens do céu.”
63 Alaila haehae ae la ke kahuna nui i kona kapa, i ae la, No ke aha la kakou e makemake hou ai i mea hoike?
O grande sacerdote rasgou suas próprias roupas e perguntou: “Por que nós precisamos de qualquer outra testemunha?
64 Ua lohe ae nei oukou i kana olelo hoino ana. Pehea la ko oukou manao? Hoohewa mai la lakou a pau ia ia, he hewa kupono i ka make.
Vocês ouviram a blasfêmia! Qual a decisão de vocês?” Eles todos consideraram Jesus culpado e o condenaram à morte.
65 Kuhakuha aku la kekahi poe ia ia, a uhi aku la kekahi poe i kona maka, kuikui aku la ia ia, me ka i aku, E koho mai. A kuikui aku la ka poe ilamuku ia ia, me ko lakou mau poho lima.
Então, alguns deles começaram a cuspir nele. Eles colocaram uma venda nos olhos de Jesus, deram murros nele e disseram: “‘Profeta’, por que não adivinha quem lhe bateu?” Os guardas levaram Jesus com eles e também bateram nele.
66 I ko Petero noho ana malalo, ma ka pa, hele mai la kekahi kaikamahine o ke kahuna nui.
Enquanto isso, Pedro estava lá embaixo no pátio. Uma das empregadas do grande sacerdote passou por ele
67 A ike mai la kela ia Petero e lalana ana ia ia iho, nana ae la oia ia ia, i ae la, O oe no kekahi pu me Iesu no Nazareta.
e, ao vê-lo se esquentando junto ao fogo, olhou bem para Pedro e disse: “Você também estava com Jesus de Nazaré!”
68 Hoole aku la ia, i aku la, Aole au i ike ia ia, aole hoi i maopopo ia'u ka mea au e olelo mai nei. Alaila, hele aku la ia iwaho ma ka lanai, a ooo mai la ka moa.
Mas, ele negou. Pedro respondeu: “Eu não sei do que você está falando, ou o que quer dizer!” Então, ele saiu para a varanda, e o galo cantou.
69 Ike hou ae la kekahi kaikamahine ia ia, a olelo ae la ia i ka poe e ku ana malaila, Oia nei no kekahi o lakou.
Ao ver Pedro lá, a empregada repetiu novamente aos que estavam por perto: “Este homem é um deles!”
70 Hoole hou aku la ia. A mahope iho, i ae la ka poe e ku ana malaila ia Petero, Oiaio, o oe no kekahi o lakou, no ka mea, no Galilaia oe, ke hoike mai nei no hoi kau olelo ana.
Mais uma vez, Pedro negou. Pouco tempo depois, eles viram Pedro novamente: “Definitivamente, você é um deles, porque você também é um galileu!”
71 Alaila, hailiili iho la oia, me ka hoohiki, Aole au i ike ia kanaka a oukou e olelo mai nei.
Pedro começou a se amaldiçoar e jurou: “Eu não conheço esse homem de quem vocês estão falando!”
72 Ooo hou mai la ka mea. Alaila, manao iho la o Petero i ka Iesu olelo ana mai ia ia, Aole e hiki i ke kani ana o ka moa kualua, a ekolu no ou hoole ana mai ia'u. A i kona noonoo ana, uwe iho la ia.
Imediatamente, o galo cantou pela segunda vez. Então, Pedro se lembrou do que Jesus havia dito a ele: “Antes do galo cantar duas vezes, você me negará três vezes.” Quando ele percebeu o que tinha feito, começou a chorar.