Mareko 14
1 A HALA ae la na la elua, alaila ka ahaaina o ka moliaola, a me ka berena hu ole; imi iho la ka poe kahuna nui a me ka poe kakauolelo e hopu ia ia me ka maalea, a e pepehi.
逾越节和除酵节前两天，祭司长和宗教老师想方设法用诡计逮捕耶稣，然后将其杀害。
2 I ae la lakou, Aole i ka la ahaaina, o haunaele auanei na kanaka.
但他们暗想：“不可在节日期间下手，免得引发民众暴动。”
3 A aia ia i Betania, iloko o ka hale o Simona ka lepero, e moe ana e ai ilaila, hele mai la kekahi wahine me ka ipu alabata, he mea poni koloko, he aila ala, he mea kumukuai nui; a wehe ia i ka ipu, a ninini iho la ia iluna iho o kona poo.
耶稣这段时间在伯大尼。一天他在麻风病人西门家里吃饭时，一个女人前来，拿着一瓶非常昂贵的甘松纯香膏。她打破瓶身，把香膏倒在耶稣的头上。
4 Huhu ae la kekahi poe iloko o lakou iho, i ae la, No ke aha la i hoomaunaunaia'i keia aila?
那里的人中，有人很生气地说：“为什么这样浪费香膏呢？
5 Ina paha i kuaiia'ku ia, ekolu haneri denari a keu aku paha i loaa mai, i mea haawi aku no ka poe ilihune. Ohumu iho la lakou i ua wahine la.
这香膏的钱值一年的薪水，应该用来接济穷人。”他们对她感到很愤怒。
6 I mai la Iesu, Uoki, no ke aha oukou e hoino aku nei ia ia? He mea maikai kana i hana mai nei ia'u.
但耶稣说：“让她这么做！她对我做了一件美好的事情，为何要批判她？”
7 Ua mau loa ka poe ilihune me oukou, a e hiki no ia oukou ke hana maikai aku ia lakou i na manawa a pau a oukou e makemake ai; aka, owau, aole au e mau loa ana me oukou.
你们常与穷苦人在一起，可以随时帮助他们。但你们不常和我在一起。
8 O ka mea hiki ia ia nei, ua hana io mai ia; a ua hele mua mai e poni i ko'u kino, no ko'u kanuia.
她已尽其所能在我被安葬之前，提前用香膏涂上我的身体。
9 He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, Ma na wahi a pau loa ma ke ao nei e haiia'ku ai keia euanelio, e hai pu ia'ku no hoi ka mea ana i hana mai ai, i mea e hoomanaoia'i oia.
告诉你们实话，无论福音传到世界何处，人们世界都会记得她的所作所为。
10 Ilaila ka hele ana o Iuda Isekariota, kekahi o ka poe umikumamalua, i ka poe kahuna nui, e kumakaia ia ia na lakou.
这时，十二门徒中的的加略人犹大跑去见祭司长，要把耶稣出卖给他们。
11 A lohe ae la lakou, olioli iho la, a ae mai la lakou i ka haawi ia ia i kala. Imi iho la ia i kahi e hiki pono ai ke kumakaia ia ia.
他们听此甚是欢喜，就答应给他好处，于是犹大就开始寻找出卖耶稣的机会。
12 A i ka la mua o ka ahaaina berena ha ole, i ka wa e kalua'i i ka moliaola, ninau aku la kana poe haumana ia ia, Auhea la kau wahi makemake e hele ai makou e hoomakaukau, i ai oe i ka moliaola?
除酵节的第一天，也是宰杀逾越节羊羔的那一天，门徒问耶稣：“你想要我们到哪里为你预备逾越节晚餐呢？”
13 A hoouna ae la ia i na haumana ana elua, i ae la ia laua, E hele aku olua i ke kulanakauhale, alaila olua e halawai ai me kekahi kanaka e hali ana i ke kiaha wai, e hahai aku olua ia ia.
耶稣派出两名门徒，对他们说：“你们去城里，看到一个拿着水瓶之人向你们迎面走来，就跟着他。
14 A i kana wahi e komo aku ai, e olelo olua i ka mea hale, E, ke olelo mai nei ke Kumu, Auhea la ke keena hookipa, kahi e ai pu ai au i ka moliaola me ka'u poe haumana?
无论他进入谁家，就询问那家的主人，我和门徒应该在哪里庆祝逾越节。
15 A e hoike mai no kela ia olua i kekahi keena nui maluna, ua makaukau koloko; malaila olua e hoomakaukau ai no kakou.
他必带你们去楼上一个大房间处，那里已经布置整齐，预备妥当，你们在那里为我们做准备就好了。”
16 Hele aku la na haumana, a hiki aku la i ke kulanakauhale, loaa ia laua e like me kana mea i olelo mai ai ia laua: a hoomakaukau laua i ka moliaola.
门徒离开了，他们进了城，果真遇到了耶稣所说之事，于是预备好了逾越节的晚餐。
17 A i ke ahiahi hele mai la ia me ka poe umikumamalua.
到了晚上，耶稣和十二门徒过来了。
18 A i ko lakou moe ana i ka ahaaina, olelo mai la Iesu, He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, E kumakaiaia auanei au e kekahi o oukou, o ka mea e ai pu ana me au.
在用餐的过程中，耶稣说：“告诉你们实话，你们中间有一个人要出卖我。”
19 Kaumaha iho la lakou, a olelo pakahi aku la ia ia, Owau anei? a o kekahi, Owau anei?
门徒们都很震惊，纷纷询问：“是我吗，是吗？”
20 Olelo mai la ia, i mai la ia lakou, O kekahi o ka poe umikumamalua e miki pu ana kona lima me au i ke pa, oia no ia.
耶稣对他们说：“他是十二门徒里的一人，就是与我分享食物之人中的一个。”
21 Ke hele aku nei no ke Keiki a ke kanaka, e like me ka mea i palapalaia mai ai nona: aka, auwe ke kanaka nana e kumakaia i ke Keiki a ke kanaka! e aho no ia ina aole i hanauia mai ia.
正如经文所预言：“人子将逝，但出卖人子之人必有灾祸！而且那人如果没有降生才好。”
22 A i ka lakou ai ana, lalau ae la Iesu i ka berena, hoalohaloha aku la, wawahi iho la, a haawi mai la ia lakou, i mai la, E lawe, e ai; o ko'u kino keia.
他们用餐时，耶稣拿起饼，祝福后把饼分给众人，说：“拿去吃吧，这是我的身体。”
23 Alaila, lalau iho la ia i ke kiaha a hoalohaloha aku ia, alaila, haawi mai la ia lakou; a inu iho la lakou a pau i ko loko.
他又拿起杯子，祝福后把它递给门徒，他们都喝了。
24 I mai la oia ia lakou, O ko'u koko keia no ke kauoha hou, ua hookaheia no na kanaka he nui loa.
耶稣说：“这是我的血，为众人而流，用于立约。
25 He oiaio ka'u e hai aku nei ia oukou, aole au e inu hou aku i ko ka hua o ke kumu waina, a hiki aku i ka la o inu ai au i ka mea hou iloko o ke aupuni o ke Akua.
告诉你们实话，从今后我不再喝葡萄酒，直到我在上帝之国品尝新酒。”
26 Himeni ae la lakou, alaila hele aku la iwaho ma ka mauna o Oliveta.
他们吟唱完圣歌后开始向橄榄山而去。
27 I mai la Iesu ia lakou, I neia po e hihia auanei oukou a pau no'u; no ka mea, ua palapalaia, E pepehi ana au i ke kahuhipa, a e puehu wale aku no na hipa.
耶稣告诉他们：“你们所有人都会放弃我，因为经文上记着：‘我要攻击牧人，羊群就彻底散了。’
28 Aka, mahope iho o ko'u ala hou ana mai, e hele aku au mamua o oukou i Galilaia.
但在我复活后，要比你们先到加利利。”
29 I aku la o Petero ia ia, Ina e hihia lakou a pau, aole loa owau.
彼得对他说：“就算所有的人都弃你而去，我也不会。”
30 I mai la Iesu ia ia, He oiaio ka'u e hai aku nei ia oe, i keia la, a i keia po no, aole o hiki ke kani ana o ka moa kualua, ekolu on hoole e ana mai ia'u.
耶稣对他说：“我告诉你实话，就在今天晚上，鸡叫两遍以前，你会有三次不肯认我的情况。”
31 Alaila, olelo ikaika aku la o Petero, Aole loa wau e hoole aku ia oe, ke make pu au me oe; a pela lakou a pau i olelo aku ai.
彼得坚决地说：“就算必须与你同死，我也决不会不认你！”众人也这样说。
32 Alaila, hele mai la lakou i kahi i kapaia o Getesemane; i mai la ia i kana poe haumana, E noho oukou maanei, i kuu wa e pule ana.
他们来到一个名叫客西马尼的地方；耶稣对门徒说：“你们坐在这里，我去祷告了。”
33 A kai aku la oia ia Petero, a me Iakobo, a me Ioane, ilaila ka hoomaka ana o kona kaumaha a me ka luuluu loa.
他带上彼得、雅各和约翰，这时开始感到心烦意乱，非常难过。
34 I mai la oia ia lakou, Ua kaumaha loa kuu uhane, me he mea make la. E kali oukou maanei, a e makaala no hoi.
耶稣对他们说：“这痛苦如此煎熬，我感到快死了一样。请留在这里，保持警醒。”
35 Hele iki aku la ia a hina iho la ma ka lepo, a pule aku la, ina e hiki ia mea, e laweia'ku ia hora.
耶稣稍往前了几步，伏在地上祷告，请求如果可能，那必然发生的事情就不要发生。
36 I aku la ia, E Aba, e ka Makua, ua hiki na mea a pau loa ia oe, e lawe aku oe i keia kiaha o'u; aka hoi, aole o ko'u makemake e hanaia, aia o kou.
他说：“上帝啊，吾父，你无所不能，那么求你让这次的痛苦远离我。但这不应是我所求的，而是你所要的。”
37 Hoi mai la ia, loaa iho la lakou ia ia e hiamoe ana; i mai la oia ia Petero, E Simona, ke hiamoe nei anei oe? Aole anei e hiki ia oe ke makaala i hookahi hora?
耶稣回来后发现门徒睡着了，就对彼得说：“西门，你睡着了吗？难道你连一个小时也不能清醒吗？
38 E makaala oukou, e pule, o hoowalewaleia mai oukou. Ua makemake no ka naau, aka, o ke kino, ua nawaliwali ia.
保持清醒进行祷告，以免被诱惑征服。你们精神虽然有意愿，但肉体却很软弱。”
39 Hele hou aku la ia, a pule aku la, ma ia olelo hookahi ana no.
耶稣再次离开去祷告，祷告的内容相同。
40 A hoi mai la ia, loaa hou no lakou e hiamoe ana, (no ka mea, ua maloeloe ko lakou maka, ) aole nae lakou i ike i ka mea e olelo aku ai ia ia.
他再回来的时候，看见门徒都睡着了，因为他们实在太疲倦了，也不知道该说些什么。
41 Hele hou mai la oia ia lakou, o ke kolu ia o kona hele ana mai, i mai la ia lakou, E hiamoe aku oukou, e hoomaha. Ua pau, ua hiki mai nei ka hora; aia hoi, ua kumakaiaia ke Keiki a ke kanaka i ka lima o ka poe hewa.
耶稣第三次回来，对他们说：“你们还在睡觉吗？还在休息吗？那么现在就休息够了，因为时间到了！看，人子即将遭受背叛，将其交给一群罪人。
42 E ala, e haele kakou; aia hoi, ke kokoke mai nei ka mea nana wau e kumakaia.
起来吧，我们走！出卖我的人来了。”
43 I kana olelo ana, hele koke mai la o Iuda, kekahi o ka poe umikumamalua, a me ia no na kanaka he nui loa, me na pabikaua, a me na newa, na ka poe kahuna nui mai, a me ka poe kakauolelo, a me ka poe lunakahiko.
耶稣正说话之际，十二门徒中的犹大和一群手拿刀棒之人前来，这些人都是祭司长、宗教老师和长老所派。
44 A o ka mea nana ia i kumakaia, ua haawi ae ia i hoailona na lakou, i ae la, O ka mea a'u e honi aku ai, oia no ia, e hopu aku ia ia, a e alakai paa aku.
这个叛徒和他们约好一个暗号：“我亲吻谁，谁就是耶稣。抓住他，让士兵把他押走。”
45 A hiki mai la ia, alaila hele koke aku la ia io na la, i aku la, E Rabi, e Rabi; a honi aku la ia ia.
犹大来了，对耶稣说：“拉比！”然后亲吻耶稣。
46 Lalau aku la ko lakou lima ia ia, hopu iho la.
其他人动手抓住耶稣，把他逮捕。
47 A o kekahi o lakou e ku ana malaila, unuhi ae la ia i ka pahikaua, hahau aku la i kekahi kauwa o ke kahuna nui, a oki ae la i kona pepeiao.
但站在耶稣身边的一个人拔出自己的刀，砍了大祭司的仆人一刀，削掉他的一只耳朵。
48 Olelo mai la Iesu, i mai ia lakou, Ua hele mai nei anei oukou iwaho nei, me na pahikana, a me na newa e hopu mai ia'u, me he powa la?
耶稣对他们说：“你们带着刀棒而来，是把我当作危险的罪犯捉拿吗？
49 Me oukou no au i noho ai iloko o ka luakini, e ao ana aku i kela la i keia la, aole oukou i hopu mai ia'u; aka, e hookoia mai no nae ka palapala hemolele.
我每天在圣殿中教导众人，跟你们在一起，你们却没有捉拿我。这一切就是为了应验经文所述。”
50 Haalele aku la kana poe haumana a pau ia ia, holo aku la.
这时候，所有门徒都逃跑了，弃他而去。
51 Hahai aku la kekahi kanaka opiopio ia ia, e aahu ana i ke kapa olona ma ka ili, lalau iho la ka poe koa ia ia.
（有一个年轻的追随者，披着一块麻布。
52 Haalele iho la ia i ke kapa olona, a holo kohana aku la, mai o lakou aku.
众人捉住他时，他丢掉麻布，赤身逃跑了。）
53 Alakai aku la lakou ia Iesu i ke kahuna nui; ua akoakoa pu mai no me ia ka poe kahuna nui a pau, a me ka poe lunakahiko, a me ka poe kakauolelo.
他们把耶稣押到大祭司那里，所有的祭司长、长老和宗教老师都聚集在一起。
54 Hahai mamao aku la o Petero ia ia, a hiki i ka hale o ke kahuna nui; a noho pu ia me ka poe kauwa, e lalana ana ia ia iho i ke ahi.
彼得远远跟着耶稣，走进大祭司的官邸，和差役们一起火炉旁取暖。
55 Imi iho la ka poe kahuna nui, a me ka ahalunakanawai, i mea hoike no Iesu e make ai, aole nae i loaa.
屋子内，祭司长和公议会的所有人都在试图找证据控告耶稣，要把他处死，但什么都没有找到。
56 No ka mea, he nui no ka poe hoike wahahee mai nona, aole hoi i ku like ko lakou hoike ana.
虽然有许多人作假证控告他，但他们的证供相互矛盾。
57 Ku ae la kekahi mau mea, hoike wahahee ae la, i ae,
有几个人站起来，作假证控告他说：
58 Ua lohe no maua i kana olelo ana mai, E wawahi ana au i keia luakini i hanaia e ka lima, a i na la ekolu e hana hou no wau i kekahi i hana ole ia e ka lima.
“我们听他说过：‘我要拆毁这由人手所建之所，三日之内另建一座并非人手所造的神庙。’”
59 Aole nae i ku like ko laua hoike ana.
但就是这样的证词，也并不能自圆其说。
60 Ku ae la iluna ke kahuna nui iwaenakonu o lakou, ninau aku la ia Iesu, i aku la, Aole anei oe e olelo mai? Heaha la kela mea a laua nei i hoike ai nou?
大祭司站起来，走到议会面前，问耶稣：“这些人作证控告你的是什么？你没有什么想说的吗？”
61 Noho malie iho la ia, aole i olelo mai. Ninau hou aku la ke kahuna nui ia ia, i aku la, O oe no anei ka Mesia, ke Keiki a ka mea i hoomaikaiia?
耶稣沉默。大祭司又问他：“你是被祝福的圣子基督吗？”
62 Olelo mai la Iesu, Owau no ia; a e ike mai auanei oukou i ke Keiki a ke kanaka e noho ana ma ka lima akau o ka Mana loa, a e hele mai ana ma na ao o ka lani.
耶稣说：“我是。你们会看到人子站在万能上帝的右边，驾天上云彩降临。”
63 Alaila haehae ae la ke kahuna nui i kona kapa, i ae la, No ke aha la kakou e makemake hou ai i mea hoike?
大祭司于是撕开自己的衣服，说：“我们还要什么证人呢？
64 Ua lohe ae nei oukou i kana olelo hoino ana. Pehea la ko oukou manao? Hoohewa mai la lakou a pau ia ia, he hewa kupono i ka make.
你们都听见这亵渎之语了。你们认为如何？” 他们都认为他有罪，要求将其处决。
65 Kuhakuha aku la kekahi poe ia ia, a uhi aku la kekahi poe i kona maka, kuikui aku la ia ia, me ka i aku, E koho mai. A kuikui aku la ka poe ilamuku ia ia, me ko lakou mau poho lima.
于是有人开始向他吐唾沫，蒙住他的脸，用拳头打他，对他说：“现在你怎么不预言了，你这个‘预言家’！”士兵把他带到一旁，开始殴打他。
66 I ko Petero noho ana malalo, ma ka pa, hele mai la kekahi kaikamahine o ke kahuna nui.
这时候，彼得坐在外面的院子里，大祭司的一个婢女走过来，
67 A ike mai la kela ia Petero e lalana ana ia ia iho, nana ae la oia ia ia, i ae la, O oe no kekahi pu me Iesu no Nazareta.
看见彼得在烤火，那婢女径直看着他说：“你也是那拿撒勒人耶稣一伙的！”
68 Hoole aku la ia, i aku la, Aole au i ike ia ia, aole hoi i maopopo ia'u ka mea au e olelo mai nei. Alaila, hele aku la ia iwaho ma ka lanai, a ooo mai la ka moa.
彼得却否认说：“我不知道你在说什么，不知道你什么意思！”他于是走到前院，这时鸡叫了。
69 Ike hou ae la kekahi kaikamahine ia ia, a olelo ae la ia i ka poe e ku ana malaila, Oia nei no kekahi o lakou.
那婢女看见他在那里，就又对旁边的人说：“这个人也是他们一伙的！”
70 Hoole hou aku la ia. A mahope iho, i ae la ka poe e ku ana malaila ia Petero, Oiaio, o oe no kekahi o lakou, no ka mea, no Galilaia oe, ke hoike mai nei no hoi kau olelo ana.
彼得再次否认。过了一会，其他人对彼得说：“你真是他们一伙的，因为你也是加利利人。”
71 Alaila, hailiili iho la oia, me ka hoohiki, Aole au i ike ia kanaka a oukou e olelo mai nei.
彼得就诅咒发誓说：“我不认得你们说的这个人！”
72 Ooo hou mai la ka mea. Alaila, manao iho la o Petero i ka Iesu olelo ana mai ia ia, Aole e hiki i ke kani ana o ka moa kualua, a ekolu no ou hoole ana mai ia'u. A i kona noonoo ana, uwe iho la ia.
此刻听到公鸡第二次打鸣。彼得想起耶稣对他说过的话：“鸡叫两遍以前，你会有三次不肯认我的情况。”想到这里，他痛哭起来。
