Luka 7
1 A HOOKI ae la oia i kana mau olelo a pau i ka lohe ana o na kanaka, alaila komo ae la ia iloko o Kaperenauma.
Baada ya kusema yale aliyotaka watu wasikie, Yesu alikwenda Kafarnaumu.
2 A, he mai ko kekahi kauwa a ka lunahaneri, kokoke no ia e make, he punahele nana.
Huko kulikuwa na jemadari mmoja Mroma ambaye alikuwa na mtumishi wake aliyempenda sana. Huyu mtumishi alikuwa mgonjwa karibu kufa.
3 A lohe ae la ka lunahaneri ia Iesu, hoouna aku la oia i na lunakahiko o ka poe Iudaio io na la, nonoi aku la ia ia e hele mai e hoola i kana kauwa.
Yule jemadari aliposikia habari za Yesu, aliwatuma wazee fulani Wayahudi waende kumwomba aje amponye mtumishi wake.
4 A hiki aku la lakou io Iesu la, nonoi ikaika aku la lakou ia ia, me ka olelo, Ua pono kela nona keia mea ana e hana'i;
Walipofika kwa Yesu, walimsihi sana, wakasema: “Huyu anastahili afanyiwe jambo hilo,
5 No ka mea, ua aloha mai oia i ko makou lahuikanaka, a ua kukulu no hoi oia i ko makou hale halawai.
maana analipenda taifa letu, na ndiye aliyetujengea lile sunagogi.”
6 Alaila, hele pu mai la Iesu me lakou. A kokoke mai la ia i ka hale, hoouna aku la ka lunahaneri i na hoaaloha io na la, e olelo aku ia ia, E ka Haku, mai hooluhi oe ia oe iho; no ka mea, aole o'u pono e komo mai ai oe iloko o kuu hale.
Basi, Yesu akaenda pamoja nao. Alipokuwa karibu kufika nyumbani kwa yule jemadari Mroma, yule jemadari aliwatuma marafiki zake wamwambie Yesu: “Bwana, usijisumbue zaidi, maana mimi sistahili uingie nyumbani mwangu.
7 No ia hoi, aole au i manao e pono au ke hele aku iou la: aka hoi, e i mai oe i ka olelo, a e hoolaia no kuu kauwa.
Ndio maana sikujiona nastahili hata kuja kwako; amuru tu, na mtumishi wangu atapona.
8 No ka mea, he kanaka no wau i hoonohoia malalo iho o ke alii, he mau koa hoi ko'u malalo iho o'u, a i aku au i kekahi, E hele aku, a hele aku no ia; a i kekahi, E hele mai, a hele mai no ia; a i kuu kauwa hoi, E hana oe i keia, a hana no hoi ia.
Mimi pia ni mtu niliye chini ya mamlaka, na ninao askari chini yangu. Namwambia mmoja, Nenda!, naye huenda; namwambia mwingine, Njoo! naye huja; na nikimwambia mtumishi wangu, Fanya hiki!, hufanya.”
9 A lohe ae la o Iesu ia mau mea, mahalo iho la ia ia, a haliu ae la ia, i mai la i ka ahakauaka e hahai ana mahope ona, Ke i aku nei au ia oukou, aole au i ike i ka paulele nui e like me neia iloko o ka Iseraela.
Yesu aliposikia hayo, alishangaa; halafu akauelekea ule umati wa watu uliokuwa unamfuata, akasema, “Sijaona imani kubwa namna hii hata katika Israeli.”
10 A hoi mai i ka hale ka poe i hoounaia'ku, ike mai la lakou i ua kauwa mai la, ua ola.
Wale watu walipowasili nyumbani walimkuta yule mtumishi hajambo kabisa.
11 Eia hoi kekahi, ia la ae, hele aku la ia i ke kulanakauhale, i kapaia o Naina; a he nui na haumana ana i hele pu me ia, a me na kanaka he nui loa.
Baadaye kidogo Yesu alikwenda katika mji mmoja uitwao Naini, na wafuasi wake pamoja na kundi kubwa la watu waliandamana naye.
12 A hookokoke aku la oia i ka ipuka o ua kulanakauhale la, aia hoi, ua haliia mai la mawaho kekahi kanaka make, ke keiki kamakahi a kona makuwahine, he wahinekanemake ia; a nui mai la ko ke kulanakauhale me ua wahine la.
Basi, alipokuwa anakaribia lango la mji, walitokea watu wamebeba maiti ya kijana mmoja, mtoto wa pekee wa mama mjane. Watu wengi wa mji ule walikuwa pamoja na huyo mama.
13 A ike ka Haku ia ia, hu ae la kona aloha ia ia, i mai la oia ia ia, Mai uwe oe.
Bwana alipomwona mama huyo, alimwonea huruma, akamwambia, “Usilie.”
14 Hele ae la Iesu a hoopa ae la i ka manele: ku malie iho la ka poe e hali ana, I ae la ia, E ke kanaka hou, ke kauoha aku nei au ia oe, E ala'e.
Kisha akaenda, akaligusa lile jeneza, na wale waliokuwa wanalichukua wakasimama. Halafu akasema, “Kijana! Nakuamuru, amka!”
15 Alaila noho mai la iluna ua kanaka make la, a hoomaka mai la e olelo: a haawi ae la o Iesu ia ia i kona makuwahine.
Yule aliyekufa akaketi, akaanza kuongea. Na Yesu akamkabidhi kwa mama yake.
16 A kau mai la ka weliweli maluna o lakou a pau, hoonani aku la lakou i ke Akua, i aku la, Ua puka mai nei ke kaula nui mawaena o kakou; ua ike mai ke Akua i kona poe kanaka.
Watu wote walishikwa na hofu, wakawa wanamtukuza Mungu wakisema: “Nabii mkuu ametokea kati yetu. Mungu amekuja kuwakomboa watu wake.”
17 Ua kui aku la kona kaulana, ma Iudea a puni, a me ka aina a pau e kokoke mai ana.
Habari hizo zikaenea kote katika Uyahudi na katika nchi za jirani.
18 A hoike ae la ia Ioane kana mau haumana i keia mau mea a pau.
Wanafunzi wa Yohane walimpa habari Yohane juu ya mambo hayo yote. Naye Yohane, baada ya kuwaita wawili kati ya wanafunzi wake,
19 Kahea aku la o Ioane i kekahi mau haumana ana elua, hoouna aku la io Iesu la e ninau aku, O oe no anei ka mea e hele mai ana? a o ka mea e ae anei ka makou e kali ai?
aliwatuma kwa Bwana wamwulize: “Wewe ndiye yule ajaye, au tumtazamie mwingine?”
20 A hiki aku la ua mau kanaka la io Iesu la, i aku la, Na Ioane Bapetite maua i hoouna mai iou nei e ninau, O oe no anei ka mea e hele mai ana? a, o ka mea e ae anei ka makou e kali ai?
Wale wanafunzi walipomfikia Yesu wakamwambia, “Yohane Mbatizaji ametutuma kwako tukuulize: Wewe ndiye yule ajaye, au tumtazamie mwingine?”
21 Ia hora iho, hoola iho la oia i na mea he nui, i na mai, i na nawaliwali, i na uhane ino hoi; he nui no hoi na makapo ana i haawi ai i ka ike.
Wakati huohuo, Yesu alikuwa anawaponya watu wengi waliokuwa wanateseka kwa magonjwa na waliopagawa na pepo wabaya, akawawezesha vipofu wengi kuona tena.
22 Olelo mai la o Iesu, i mai la ia laua, Ou hoi, e hai aku olua ia Ioane i ka olua mea i ike iho nei, a i lohe iho nei; ua ike na makapo, ua hele na oopa, ua hoomaemaeia na lepero, ua lohe na kuli, ua hoalaia na make, ua haiia ka olelo maikai i ka poe ilihune;
Basi, Yesu akawajibu, “Nendeni mkamwambie Yohane yale mliyojionea na kuyasikia: vipofu wanaona, viwete wanatembea, wenye ukoma wanatakaswa, viziwi wanasikia, wafu wanafufuliwa, na maskini wanahubiriwa Habari njema.
23 A e pomaikai ana ka mea e hina ole no'u.
Heri mtu yule ambaye hana mashaka nami!”
24 A hala aku la ua mau elele la a Ioane, hoomaka aku la o Iesu e olelo i ka ahakanaka, no Ioane, I hele la oukou iwaho ma ka waonahele e ike i ke aha? I ka ohe anei i hooluliia e ka makani.
Hapo wajumbe wa Yohane walipokwisha kwenda zao, Yesu alianza kuyaambia makundi ya watu juu ya Yohane: “Mlikwenda kule jangwani, hivi mlitaka kuona kitu gani? Mlitaka kuona unyasi unaotikiswa na upepo?
25 A i hele la hoi oukou iwaho e ike i ke aha? I ke kanaka anei i kahikoia i ke kapa pahee? Aia hoi iloko o na hale alii ka poe i kahikoia i ke kapa nani, e noho lealea ana.
Basi, mlikwenda kuona nini? Mlikwenda kumwona mtu aliyevalia mavazi maridadi? La hasha! Wanaovaa mavazi maridadi na kuishi maisha ya anasa, hukaa katika majumba ya wafalme!
26 A i hele la hoi oukou iwaho e ike i ke aha? I ke kaula anei? Oiaio, ke hai aku nei ia oukou, a i ka mea hoi e oi aku i ke kaula!
Basi, niambieni, mlikwenda kuona nini? Mlikwenda kumwona nabii? Naam, hakika ni zaidi ya nabii.
27 Oia hoi ka mea nona ka palapala, Eia hoi, ke hoouna aku nei au i ka'u elele mamua ou, nana no e hoomakaukau i kou alanui mamua ou.
Huyu Yohane ndiye anayesemwa katika Maandiko Matakatifu: Hapa ni mtumishi wangu, asema Bwana; ninamtuma akutangulie, akutayarishie njia.”
28 No ka mea, ke olelo aku nei au ia oukou, mawaena o na mea a na wahine i hanau ai, aole he kaula i oi aku mamua o Ioane Bapetite. Aka o ka mea uuku loa iloko o ke aupuni o ke Akua, ua oi aku ia mamua ona.
Yesu akamalizia kwa kusema, “Nawaambieni, kati ya binadamu wote hakuna aliye mkubwa zaidi kuliko Yohane Mbatizaji. Hata hivyo, yule aliye mdogo kabisa katika ufalme wa Mungu ni mkubwa zaidi kuliko yeye.”
29 A o na kanaka a pau i lohe, o na lunaauhau kekahi, hoomaikai aku la lakou i ke Akua, ka poe i bapetizoia ma ka bapetizo a Ioane.
Waliposikia hayo watu wote na watoza ushuru waliusifu wema wa Mungu; hao ndio wale waliokuwa wameupokea ubatizo wa Yohane.
30 Aka, o ka poe Parisaio, a me ka poe kakauolelo, ua pale ae la lakou i ka manao o ke Akua no lakou iho, i ko lakou bapetizo ole ia e ia.
Lakini Mafarisayo na walimu wa Sheria walikataa mpango wa Mungu uliowahusu wakakataa kubatizwa na Yohane.
31 No ia mea, me ke aha la uanei au e hoohalike ai i na kanaka o keia hanauna? Heaha hoi ko lakou mea e like ai?
Yesu akaendelea kusema, “Basi, nitawafananisha watu wa kizazi hiki na kitu gani? Ni watu wa namna gani?
32 Ua like no lakou me na kamalii e noho ana ma kahi kuai, e kahea ana kekahi i kekahi, a e olelo ana, Ua hookiokio aku makou ia oukou, aole hoi oukou i haa mai: ua kanikau aku makou imua o oukou, aole hoi oukou i uwe mai.
Ni kama vijana waliokuwa wamekaa sokoni na kuambiana, kikundi kimoja na kingine: Tumewapigieni ngoma, lakini hamkucheza! Tumeomboleza, lakini hamkulia!
33 No ka mea, hele mai la o Ioane Bapetite me ka ai ole i ka berena, a me ka inu ole i ka waina; a olelo no oukou, He daimonio kona.
Kwa maana Yohane alikuja, yeye alifunga na hakunywa divai, nanyi mkasema: Amepagawa na pepo!
34 Ua hele mai hoi ke Keiki a ke kanaka e ai ana, a e inu ana; a olelo no oukou, Aia hoi, he kanaka pakela ai, pakela inu waina, he hoaaloha pu me na lunaauhau a me na lawehala!
Akaja Mwana wa Mtu; anakula na kunywa, mkasema: Mwangalieni mlafi huyu na mlevi; rafiki ya watoza ushuru na wenye dhambi!
35 Aka o ka naanao, ua hooponoia ia e kana mau keiki a pau.
Hata hivyo, hekima ya Mungu imethibitishwa kuwa njema na wote wale wanaoikubali.”
36 Kono ae la kekahi Parisaio ia ia e ai pu me ia. A komo aku la oia iloko o ka hale o ua Parisaio la, a noho hilinai iho la e ai.
Mfarisayo mmoja alimwalika Yesu kula chakula nyumbani kwake. Akaingia nyumbani mwa huyo Mfarisayo, akakaa kula chakula.
37 Aia hoi, he wahine ma ia kulanakauhale, he wahine lawehala ia, a ike aku la oia e noho ana ia e ai maloko o ka hale o ua Parisaio la, lawe mai la hoi ia i ka ipu alabata poni,
Basi, katika mji ule kulikuwa na mama mmoja aliyekuwa anaishi maisha mabaya. Alipopata habari kwamba Yesu yuko nyumbani kwa huyo Mfarisayo, alichukua chupa ya alabasta yenye marashi.
38 Ku iho la ia mahope, ma kona mau wawae, e uwe ana, hoomaka iho la ia e hoopulu i ko Iesu mau wawae me ka waimaka, a holoi iho la me ka lauoho o kona poo, a honi iho la i kona mau wawae, a poni iho la me ka mea poni.
Akaja, akasimama karibu na miguu yake Yesu, akilia, na machozi yake yakamdondokea Yesu miguuni. Huyo mwanamke akaipangusa miguu ya Yesu kwa nywele zake. Kisha akaibusu na kuipaka yale marashi.
39 A ike ae la ka Parisaio nana i kono ia Iesu, olelo iho la ia iloko ona, i iho la, Ina he kaula keia, ina ua ike ia i keia wahine i hoopa ia ia a me kona ano; no ka mea, he wahine hewa ia.
Yule Mfarisayo aliyemwalika Yesu alipoona hayo, akawaza moyoni mwake, “Kama mtu huyu angekuwa kweli nabii angejua huyu mwanamke ni wa namna gani, ya kwamba ni mwenye dhambi.”
40 A olelo mai la o Iesu, i mai la ia ia, E Simona, he wahi olelo ka'u ia oe. I aku la oia, E ke Kumu, e olelo mai no.
Yesu akamwambia huyo Mfarisayo, “Simoni, ninacho kitu cha kukwambia.” Naye Simoni akamwambia, “Ndio Mwalimu, sema.” Yesu akasema,
41 O kekahi kanaka elua ana mea aie; elima haneri denari ka aie a kekahi, a kanalima hoi a kekahi.
“Watu wawili walikuwa wamemkopa mtu fedha: mmoja alikuwa amekopa dinari mia tano, na mwingine hamsini.
42 Aole a laua mea e hookaa aku ai, kala wale aku la oia ia laua. E hai mai hoi oe, owai hoi ko laua mea i aloha nui mai ia ia?
Waliposhindwa kulipa madeni yao, huyo mtu aliwasamehe wote wawili. Sasa ni yupi kati ya hao wawili atampenda zaidi huyo bwana?”
43 Hai aku la o Simona, i aku la, Ke manao nei au, o ka mea nana ka aie nui ana i kala wale ai. I mai la oia ia ia, Ua pono kou manao.
Simoni akamjibu, “Ni dhahiri kwamba yule aliyesamehewa deni kubwa zaidi atampenda zaidi yule bwana.” Yesu akamwambia, “Sawa.”
44 A haliu ae la ia i ka wahine, i mai la oia ia Simona, Ke ike nei anei oe i keia wahine? Ua komo mai nei au iloko o kou hale, aole hoi oe i haawi mai i wai no ko'u mau wawae; aka, ua hoopulu iho keia wahine i ko'u mau wawae me ka waimaka, a ua holoi iho hoi me ka lauoho o kona poo.
Halafu akamgeukia yule mwanamke na kumwambia Simoni, “Unamwona huyu mwanamke, sivyo? Basi, mimi nilipoingia hapa nyumbani kwako hukunipa maji ya kunawa miguu yangu; lakini mwanamke huyu ameniosha miguu yangu kwa machozi yake na kunipangusa kwa nywele zake.
45 Aole oe i honi mai ia'u; aka, o keia wahine, mai ko'u komo ana mai, aole ia i hooki i ka honi ana i ko'u mau wawae.
Wewe hukunisalimu kwa kunibusu, lakini huyu mwanamke tangu nilipoingia hapa amekuwa akiibusu miguu yangu.
46 Aole oe i poni mai i kuu poo me ka aila; aka, ua poni mai keia wahine i ko'u mau wawae me ka mea poni.
Wewe hukunionyesha ukarimu wako kwa kunipaka mafuta kichwani, lakini huyu mwanamke amefanya hivyo kwa kunipaka mafuta miguu yangu.
47 Nolaila hoi, ke olelo aku nei au ia oe, O na hewa ona he nui loa, ua pau ia i ko kalaia; no ka mea, i nui ai kona aloha; aka, o ka mea ia ia ka mea uuku i kalaia, oia ke aloha uuku.
Kwa hiyo nakwambia amesamehewa dhambi zake nyingi kwa kuwa ameonyesha upendo mkubwa. Mwenye kusamehe kidogo, hupenda kidogo.”
48 I mai la ia i ka wahine, Ua kalaia ua hewa ou.
Basi, Yesu akamwambia yule mwanamke, “Umesamehewa dhambi zako.”
49 A o ka poe e noho pu ana, i iho la lakou iloko o lakou iho, Owai keia e kala nei i ka hala?
Na hapo wale waliokuwa pamoja naye mezani wakaulizana, “Ni mtu wa namna gani huyu awezaye kusamehe dhambi?”
50 I mai la oia i ka wahine, Ua ola oe i kou manaoio ana; e hele aku oe me ka pomaikai.
Naye Yesu akamwambia yule mwanamke, “Imani yako imekuokoa; nenda kwa amani.”
