Oihanakahuna 11
1 OLELO mai la hoi o Iehova ia Mose a me Aarona, i mai la ia laua,
Yehova anayankhula ndi Mose ndi Aaroni kuti,
2 E olelo olua i na mamo a Iseraela, penei, Eia na holoholona a oukou e ai ai, o ko na holoholona a pau maluna o ka honua.
“Awuze Aisraeli kuti, ‘Nyama zomwe mukhoza kudya mwa nyama zonse za dziko lapansi ndi izi:
3 O ka mea mahele i ka maiuu, a ua kapuwai maheleia, a ua nau i ka mea hoolualuaiia, iwaena o na holoholona, oia ka oukou e ai ai.
Nyama iliyonse imene ili ndi chipondero chogawikana pakati ndi yobzikula mukhoza kudya.
4 Aka, aole oukou e ai i keia mau mea o na mea nau i ka mea hoolualuaiia, a o na mea mahele maiuu, o ke kamelo, no ka mea, ua nau ia i ka mea hoolualuaiia, aole nae i mahele i ka maiuu, he haumia ia ia oukou.
“‘Koma pali nyama zina zimene zimabzikula kokha kapena ndi zogawikana zipondero zimene simukuyenera kudya. Nyama zimenezi ndi ngamira, ngakhale imabzikula ilibe zipondero zogawikana. Choncho ndi yodetsedwa, musadye.
5 A o ke kone hoi, no ka mea, ua nau no ia i ka mea hoolualuaiia, aole mahele i ka maiuu, he haumia ia ia oukou.
Ina ndi mbira, ngakhale imabzikula, zipondero zake nʼzosagawikana. Choncho ndi yodetsedwa, musadye.
6 A o ka hare hoi, no ka mea, ua nau no ia i ka mea hoolualuaiia, aole hoi i mahele i ka maiuu, he haumia ia ia oukou.
Inanso ndi kalulu, ngakhale amabzikula, zipondero zake nʼzosagawikana. Choncho ndi wodetsedwa, musadye.
7 A o ka puaa hoi, no ka mea, ua mahele no ia i ka maiuu, ua kapuwai maheleia, aole hoi ia i nau i ka mea hoolualuaiia, he haumia ia ia oukou.
Nkhumba simabzikula ngakhale ili ndi zipondero zogawikana. Choncho ndi yodetsedwa, musadye.
8 Aole oukou e ai i ko lakou io, aole e hoopa i ko lakou kupapau, he haumia lakou ia oukou.
Musamadye nyama yake kapena kukhudza imene yafa chifukwa ndi yodetsedwa.
9 Eia na mea e ai ai oukou, o na mea maloko o na wai, o ka mea halo, a me ka unahi, iloko o na wai a me na kai, a me na muliwai, o lakou ka oukou e ai ai.
“‘Mwa zamoyo zonse zimene zimakhala mʼmadzi a mʼnyanja ndi a mʼmitsinje mukhoza kudya chilichonse chimene chili ndi minga ya pa msana ndi mamba.
10 A o ka mea halo ole, a me ka unahi ole, iloko o na kai, a me na muliwai, o na mea a pau e oni ana iloko o na wai, a o na mea ola iloko o na wai, he mea hoowahawahaia ia oukou.
Koma zamoyo zonse za mʼnyanja kapena za mʼmitsinje zimene zilibe minga ya pa msana ndi mamba, kaya ndi tizirombo tonse ta mʼmadzi ndi zamoyo zonse zopezeka mʼmenemo ndi zodetsedwa kwa inu.
11 He mau mea e hoowahawahaia ia oukou; aole oukou e ai i ko lakou io, a e hoopailua oukou i ko lakou mau kupapau.
Pakuti zimenezi ndi zodetsedwa kwa inu, nyama yake musadye, ndipo zikafa zikhalebe zodetsedwa kwa inu.
12 O ka mea halo ole, a unahi ole maloko o na wai, oia ke hoowahawahaia e oukou.
Chamoyo chilichonse cha mʼmadzi chimene chilibe minga ya pa msana kapena mamba ndi chodetsedwa kwa inu.
13 Eia hoi na mea a oukou e hoowahawaha ai iwaena o na manu, aole e aiia lakou, he mea e hoowahawahaia no; o ka aeto, a me ka oseferaga, a me ka osepera;
“‘Mbalame zimene simukuyenera kudya chifukwa ndi zodetsedwa ndi izi: mphungu, nkhwazi, mwimba,
14 A o ka vuletura, a me ka falekona me kona like;
nankapakapa, akamtema a mitundu yonse,
15 A o ke koraka me kona like;
akhungubwi a mitundu yonse,
16 A o ka iana, a me ke tama, a me ke kuku, a me ka nisu me kona like;
kadzidzi wamphondo, kadzidzi wodzuma, chipudo ndi mtundu uliwonse wa akabawi
17 A o ka pueo pepeiao, a me ka lawaia, a me ka pueo;
kadzidzi wamngʼono, chiswankhono ndi mantchichi,
18 A o ka noketura, a me ka pelikana a me ka vuletura keokeo;
tsekwe, vuwo, dembo,
19 A o ke kikonia, a me ka aredea me kona like, a me ka upupa, a me ka opeapea.
indwa, zimeza za mitundu yonse, nsadzu ndi mleme.
20 O na manu kolo e hele ana ma na ha, he mea ia e hoowahawahaia e oukou.
“‘Zowuluka zonse za miyendo inayi ndi zodetsedwa.
21 Eia nae na mea e pono ke ai oukou, o na mea lele e kolo ana, na mea hele ma na ha, he mau wawae hoi ko lakou maluna o na kapuwai, e mahiki ai ma ka honua;
Komabe mwa zowuluka zokhala ndi miyendo inayi zimene mukhoza kudya ndi zokhazo zimene zili ndi miyendo yolumphira.
22 O neia poe o lakou e pono ke ai oukou; o ka uhini me kona like, a me ka uhini wawae ha me kona like, a me ka uhini lele me kona like, a me ka uhini akerida me kona like.
Pa zimenezo mungathe kudya izi: dzombe la mitundu yonse, atsokonombwe a mitundu yonse, nkhululu za mitundu yonse, ndi ziwala za mitundu yonse.
23 Aka o na mea lele e ae a pau e kolo ana, me na wawae ha, he mea ia e hoopailuaia e oukou.
Koma za mapiko zina zonse zokhala ndi miyendo inayi muzitenge kukhala zodetsedwa kwa inu.
24 A no ia mau mea e haumia ai oukou; o ka mea i pa aku i ko lakou kupapau e haumia ia a hiki i ke ahiahi.
“‘Zimenezi zidzakudetsani. Aliyense wozikhudza zitafa adzakhala wodetsedwa mpaka madzulo.
25 A o ka mea e hali i kauwahi o ke kupapau o lakou, e holoi oia i kona mau kapa, a e haumia hoi ia a hiki i ke ahiahi.
Aliyense wonyamula chiwalo chilichonse cha nyama zakufazo ayenera kuchapa zovala zake, ndipo adzakhala wodetsedwa mpaka madzulo.
26 O ke kupapau o ka holoholona i mahele i ka maiuu, aole mahele lea ia ke kapuwai, aole nau i ka mea i hoolualuaiia, oia ke haumia ia oukou, o ka mea e pa ia lakou e haumia no ia.
“‘Nyama iliyonse imene ili ndi ziboda zogawikana koma mapazi ake wosagawikana, kapena imene sibzikula muyiyese yodetsedwa kwa inu ndipo munthu aliyense akakhudza nyama yakufayo, adzakhala wodetsedwa.
27 O ka mea hele ma kona mau kapuwai manamana, o ko na holoholona a pau e hele ana ma na ha, he haumia ia ia oukou; a o ka mea i pa i ko lakou kupapau e haumia ia a hiki i ke ahiahi.
Mwa nyama zonse zoyenda ndi miyendo inayi, nyama zonse zokhala ndi zikhadabo kuphazi muzitenge kukhala zodetsedwa ndipo aliyense wozikhudza zitafa adzakhala wodetsedwa mpaka madzulo.
28 A o ka mea nana e hali i ko lakou kupapau, e holoi oia i kona kapa, a e haumia a hiki i ke ahiahi, he mau mea haumia ia oukou.
Aliyense wonyamula nyamazi zitafa ayenera kuchapa zovala zake, ndipo adzakhala wodetsedwa mpaka madzulo. Zimenezi ndi zodetsedwa kwa inu.
29 Eia hoi na mea haumia ia oukou iwaena o na mea kolo e kolo ana ma ka lepo, o ka mole, o ka iole, a me ka honu me kona like,
“‘Mwa nyama zokwawa, zimene zili zodetsedwa kwa inu ndi izi: likongwe, mbewa, msambulu za mitundu yonse,
30 A me ke anaka, a me ke koa, a me ka moo, a me ka hometa, a me ke kameleona.
gondwa, mngʼazi, buluzi, dududu ndi nanzikambe.
31 He mau mea haumia ia ia oukou iwaena o na mea a pau e kolo ana; o ka mea e pa ia mau mea mahope o ko lakou make ana, e haumia no ia a hiki i ke ahiahi.
Mwa nyama zonse zoyenda pansi, zimenezi ndi zodetsedwa kwa inu. Munthu aliyense wozikhudza zitafa adzakhala wodetsedwa mpaka madzulo.
32 A o ka mea i hauleia iho e kekahi mea i make o lakou, e haumia no ia; ina he ipu laau, a he kapa paha, a he ili, he eke, o kela ipu keia ipu, kahi e hanaia'i ka hana, e hookomoia iloko o ka wai, a e haumia ia a hiki i ke ahiahi, alaila e hoomaemaeia ia.
Iliyonse mwa nyama zimenezi ikafa ndi kugwera pa chiwiya chilichonse, kaya chimagwira ntchito yotani, kaya ndi chopangidwa ndi mtengo, kaya ndi cha nsalu, kaya ndi cha chikopa kapena chiguduli chiwiyacho chidzakhala chodetsedwa. Muchiviyike mʼmadzi chiwiyacho komabe chidzakhala chodetsedwa mpaka madzulo, ndipo kenaka chidzakhala choyeretsedwa.
33 A o ka ipu lepo, i hauleia iloko e kekahi o lakou, e haumia ka mea oloko, a e wawahi oukou ia.
Tsono nyama ina iliyonse mwa zimenezi ikagwera mʼmbiya ya dothi, ndiye kuti chilichonse cha mʼmbiyamo chidzakhala chodetsedwa, ndipo muyenera kuswa mbiyayo.
34 A o ka ai e aiia, ke hiki ia wai maluna iho, e haumia ia; a o ka mea inu e inuia oloko o ia ipu, e haumia ia.
Chakudya chilichonse chimene mungadye chikakhala kuti chathiridwa mʼmbiyamo, ndiye kuti chakudyacho chidzakhala chodetsedwa, ndipo madzi akumwa wochokera mʼmbiya zotere ndi wodetsedwa.
35 A o ka mea i hauleia'i e kauwahi o ko lakou kupapau, e haumia ia, o ka umu paha, kahi e kau ai na ipuhao, e wawahiia no ia mau mea; ua haumia, a e haumia hoi ia mau mea ia oukou.
Chiwalo chilichonse cha nyama yakufa chikagwera pa chinthu chilichonse kaya pa uvuni, kapena pa mʼphika, ndiye kuti zinthuzo zidzakhala zodetsedwa, ndipo ziphwanyidwe popeza ndi zodetsedwa.
36 Aka he kumuwai, a he lua paha, kahi wai nui, e maemae ia; aka o ka mea pa i ko lakou kupapau e haumia oia.
Koma kasupe kapena chitsime chamadzi chidzakhala choyeretsedwa ngakhale kuti chilichonse chokhudza nyama yakufayo chidzakhala chodetsedwa. Zimenezi muzitenge kukhala zodetsedwa.
37 A ina e haule iho kauwahi o ko lakou kupapau maluna o ka hua lulu e luluia'na, e maemae hoi ia.
Chiwalo chilichonse cha nyama yakufayo chikagwera pa mbewu zimene akuti adzale, mbewu zimenezo zidzakhalabe zabwino.
38 A ina i kau ka wai maluna o ka hua, a haule kauwahi o ko lakou kupapau maluna iho ona, e haumia ia ia oukou.
Koma mbewuzo zikakhala zonyowa ndi madzi, ndipo chiwalo chilichonse cha nyama zakufazo chikagwera pa mbewuzo, mbewuzo zikhale zodetsedwa kwa inu.
39 A ina e make ka holoholona he pono ke aiia e oukou, o ka mea i pa i kona kupapau, e haumia ia a hiki i ke ahiahi.
“‘Ngati nyama imene mumaloledwa kudya yafa yokha, ndiye kuti aliyense wokhudza nyama yakufayo adzakhala wodetsedwa mpaka madzulo.
40 A o ka mea i ai i kona kupapau, e holoi oia i kona kapa, a haumia hoi ia a hiki i ke ahiahi: a o ka mea hali i kona kupapau, e holoi oia i kona kapa, a haumia hoi a hiki i ke ahiahi.
Aliyense amene adyako nyama yakufayo achape zovala zake, ndipo adzakhala wodetsedwa mpaka madzulo. Aliyense amene wanyamula nyama yakufayo ayenera kuchapa zovala zake, ndipo adzakhala wodetsedwa mpaka madzulo.
41 A o ka mea kolo e kolo ana ma ka lepo, he mea hoowahawahaia, aole ia e aiia.
“‘Chinthu chilichonse chokwawa pansi ndi chonyansa, simuyenera kudya.
42 A o ka mea kolo ma ka opu, a o ka mea hele ma na ha, a o ka mea he nui kona mau kapuwai, iwaena o na mea kolo a pau e kolo ana ma ka lepo, aole oukou e ai ia lakou; no ka mea, he mau mea hoowahawahaia.
Musadye chilichonse chokwawa pansi, choyenda chamimba kapena choyenda ndi miyendo inayi kapenanso yambiri popeza ndi chodetsedwa.
43 Mai hoolilo ia oukou iho i mea hoowahawahaia, i kekahi mea kolo e kolo ana; aole hoi e hoohaumia ia oukou me lakou i haumia oukou ilaila.
Musadzisandutse nokha odetsedwa ndi chokwawa chilichonse. Musadziyipitse nazo, kuti mukhale odetsedwa.
44 No ka mea, owau, no Iehova ko oukou Akua; nolaila, e hoomaemae oukou ia oukou iho i maemae oukou, no ka mea, he maemae wau; aole hoi oukou e hoohaumia ia oukou iho me kekahi mea kolo e kolo ana ma ka lepo.
Ine ndine Yehova Mulungu wanu, choncho dziyeretseni kuti mukhale woyera, chifukwa Ine ndine woyera. Musadzisandutse odetsedwa ndi chokwawa chilichonse.
45 No ka mea, owau no Iehova, e lawe ana ia oukou mailoko mai o ka aina o Aigupita, i Akua no oukou: nolaila e hoano oukou, no ka mea, he hoano no wau.
Ine ndine Yehova amene ndinakutulutsani ku Igupto kuti ndikhale Mulungu wanu. Tsono mukhale woyera, chifukwa Ine ndine woyera.
46 Oia ke kanawai no na holoholona, a no na manu, a no na mea ola e oni ana iloko o ka wai, a no na mea kolo e kolo ana ma ka lepo:
“‘Amenewa ndi malamulo onena za nyama, mbalame, chamoyo chilichonse choyenda mʼmadzi ndiponso chamoyo chilichonse chokwawa.
47 E hookaawale iwaena o ka mea haumia a me ka mea maemae, a iwaena hoi o na holoholona e pono ke aiia a me na holoholona pono ole ke aiia.
Muzisiyanitsa pakati pa chodetsedwa ndi choyeretsedwa, komanso pakati pa zomwe mutha kudya ndi zomwe simuyenera kudya.’”
