< Ioane 6 >
1 MAHOPE iho holo aku la o Iesu ma kela kapa o ka moanawai o Galilaia, oia o Tiberia.
Pagkatapos ng mga bagay na ito, si Jesus ay umalis papunta sa kabilang ibayo ng Dagat ng Galilea, na tinatawag din na Dagat ng Tiberias.
2 A nui loa na kanaka i hahai ia ia, no ko lakou ike ana i na hana mana ana i hana'i i ka poe mai.
Napakaraming tao ang sumusunod sa kaniya dahil nakikita nila ang mga tanda na ginagawa niya sa may mga sakit.
3 Pii ae la o Iesu ma Kekahi mauna, a noho iho la ilaila me kana poe haumana.
Umakyat si Jesus sa gilid ng bundok at naupo doon kasama ang kaniyang mga alagad.
4 A ua kokoke mai ka moliaola, he ahaaina na ka poe Iudaio.
(Ngayon ang Paskwa na kapistahan ng mga Judio ay malapit na).
5 Alawa ae la ko Iesu mau maka, ike aku la i ka poe kanaka nui e hele mai ana io na la, ninau mai la oia ia Pilipo, Mahea kakou e kuai ai i berena e ai iho keia poe?
Nang tumanaw si Jesus at nakita ang napakaraming taong lumalapit sa kaniya, sinabi niya kay Felipe, “Saan tayo makabili ng tinapay upang ang mga taong ito ay makakain?”
6 O keia kana i ninau mai ai i mea e hoao ai ia ia; no ka mea, ua ike no ia i kana mea e hana mai ai.
(Ngunit sinabi ito ni Jesus upang subukin si Felipe, sapagkat alam niya sa kaniyang sarili kung ano ang kaniyang gagawin.)
7 I aku la o Pilipo ia ia, Aole lakou e lawa i ka berena no na haneri denari elua, i pakahi ai ka apana uuku na lakou a pau.
Sumagot si Felipe sa kaniya, “Ang tinapay na nagkakahalaga ng dalawang daang denario ay hindi magkakasya para sa bawa't isa kahit na bigyan ng tig-kakaunti.”
8 Olelo aku la ia ia kekahi o kana poe haumana, o Anederea, ka hoahanau o Simona Petero,
Isa sa mga alagad, si Andres, kapatid ni Simon Pedro, ay nagsabi kay Jesus,
9 He wahi keiki maanei, he mau popo berena bale elima kana, a me na ia liilii elua; a heaha la ia mau mea i keia poe nui?
“Mayroong isang batang narito na mayroong limang sebadang tinapay at dalawang isda, ngunit ano ang mga ito sa ganito karaming tao?”
10 Olelo mai la o Iesu, E hoonoho i na kanaka ilalo. He nui no ka weuweu ma ia wahi. Noho iho la na kanaka, elima tausani paha.
Sinabi ni Jesus, “Paupuin ninyo ang mga tao.” (Ngayon madamo sa lugar na iyon.) Kaya naupo ang mga tao, mga limang libo ang bilang.
11 Lalau mai la o Iesu i na popo berena; hoomaikai aku la, a haawi mai la i na haumana, a o na haumana hoi i ka poe e nobo ana; pela no hoi na ia, a like ka nui me ko lakou makemake.
At kinuha ni Jesus ang mga tinapay at matapos makapagpasalamat ay ipinamahagi niya sa mga taong nakaupo. Sa ganoon ding paraan, ipinamahagi din niya ang mga isda, hangga't sa gusto nila.
12 A maona ae la lakou, i mai la ia i kana poe haumana, E hoiliili i na hakina i koe, i hoolei ole ia'i kekahi mea.
Nang nabusog na ang mga tao, sinabi niya sa kaniyang mga alagad, “Ipunin ang natirang mga pira-piraso, para walang masayang.”
13 Hoiliili iho la lakou, a piha na hinai he umikumamalua i na hakina o na popo berena bale elima i koe i ka poe i ai.
Kaya inipon nila ang mga ito at puno ang labindalawang kaing ng mga pira-pirasong mula sa limang sebadang tinapay - ang mga pirasong natira mula sa mga nakakain.
14 Olelo aku la ka poe kanaka i ike i ka hana mana a Iesu i hana'i, He oiaio, o ke kaula keia e hele mai ana i ke ao nei.
At nang makita ng mga tao ang tandang ito na kaniyang ginawa, sinabi nila, “Ito ang tunay na propeta na siyang darating sa mundo.”
15 A ike iho la o Iesu, e kii mai ana lakou e lawe ia ia, i hoolilo ai lakou ia ia i alii, hele hou aku la ia ma kekahi mauna, oia wale no.
Nang napagtanto ni Jesus na sila ay papunta at sapilitan siyang gagawing hari, muli siyang lumayo at mag-isang umakyat sa bundok.
16 A ahiahi ae ia, iho aku la kana poe haumana ma ka moanawai.
Nang dumating ang gabi, ang mga alagad ay bumaba papunta sa lawa.
17 Ee aku la lakou maluna o ka moku, holo aku la i kela kapa o ka moanawai ma Kaperenauma: a poeleele iho la, aole o Iesu i hiki mai io lakou ia.
Sumakay sila sa bangka, patawid ng dagat papuntang Capernaum. (Madilim na nang oras na iyon at hindi pa pumunta si Jesus sa kanila).
18 Oloku ae la ka moanawai i ka makani nui e nou mai ana.
Ngayon, isang malakas na hangin ang umiihip at ang dagat ay nagiging maalon.
19 Hoe aku la lakou i na setadia he iwakalua kumamalima, he kanakolu paha, ike aku la lakou ia Iesu e hele mai ana maluna o ka moanawai, a kokoke ia ma ka moku: makau iho la lakou.
At nang nakapagsagwan na ang mga alagad ng mga dalawampu't lima o tatlumpung istadya, nakita nila si Jesus na lumalakad sa ibabaw ng dagat at papalapit sa bangka, at sila ay natakot.
20 I mai la oia ia lakou, Owau no keia; mai makau oukou.
Subalit sinabi niya sa kanila, “Ako ito, huwag kayong matakot.”
21 Alaila olioli lakou i kona ee ana iluna o ka moku; a hiki wawe aku la ka moku ma ka aina, kahi i holo ai lakou.
Pagkatapos kusa nilang tinanggap siya sa bangka, at kaagad nakarating ang bangka sa lugar kung saan sila papunta.
22 Ia ia aku, o ka ahakanaka e ku ana ma kela kapa o ka moanawai, ike ae la lakou, aole moku e ae malaila, o ka mea wale no a kana poe haumana i ee aku ai, aole nae i ee pu o Iesu me kana poe haumana maluna o ka moku, o kana poe haumana wale no i holo;
Kinabukasn, nakita ng karamihang nakatayo sa kabilang ibayo ng dagat na walang ibang bangka doon maliban sa isa at si Jesus ay hindi sumakay doon na kasama ang kaniyang mga alagad, kundi ang kaniyang mga alagad lamang.
23 Aka hoi, holo mai la na moku mai Tiberia mai, kokoke ma kahi i ai ai lakou i ka berena, mahope iho o ko ka Haku hoomaikai ana'ku.
(Subalit, may ilang mga bangka na nanggaling mula sa Tiberias malapit sa lugar kung saan nila kinain ang tinapay pagkatapos makapagpasalamat ang Panginoon.)
24 A ike ae la ka ahakanaka, aole o Iesu malaila, aole hoi kana poe haumana, ee aku la lakou iluna o na moku, holo aku la i Kaperenauma e imi ana ia Iesu:
Nang matuklasan ng karamihan na si Jesus o ang kaniyang mga alagad ay wala doon, sila sila rin ay sumakay sa mga bangka at nagpunta sa Capernaum at hinahanap si Jesus.
25 A loaa ia lakou ia ma kela kapa o ka moanawai, i aku la lakou ia ia, E Rabi, inahea i hiki mai oe ia nei?
Pagkatapos nila siyang matagpuan sa kabila ng lawa, sinabi nila sa kaniya, “Rabi, kailan ka nagpunta dito?
26 Olelo mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Ke imi nei oukou ia'u, aole no ka hana mana a oukou i ike ai, aka, no ka oukou ai ana i na popo berena, a maona ae.
Sumagot si Jesus sa kanila, sinasabi, “Tunay nga, hinanap ninyo ako, hindi dahil nakakita kayo ng mga tanda, ngunit dahil nakakain kayo ng ilang tinapay at kayo ay nabusog.
27 Mai hooikaika oukou no ka ai e pau wale, aka, no ka ai e mau ana a hiki i ke ola loa, ka mea a ke Keiki a ke kanaka e haawi ai na oukou: no ka mea, oia ka ka Makua ke Akua i hooiaio mai ai. (aiōnios )
Tumigil kayo sa pagtrabaho para sa pagkaing nasisira, ngunit pagtrabahuhan ang pagkaing mananatili pang habang-buhay na ibibigay sa inyo ng Anak ng Tao, sapagkat inilagay ng Diyos Ama ang kaniyang tatak sa kaniya. (aiōnios )
28 No ia mea, ninau aku la lakou ia ia, Heaha ka makou e hana'i, i hana aku ai makou i ua hana a ke Akua?
Pagkatapos sinabi nila sa kaniya, “Ano ang dapat naming gawin, upang magawa namin ang mga gawain ng Diyos?”
29 Olelo mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Eia ka hana a ke Akua, e manaoio mai oukou i ka mea ana i hoouna mai ai.
Sumagot si Jesus, “Ito ay ang gawa ng Diyos: na kayo ay sumampalataya sa kaniyang isinugo.
30 Alaila ninau aku la lakou ia ia, Heaha ka hana mana au e hana mai ai, i ike ai makou, a i manaoio ai ia oe? Heaha kau e hana'i?
Kaya sinabi nila sa kaniya, “Kung gayon anong tanda ang gagawin mo na maari naming makita at maniwala sa iyo? Ano ang gagawin mo?
31 Ai iho la ko makou poe kupuna i ka mane ma ka waonahele; e like me ka mea i palapalaia, Haawi mai la ia i ka berena mai ka lani mai e ai lakou.
Kinain ng aming mga ninuno ang manna sa ilang, katulad ng nasusulat, “Binigyan niya sila ng tinapay mula sa langit upang kainin.”
32 Olelo mai la o Iesu ia lakou, Oiaio, he oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, aole o Mose i haawi mai na oukou i ka berena mai ka lani mai; aka, o ko'u Makua ke haawi mai nei na oukou i ka berena oiaio mai ka lani mai.
Pagkatapos, sumagot si Jesus sa kanila, “Tunay nga, hindi si Moises ang nagbigay sa inyo ng tinapay mula sa langit, ngunit ang aking Ama ang nagbibigay sa inyo ng tunay na tinapay mula sa langit.
33 No ka mea, o ka ke Akua berena, oia ka mea i iho mai mai ka lani mai, a haawi i ke ola no ko ke ao nei.
Sapagkat ang tinapay ng Diyos ay nanggagaling mula sa langit at nagbibigay buhay sa mundo.
34 I aku la lakou ia ia, E ka Haku, e haawi mau mai oe i keia berena na makou.
Kaya sinabi nila sa kaniya, “Ginoo, lagi mo kaming bigyan ng tinapay na ito.”
35 Olelo mai la o Iesu ia lakou, Owau no ka berena e ola'i; o ka mea e hele mai io'u nei, aole loa ia e pololi; a o ka mea e manaoio mai ia'u, aole loa ia e makewai.
Sinabi ni Jesus sa kanila, “Ako ang tinapay ng buhay, ang lalapit sa akin ay hindi magugutom at ang sumampalataya sa akin ay hindi mauuhaw kailanman.
36 A olelo aku la au ia oukou, ua ike no oukou ia'u, aole nae oukou e manaoio mai.
Subalit, sinabi ko sa inyo na nakita ninyo na ako, ngunit hindi pa rin kayo naniniwala.
37 O na mea a pau a ka Makua e haawi mai ai no'u, e hele mai no lakou io'u nei: a o ka mea e hele mai io'u nei, aole loa wau e kipaku aku ia ia.
Lahat ng ibibigay sa akin ng Ama ay lalapit sa akin, at ang lalapit sa akin ay hinding hindi ko itataboy.
38 No ka mea, aole au i iho mai, mai ka lani mai e hana i ko'u makemake, aka, i ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai.
Sapagkat ako ay bumaba mula sa langit, hindi upang gawin ang aking kalooban kundi ang kalooban ng nagsugo sa akin.
39 Eia ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai, i ole e lilo aku mai o'u aku nei kekahi o na mea a pau ana i haawi mai ai ia'u, aka, e hoala mai au ia ia i ka la mahope.
At ito ang kalooban ng nagsugo sa akin, na dapat walang sinuman akong maiwala sa lahat ng ibinigay niya sa akin, subalit dapat maibangon sila sa huling araw.
40 No ka mea, eia ka makemake o ka mea nana au i hoouna mai, o na mea a pau e ike mai i ke Keiki, a e manaoio hoi ia ia, e loaa ia ia ke oia mau loa; a e hoala mai au ia ia i ka la mahope. (aiōnios )
Dahil ito ang kalooban ng aking Ama, na bawat isa na nakakakita sa Anak at sumampalataya sa kaniya ay magkakaroon ng buhay na walang hanggan at bubuhayin ko siya sa huling araw. (aiōnios )
41 Ohumu iho la ka poe Iudaio nona, no kana olelo ana, Owau no ka berena i iho mai mai ka lani mai.
Pagkatapos nagbulungan ang mga Judio tungkol sa kaniya dahil sa sinabi niya, “Ako ang tinapay na bumaba mula sa langit.”
42 Olelo ae la lakou, Aole anei o Iesu keia ke keiki a Iosepa? Ua ike no kakou i kona makuakane a me kona makuwahine; pehea la hoi ia i olelo mai ai, Ua iho mai au mai ka lani mai?
Sinabi nila, “Hindi ba ito ay si Jesus na anak ni Jose, na kilala natin kung sino ang ama at ina? Paano niya masasabi, 'Ako'y bumaba mula sa langit'?”
43 Nolaila olelo mai la o Iesu ia lakou, i mai la, Mai ohumu oukou kekahi me kekahi.
Sumagot si Jesus, sinasabi sa kanila, “Tigilan ninyo ang pagbubulung-bulungan sa inyong mga sarili.”
44 Aohe mea e hiki ia ia ke hele mai io'u nei, ke kauo ole mai ia ia ka Makua nana au i hoouna mai; a na'u ia e hoala mai i ka la mahope.
Walang taong maaaring makalapit sa akin maliban na lamang kung ilapit siya ng Ama na siyang nagsugo sa akin, at ibabangon ko siya sa huling araw.
45 Ua palapalaia e na kaula, E aoia lakou a pau e ke Akua. No ia hoi, o ka mea i hoolohe i ka ka Makua, a i aoia hoi, oia ke hele mai io'u nei.
Ito ay nasusulat sa mga propeta, “Silang lahat ay tuturuan ng Diyos.' Bawat isang nakarinig at natuto mula sa Ama ay lalapit sa akin.
46 Aole ke kanaka i ike i ka Makua, o ka mea wale no no ke Akua mai, oia ka i ike i ka Makua.
Hindi sa ang sinuman ang nakakita sa Ama, maliban sa siyang nagmula sa Diyos - nakita na niya ang Ama.
47 Oiaio, he oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, O ka mea e manaoio mai ia'u, he oia mau loa kona. (aiōnios )
Tunay nga, ang mananampalataya ay may buhay na walang hanggan. (aiōnios )
48 Owau no ka berena e ola'i.
Ako ang tinapay ng buhay.
49 Ai no ko oukou poe kupuna I ka mane ma ka waonahele, a ua make lakou.
Kinain ng inyong mga ninuno ang manna sa ilang at sila ay namatay.
50 O keia ka berena i iho mai mai ka lani mai; ina e ai kekahi i keia, aole ia e make.
Ito ang tinapay na nagmula sa langit, upang ang isang tao ay kumain nito at hindi mamamatay.
51 Owau no ka berena ola, ka mea i iho mai mai ka lani mai. Ina e ai kekahi i keia berena, e oia mau loa ia; a o ka berena a'u e haawi aku ai, o ko'u kino ia, ka mea a'u e haawi aku i oia no ko ke ao nei. (aiōn )
Ako ang buhay na tinapay na nagmula sa langit. Kung sinuman ang kumain ng ilang tinapay na ito, siya ay mabubuhay magpakailanman. Ang tinapay na aking ibibigay ay ang aking laman para sa buhay ng mundo. (aiōn )
52 Hoopaapaa iho la na Iudaio ia lakou iho, i ae la, Pehea la e hiki ai ia ia ke haawi mai i kona kino ia kakou e ai?
Ang mga Judio ay nagalit sa isa't isa at nagsimulang magtalo-talo, na sinasabi, “Paanong ibibigay sa atin ng taong ito ang kaniyang laman upang kainin natin?”
53 Olelo aku la o Iesu ia lakou, Oiaio, he oiaio ka'u e olelo aku nei ia oukou, A i ai ole oukou i ke kino o ke Keiki a ke kanaka, a i inu ole hoi i kona koko, aole he ola iloko o oukou.
At sinabi sa kanila ni Jesus, “Tunay nga, maliban na lang kung kakainin ninyo ang laman ng Anak ng Tao at inumin ang kaniyang dugo, hindi kayo magkakaroon ng buhay sa inyong mga sarili.
54 O ka mea e ai i ko'u kino, a e inu hoi i ko'u koko, he oia mau loa kona, a na'u ia e hoala mai i ka la mahope, (aiōnios )
Sinuman ang kakain ng aking laman at iinom ng aking dugo ay may buhay na walang hanggan, at ibabangon ko siya sa huling araw. (aiōnios )
55 No ka mea, he ai io ko'u kino, a he mea inu io ko'u koko.
Sapagkat ang aking laman ay tunay na pagkain, at ang aking dugo ay tunay na inumin.
56 O ka mea e ai i ko'u kino, a e inu hoi i ko'u koko, ke noho nei ia iloko o'u, owau hoi iloko ona.
Ang kakain ng aking laman at iinom ng aking dugo ay nananatili sa akin, at ako sa kaniya.
57 E like me ka Makua ola, nana au i hoouna mai, a e ola ana au i ka Makua; pela hoi ka mea e ai mai ia'u, e ola no ia ia'u.
Gaya ng buhay na Ama na nagsugo sa akin, at gaya ng ako ay nabuhay dahil sa Ama, ang kakain sa akin ay mabubuhay din dahil sa akin.
58 O keia ka berena i iho mai mai ka lani mai; aole e like me ko oukou poe kupuna i ai ai i ka mane, a make aku la; o ka mea e ai i keia berena, e ola maa loa ia. (aiōn )
Ito ang tinapay na bumaba mula sa langit, hindi tulad ng kinain ng mga ninuno at namatay. Ang kakain ng tinapay na ito ay mabubuhay magpakailanman. (aiōn )
59 Oia na mea ana i olelo mai ai iloko o ka halehalawai i ke ao ana ma Kaperenauma.
Sinabi ni Jesus ang mga bagay na ito sa sinagoga habang siya ay nagtuturo sa Capernaum.
60 A lohe ae la na haumana ana he nui, i ae la lakou, He olelo paakiki keia; owai la ka mea e hiki ia ia ke hoolohe aku ia,
Pagkatapos nang narinig ng marami sa kaniyang mga alagad ito, sinabi nila, “Ito ay mahirap na katuruan; sino kaya ang tatanggap nito?”
61 A ike iho la o Iesu i ka ohumu ana o na haumana ana, no keia mea, i mai la oia ia lakou, O keia anei ka mea a oukou i ukiuki ai?
Dahil alam ni Jesus sa kaniyang sarili na ang kaniyang mga alagad ay naguusap-usap tungkol dito, sinabi niya sa kanila, “Ito ba ay nakasakit sa inyo?
62 Pehea la hoi, ina e ike oukou i ke Keiki a ke kanaka e pii hou aku ana iluna i kona wahi mamua!
Kung ganoon, paano kung makita ninyo ang Anak ng Tao na umaakyat papunta sa dati niyang kinaroroon?
63 O ka uhane ka mea nana e hoola; aole ke kino he mea e pono ai; o ka olelo a'u e olelo aku nei ia oukou, he uhane ia a me ke ola.
Ang Espiritu ang siyang nagbibigay buhay. Walang pakinabang ang laman. Ang mga salita na nasabi ko sa inyo ay mga espiritu, at ang mga ito ay buhay.
64 Aka, ua manaoio ole mai kekahi poe o oukou. No ka mea, ua ike no Iesu mai kinohi mai i ka poe maoaoio ole, a me ka mea nana ia e kumakaia aku.
Gayun man mayroong ilan sa inyo na hindi mananampalataya.” Sapagkat alam ni Jesus mula pa sa simula sino ang hindi mananampalataya at sino itong magkakanulo sa kaniya.
65 A i mai la ia. No keia mea ka'u i olelo aku ai ia oukou, aole e hiki i kekahi, ke hele mai io'u nei, ke haawi ole ia mai ia nana e ko'u Makua.
Sinabi niya, “Dahil dito ay sinabi ko sa inyo na walang isa man na maaring makalapit sa akin maliban na ipagkaloob sa kaniya ng Ama.”
66 Mai ia manawa, nui na haumana ana i hoi hope, aole hoi i hele pu hou me ia.
Pagkatapos nito, marami sa kaniyang mga alagad ang bumalik at hindi na lumakad kasama niya.
67 Ninau mai la o Ieau i ka poe umikumamalua, O oukou anei kekahi i makemake e hele aku?
Kaya sinabi ni Jesus sa Labingdalawa, “Hindi rin ninyong gustong umalis? hindi ba?”
68 I aku la o Simona Petero ia ia, E ka Haku, io wai la makou e hele aku ai? ia oe no ka olelo o ke ola inau loa. (aiōnios )
Sinagot siya ni Simon Pedro, “Panginoon, kanino kami pupunta? Ikaw ang may mga salita ng buhay na walang hanggan, (aiōnios )
69 A ua manaoio makou, a ua ike hoi, o oe no ka Mesia, ke Keiki a ke Akua.
at kami ay naniwala at nalaman namin na ikaw ang Banal ng Diyos. “
70 Olelo mai la o Iesu ia lakou, Aole anei au i wae ia oukou he umikumamalua, a o kekahi o oukou, he diabolo ia!
Sinabi ni Jesus sa kanila, “Hindi ko ba kayo pinili, na Labindalawa, at ang isa sa inyo ay isang diyablo?”
71 Olelo mai la ia no Iuda Isekariota, ke keiki a Simona, kekahi o ka umikumamalua, nana ia e kumakaia aku.
Ngayon sinabi niya ang tungkol kay Judas anak ni Simon Iscariote, sapagkat siya iyon na kabilang sa Labingdalawan na magkakanulo kay Jesus.