< Ioane 11 >
1 U A mai kekahi, o Lazaro, no Betania, no ke kauhale o Maria a me kona kaikuaana o Mareta.
有一個患病的人,名叫拉撒路,住在伯大尼,就是馬利亞和她姊姊馬大的村莊。
2 O ka Maria keia i kahinu ai i ka Haku i ka mea poni, a holoi hoi i kona wawae me kona lauoho, nona ke kaikunane mai, o Lazaro.
這馬利亞就是那用香膏抹主,又用頭髮擦他腳的;患病的拉撒路是她的兄弟。
3 Hoouna ae la na kaikuwahine io na la, i ae la, E ka Haku, aia hoi o ka mea au i aloha ai, ua mai.
她姊妹兩個就打發人去見耶穌,說:「主啊,你所愛的人病了。」
4 A lohe ae la o Iesu, i ae la, Aole keia ka mai e make ai, aka, no ka nani o ke Akua, i hoonaniia'i hoi ke Keiki a ke Akua ma ia mea.
耶穌聽見,就說:「這病不至於死,乃是為上帝的榮耀,叫上帝的兒子因此得榮耀。」
5 Aloha ae la o Iesu ia Mareta, a me kona kaikaina, a me Lazaro.
耶穌素來愛馬大和她妹子並拉撒路。
6 A lohe ae la ia, ua mai oia, alaila noho iho la ia ma ia wahi i na la elua.
聽見拉撒路病了,就在所居之地仍住了兩天。
7 Mahope iho, olelo mai la ia i na haumana, E hele hou kakou i Iudea.
然後對門徒說:「我們再往猶太去吧。」
8 I aku la na haumana ia ia, E Rabi, ua imi iho nei na Iudaio e hailuku ia oe, a e hele hou anei oe ilaila?
門徒說:「拉比,猶太人近來要拿石頭打你,你還往那裏去嗎?」
9 I mai la o Iesu, Aole anei he umikumamalua hora o ke ao? Ina e hele kekahi i ke ao, aole ia e okupe, no ka mea, ua ike no ia i ka malamalama o keia ao.
耶穌回答說:「白日不是有十二小時嗎?人在白日走路,就不致跌倒,因為看見這世上的光。
10 Aka, ina e hele kekahi i ka po, e okupe no ia, no ka mea, aohe ona malamalama.
若在黑夜走路,就必跌倒,因為他沒有光。」
11 Pau ae la kana olelo ana ia mea; alaila i mai la oia ia lakou, Ua hiamoe o Lazaro ko kakou hoaaloha: aka, e hele aku au e hoala mai ia ia.
耶穌說了這話,隨後對他們說:「我們的朋友拉撒路睡了,我去叫醒他。」
12 I aku la kana poe haumana, E ka Haku, a i hiamoe ia, e ola auanei.
門徒說:「主啊,他若睡了,就必好了。」
13 No kona make ana hoi ka Iesu i olelo ai, aka, manao iho la lakou, no ka hoomaba ana ma ka hiamoe kana i olelo ai.
耶穌這話是指着他死說的,他們卻以為是說照常睡了。
14 Alaila olelo akaka mai la o Iesu ia lakou, Ua make io o Lazaro.
耶穌就明明地告訴他們說:「拉撒路死了。
15 A ke olioli nei au no oukou, no ka mea, aole au ilaila, i manaoio ai oukou; aka, e haele kakou io na la.
我沒有在那裏就歡喜,這是為你們的緣故,好叫你們相信。如今我們可以往他那裏去吧。」
16 I aku la o Toma, i oleloia o Didumo, i kona mau hoahaumana, E haele hoi kakou, i make pu ai kakou me ia.
多馬,又稱為低土馬,就對那同作門徒的說:「我們也去和他同死吧。」
17 A hiki aka la o Iesu, ike iho la ia, aha ona la iloko o ka halekapapau.
耶穌到了,就知道拉撒路在墳墓裏已經四天了。
18 Ua kokoke o Betania i Ierusalema, he umi paha a me kamamalima setadia.
伯大尼離耶路撒冷不遠,約有六里路。
19 A nui ka poe Iudaio i hele aku io Mareta la, a me Maria, e hooluolu ia laua no ko laua kaikunane.
有好些猶太人來看馬大和馬利亞,要為她們的兄弟安慰她們。
20 A lohe ae la o Mareta, i ko Iesu hele ana mai, hoohalawai aku la kela me ia: aka, noho iho la o Maria ma ka hale.
馬大聽見耶穌來了,就出去迎接他;馬利亞卻仍然坐在家裏。
21 Olelo aku la o Mareta ia Iesu, E ka Haku, ina o oe maanei, ina aole no i make kuu kaikunane.
馬大對耶穌說:「主啊,你若早在這裏,我兄弟必不死。
22 Aka, na ike no au ano, o ka mea au e noi aku ai i ke Akua, oia ka ke Akua e haawi mai ai ia oe.
就是現在,我也知道,你無論向上帝求甚麼,上帝也必賜給你。」
23 Olelo mai la o Iesu ia ia, E ala hou mai no kou kaikunane.
耶穌說:「你兄弟必然復活。」
24 I aku la o Mareta ia ia, Ua ike no au e ala hou mai ia i ke ala hou ana i ka la mahope.
馬大說:「我知道在末日復活的時候,他必復活。」
25 I mai la o Iesu ia ia, Owau no ke alahouana, a me ke ola: o ka mea e manaoio mai ia'u, ina e make ia, e ola hou auanei oia.
耶穌對她說:「復活在我,生命也在我。信我的人雖然死了,也必復活;
26 O ka mea e ola ana, a e manaoio mai ia'u, aole loa ia e make. Ke manaoio nei anei oe i keia? (aiōn )
凡活着信我的人必永遠不死。你信這話嗎?」 (aiōn )
27 I aku la kola ia ia, Ae, e ka Haku, ke manaoio nei au o oe ka Mesia, ke Keiki a ke Akua, ka mea hele mai i ke ao nei.
馬大說:「主啊,是的,我信你是基督,是上帝的兒子,就是那要臨到世界的。」
28 A oki ae la ia olelo, hoi aku la ia, a hea malu aku la ia Maria, kona kaikaina, i aku la, Ua hiki mai ke Kumu, a ke hea mai nei ia oe.
馬大說了這話,就回去暗暗地叫她妹子馬利亞,說:「夫子來了,叫你。」
29 A lohe ae la ia, ku koke ae, a hele aku la io na la.
馬利亞聽見了,就急忙起來,到耶穌那裏去。
30 Aole i hiki aku o Iesu i ke kulanahale, aia no ia ma kahi i halawai ai o Mareta me ia.
那時,耶穌還沒有進村子,仍在馬大迎接他的地方。
31 Aona Iudaio e noho pa ana me ia ma ka hale, a e hooluolu ana ia ia, ike aku la ia Maria e ku koke ae a hele iwaho, hahai aku la lakou ia ia, i ae la, Ua hele aku nei ia ma ka halekupapau e uwe ai malaila.
那些同馬利亞在家裏安慰她的猶太人,見她急忙起來出去,就跟着她,以為她要往墳墓那裏去哭。
32 A hiki aku la o Maria i ko Iesu wahi, a ike aku la ia ia, moe iho la ia ma kona wawae, i aka la ia ia, E ka Haku, ina o oe maanei, ina aole i make kuu kaikunane.
馬利亞到了耶穌那裏,看見他,就俯伏在他腳前,說:「主啊,你若早在這裏,我兄弟必不死。」
33 A ike mai la o Iesu ia ia o uwe ana, a me ka poe Iudaio i hele pu mai me ia e uwe ana, auwe iho la ia ma ka naau, a ehaeha hoi,
耶穌看見她哭,並看見與她同來的猶太人也哭,就心裏悲歎,又甚憂愁,
34 A ninau mai la ia, Mahea la oukou i waiho at ia ia? I aku la lakou ia ia, E ka Haku, e hele mai e nana.
便說:「你們把他安放在哪裏?」他們回答說:「請主來看。」
36 No ia mea, olelo ae la ka poe Iudaio, Aia hoi, nani kona aloha ia ia!
猶太人就說:「你看他愛這人是何等懇切。」
37 Olelo ae la kekahi poe o lakou, Aole anei i hiki ia ia nei, nana i hookaakaa na maka o ka makapo, ke hana, i ole ai e make keia kanaka?
其中有人說:「他既然開了瞎子的眼睛,豈不能叫這人不死嗎?」
38 Alaila uwe hou iho la o Iesu iloko ona, a hiki ma ka halekupapau. He ana ia, a ua paniia i ka pohaku.
耶穌又心裏悲歎,來到墳墓前;那墳墓是個洞,有一塊石頭擋着。
39 I mai la o Iesu, E lawe aku i ka pohaku. I aku la o Mareta ia ia, ke kaikuwahine o ka mea i make, E ka Haku, ua pilau ia, no ka mea, o ka ha keia o ka la.
耶穌說:「你們把石頭挪開。」那死人的姊姊馬大對他說:「主啊,他現在必是臭了,因為他死了已經四天了。」
40 I mai la o Iesu ia ia, Aole anei au i olelo aku ia oe, ina e manaoio mai oe, e ike auanei oe i ka nani o ke Akua?
耶穌說:「我不是對你說過,你若信,就必看見上帝的榮耀嗎?」
41 Alaila lawe ae la lakou i ka pohaku mai kahi o ka mea make i waiho ai. A leha ao la o Iesu i kona mau maka iluna, a i aku la. E ka Makua, ke hoomaikai aku nei au ia oe, no kou hoolohe ana ia'u.
他們就把石頭挪開。耶穌舉目望天,說:「父啊,我感謝你,因為你已經聽我。
42 A ua ike no au, ua hoolohe mai oe ia'u i na manawa a pau; aka, no ka ahakanaka e ku mai nei i olelo aku ai au, i manaoio mai ai lakou, o oe ka i hoouna mai ia'u.
我也知道你常聽我,但我說這話是為周圍站着的眾人,叫他們信是你差了我來。」
43 A pau kana olelo ana ia mea, kahea aku la ia me ka leo nui, E Lazaro, e hele mai oe iwaho.
說了這話,就大聲呼叫說:「拉撒路出來!」
44 A hele mai iwaho ka mea i make, ua nakiiia ma na wawae a ma na lima i na kahakahana lole; a ua kaeiia kona wahi maka a puni me ka hainaka. I mai la o Iesu ia lakou, E kala ae ia ia, a kuu aku ia ia e hele.
那死人就出來了,手腳裹着布,臉上包着手巾。耶穌對他們說:「解開,叫他走!」
45 No ia mea, nui ka poe o na Iudaio i hele mai io Maria la, a ike i na mea a Iesu i hana'i, manaoio aku lakou ia ia.
那些來看馬利亞的猶太人見了耶穌所做的事,就多有信他的;
46 A hele aku kekahi poe o lakou i na Parisaio, a hai aku la ia lakou i na mea a Iesu i hana'i.
但其中也有去見法利賽人的,將耶穌所做的事告訴他們。
47 Alaila hoakoakoa ae la na kahuna nui, a me na Parisaio i ka ahaolelo, i ae la lakou, Heaha ka kakou e hana'i? no ka mea, ua hana keia kanaka i na hana mana he nui no.
祭司長和法利賽人聚集公會,說:「這人行好些神蹟,我們怎麼辦呢?
48 Ina e waiho wale aku kakou ia ia pela, e manaoio auanei na kanaka a pau ia ia; a e hele mai ko Roma, a e luku i ko kakou wahi a me ko kakou lahuikanaka.
若這樣由着他,人人都要信他,羅馬人也要來奪我們的地土和我們的百姓。」
49 O kekahi o lakou, o Kaiapa, oia ke kahuna nui i kela makahiki, i aku la ia lakou, Aole maopopo iki ia oukou,
內中有一個人,名叫該亞法,本年作大祭司,對他們說:「你們不知道甚麼。
50 Aole hoi oukou i manao, he pono no kakou e make kekahi kanaka no na kanaka, aole hoi e lukuia ka lahuikanaka a pau.
獨不想一個人替百姓死,免得通國滅亡,就是你們的益處。」
51 Aole nana iho keia mea ana i olelo mai ai; aka, e noho kahuna nui ana ia i kela makahiki, wanana ae la ia, e make o Iesu no ka lahuikanaka:
他這話不是出於自己,是因他本年作大祭司,所以預言耶穌將要替這一國死;
52 Aole nae no ia lahuikanaka wale no, aka, i houluulu mai ai hoi ia i na keiki a ke Akua, i noho liilii aku ai, iloko o ka hookahi.
也不但替這一國死,並要將上帝四散的子民都聚集歸一。
53 Mai ia manawa mai, kuka pu iho la lakou e pepehi ia ia.
從那日起,他們就商議要殺耶穌。
54 No ia mea, aole i hele hoike hou ia aku la o Iesu iwaena o na Iudaio; aka, hele aku la ia mai laila aku ma kahi kokoke i ka waonahele, ma ke kulanakauhale i kapaia o Eperaima, a malaila ia i noho ai me kana poe haumana.
所以,耶穌不再顯然行在猶太人中間,就離開那裏往靠近曠野的地方去,到了一座城,名叫以法蓮,就在那裏和門徒同住。
55 A kokoke mai ka moliaola a na Iudaio: a nui na mea i hele aku i Ierusalema mai ka aina aku mamua o ka moliaola, i hoomakaukau ai lakou ia lakou iho.
猶太人的逾越節近了,有許多人從鄉下上耶路撒冷去,要在節前潔淨自己。
56 Alaila imi aku la lakou ia Iesu, a ninau ae la lakou ia lakou iho e ku ana iloko o ka luakini, Heaha ko oukou manao, aole anei ia e hele mai i ka ahaaina?
他們就尋找耶穌,站在殿裏彼此說:「你們的意思如何,他不來過節嗎?」
57 Ua kauoha aku na kahuna nui a me na Parisaio, ina i ike kekahi i kona wahi e noho ai, e hai mai ia, i hopu aku lakou ia ia.
那時,祭司長和法利賽人早已吩咐說,若有人知道耶穌在哪裏,就要報明,好去拿他。