< Ezekiela 23 >
1 HIKI mai la ka olelo a Iehova ia'u, i mai la,
Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip xundaⱪ deyildi: —
2 E ke keiki a ke kanaka, Elua aku la wahine, na kaikamahine a ka makuwahine hookahi:
I insan oƣli, bir anidin tuƣulƣan ikki ayal bar ikǝn;
3 Moe kolohe laua ma Aiguipita; moe kolohe laua i ko laua wa opiopio: malaila i kaomiia ko laua mau umauma, a malaila i paopao ai lakou i na omaka o ko laua puupaa ana.
ular Misir zeminidǝ paⱨixilik ⱪilƣan; ular yaxliⱪta paⱨixilik ⱪilƣan; xu yǝrdǝ ularning kɵksiliri mijiⱪlinip, ⱪizliⱪ ǝmqǝk topqiliri silanƣan.
4 A o ko laua mau inoa, o Ahola ke kaikuaana, a o Aholiba kona kaikaina; a na'u no laua, a ua hanau laua i na keikikaue a me na kaikamahine. Pela hoi ko laua mau inoa, o Ahola, o Samaria ia, a o Aholiba, o Ierusalema ia.
Ularning isimliri bolsa, qongining Oⱨolaⱨ, kiqikining Oⱨolibaⱨ idi; ular Meningki idi; ular oƣul-ⱪizlarni tuƣⱪan. Samariyǝ bolsa Oⱨolaⱨ, Yerusalem Oⱨolibaⱨdur.
5 Moe kolohe aku la o Ahola i kona wa na'u, a hauoli no ia i kana mau ipo, ko Asuria kona hoalauna,
Oⱨolaⱨ Meningki bolƣan tǝⱪdirdimu yǝnǝ buzuⱪluⱪ ⱪilƣan — u axiⱪliriƣa, yǝni ⱪoxniliri bolƣan Asuriylǝrgǝ pǝs arzu-ⱨǝwǝslǝrdǝ bolƣan;
6 I aahuia i ke kapa poni uliuli, na luna koa me na'lii, na kanaka ui e makemakeia lakou a pau, a hoohololio e holo ana maluna o na lio.
kɵk kiyim kiygǝn, ǝmǝldar-ⱨɵkümdarlar, ⱨǝmmisi kelixkǝn yigitlǝr, atⱪa mingǝn qǝwǝndazlar idi.
7 Pela ia i hana'i i kona moe kolohe ana me lakou, me ko Asuria poe a pau i waeia, a me ka poe a pau ana i hauoli ai; a me ko lakou mau akuakii a pau i hoohaumia ai oia ia ia iho.
U ɵz buzuⱪluⱪini ularning üstigǝ beƣixliƣan; ularning ⱨǝmmisi Asuriyǝning esilzadiliri idi; ɵz arzu-ⱨǝwǝslirini barliⱪ ⱪozƣatⱪanlar bilǝn wǝ ularning barliⱪ mǝbudliri bilǝn u ɵzini bulƣiƣan.
8 Aole hoi ia i haalele i kona moe kolohe ana mai Aigupita mai; no ka mea, i kona wa opiopio moe pu lakou me ia, a pepe iho la i na u o kona puupaa ana, a ua ninini aku i ko lakou moe kolohe ana maluna ona.
U yǝnila Misirda bolƣan paⱨixilikliridin waz kǝqmidi; qünki uning yaxliⱪida axu yǝrdikilǝr uning bilǝn billǝ yatti, ⱪizliⱪ kɵksilirini silap, ɵz buzuⱪluⱪlirini uning üstigǝ tɵkti.
9 Nolaila i haawi aku ai au ia ia iloko o ka lima o kana poe ipo, i ka lima o ko Asuria, na mea ana i hauoli ai.
Xunga Mǝn uni ɵz axnilirining, yǝni uning arzu-ⱨǝwǝslirini ⱪozƣatⱪan Asuriylǝrning ⱪoliƣa tapxurdum;
10 Ua wehe lakou i kona wahi huna, a lalau hoi i kana mau kaikamahine, a pepehi iho la lakou ia ia me ka pahikaua; a kaulana aku la oia iwaena o na wahine, no ka mea, ua hoopai lakou ia ia.
ular uning nomusini axkarilap, uning oƣul-ⱪizlirini elip ketip, uni ⱪiliqlap ɵltürüwǝtti; u ayallar arisida [yaman] ataⱪⱪa ⱪaldi; uning üstigǝ ⱨɵküm qiⱪirilip jazalandi.
11 A ike aku la kona kaikaina o Aholiba ia mea, ua oi aku kona hewa i kona kuko ana mamua ona, a i kona moe kolohe ana mamua o kona kaikuaana i kona moe kolohe ana.
Uning singlisi Oⱨolibaⱨ buni kɵrüp turupmu, arzu-ⱨǝwǝsliridǝ ⱨǝdisidin tehimu buzuⱪ, paⱨixilikliri ⱨǝdisiningkidin kɵp bolup kǝtti.
12 Hauoli iho la oia i ko Asuria kona mau hoalauna, na luna koa a me na'lii kahiko nani ia, na hoohololio, e holo ana maluna o na lio, he poe kanaka ui lakou a pau e makemakeia.
U ɵz ⱪoxniliri bolƣan Asuriylǝrgǝ pǝs arzu-ⱨǝwǝslǝrni ⱪozƣatⱪan; ular ǝmǝldar-ⱨɵkümdarlar, ⱨǝxǝmǝtlik sawut, formilarni kiygǝn, atⱪa mingǝn qǝwǝndazlar, ularning ⱨǝmmisi kelixkǝn yigitlǝr idi.
13 Alaila ike aku la au ua haumia ia, hele pu hoi laua i ka aoao hookahi;
Mǝn uning bulƣinip kǝtkǝnlikini kɵrdum; ular ikkilisi bir yolluⱪ idi.
14 A ua hoomahuahua oia i kona moe kolohe ana; no ka mea, i kona ike ana i na kanaka i kakauia ma ka paia, o na kii o ko Kaledea i kakauia me ka pena ulaula,
U uning paⱨixiliklirini axurdi; qünki u tamda pǝrǝng bilǝn sürǝtlǝngǝn adǝmlǝrni, yǝni Kaldiylǝrning rǝsimlirini kɵrdi;
15 Kaeiia hoi me na kaei ma ko lakou puhaka, nani hoi ko lakou lole hooluuia ma ko lakou mau poo, he poe alii lakou a pau i ka nana aku, ma ke ano o ko Babulona no Kaledea, ko lakou aina hanau:
ularning bǝlliri potilar bilǝn oralƣan, bexiƣa ⱪuyruⱪluⱪ sǝllilǝr kiyilgǝn; ularning ⱨǝmmisi lǝxkǝr bexidǝk, yǝni tuƣulƣan yurti Kaldiyǝdiki Babilliⱪlarning ⱪiyapitidǝ idi.
16 A i kona ike ana ia lakou me kona mau maka, hauoli aku la oia ia lakou, a hoouna aku la i na elele io lakou la ma Kaledea.
U xuan ularƣa ⱪarap ularning xǝⱨwaniy ⱨǝwsini ⱪozƣiƣan, xuning bilǝn ularni izdǝp Kaldiyǝgǝ ǝlqilǝrni ǝwǝtkǝn.
17 Hele mai la hoi ko Babela io na la iloko o ka moe aloha, a hoohaumia ia ia me ko lakou moe kolohe ana, a ua haumia oia ia lakou, a ua ku e kona manao ia lakou.
Xuning bilǝn Babilliⱪlar uningƣa, yǝni uning axniliⱪ orun-kɵrpilirigǝ yeⱪin kelip, uni ɵz zinaliri bilǝn bulƣiƣan; u ɵzini ular bilǝn billǝ bulƣiƣandin keyin ulardin bizar boldi.
18 A pela i hoike ai oia i kona moe kolohe ana, a wehe hoi i kona wahi huna; alaila ku e ko'u manao ia ia, e like me ke ku e ana o ko'u naau i kona kaikuaana.
U ɵz buzuⱪluⱪlirini oquⱪ ⱪilip, nomusini axkarilixi bilǝn, jenim ⱨǝdisidin yirgǝngǝndǝk uningdinmu yirgǝndi.
19 Ua hoomabuahua nae oia i kona moe kolohe ana, e hoomanao ana i na la o kona opiopio ana i moe kolohe ai i ka aina o Aigupita.
Biraⱪ u yǝnǝ ɵzining yaxliⱪ künlirini, yǝni Misir zeminida buzuⱪluⱪ paⱨixilik ⱪilƣan künlirini esigǝ kǝltürüp ɵz buzuⱪluⱪlirini tehimu kɵpǝytti.
20 No ka mea, ua hauoli oia i kana mau ipo, o ko lakou io he like me ka io o na hoki, a o ko lakou kahe ana ua like me ko na lio kahe ana.
Uning ǝrliki exǝk mǝdǝkliridǝk, mǝniysi atlarningkidǝk bolƣan Babilning paⱨixiwaz ǝrkǝklirigǝ ⱪarap ⱨǝwǝsliri ⱪozƣaldi.
21 Pela i hoomanao ai oe i ka moe kolohe ana o kou wa opiopio, i ka pepe ana o kou mau omaka i ko Aigupita no na u o kou opiopio ana.
Sǝn yaxliⱪingdiki buzuⱪluⱪliringƣa, yǝni yaxliⱪingda Misirliⱪlarning ǝmqǝkliringni siliƣiniƣa yǝnǝ tǝxna bolup tǝlmürdung.
22 Nolaila, e Aholiba, ke i mai nei Iehova ka Haku penei; E hooku ae au i kau mau ipo e ku e ia oe, na mea a kou naau i ku e ai, a e lawe mai au ia lakou e ku e ia oe a puni;
Xunga, i Oⱨolibaⱨ, — dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar — Mana, Mǝn jening ⱨazir bizar bolƣan axniliringni ɵzünggǝ ⱪarxi ⱪozƣitimǝn, ularni sǝn bilǝn ⱪarxilixixⱪa ⱨǝmmǝ tǝripingdin elip kelimǝn;
23 I ko Babulona, a me ko Kaledea a pau, o Pekoda, a me Soa, a me Koa, a me ko Asuria a pau me lakou; he poe kanaka ui i makemakeia lakou a pau na luna koa, me na'lii, a me na haku nui, a he kaulana hoi, e holo ana lakou a pau maluna o na lio.
Babilliⱪlar, barliⱪ Kaldiylǝr, Pekodlar, Xoalar, Koallar ⱨǝmdǝ Asuriylǝrning ⱨǝmmisini ular bilǝn tǝng ⱪozƣaymǝn; ularning ⱨǝmmisi kelixkǝn yigitlǝr, ǝmǝldar-ⱨɵkümdarlar, uluƣ bǝglǝr wǝ janablar, ⱨǝmmisi atⱪa mingǝn qǝwǝndazlardur;
24 A e hele ku e mai lakou ia oe me na kaa kaua, a me na kaa waiwai, a me na huila, a me ke anaina kanaka, e hoonoho ku e ia oe i ka pale kaua, i ka pale umauma, a me ka mahiole a puni; a e hoonoho aku au i ka hoopai ana imua o lakou, a e hoopai aku lakou ia oe mamuli o ko lakou hoopai ana.
ular ⱪoral-yaraⱪlar, jǝng ⱨarwiliri, yük ⱨarwiliri ⱨǝm zor bir top hǝlⱪlǝr bilǝn sanga ⱪarxi qiⱪidu; ular ɵzlirini ⱨǝmmǝ tǝripingdǝ sipar-ⱪalⱪanlar wǝ dubulƣalarni kiyip sanga ⱪarxi sǝpras bolidu; bexingƣa qüxidiƣan tegixlik jazani ularƣa tapxurimǝn, ular ɵz ⱨɵkümliri boyiqǝ jazalaydu.
25 A e hooku e au i ko'u lili ia oe, a hana lakou me ka ukiuki ia oe, a o kaili lakou i kou ihu a me kou mau pepeiao; a e haule kou koena i ka pahikaua; a e lawe lakou i kau mau keikikane a me kau mau kaikamahine; a e hoopauia kou koena i ke ahi.
Mǝn muⱪǝddǝslikimdin qiⱪⱪan ƣǝzǝpni sanga ⱪaritimǝn; xuning bilǝn ular ⱪǝⱨr bilǝn seni bir tǝrǝp ⱪilidu. Ular sening burnung wǝ ⱪulaⱪliringni kesiwetidu; sǝndin ahirⱪi ⱪalƣanlar ⱪiliqlinidu; ular oƣul-ⱪizliringni elip ketidu, sǝndin yǝnila ⱪalƣanlar otta yutuwetilidu.
26 E hemo hoi ia lakou kou mau kapa komo, a e kaili ae hoi lakou i kou mau mea nani e nani ai.
Ular sǝndin kiyim-keqǝkliringni eliwelip, güzǝl zibu-zinnǝtliringni bulaydu.
27 Pela e hooki ai au i kou moe haumia ana, mai ou aku, a me kou moe kolohe ana no Aigupita mai, i ole oe e leha hou ae i kou mau maka ia lakou, aole hoi e hoomanao hou aku ia Aigupita.
Xuning bilǝn Mǝn sǝndǝ Misir zeminida baxlanƣan buzuⱪluⱪliringni wǝ paⱨixilikliringni tohtitimǝn; sǝn bu ixlarƣa yǝnǝ tǝlmürmǝysǝn, Misirni ⱪayta ǝslimǝysǝn.
28 No ka mea, ke olelo nei Iehova ka Haku, penei; Aia hoi, e haawi aku au ia oe iloko o ka lima o ka poe au i hoowahawaha ai, a i ka lima o ka poe a kou naau i ku e ai.
— Qünki Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — Mana, Mǝn seni ɵzüng nǝprǝtlǝngǝnlǝrning ⱪoliƣa, yǝni jening yirgǝngǝnlǝrning ⱪoliƣa tapxurimǝn;
29 A e hana aku lakou ia oe me ka inaina, a e lawe ae i kau mea i hana'i, a e waiho aku ia oe he olohelohe me ke kapa ole; a e akaka loa kou moe kolohe ana, o kou moe haumia ana a me kou hookamakama ana.
ular seni ɵqmǝnlik bilǝn bir tǝrǝp ⱪilip, barliⱪ ǝjirliringni elip ketip, seni tuƣma-yalingaq ⱪaldurup, paⱨixilikliringning nomusini axkarilaydu. Sǝn ǝllǝr bilǝn paⱨixilik ⱪilƣanliⱪing, ularning mǝbudliri bilǝn ɵzüngni bulƣiƣanliⱪing tüpǝylidin, sening buzuⱪluⱪliring ⱨǝm paⱨixilikliring bularni bexingƣa qüxürdi.
30 E hana aku au i keia mau mea ia oe no kou hele moe kolohe ana mamuli o na lahuikanaka, a no kou haumia ana i ko lakou mau akuakii.
31 Ua hele oe ma ka aoao o kou kaikuaana; nolaila e haawi aku ai au i kona kiaha iloko o kou lima.
Ⱨǝdǝngning yolida ɵzüng mangƣansǝn; xunga Mǝn uningdiki ⱪǝdǝⱨni sening ⱪolungƣimu tutⱪuzdum.
32 Olelo mai o Iehova ka Haku, penei; E inu no oe i ko ke kiaha o kou kaikuaana he hohonu a he nui; a e heneheneia oe a e akaakaia, no ka mea, he nui ko loko.
— Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — Ⱨǝdǝngning ⱪǝdǝⱨini, qongⱪur wǝ qong bir ⱪǝdǝⱨni sǝnmu iqisǝn; sǝn rǝswa bolup mazaⱪ ⱪilinisǝn, qünki uning ⱨǝjimi qongdur;
33 E piha auanei oe i ka ona a me ka ehaeha, me ke kiaha o ka makau a me ka neoneo, o ke kiaha o kou kaikuaana o ko Samaria.
sǝn dǝⱨxǝtlik wǝ ⱨalakǝt ⱪǝdǝⱨi, yǝni ⱨǝdǝng Samariyǝning ⱪǝdǝⱨi bilǝn mǝstlik ⱨǝm dǝrd-ǝlǝmgǝ toldurulisǝn;
34 E inu no hoi oe ia mea, a e omo ae hoi, a e wahi no hoi oe i na apana ona, a e kaili ae i kou mau u ponoi; no ka mea, ua olelo au ia mea, wahi a Iehova ka Haku.
sǝn uni iqiwetip yǝnǝ yalaysǝn, ⱨǝtta uning parqilirinimu ƣajilaysǝn, andin kɵksiliringnimu yulup taxlaysǝn; qünki Mǝn xundaⱪ sɵz ⱪildim, dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar.
35 Nolaila, ke olelo mai nei Iehova, penei; No ka mea, ua hoopoina mai oe ia'u, a ua kiola oe ia'u mahope o kou kua; nolaila e halihali oe i kou moe haumia ana a me kou moe kolohe ana.
Xuning üqün Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — Qünki sǝn Meni untup arⱪangƣa taxliwǝtkǝnliking üqün, xunga ɵz buzuⱪluⱪung ⱨǝm paⱨixilikliringning jazasini kɵtürisǝn.
36 Olelo hou mai la o Iehova ia'u, E ke keiki a ke kanaka, e hoahewa anei oe ia Ahola, a me Aholiba? oia, e hai aku oe ia laua i ko laua mea e inainaia;
Wǝ Pǝrwǝrdigar manga mundaⱪ dedi: — I insan oƣli, sǝn Oⱨolaⱨ wǝ Oⱨolibamaⱨ üstigǝ ⱨɵküm qiⱪiramsǝn? Əmdi ularƣa ɵz yirginqlik ⱪilmixlirini ayan ⱪilip kɵrsǝtkin.
37 No ka mea, ua moe kolohe laua, a he koko no iloko o ko laua mau lima, a me ko laua mau akuakii i moe kolohe ai laua, a ua hoohele laua i ka laua mau keiki i hanau na'u iwaena o ke ahi i mea ai na lakou.
Qünki ular buzuⱪluⱪ ⱪildi; ⱪolliri ⱪan boldi; ular ɵz butliri bilǝn buzuⱪluⱪ ⱪilip, uning üstigǝ Manga tuƣⱪan ɵz balilirini ularning ozuⱪi süpitidǝ ⱪurbanliⱪ ⱪilip ɵtküzüp beƣixlidi.
38 Eia hoi kekahi mea a lakou i hana mai ia'u, ua hoohaumia lakou i ko'u wahi hoano ia la hookahi, a ua hehi hoi i ko'u mau Sabati.
Uning üstigǝ ular Manga xundaⱪ ix ⱪilƣanki, ohxax bir kündǝ ular Mening muⱪǝddǝs jayimni bulƣap, «xabat kün»lirimni buzƣan.
39 No ka mea, i ko laua pepehi aua i ka laua mau keiki, no ko laua mau akuakii, alaila hele mai laua ia la no, iloko o ko'u wahi hoano, e hoohaumia ia wahi; pela hoi i hana'i laua, ea, iwaenakonu o kuu hale!
Qünki ular ɵz balilirimni butliriƣa soyƣan qaƣda, ular ohxax bir kündǝ muⱪǝddǝs jayimni bulƣaxⱪa kirdi; mana, ular Mening ɵyüm otturisida xundaⱪ ⱪilƣan.
40 Eia hou hoi, ua kii aku olua i na kanaka e hele mai lakou mai kahi loihi mai, ia lakou i hoounaia'ku ai ka elele, oia hoi, ua hiki mai lakou; no lakou hoi i holoi ai oe ia oe iho, a pena hoi i kou mau maka, a kahiko hoi ia oe iho me na mea e nani ai.
Uning üstigǝ adǝmlǝrni yiraⱪtin qaⱪirdi, ularni elip kelixkǝ ǝlqi ǝwǝtti; mana, ular kǝldi; sǝn ularni dǝp yuyunup, kɵz-ⱪaxliringƣa osma ⱪoyup, ɵzüngni zibu-zinnǝtlǝr bilǝn pǝrdazliding;
41 A noho no oe maluna o kahi moe nui, a he papa i hoomakaukauia imua ona, maluna iho hoi i hoonoho ai oe i kuu mea ala, a me kuu aila.
ⱨǝxǝmǝtlik bir diwanda olturdung, uning aldiƣa üstigǝ Mening huxbuyum ⱨǝm zǝytun meyim ⱪoyulƣan dastihanni ⱪoydung;
42 A o ka leo o ke anaina e nanea ana kekahi me ia, a ua lawe pu ia na makaainana me ka poe ona, mai ka waonahele mai, ua kau lakou i na kupee ma ko lakou mau lima, a me na lei nani maluna o ko lakou mau poo.
ƣǝmsiz yürgǝn bir top kixilǝrning awazi uningda anglandi; qüprǝndǝ adǝmlǝr bilǝn billǝ qɵl-bayawandin Sebaiylarmu elip kelindi; ular [ⱨǝdǝ-singilning] ⱪolliriƣa bilǝzüklǝr, bexiƣa qirayliⱪ tajlarni saldi.
43 Alaila olelo iho au no ka mea kahiko ma ka moe kolohe ana, E moe kolohe anei lakou mo ia, a oia pu hoi me lakou?
Əmdi Mǝn zina-buzuⱪluⱪlar bilǝn uprap ⱪeriƣan paⱨixǝ toƣruluⱪ: «Ular ǝmdi uning bilǝn buzuⱪluⱪ ⱪiliwǝrsun; qünki u ⱨǝⱪiⱪǝtǝn [paⱨixǝ]» — dedim.
44 Aka, komo iloko lakou io na la e like me ko lakou hele ana ae iloko i ka wahine hookamakama; pela e komo ai lakou iloko io Ahola la, a io Aholiba la i na wahine moe haumia.
— Xuning bilǝn ular paⱨixǝ ayalƣa yeⱪinlaxⱪandǝk uningƣa yeⱪin berip billǝ yatti; ular xundaⱪ ⱪilip Oⱨolaⱨ wǝ Oⱨolibamaⱨ bu ikki buzuⱪ ayalƣa yeⱪinlixip billǝ yatti.
45 A o na kanaka pono, e hoahewa lakou ia laua e like me ka lakou hoahewa ana i na wahine moe kolohe, a mamuli hoi o ke ano o na wahine hookahe i ke koko; no ka mea, he mau wahine moe kolohe laua a he koko ko loko o ko laua mau lima.
Biraⱪ ⱨǝⱪⱪaniy adǝmlǝr ularni zinahor ayallarni wǝ ⱪan tɵkküqi ayallarni jazaliƣanƣa ohxax, ularning üstigǝ ⱨɵküm qiⱪirip jazalaydu; qünki ular zinahor ayallar, ularning ⱪolliri ⱪandur.
46 No ka mea, ke olelo mai nei Iehova ka Haku penei; E lawe mai au i ka lehulehu maluna o laua, a e haawi aku au ia laua e laweia'ku a eha oia.
Qünki Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — Bir top adǝmlǝrni ularƣa ⱪarxi qiⱪirip elip kelimǝn, ularni ⱨǝryanƣa ⱨǝydiwetixkǝ wǝ bulangqiliⱪ ⱪilixⱪa tapxurimǝn.
47 A e hailuku aku ke anaina ia laua me na pohaku, a e kua iho ia laua ilalo me ka lakou mau pahikaua, e luku lakou i ka laua mau keiki kane a me ka laua mau kaikamahine, a e hoopau i ko laua mau hale me ke ahi.
Bu top kixilǝr ularni taxlar bilǝn qalma-kesǝk ⱪilip, ⱪiliqliri bilǝn qepip soyidu; ular ularning oƣul-ⱪizlirini ɵltüridu, ɵylirini ot bilǝn kɵydüriwetidu.
48 Pela e hoopau aku ai au i ka moe kolohe, mai ka aina aku, i aoia'ku ai na wahine a pau aole e hana mamuli o ko olua moe kolohe ana.
Xuning bilǝn Mǝn zemindǝ buzuⱪluⱪⱪa hatimǝ berimǝn; xuning bilǝn barliⱪ ayallar silǝrdin sawaⱪ elip silǝrning buzuⱪluⱪliringni dorimaydu.
49 A e uku lakou i ko olua moe kolohe ana maluna o olua, a e halihali olua i na hewa o ko olua mau akuakii; a e ike no oukou owau no Iehova ka Haku.
Ular buzuⱪluⱪungni ɵz bexingƣa ⱪayturup qüxüridu, wǝ silǝr mǝbudliringlarƣa qetixliⱪ bolƣan gunaⱨlarni kɵtürisilǝr; silǝr Mening Rǝb Pǝrwǝrdigar ikǝnlikimni tonup yetisilǝr.