Pukaana 22
1 I NA e aihue ke kanaka i ka bipi a i hi pa paha, a kalua, a kuai lilo aku paha, alaila, e haawi aku oia i elima bipi no ka bipi, a i eha hipa no ka hipa.
“Namni tokko yoo sangaa yookaan hoolaa hatee qalate yookaan gurgurate, qooda qotiyyoo tokkoo sangaa shan, qooda hoolaa tokkoo immoo hoolaa afur haa baasu.
2 Ina e loaa ka aihue e wawahi ana, a ina i pepehiia oia a make, aole e pili kona koko.
“Hattuun tokko utuu cabsee seenuu yoo qabamee tumamee kanumaan duʼe, namichi isa ajjeese sun dhiiga isaatti yakkaan hin gaafatamu;
3 Aka, ina i puka mai ka la maluna ona, alaila, ua pili no kona koko. Ua pono no ia ia ke uku pau loa mai, a ina i nele oia, alaila, ua pono ke kuaiia oia no kona aihue ana.
garuu yoo wanni kun erga aduun baatee taʼe, namichi dhiiga sanatti yakkaan ni gaafatama. “Hattuun waan hate haa deebisu; homaa hin qabu yoo taʼe garuu hanna isaatiif gatii baasuudhaaf haa gurguramu.
4 Ina i loaa maopopo ma kona lima ka mea i aihueia e ola ana, ina he bipi, a ina he hoki a ina he hipa paha, e haawi aku no oia i papalua.
Horiin hatame sun sangaa yookaan harree yookaan hoolaa taanaan yoo utuu lubbuun jiruu harka isaatti argame hattuun sun dachaa baasuu qaba.
5 Ina e hoopau ke kanaka i ko ka mala, a i ko ka pawaina, a hookomo i kona holoholona iloko: a ai oia maloko o ka mala a hai, alaila e uku aku oia i kahi maikai o kana mala iho, a me kahi maikai o kaua pawaina.
“Namni tokko yoo utuu lafa qotiisaa yookaan dhaabaa wayinii keessa horii tikfatuu horii isaa gad lakkisee horiin sun dhaqee kaloo nama biraa dheede, inni lafa qotiisaa ofii isaa irraa yookaan dhaabaa wayinii ofii isaa irraa kan waan hunda caalu iddoo haa buusuuf.
6 A ina holo aku ke ahi, a loaa na kakalaioa, a aiia na puu huapalaoa, a o ka hua palaoa e ku ana paha, a o ko ka mala paha, alaila, e oiaio no e uku aku ka mea nana i kuni i ke ahi.
“Yoo ibiddi kaʼee daggala seenee akkasiin midhaan tuulame yookaan midhaan dhaabatu yookaan lafa qotiisaa gube, namichi ibidda qabsiise sun gatii baasuu qaba.
7 Ina haawi ke kanaka i wahi kala na kona hoalauna e malama, a i waiwai e paha, a ua aihueia mai kona hale aku, ina e loaa ka mea nana i aihue, e uku papalua aku oia.
“Namni tokko yoo maallaqa yookaan miʼa imaanaa namatti kennatee, wanni sun mana namichaatii hatamee hattuun sun qabame, hattichi dachaa kaffaluu qaba.
8 Ina aole i loaa ka mea nana i aihue, alaila, e laweia mai ka hakuhale i na lunakanawai, ina paha ua kau aku oia i kona lima maluna o ka waiwai o kona hoalauna.
Yoo hattuun sun hin argamin garuu abbaan mana sanaa akka miʼa nama kaanii tuqee fi akka hin tuqin mirkaneessuuf fuula abbootii murtii duratti haa dhiʼeeffamu.
9 O na hewa no kela mea keia mea, no ka bipi, no ka hoki, no ka hipa, no ka aahu, no na mea nalowale a pau a kekahi e olelo ai, nana ia, e laweia ko laua pono imua o na lunakanawai, a o ka mea a na lunakanawai e hoohewa ai, e uku papalua aku oia i kona hoalauna.
Namni tokko yoo qotiyyoo, harree, hoolaa, uffata yookaan miʼa bade tokko miliqsee namni tokko dhufee, ‘Kun kan koo ti’ jedhe, falmiin isaanii fuula abbootii murtii duratti haa dhiʼeeffamu. Namichi abbootiin murtii itti muran sunis ollaa isaatiif harka lama haa baasu.
10 Ina haawi ke kanaka i hoki na kona hoalauna e malama, a i bipi paha, a i hipa, a i kekahi holoholona e ae nana, a i make ia, a eha, a hooholoia ma kahi e paha, aole mea i ike aku;
“Yoo namni tokko ollaa isaatiif harree, qotiyyoo, hoolaa yookaan horii biraa imaanaa kennatee horiin suni utuu namni hin argin duʼe yookaan miidhame yookaan hatame,
11 Alaila, mawaena o laua ka hoohiki ana ia Iehova, aole oia i kau i kona lima maluna o ka waiwai o kona hoalauna; a e ae aka no ka mea nana ka waiwai, aole kela e uku.
namichi sun akka qabeenya ollaa isaa hin tuqin mirkaneessuuf fuula Waaqayyoo duratti haa kakatu; abbaan qabeenyaa sunis kakuu kana fudhachuu qaba; gatiis hin gaafatu.
12 Aka, ina i aihueia'ku ia mea, mai ona aka, e uka aku no oia i ka mea nana ka waiwai.
Yoo horiin sun isa jalaa hatamee jiraate garuu namichi abbaa horii sanaatiif baasuu qaba.
13 Ina e haehaeia oia, alaila, e lawe mai kela i ke kino, i mea koike, aole hoi oia e uku no ka mea i haehaeia.
Yoo horii sana bineensatu nyaate taʼe immoo akka ragaa taʼuuf waan bineensa irraa hafe haa dhiʼeessu malee horii nyaatame sanaaf gatii hin baasin.
14 A ina nonoi ke kanaka i kekahi mea a kona hoalauna, a eha ia mea, a make paha, aole e noho pu ana ka mea nana ia, alaila, e oiaio no e uku oia.
“Namni tokko yoo ollaa isaa irraa horii ergifatee horiin sun iddoo abbaan horii hin jirretti miidhame yookaan duʼe, namichi ergifate sun gatii haa baasu.
15 Aka ina e noho pu ana ka mea nana ka waiwai, alaila, aole oia e uku mai. Ina he mea hoolimalima, ua loaa ia no ka uku.
Yoo abbaan horii sanaa achi jiraate garuu namichi ergifate sun gatii baasuu hin qabu. Yoo horiin sun kireeffamee jiraate immoo maallaqni baafame sun kiraa horii duʼe sanaa haa taʼu.
16 Ina e pue ke kanaka i ke kaikamahine i noopalau ole ia, a moe pu me ia, e oiaio no e kuai no oia ia ia i wahine nana.
“Namni tokko yoo durba hin kaadhimatamin gowwoomsee ishee wajjin ciise, inni gabbara misirrittiif malu baaseefii ishee haa fuudhu.
17 Ina hoole loa kona makuakane aole e haawi ia ia nana, e kaupauna aku oia i kala e like me ke kuai ana i na wahinepuupaa.
Yoo abbaan ishee intalattii namichaaf kennuu dide immoo namichi sun gabbara durbaaf malu baasuu qaba.
18 Mai hoola i ke kupua.
“Ati akka dubartiin falfaltuun lubbuun jiraattu hin eeyyamin.
19 O ka mea moe pu me ka holoholona, e oiaio no e make ia.
“Namni horii wajjin ciisu kam iyyuu ajjeefamuu qaba.
20 O ka mea mohai aku na kekahi akua e, aole na Iehova, e luku loa ia'ku la ia.
“Namni Waaqayyo tokkichaaf malee Waaqa biraatiif aarsaa dhiʼeessu galaafatamuu qaba.
21 Mai hookaumaha oe i ka malihini, aole hoi e hooluhi ia ia, no ka mea, he poe malihini oukou ma ka aina o Aignpita.
“Isinis waan biyya Gibxii keessatti alagoota turtaniif alagaatti daba hin hojjetinaa; hin cunqursinaas.
22 Mai hookaumaha oe i ka wahinekanemake, a me ke keiki makun ole.
“Haadha hiyyeessaatii fi ijoollee abbaan irraa duʼe hin hacuucinaa.
23 Ina hookaumaha iki oe in lakou, a uwe uuku mai lakou ia'u, e oiaio no e hoolohe au i ko lakou uwe ana:
Yoo isin isaan miitanii isaan immoo natti booʼan ani dhugumaan booʼicha isaanii nan dhagaʼa.
24 A e wela auanei ko'u huhu, a e pepehi aku au ia oukou i ka pahikaua, a e lilo no ka oukou wahine i wahinekanemake a me ka oukou kamalii i kamalii makua ole.
Aariin koo ni bobaʼa; anis goraadeedhaanan isin fixa; niitonni keessan haadhota hiyyeessaa taʼu; ijoolleen keessanis kanneen abbaa hin qabne taʼu.
25 Ina haawi aie aku oe i ke kala no ko'u poe kanaka i hune e noho pu ana me oe, mai lilo oe ia ia i mea hoouku kuala, mai kau hoi oe i ka uku hoopanee maluna ona.
“Ati yoo saba koo keessaa hiyyeessa si bira jiraatu tokkoof maallaqa liqeessite, akka nama hiiqii argachuuf kennuu hin taʼin; dhalas hin gaafatin.
26 Ina lawe iki oe i ka aahu o kou hoalauna i ukupanai, e haawi hou aku no oe ia ia ia i ka wa e napoo ai ka la ilalo:
Ati yoo wayyaa nama biraa qabdii qabatte, utuu aduun hin dhiʼin deebisiif;
27 No ka mea, oia kona mea e uhi ai, o kona aahu no kona ili. Maloko o ke aba oia e moe ai? A hiki i ka manawa e uwe mai ai oia ia'u e hoolohe no wau, no ka mea, ua lokomaikai no au.
wanni inni dhagna isaatti uffatu wayuma sanaatii. Wanni inni uffatee rafu biraa maali? Ani waanan gara laafessa taʼeef, yoo inni natti ol iyyate nan dhagaʼa.
28 Mai olelo hoino oe i na lunakanawai, aole hoi e olelo hoino i ka mea e noho alii ana maluna o ko'u poe kanaka.
“Waaqa hin arrabsin; bulchaa saba keetiis hin abaarin.
29 Mai aua oe i kau ai i oo mua, a me kou waina mua, E haawi mai no oe i kau hiapo, o kau mau keikikane na'u.
“Mataa midhaan keetiitii fi dhangalaʼaa wayinii keetii irraa aarsaa dhiʼeessuu hin tursin. “Ilmaan kee keessaas hangafa naa kennuu qabda.
30 Pela no oe e hana'i me kau mau bipi a me kau poe hipa; ehiku la e noho ai me kona makuwahine, a i ka walu o ka la, e haawi mai oe ia mea ia'u.
Loon keetii fi hoolota kee akkanuma godhi. Isaanis bultii torba haadha isaanii bira haa turan; guyyaa saddeettaffaatti garuu naa kenni.
31 A e lilo auanei oukou i poe kanaka hoano no'u, aole hoi oukou e ai i ka io i haehaeia e na holoholona ma ke kula, e kiola aku oukou ia na na ilio.
“Isin saba koo qulqulluu ni taatu. Kanaafuu foon horii bineensi alatti cabsee kam iyyuu hin nyaatinaa; foon akkanaa saree dura buusaa.
