Esetera 2
1 MAHOPE iho o keia mau mea, i ka wa i maalili ai ka huhu o ke alii o Ahasuero, hoomanao iho la ia ia Vaseti, a me na mea ana i hana'i, a me ka kanawai i kauia nona.
His ita gestis, postquam regis Assueri indignatio deferbuerat, recordatus est Vasthi, et quæ fecisset, vel quæ passa esset:
2 Alaila, olelo ae la na kanaka o ke alii, o ka poe i lawelawe nana, E imiia ua ke alii na kaikamahine puupaa, a maikai ke nana aku:
dixeruntque pueri regis, ac ministri eius: Quærantur regi puellæ virgines ac speciosæ,
3 A e hoonoho hoi ke alii i mau luna ma na aina a pau o kona aupuni, i hoakoakoa mai ai lakou ma Susana nei, ma ka pakaua, i na kaikamahine puupaa a pau, na mea maikai ke nana aku, a i ka hele o na wahine, malalo o ka lima o Hegai ka luna o ke alii, o ka mea malama i na wahine, a e haawiia no lakou na laau ala e maemae ai.
et mittantur qui considerent per universas provincias puellas speciosas et virgines: et adducant eas ad civitatem Susan, et tradant eas in domum feminarum sub manu Egei eunuchi, qui est præpositus et custos mulierum regiarum: et accipiant mundum muliebrem, et cetera ad usus necessaria.
4 A o ke kaikamahine e lealea ai ke alii, e lilo ia i alii wahine ma ka hakahaka o Vaseti. A oluolu ke alii ia mea, a hana iho la oia pela.
Et quæcumque inter omnes oculis regis placuerit, ipsa regnet pro Vasthi. Placuit sermo regi: et ita, ut suggesserant, iussit fieri.
5 Ma Susana ka pakaua kekahi Iudalo, o Moredekai kona inoa, he keiki ia na Iaira, ke keiki a Simei, ke keiki a Kisa, he Beniamina;
Erat vir Iudæus in Susan civitate, vocabulo Mardochæus filius Iair, filii Semei, filii Cis, de stirpe Iemini,
6 Ua lawe pio ia, mai Ierusalema aku, me ka poe pio i lawe pu ia me Iekonia, ke alii o ka Iada, ka mea a Nebukaneza ke alii o Babulona i lawe pio ai.
qui translatus fuerat de Ierusalem eo tempore, quo Iechoniam regem Iuda Nabuchodonosor rex Babylonis transtulerat,
7 Nana no i hanai ia Hadasa, oia hoi o Esetera, ke kaikamahine a kekahi makuakane ona. No ka mea, aole o Esetera makuakane, aole ona makuwahine; ua maikai ka helehelena o ua kaikamahine la, ua uani hoi; a make kona makuakane a me kona makuwahine, lawe o Moredekai ia ia i kaikamahine nana.
qui fuit nutritius filiæ fratris sui Edissæ, quæ altero nomine vocabatur Esther: et utrumque parentem amiserat: pulchra nimis, et decora facie. Mortuisque patre eius ac matre, Mardochæus sibi eam adoptavit in filiam.
8 A loheia ka olelo a ke alii, a me kona kanawai, a hoakoakoaia mai na kaikamahine he nui loa ma Susana ka pakaua, ma ka lima o Hegai, o Esetera kekahi i laweia mai iloko o ka hale o ke alii, ma ka lima o Hegai, o ka mea malama i na wahine.
Cumque percrebruisset regis imperium, et iuxta mandatum illius multæ pulchræ virgines adducerentur Susan, et Egeo traderentur Eunucho; Esther quoque inter ceteras puellas ei tradita est, ut servaretur in numero feminarum.
9 Ua maikai ia kaikamahine i kona manao, a loaa ia ia ke alohaia mai e ia, a haawi koke ae la oia ia ia i na mea ala e maemae ai, a me na mea i pili ia ia, a me na kauwa wahine ehiku, na mea pono ke haawiia mai nona mailoko mai o ka hale o ke alii. A hoonoho oia ia ia a me kana mau kauwa wahine, ma ka hale maikai o na wahine.
Quæ placuit ei, et invenit gratiam in conspectu illius. Et præcepit eunucho, ut acceleraret mundum muliebrem, et traderet ei partes suas, et septem puellas speciosissimas de domo regis, et tam ipsam, quam pedissequas eius ornaret atque excoleret.
10 Aole i hoike o Esetera i kona lahuikanaka, a me kona hanauna; no ka mea, ua kauoha mai o Moredekai ia ia, aole e hoike.
Quæ noluit indicare ei populum et patriam suam: Mardochæus enim præceperat ei, ut de hac re omnino reticeret:
11 A holoholo ae la o Moredekai i kela la i keia la, ma ke kahua o ka hale o na wahine, i ike ia i ko Esetera noho ana, a me ka mea e hauaia mai ia ia.
qui deambulabat quotidie ante vestibulum domus, in qua electæ virgines servabantur, curam agens salutis Esther, et scire volens quid ei accideret.
12 A hiki i ka manawa pono e hele aku ai kela kaikamahine keia kaikamahine iloko i ke alii ia Ahasuero, mahope iho o kona noho ana he umi a me kumamalua malama, e like me ka hana mau ana a na wahine, (no ka mea, penei i malamaia'i na la o ka hoomaemae ana: eono malama me ka aila mura, a eono malama me na mea ala, a me na mea e maemae ai na wahine: )
Cum autem venisset tempus singularum per ordinem puellarum, ut intrarent ad regem, expletis omnibus, quæ ad cultum muliebrem pertinebant, mensis duodecimus vertebatur: ita dumtaxat, ut sex mensibus oleo ungerentur myrrhino, et aliis sex quibusdam pigmentis et aromatibus uterentur.
13 Pela i hele ai na kaikamahine i ke alii. O ka mea ana i makemake ai, haawiia mai no ia nana, e lawe pu me ia, mai ka hale o na wahine aku, a ka hale o ke alii.
Ingredientesque ad regem, quidquid postulassent ad ornatum pertinens, accipiebant: et ut eis placuerat, compositæ de triclinio feminarum ad regis cubiculum transibant.
14 I ke ahiahi, komo aku la oia iloko, a kakahiaka hoi mai la, a i ka lua o ka hale o na wahine, ma ka lima o Saasegaza, ka luna o ke alii nana i malama i na haiawahine; aole ia i komo hou aku i ke alii la, ke olioli ole ke alii ia ia, a heaia'ku hoi ia ma ka inoa.
Et quæ intraverat vespere, egrediebatur mane, atque inde in secundas ædes deducebatur, quæ sub manu Susagazi eunuchi erant, qui concubinis regis præsidebat: nec habebat potestatem ad regem ultra redeundi, nisi voluisset rex, et eam venire iussisset ex nomine.
15 A hiki i ka manawa pono e komo aku ai i ke alii la, o Esetera, e ke kaikamahine a Abihaila, he makuakane no Moredekai, ka mea i lawe ia ia i kaikamahine nana, aole i makeraake o Esetera i kekahi mea e ae, i na mea wale no a Hegai i olelo ai, ka luna o ke alii, ka mea malama i na wahine. Loaa no ia Esetera ka hoomaikaiia mai e ka poe a pau i ike ia ia.
Evoluto autem tempore per ordinem, instabat dies, quo Esther filia Abihail fratris Mardochæi, quam sibi adoptaverat in filiam, deberet intrare ad regem. Quæ non quæsivit muliebrem cultum, sed quæcumque voluit Egeus eunuchus custos virginum, hæc ei ad ornatum dedit. Erat enim formosa valde, et incredibili pulchritudine, omnium oculis gratiosa et amabilis videbatur.
16 A laweia'ku la o Esetera i ke alii, ia Ahasuero, iloko o kona hale alii, i ka malama umi, oia hoi ka malama o Tebeta, i ka hiku o ka makahiki o kona noho alii ana.
Ducta est itaque ad cubiculum regis Assueri mense decimo, qui vocatur Tebeth, septimo anno regni eius.
17 A oi aku ka makemake o ke alii ia Esetera, mamua o na wahine a pau, a loaa ia ia ke alohaia, a me ka lokomaikaiia mai e ia, mamua o na wahine puupaa a pau. A kau iho la ia i ka leialii maluna o kona poo, a hoolilo iho la ia ia i alii wahine ma ka hakahaka o Vaseti.
Et adamavit eam rex plus quam omnes mulieres, habuitque gratiam et misericordiam coram eo super omnes mulieres, et posuit diadema regni in capite eius, fecitque eam regnare in loco Vasthi.
18 Alaila, hana iho la ke alii i ahaaina nui na kona mau alii a pau, a me kona poe kanaka; o ka Esetera ahaaina ia. A haawi ae la oia i ka hoomaha no ua aina, a haawi no hoi i ka manawalea, e like me ka aoao mau o ke alii.
Et iussit convivium præparari permagnificum cunctis principibus, et servis suis pro coniunctione, et nuptiis Esther. Et dedit requiem universis provinciis, ac dona largitus est iuxta magnificentiam principalem.
19 A i ka lua o ka hoakoakoa ana mai o na wahine puupaa, e noho ana no o Moredekai ma ka pukapa o ke alii.
Cumque secundo quærerentur virgines et congregarentur, Mardochæus manebat ad ianuam regis:
20 Aole i hoike o Esetera i kona hanauna, a me kona lahuikanaka, e like me ka Moredekai i kauoha aku ai ia ia; no ka mea, malama no o Esetera i ke kauoha a Moredekai, e like me kona manawa i malamaia'i e ia.
necdum prodiderat Esther patriam, et populum suum, iuxta mandatum eius. Quidquid enim ille præcipiebat, observabat Esther: et ita cuncta faciebat ut eo tempore solita erat, quo eam parvulam nutriebat.
21 Ia manawa, i ko Moredokai noho ana ma ka pukapa o ke alii, huhu aku la na luna elua o ke alii, o Bigetana, a me Teresa, na mea kiaipuka, a imi iho la laua i wahi e hiki ai e kau ka lima maluna o ke alii o Ahasuero.
Eo igitur tempore, quo Mardochæus ad regis ianuam morabatur, irati sunt Bagathan, et Thares duo eunuchi regis, qui ianitores erant, et in primo palatii limine præsidebant: volueruntque insurgere in regem, et occidere eum.
22 A ua ikeia ia mea e Moredekai, a nana no i hai aku ia Esetera, i ke alii wahine; a hai aku o Esetera i ke alii, ma ka inoa o Moredekai.
Quod Mardochæum non latuit, statimque nuntiavit reginæ Esther: et illa regi ex nomine Mardochæi, qui ad se rem detulerat.
23 A hookolokoloia ua mea la, loaa no; nolaila, liia laua a elua maluna o ka laau; a kakauia no hoi ia ma ka buke oihaua imua i ke alo o ke alii.
Quæsitum est, et inventum: et appensus est uterque eorum in patibulo. Mandatumque est historiis, et annalibus traditum coram rege.
