Kanawailua 4
1 A NO hoi, e hoolohe, e ka Iseraela, i na kanawai a me na olelo kupaa a'u e ao aku nei ia oukou, e malama, i ola oukou, i komo hoi oukou, a noho ma ka aina a Iehova ke Akua o ko oukou poe kupuna e haawi mai ai no oukou.
Teraz tedy, o Izraelu, słuchaj ustaw, i sądów, których ja was uczę, abyście je czyniąc żyli, a wszedłszy posiedli ziemię, którą Pan, Bóg ojców waszych, dawa wam.
2 Mai hoopili mai oukou i kekahi olelo me ka mea a'u e kauoha aku nei ia oukou, aole hoi oukou e hooemi iho ia, i malama ai oukou i na kauoha a Iehova ko oukou Akua a'u e kauoha aku nei ia oukou.
Nie przydacie do słowa, które ja wam rozkazuję, ani ujmiecie z niego, abyście strzegli przykazań Pana, Boga waszego, które ja wam rozkazuję.
3 Ua ike ko oukou maka i ka mea a Iehova i hana mai ai no Baala-peora; no ka mea, o na kanaka a pau i hahai mamuli o Baala-peora, na Iehova kou Akua lakou i luku aku mai o oukou aku.
Oczy wasze widziały, co uczynił Pan dla Baal fegora, jako każdego męża, który się udawał za Baal fegorem, wytracił Pan, Bóg twój, z pośrodku was.
4 Aka, o oukou, ka poe i pili aku ia Iehova ko oukou Akua, ke ola nei no oukou a pau i keia la.
A wy, którzyście trwali przy Panu, Bogu waszym, żyjecie wszyscy aż do dnia dzisiejszego.
5 Aia hoi, ua ao aku au ia oukou i na kanawai a me na olelo kupaa, e like me ka Iehova ko'u Akua i kauoha mai ai ia'u, e malama oukou pela ma ka aina a oukou e hele aku ai e noho.
Patrzcież, żem was nauczał ustaw i sądów, jako mi rozkazał Pan, Bóg mój, abyście tak czynili w ziemi tej, do której wchodzicie, abyście ją dziedzicznie posiedli.
6 E malama hoi oukou, a e hana aku; no ka mea, o ko oukou naauao keia, a me ko oukou ike imua o na lahuikanaka, ka poe e lohe i keia mau kanawai a pau, a e i ae lakou, He oiaio, o keia lahuikanaka nui, he poe kanaka naauao a me ka ike.
Przestrzegajcież ich tedy, a czyńcie je; to bowiem jest mądrość wasza, i rozum wasz przed oczyma narodów; którzy usłyszawszy o tych wszystkich ustawach, rzeką: Tylko ten lud mądry, i rozumny, i naród wielki jest.
7 No ka mea, owai la ka lahuikanaka nui, ia lakou ke Akua e hookokoke ana ia lakou, e like me Iehova ko kakou Akua, ma na mea a pau a kakou i kahea aku ai ia ia?
Albowiem któryż naród tak wielki jest, coby mu byli bogowie tak bliscy, jako Pan, Bóg nasz, we wszystkiem, ilekroć go wzywamy?
8 A owai hoi ka lahuikanaka nui, ia ia na kanawai, a me na olelo kupaa ma ka pono e like me keia kanawai a pau a'u e waiho nei imua o oukou i keia la.
Albo któryż naród tak wielki, któryby miał ustawy i sądy tak sprawiedliwe, jako wszystek ten zakon, który ja przedkładam wam dziś?
9 E makaala ia oe iho, a e malama nui hoi i kou naau, o hoopoina auanei oe i na mea a kou maka i ike ai, a o nalowale auanei ia mea i kou naau i na la a pau o kou ola ana; aka, e ao aku ia mau mea i kau mau keiki, a me kau mau moopuna;
A wszakże miej się na pieczy, a strzeż duszy twej pilnie, byś snać nie zapomniał na te rzeczy, które widziały oczy twoje i aby snać nie odstąpiły od serca twego po wszystkie dni żywota twego; i oznajmisz je synom twym, i synom synów twoich.
10 I ka la au i ku ai imua o Iehova kou Akua ma Horeba, i ka Iehova olelo ana mai ia'u, E houluulu oe i na kanaka imua o'u, a e ao aku au ia lakou e hoolohe i ka'u mau olelo, i aoia'i lakou e makau ia'u i na la a pau o ko lakou noho ana ma ka honua, a i ao aku ai lakou i ka lakou poe keiki.
Nie zapominaj, żeś onego dnia stał przed oblicznością Pana, Boga twego, na Horeb, gdy mówił Pan do mnie: Zgromadź mi lud, abym im powiedział słowa moje, których się uczyć będą, aby się mnie bali po wszystkie dni, pokąd żyć będą na ziemi, i synów swoich nauczając tego.
11 Hele kokoke mai oukou, a ku ae la malalo o ka mauna; a ua wela ka mauna i ke alii, a iwaena o ka lani me ka poeleele, me ke ao, a me ka pouli nui.
Tedyście przystąpili, a stanęliście pod górą, a ona góra pałała ogniem aż do samego nieba, a była na niej ciemność, obłok i mgła.
12 A olelo mai o Iehova ia oukou maiwaena mai o ke ahi: a lohe oukou i ka leo o na olelo, aole nae oukou i ike aku i ke ano, o ka leo wale no.
I mówił Pan do was z pośród ognia; głos słów słyszeliście, aleście podobieństwa żadnego nie widzieli oprócz głosu.
13 Hai mai la no oia ia oukou i ka berita ana i kauoha mai ai ia oukou e malama, oia na kanawai he umi; a kakau iho la no oia ia mau mea ma na papapohaku elua,
I oznajmił wam przymierze swoje, które rozkazał wam, abyście je czynili, to jest dziesięć słów, które napisał na dwóch tablicach kamiennych.
14 A kauoha mai o Iehova ia'u i kela manawa e ao aku ia oukou i na kanawai a me na olelo kupaa, e malama oukou ia mau mea ma ka aina a oukou e hele ai a noho.
Mnie też rozkazał Pan na on czas, abym was nauczał ustaw i sądów, abyście je czynili w ziemi, do której idziecie, abyście ją dziedzicznie posiedli.
15 E malama nui oukou ia oukou iho; no ka mea, aole oukou i ike i kekahi ano kii i ka la a Iehova i olelo mai ai ia oukou ma Horeba mailoko mai o ke ahi;
A tak strzeżcie pilnie dusz waszych, (gdyżeście nie widzieli żadnego podobieństwa, dnia, którego mówił Pan do was na Horebie z pośrodku ognia, )
16 O hana hewa auanei, a hana aku oukou i kii kalaiia no oukou, ma ka like ana me kekahi mea, o ke kane, a o ka wahine paha,
Abyście się snać nie popsowali, i nie czynili sobie rytego bałwana, albo obrazu wszelkiego podobieństwa, kształtu mężczyzny albo niewiasty;
17 Ma ka like ana me kekahi holoholona ma ka honua, ma ka like ana me kekahi manu e lele ana i ke ao;
Albo kształtu jakiego zwierzęcia, które jest na ziemi, kształtu wszelkiego ptaka skrzydlastego, który lata po powietrzu;
18 Ma ka like ana me kekahi mea e kolo ana ma ka honua, ma ka like ana me kekahi ia maloko o ka wai malalo ae o ka honua:
Kształtu wszystkiego tego, co się płaza po ziemi, kształtu wszelkiej ryby, która jest w wodzie pod ziemią.
19 A o leha ae auanei kou maka ma ka lani, a ike aku oe i ka la, a me ka mahina, a me na hoku, i na mea a pau o ka lani, a e koiia oe e hoomana aku ia mau mea, a e malama ia lakou, i na mea a Iehova kou Akua i hana'i no na lahuikanaka a pau malalo ae o ka lani.
Ani podnoś oczu swych ku niebu, żebyś widząc słońce i miesiąc, i gwiazdy ze wszystkiemi zastępy niebieskiemi, nie dał się uwieść, abyś się im kłaniał, i służyłbyś im, ponieważ je oddał Pan, Bóg twój, na posługę wszystkim ludziom pod wszystkiem niebem.
20 Aka, ua lawe mai o Iehova ia oukou, a ua alakai hoi ia oukou mailoko mai o ke kapuahihao, mai Aigupita mai, e lilo oukou i poe kanaka hooilina nona, e like me oukou i keia la.
Aleć was wziął Pan, i wywiódł was jako z żelaznego pieca, z Egiptu, abyście byli jego ludem dziedzicznym, jako dziś jesteście.
21 A huhu mai o Iehova ia'u no oukou, a hoohiki iho, aole au e hele ma kela kapa o Ioredane, aole hoi au e komo iloko o kela aina maikai a Iehova kou Akua i hooili mai ai no oukou:
A Pan rozgniewał się na mię dla was, a przysiągł, że nie przejdę przez Jordan, ani wnijdę do onej wybornej ziemi, którą Pan, Bóg twój, dawa tobie w dziedzictwo.
22 No ka mea, e make no wau ma keia aina, aole au e hele ma kela kapa o Ioredane: aka, e hele no oukou ma kela aoao, a e lilo kela aina maikai no oukou.
Bo ja umrę w tej ziemi, ja nie przejdę za Jordan; ale wy przejdziecie, i dziedzicznie osiądziecie tę dobrą ziemię.
23 E malama pono ia oukou iho, o poina ia oukou ka berita a Iehova i hana mai ai me oukou, a hana oukou i kii kalaiia no oukou, ma ka like ana me kekahi mea a Iehova kou Akua i papa mai ai ia oe.
Strzeżcież się, byście snać nie zapomnieli przymierza Pana, Boga waszego, które uczynił z wami, a nie czynili sobie rytego obrazu na kształt jakiejkolwiek rzeczy, jakoć rozkazał Pan, Bóg twój.
24 No ka mea, o Iehova kou Akua, he ahi ia e hoopau ana, he Akua lili.
Albowiem Pan, Bóg twój, jest ogień trawiący, Bóg zawisny.
25 A loaa ia oukou na keiki a me na mamo, a loihi ko oukou noho ana ma ka aina, a e hana hewa oukou, a e hana oukou i kii kalaiia, ma ke ano o kekahi mea, a hana ino hoi imua o na maka o Iehova, e hoonaukiuki ia ia;
Gdy spłodzisz syny i wnuki, a zstarzejecie się w ziemi onej, jeźlibyście się popsowali, a czynilibyście sobie ryte bałwany na kształt jakiejkolwiek rzeczy, i uczynilibyście co złego przed oczyma Pana, Boga waszego, drażniąc go:
26 Ke hai aku nei au i keia la, he ike maka ka lani a me ka honua ia oukou, e make koke ana oukou, mai ka aina aku a oukou e hele aku ma kela kapa o Ioredane e noho ai; aole e noho loihi oukou malaila, aka, e luku loa ia aku oukou.
Biorę na świadectwo przeciwko wam dziś niebo i ziemię, iż pewnie w rychle wyginiecie z ziemi, do której pójdziecie przez Jordan, abyście dziedzicznie ją posiedli; nie przedłużycie dni waszych w niej, bo pewnie wytraceni będziecie.
27 A na Iehova oukou e hoopuehu aku iwaena o na lahuikanaka, a e waihoia oukou, he poe uuku iwaena o ko na aina e, kahi a Iehova e kai aku ai ia oukou.
I rozproszy was Pan między narody, a zostanie was mało między narody, do których zaprowadzi was Pan.
28 A malaila oukou e malama ai i na akua i hanaia e na lima o kanaka, he laau, he pohaku, ka mea ike ole aole hoi e lohe, aole hoi e ai, aole hoi e honi.
Tamże będziecie służyli bogom, robocie rąk ludzkich, drewnu i kamieniowi, które ani widzą, ani słyszą, ani wąchają.
29 Aka, ina ma ia wahi oe e imi ai ia Iehova kou Akua, e loaa ia oe, ke imi oe ia ia me kou naau a pau, a me kou uhane a pau.
A wszakże i tam jeźli szukać będziesz Pana, Boga twego, tedy znajdziesz, będzieszli go szukał całem sercem twojem, i całą duszą swoją.
30 A loaa ia oe ka popilikia, a hiki mai keia mau mea a pau maluna ou i na la mahope, a i huli mai oe ia Iehova kou Akua, a hoolohe i kona leo,
Gdy ucisk przyjdzie na cię, a najdą cię te wszystkie rzeczy w ostatnie dni, tedy, nawróciszli się do Pana, Boga twego, a posłusznym będziesz głosowi jego,
31 (No ka mea, o Iehova kou Akua, he Akua aloha, ) aole ia e haalele mai ia oe, aole e luku mai ia oe, aole hoi ia e hoopoina i ka berita o kou mau kupuna ana i hoohiki ai ia lakou.
(Albowiem Bóg miłosierny Pan, Bóg twój jest) nie opuści cię, ani cię skazi, ani zapomni na przymierze ojców twoich, które im przysiągł.
32 Ano e ninau aku oe i na la i hala mahope, i ka wa mamua ou, a mai ka manawa mai a ke Akua i hana'i ke kanaka ma ka honua, a mai kela aoao o ka lani a hiki i keia aoao o ka lani, auhea ae nei ka mea like me keia mea nui, auhea ka mea i loheia e like ai me ia?
Pytaj się teraz na dni starodawne, które były przed tobą, ode dnia, którego stworzył Bóg człowieka na ziemi; a od jednego końca nieba aż do drugiego końca nieba stałali się kiedy rzecz podobna tej tak wielkiej? albo słuchanoli kiedy co takowego?
33 Owai la ka poe kanaka i lohe i ka leo o ke Akua e olelo ana, mailoko mai o ke ahi, e like me kou lohe ana, a ola?
Słyszałli kiedy który naród głos Boga mówiącego z pośrodku ognia, jakoś ty słyszał, a żyw został?
34 Ua hoao anei ke Akua e hele a e lawe i lahuikanaka nona maiwaena mai o kekahi lahuikanaka, ma na hoao ana, a ma na hoailona, a ma na mea kupanaha, a ma ke kaua, a ma ka lima ikaika, a ma ka lima kakauha, a ma na mea weliweli nui, e like me na mea a pau a Iehova ko oukou Akua i hana mai ai no oukou ma Aigupita imua o kou maka?
Albo kusiłli się który bóg przyjść a wziąć sobie naród z pośrodku innego narodu przez pokusy, przez znaki, i przez cuda, i przez wojny, i przez mocną rękę, i przez ramię wyciągnione, i w strachach wielkich, według wszystkiego, jako uczynił dla was Pan, Bóg wasz, w Egipcie przed oczyma twemi?
35 Ua hoikeia ia mea ia oe, i ike ai oe, o Iehova, oia ke Akua, aohe mea e ae, oia wale no.
Tobie to ukazano, abyś wiedział, iż Pan jest Bóg, a nie masz innego oprócz niego.
36 Oia no ka mea i lohe ai oe i kona leo mai ka lani mai, i ao ai oia ia oe; a ma ka honua, i hoike mai ia ia oe i kona ahi nui; a ua lohe oe i kana mau huaolelo mailoko mai o ke ahi.
Dał ci z nieba słyszeć głos swój, aby cię wyćwiczył, a na ziemi ukazał ci ogień swój wielki, a słowa jego słyszałeś z pośrodku ognia.
37 A no kona aloha i na kupuna ou, oia ka mea i wae mai ai ia i ka lakou poe mamo mahope o lakou, a lawe mai oia ia oe imua ona me kona mana nui mai Aigupita mai;
A iż umiłował ojce twoje, obrał nasienie ich po nich, i wywiódł cię przed sobą mocą swoją wielką z Egiptu,
38 E hookuke aku i na lahuikanaka mai kou alo aku, i ka poe ua oi aku ko lakou nui, a me ko lakou ikaika i kou, e hookomo ia oe, a e hoolilo i ko lakou aina nou, e like me ia i keia la.
Aby wygnał narody wielkie i możniejsze nad cię przed twarzą twoją, i wprowadził cię, a dał ci ziemię ich w dziedzictwo, jako to dziś widzisz.
39 E ike hoi oe i keia la, a e noonoo maloko o kou naau, o Iehova, oia ke Akua ma ka lani iluna, a ma ka honua ilalo, aole e ae.
Wiedzże tedy dziś, a wspomnij na to w sercu twojem, iż Pan jest Bogiem na niebie wysoko, i na ziemi nisko nie masz innego.
40 E malama hoi oe i kona mau kanawai a me kana mau kauoha a'u e kauoha aku nei ia oe i keia la, i pomaikai ai oe, a me kau mau keiki mahope ou, a i hooloihi ai oe i na la ma ka aina a Iehova kou Akua i haawi mai ai nou i na la a pau loa.
A tak przestrzegaj ustaw jego, i przykazań jego, które ja dziś rozkazuję tobie, abyć się dobrze wodziło, i synom twoim po tobie; abyś też przedłużył dni na ziemi, którą Pan, Bóg twój, da tobie, po wszystkie dni.
41 Alaila hookaawale ae la o Mose i na kulanakauhale ekolu ma keia aoao o Ioredane ma ka hiki ana o ka la;
Tedy oddzielił Mojżesz trzy miasta z tej strony Jordanu na wschód słońca.
42 I holo ai ka pepehi kanaka malaila, ka mea i pepehi i kona hoalauna me ka ike ole, aole i inaina aku ia ia mamua; a i kona holo ana i kekahi o keia mau kulanakauhale, e ola ia:
Aby tam uciekał mężobójca, któryby zabił bliźniego swego z nieobaczenia, nie mając go w nienawiści przedtem, aby uciekłszy do jednego z tych miast, żyw został;
43 O Bezera ma ka waonahele i ka aina papu o ka Reubena; a o Ramota ma Gileada o ka Gada; a o Golana ma Basana o ka Manase.
Beser na puszczy, w równinie w ziemi Rubenitów, i Ramot w Galaad między Gadyty, i Golam w Bazan między Manassytami.
44 A o keia ke kanawai a Mose i waiho ai imua o na mamo a Iseraela:
Tenci jest zakon, który przedłożył Mojżesz synom Izraelskim.
45 Oia na kauoha a me na kanawai, a me na olelo kupaa a Mose i olelo mai ai i na mamo a Iseraela, mahope o ka lakou hele ana mai Aigupita mai;
Te są świadectwa, i ustawy, i sądy, które mówił Mojżesz do synów Izraelskich, gdy wyszli z Egiptu;
46 Ma keia aoao o Ioredane, ma ke awawa e ku pono ana i Betepeora, i ka aina o Sihona, ke alii o ka Amora ka mea i noho ma Hesebona, ka mea a Mose a me na mamo a Iseraela i pepehi ai, mahope o ka puka ana, mai Aigupita mai:
Z tej strony Jordanu, w dolinie przeciw Betfegor, w ziemi Sehona, króla Amorejskiego, który mieszkał w Hesebon, którego poraził Mojżesz, i synowie Izraelscy, gdy szli z Egiptu;
47 A lilo kona aina ia lakou, a me ka aina o Oga, ke alii o Basana, na'lii elua o ka Amora, ma keia aoao o Ioredane ma ka hiki ana o ka la:
I osiedli ziemię jego, i ziemię Oga, króla Basańskiego, dwóch królów Amorejskich, którzy byli z tej strony Jordanu na wschód słońca;
48 Mai Aroera, ma ke kae o ke kahawai o Arenona, a i ka mauna o Ziona, oia hoi o Heremona,
Od Aroer, które jest nad brzegiem potoku Arnon, i aż do góry Syon, która jest Hermon;
49 A o ka papu a pau ma keia aoao o Ioredane ma ka hikina, a hiki i ke kai o ka papu, o kahi haahaa ma ke kumu o Pisega,
I wszystkie pola nad Jordanem na wschód słońca, i aż do morza pustego, pod górą Fazga.
