Kanawailua 15
1 I KA pau ana o na makahiki pahiku e kala aku oe i na mea.
Septimo anno facies remissionem,
2 Penei ke ano o ke kala ana'ku: o ka mea nona ka aie, nana e haawi aie i kona hoalauna, oia ke kala aku; mai kii hou aku oia ia mea i kona hoalauna, aole hoi i kona hoahanau; no ka mea, ua oleloia mai, o ko ke Akua kala ana ia.
quæ hoc ordine celebrabitur. Cui debetur aliquid ab amico vel proximo ac fratre suo, repetere non poterit, quia annus remissionis est Domini.
3 He pono e kii hou aku oe i ke kanaka e, aka, o kau mea me kou hoahanau, na kou lima ia e kala aku;
A peregrino et advena exiges: civem et propinquum repetendi non habebis potestatem.
4 I mea e ilihune ole ai kekahi mea o oukou; no ka mea, na Iehova oe e hoopomaikai nui mai ma ka aina a Iehova kou Akua e haawi mai ai ia oe i wahi e noho ai nou:
Et omnino indigens et mendicus non erit inter vos: ut benedicat tibi Dominus Deus tuus in terra, quam traditurus est tibi in possessionem.
5 I kou manawa wale no e hoolohe pono ai i ka leo o Iehova kou Akua, i ka malama pono i neia mau kauoha a pau a'u e kauoha aku nei ia oe i keia la.
Si tamen audieris vocem Domini Dei tui, et custodieris universa quæ jussit, et quæ ego hodie præcipio tibi, benedicet tibi, ut pollicitus est.
6 No ka mea, ke hoopomaikai nei o Iehova kou Akua ia oe, e like me kana olelo ana mai ia oe: e haawi lilo ole aku oe i na lahuikanaka he nui, aole oe e noi wale aku; e noho alii oe maluna o na lahuikanaka he nui, aole hoi lakou e noho alii maluna on.
Fœnerabis gentibus multis, et ipse a nullo accipies mutuum. Dominaberis nationibus plurimis, et tui nemo dominabitur.
7 Ina iwaena o oukou kekahi hoahanau ilihune ou maloko o kekahi o kou mau ipuka ma ka aina a Iehova kou Akua e haawi mai ai ia oe, mai hoopaakiki oe i kou naau, aole hoi e aua kou lima no kou hoahanau ilihune:
Si unus de fratribus tuis, qui morantur intra portas civitatis tuæ in terra quam Dominus Deus tuus daturus est tibi, ad paupertatem venerit, non obdurabis cor tuum, nec contrahes manum,
8 Aka, e wehe loa oe i kou lima ia ia, a e haawi io aku ia ia i ka mea e pono ai kona nele, ana i hemahema ai.
sed aperies eam pauperi, et dabis mutuum, quo eum indigere perspexeris.
9 E ao, o kupu mai ka manao iloko o kou naau ino, e i iho ana, Ua kokoke mai nei ka hiku o ka makahiki, ka makahiki e hookala aku ai; a nana ino aku kou maka i kou hoahanau ilihune, a haawi ole aku oe nana; a e kahea aku oia ia Iehova nou, a e lilo ia i hewa nou.
Cave ne forte subrepat tibi impia cogitatio, et dicas in corde tuo: Appropinquat septimus annus remissionis: et avertas oculos tuos a paupere fratre tuo, nolens ei quod postulat mutuum commodare: ne clamet contra te ad Dominum, et fiat tibi in peccatum.
10 E oiaio no, e haawi aku oe nana, aole e minamina kou naau i kou haawi ana'ku nana: no ka mea, oia ka mea e hoopomaikai mai ai o Iehova kou Akua ia oe ma kau hana ana a pau, a ma na mea a pau a kou lima e lawe ai.
Sed dabis ei: nec ages quippiam callide in ejus necessitatibus sublevandis, ut benedicat tibi Dominus Deus tuus in omni tempore, et in cunctis ad quæ manum miseris.
11 No ka mea, aole e pau ka poe ilihune ma ka honua; nolaila, ke kauoha aku nei au ia oe, i ka i ana'ku, E wehe loa oe i kou lima i kou hoahanau, i kou poe ilihune, a me kou poe nele ma kou aina.
Non deerunt pauperes in terra habitationis tuæ: idcirco ego præcipio tibi, ut aperias manum fratri tuo egeno et pauperi, qui tecum versatur in terra.
12 Ina paha e kuaiia mai nou kou hoahanau, he kanaka Hebera. he wahine Hebera paha, a e hookauwa mai oia nau i na makahiki eono; a o ka hiku o ka makahiki e hookuu aku oe ia ia mai ou aku la.
Cum tibi venditus fuerit frater tuus Hebræus aut Hebræa, et sex annis servierit tibi, in septimo anno dimittes eum liberum:
13 A i hookuu aku oe ia ia mai ou aku la, mai hookuu wale aku oe ia ia.
et quem libertate donaveris, nequaquam vacuum abire patieris:
14 E hoolako oe ia ia i kekahi o kau poe hipa, a me kau palaoa, a me kau waina: i ka mea a Iehova kou Akua, i hoopomaikai ai ia oe, e haawi aku ia ia.
sed dabis viaticum de gregibus, et de area, et torculari tuo, quibus Dominus Deus tuus benedixerit tibi.
15 A e hoomanao hoi oe, he kauwa no oe ma ka aina o Aigupita, a na Iehova na kou Akua oe i hoopakele: nolaila e kauoha aku nei au ia oe ia mea i keia la.
Memento quod et ipse servieris in terra Ægypti, et liberaverit te Dominus Deus tuus, et idcirco ego nunc præcipio tibi.
16 Ina paha e olelo oia ia oe, Aole au makemake e hele mai ou aku la, no kona aloha ia oe a me kou ohua, a no kona pomaikai ia oe;
Sin autem dixerit: Nolo egredi: eo quod diligat te, et domum tuam, et bene sibi apud te esse sentiat:
17 Alaila e lalau oe i ke kui, a hou aku i kona pepeiao a ma ka puka, a e lilo ia i kauwa mau nau: a pela oe e hana aku ai i kau kauwawahine.
assumes subulam, et perforabis aurem ejus in janua domus tuæ, et serviet tibi usque in æternum. Ancillæ quoque similiter facies.
18 Mai minamina oe i kou hookuu aku ia ia mai ou aku la; no ka mea, ua oi aku kona pono ia oe, i ko na kauwa hoolimalima elua, i kona malama ana ia oe i na makahiki eono: a e hoopomaikai o Iehova kou Akua ia oe i na mea a pau au e hana'i.
Non avertas ab eis oculos tuos, quando dimiseris eos liberos, quoniam juxta mercedem mercenarii per sex annos servivit tibi: ut benedicat tibi Dominus Deus tuus in cunctis operibus quæ agis.
19 O na hanau mua a pau o kau poe bipi, a me kau poe hipa e hoolaa oe no Iehova kou Akua; mai hoohana oe i ka hanau mua o kau bipi, aole hoi e ako i ka hulu o kau hipa hanau mua.
De primogenitis, quæ nascuntur in armentis, et in ovibus tuis, quidquid est sexus masculini, sanctificabis Domino Deo tuo. Non operaberis in primogenito bovis, et non tondebis primogenita ovium.
20 Imua o Iehova kou Akua e ai ai oe ia mea ma kahi a Iehova e wae ai, o oe a me kou ohua.
In conspectu Domini Dei tui comedes ea per annos singulos in loco quem elegerit Dominus, tu et domus tua.
21 Ina paha he wahi kina o ia mea, he oopa paha, he makapo paha, a he wahi mea kina iki, mai kaumaha aku oe ia mea ia Iehova kou Akua.
Sin autem habuerit maculam, vel claudum fuerit, vel cæcum, aut in aliqua parte deforme vel debile, non immolabitur Domino Deo tuo:
22 E ai oe ia mea iloko o kou mau ipuka: o ke kanaka haumia, a me ke kanaka maemae e ai no, e like me ke gazela, a me ka dea hihiu.
sed intra portas urbis tuæ comedes illud: tam mundus quam immundus similiter vescentur eis, quasi caprea et cervo.
23 Aole nae oe e ai i ke koko o ia mea; e ninini oe ia mea ma ka honua e like me ka wai.
Hoc solum observabis, ut sanguinem eorum non comedas, sed effundes in terram quasi aquam.
