Oihana 19
1 I KA wa a Apolo i noho ai ma Korineto, kaahele o Paulo i na aina mauka, a hele aku la i Epeso; a loaa ia ia kekahi mau haumana,
Men det skete, medens Apollos var i Korinth, at Paulus efter at være dragen igennem de højereliggende Landsdele kom ned til Efesus
2 I mai la ia lakou, Ua loaa anei ia oukou ka Uhane Hemolele i ko oukou manaoio ana? I aku la lakou ia ia, Aole makou i lohe no ka Uhane Hemolele.
og fandt nogle Disciple, og han sagde til dem: "Fik I den Helligånd, da I bleve troende?" Men de sagde til ham: "Vi have ikke engang hørt, at der er en Helligånd."
3 I mai la kela ia lakou, I ke aha la oukou i bapetizoia'i? I aku la hoi lakou ia ia, I ka bapetizo a Ioane.
Og han sagde: "Hvortil bleve I da døbte?" Men de sagde: "Til Johannes's Dåb."
4 I mai la o Paulo, Bapetizo mai la o Ioane i ka bapetizo ana o ka mihi, i ka i ana mai i kanaka, e manaoio aku lakou i ka mea e hiki mai ana mahope ona, o ka Mesia no ia, o Iesu no.
Da sagde Paulus: "Johannes døbte med Omvendelses-Dåb, idet han sagde til Folket, at de skulde tro på den, som kom efter ham, det er på Jesus."
5 A lohe lakou, bapetizoia iho la lakou ma ka inoa o ka Haku, o Iesu.
Men da de hørte dette, lode de sig døbe til den Herres Jesu Navn.
6 A kau aku la o Paulo i na lima maluna iho o lakou, hiki mai la ka Uhane Hemolele maluna o lakou; a olelo ae la lakou ma ka olelo e, a wanana mai la.
Og da Paulus lagde Hænderne på dem, kom den Helligånd over dem, og de talte i Tunger og profeterede.
7 A oia mau kanaka a pau, he umikumamalua lakou.
Men de vare i det hele omtrent tolv Mand.
8 Hele mai la ia iloko o ka halehalawai, olelo wiwo ole mai la, ekolu malama ana i hooakaka ai, a i hoohuli mai ma na mea o ke aupuni o ke Akua.
Og han gik ind i Synagogen og vidnede frimodigt i tre Måneder, idet han holdt Samtaler og overbeviste om det, som hører til Guds Rige.
9 A paakiki kekahi poe, a hoomaloka no hoi, olelo ino no lakou i keia aoao imua i ke alo o kanaka; alaila haalele oia ia lakou a hookaawale iho la i na haumana, a hoakaka mai la ia i kela la i keia la, maloko o ke kula o kahi Turano.
Men da nogle forhærdede sig og strede imod og over for Mængden talte ilde om Vejen, forlod han dem og skilte Disciplene fra dem og holdt daglig Samtaler i Tyrannus's Skole.
10 Ua hana mau ia keia mea i na makahiki elua; no ia mea, lohe ka poe a pau i noho ma Asia i ka olelo a ka Haku, a Iesu, o ka poe Iudaio a me ka poe Helene.
Men dette varede i to År, så at alle, som boede i Asien, både Jøder og Grækere, hørte Herrens Ord.
11 Na ke Akua no i hana i na mea mana ano e, ma na lima o Paulo.
Og Gud gjorde usædvanlige kraftige Gerninger ved Paulus's Hænder,
12 No ia mea, laweia'ku la, mai kona kino aku, na hainaka a me na pale, no ka poe mai, a haalele iho la ka mai ia lakou, a puka aku la na uhane ino mailoko aku o lakou.
så at man endog bragte Tørklæder og Bælter fra hans Legeme til de syge, og Sygdommene vege fra dem, og de onde Ånder fore ud.
13 Hoao nae kekahi poe Iudaio, he poe kuewa mahiki daimonio, a hea aku la lakou i ka inoa o ka Haku o Iesu maluna o ka poe i loohia e na uhane ino, i aku la, Ma o Iesu la, ka mea a Paulo e hai mai nei, ke hookikina aku nei makou ia oukou.
Men også nogle af de omløbende jødiske Besværgere forsøgte at nævne den Herres Jesu Navn over dem, som havde de onde Ånder, idet de sagde: "Jeg besværger eder ved den Jesus, som Paulus prædiker."
14 Aia malaila kekahi mau keiki na Sekena, he Iudaio, a he kahuna nui, ehiku lakou i hana pela.
Men de, som gjorde dette, vare syv Sønner af Skeuas, en jødisk Ypperstepræst,
15 Olelo mai la ka uhane ino, i mai, Ua ike no wau ia Iesu, a ua ike no hoi au ia Paulo, aka hoi, owai oukou?
Men den onde Ånd svarede og sagde til dem: "Jesus kender jeg, og om Paulus ved jeg; men I, hvem ere I?"
16 A o ke kanaka maloko ona ua uhane ino la, lele mai la ia maluna o lakou, a lanakila iho la maluna o lakou, a hana ino mai la, a holo kohana aku la lakou mawaho o ia hale, ua eha hoi.
Og det Menneske, i hvem den onde Ånd var, sprang ind på dem og overmandede dem begge og fik sådan Magt over dem, at de flygtede nøgne og sårede ud af Huset.
17 Ua ikea iho la keia e na Iudaio a pau, a me ua Helene, e noho ana ma Epeso. A kau mai ka makau maluna o lakou a pau, a ua hoonuiia ka inoa o ka Haku o Iesu.
Men dette blev vitterligt for alle dem, som boede i Efesus, både Jøder og Grækere; og der faldt en Frygt over dem alle, og den Herres Jesu Navn blev ophøjet,
18 He nui na mea o ka poe manaoio i hele mai, a hai mai, a hoike mai i ka lakou mau hana.
og mange af dem, som vare blevne troende, kom og bekendte og fortalte om deres Gerninger.
19 A he nui na mea o ka poe i hana kilokilo, i lawe mai i ka lakou mau buke, a puhi iho la i ke ahi imua o kanaka a pau; a helu lakou i ke kumukuai o ua mau buke la ke kuaiia, he kanalima tausani hapalua.
Men mange af dem, som havde drevet Trolddom, bare deres Bøger sammen og opbrændte dem for alles Øjne; og man beregnede deres Værdi og fandt dem halvtredsindstyve Tusinde Sølvpenge værd.
20 Pela i ulu ai me ka mana ka olelo a ka Haku, a lanakila iho la.
Så kraftigt voksede Herrens Ord og fik Magt.
21 A pau keia mau mea i ka hanaia, manao iho la o Paulo ma ka uhane, e kaahele ma Makedonia a me Akaia, alaila, e hele i Ierusalema, i ae la, A hiki au ilaila, ma ia hope aku, pono ia'u ke ike ia Roma.
Men da dette var fuldbragt, satte Paulus sig for i Ånden, at han vilde rejse igennem Makedonien og Akaja og så drage til Jerusalem, og han sagde: "Efter at jeg har været der, bør jeg også se Rom."
22 Hoouna aku la ia ma Makedonia i kekahi mau hoalawehana ona elua, o Timoteo laua me Eraseto; a noho iho la ia ma Asia a liuliu.
Og han sendte to af dem, som gik ham til Hånde, Timotheus og Erastus, til Makedonien; men selv blev han nogen Tid i Asien.
23 Ia manawa, aole okana mai ka pioloke no keia aoao.
Men på den Tid opstod der et ikke lidet Oprør i Anledning af Vejen.
24 No ka mea, he kanaka, o Demeterio ka inoa, he kahuna hana kala e hana ana i na luakini kala no Diana, a nui loa iho la ka waiwai i loaa mai i ka poe paahana.
Thi en Sølvsmed ved Navn Demetrius gjorde Artemistempler af Sølv og skaffede Kunstnerne ikke ringe Fortjeneste.
25 Hoakoakoa ae la oia ia lakou, a me ka poe paahana ma ua mea me ia, i aku la, E na kanaka, ua ike no oukou, no keia hana i loaa mai ai ka kakou waiwai.
Disse samlede han tillige med de med sådanne Ting sysselsatte Arbejdere og sagde: "I Mænd! I vide, at vi have vort Udkomme af dette Arbejde.
26 Ua ike no hoi oukou, a ua lohe, aole ma Epeso wale no, aka, ma Asia a pau, o Paulo nei i hooikaika aku ai a i hoohuli i kanaka, he nui loa, me ka i ana ae, aohe akua na mea i hanaia e na lima.
Og I se og høre, at ikke alene i Efesus, men næsten i hele Asien har denne Paulus ved sin Overtalelse vildledt en stor Mængde, idet han siger, at de ikke ere Guder, de, som gøres med Hænder.
27 No ia mea, aole ka kakou oihana wale no ke aneane lilo i mea ole; aka, o ka heiau o keia akua nui o Diana kekahi, e hoowahawahaia, a kokoke e pau i ke kahuliia ka nani o ka mea i hoomanaia'i e ko Asia a pau, a me ko ke ao nei.
Men der er ikke alene Fare for, at denne vor Håndtering skal komme i Foragt, men også for, at den store Gudinde Artemis's Helligdom skal blive agtet for intet, og at den Gudindes Majestæt, hvem hele Asien og Jorderige dyrker, skal blive krænket."
28 A lohe ae la lakou, piha iho la lakou i ka huhu, wawa aku la, i ae la, Nani ka mana o Diana o ko Epeso.
Men da de hørte dette, bleve de fulde af Vrede og råbte og sagde: "Stor er Efesiernes Artemis!"
29 Piha iho la ke kulanakauhale a pau i ka haunaele. Hopu aku la lakou ia Gaio, a me Arisetareko no Makedonia, he mau hoahele no Paulo, a holo lokahi aku la lakou i ka hale kiaka.
Og Byen kom i fuldt Oprør, og de stormede endrægtigt til Teatret og reve Makedonierne Hajus og Aristarkus, Paulus's Rejsefæller, med sig.
30 Makemake iho la o Paulo e komo pu aku mawaena o na kanaka, aole nae na haumana i ae aku ia ia.
Men da Paulus vilde gå ind iblandt Folkemængden, tilstedte Disciplene ham det ikke.
31 A o kekahi poe luna ma Asia, he poe makamaka nona, hoouna aku la lakou, kauoha ae la ia ia, aole hoike ia ia iho maloko o ka hale kiaka.
Men også nogle af Asiarkerne, som vare hans Venner, sendte Bud til ham og formanede ham til ikke at vove sig hen til Teatret.
32 Nolaila uwauwa ae la kekahi poe i kekahi mea a me kela poe i kela mea; no ka mea, ua mokuahana ua ahakanaka la; a o ka nui o lakou, aole lakou i ike i ka lakou mea i hoakoakoa'i.
Da skrege nogle eet, andre et andet; thi Forsamlingen var i Forvirring, og de fleste vidste ikke, af hvad Årsag de vare komne sammen.
33 Hoeueu ae la lakou ia Alekanedero, noloko mai o ka lehulehu, na ka poe Iudaio ia i alakai mai. Peahi aku la o Alekanedero i ka lima, manao iho la ia e hoapono ia ia iho imua o na kanaka.
Men de trak Aleksander, hvem Jøderne skøde frem, ud af Skaren; men Aleksander slog til Lyd med Hånden og vilde holde en Forsvarstale til Folket.
34 A ike lakou he Iudaio ia, kahea aku la lakou me ka leo hookahi, a liuliu, elua no hora. Nani ka mana o Diana o ko Epeso.
Men da de fik at vide, at han var en Jøde, råbte de alle med een Røst i omtrent to Timer: "Stor er Efesiernes Artemis!"
35 Hoolai iho la nae ke kakaolelo i ua ahakanaka la, i aku la, E na kanaka o Epeso nei, owai ke kanaka ike ole i ke kulanakauhale o Epeso nei he poe kakou e hoomaua ana ia Diana, i ka mea i haule no Iupita mai?
Men Byskriveren fik Skaren beroliget og sagde: "I Mænd i Efesus! hvilket Menneske er der vel, som ikke ved, at Efesiernes By er Tempelværge for den store Artemis og det himmelfaldne Billede?
36 No ka hiki ole i kekahi ke hoole i keia mau mea, he pono ia oukou e hoolai, aole hoi e hana wikiwiki.
Når altså dette er uimodsigeligt, bør I være rolige og ikke foretage eder noget fremfusende.
37 Ua kai mai oukou i keia mau kanaka, aole lakou he poe hao heiau, aole hoi i olelo hoino i ko oukou akua.
Thi I have ført disse Mænd hid, som hverken er Tempelranere eller bespotte eders Gudinde.
38 No ia mea, ina i loaa ia Demeterio, a me ka poe paahana me ia, ka hala o kekahi, ua maopopo na la hookolokolo, a me na lunakanawai. E hoopii lakou kekahi i kekahi.
Dersom nu Demetrius og hans Kunstnere have Klage imod nogen, da holdes der Tingdage, og der er Statholdere; lad dem kalde hinanden for Retten!
39 Aka, ina imi oukou ma kekahi mea e, e hooponoponoia ia mea, ma ka ahakanaka ku i ke kanawai.
Men have I noget Forlangende om andre Sager, så vil det blive afgjort i den lovlige Forsamling.
40 No ka mea, e hoopiiia mai paha auanei kakou, no ka haunaele o keia la, aole hoi e hiki ia kakou ke hai aku i ka mea i akoakoa'i keia ahakanaka.
Vi stå jo endog i Fare for at anklages for Oprør for, hvad der i Dag er sket, da der ingen Årsag er dertil; herfor, for dette Opløb, ville vi ikke kunne gøre regnskab."
41 A i ka olelo ana i keia mea, hookuu aku la ia i ua ahakanaka la.
Og da han havde sagt dette, lod han Forsamlingen fare.
