< II Oihanaalii 33 >
1 HE umikumamalua na makahiki o Manase i kona wa i alii ai, a noho alii iho la ia i na makahiki he kanalimakumamalima ma Ierusalema.
Labing dalawang taong gulang si Manases nang nagsimula siyang maghari; naghari siya ng limampu't limang taon sa Jerusalem.
2 A hana ino ia imua o Iehova e like me na mea hoopailua o na lahuikanaka a Iehova i kipaku aku ai imua o ka Iseraela.
Ginawa niya kung ano ang masama sa paningin ni Yahweh, tulad ng mga kasuklam-suklam na ginawa ng mga tao na pinalayas ni Yahweh bago dumating ang mga mamamayan ng Israel.
3 Noho oia a kukulu hou iho la i na wahi kiekie a Hezekia kona makua i wawahi ai, a kukulu hoi i na kuahu no Baala, a hana i na kii no Asetarota, a kulou ilalo imua o ko ke aouli a pau, a hookauwa aku na ia mau mea.
Sapagkat itinayo niyang muli ang dambana na giniba ni Ezequias, na kaniyang ama, nagpagawa siya ng altar para kay Baal, at nagtayo siya ng imahen ni Ashera, at lumuhod siya upang sambahin ang lahat ng mga bituin sa langit.
4 Kukulu no hoi ia i na kuahu iloko o ka hale o Iehova kahi a Iehova i olelo ai, Aia mau loa ko'u inoa ma Ierusalema.
Nagtayo si Manases ng mga altar ng mga pagano sa tahanan ni Yahweh, bagaman iniutos ni Yahweh na, “Dito sa Jerusalem sasambahin ang aking pangalan magpakailanman.”
5 A kukulu ia i na kuahu no ko ke aouli a pau maloko o na pa elua o ka hale o Iehova.
Nagtayo siya ng mga altar para sa lahat ng bituin sa langit sa dalawang patyo sa tahanan ni Yahweh.
6 A hoohele oia i kana mau keiki iwaena konu o ke ahi, ma ke awawa o ke keiki a Hinoma; a lilo oia i mea nana i ke ao, a i mea nana i na moo, a i mea kilo, a launa oia me na uhane ino a me na kupua; pela oia i hana ino nui aku ai imua o Iehova e hoonaukiuki aku ia ia.
Inihandog niya ang kaniyang mga anak bilang mga handog na susunugin sa lambak ng Ben Hinnom; nagsagawa siya ng panghuhula, pangkukulam at salamangka, at sumangguni sa mga nakikipag-usap sa mga patay at sa mga nakikipag-usap sa espiritu. Marami siyang isinasagawang masasama sa paningin ni Yahweh, at ginalit niya ang Diyos.
7 A hoonoho ia i kii i kalaiia, ka mea ana i hana'i, iloko o ka hale o ke Akua, kahi a ke Akua i olelo mai ai ia Davida, a ia Solomona kana keiki, Iloko o keia hale, a ma Ierusalema, o kahi ia a'u i wae ai mawaena o na ohana a pau a Iseraela, a malaila au e waiho mau loa ai i ko'u inoa:
Ang inukit na imahen ni Ashera na kaniyang pinagawa, inilagay niya ito sa tahanan ng Diyos. Ang tahanang ito ang tinutukoy ng Diyos kay David at sa kaniyang anak na si Solomon. Sinabi niya “Sa bahay na ito at sa Jerusalem, na aking pinili mula sa lahat ng mga tribo ng Israel, dito sasambahin ang aking pangalan magpakailanman.
8 Aole au e kipaku hou aku i na wawae o ka Iseraela mai ka aina aku a'u i hoonoho ai i ko oukou poe kupuna, ke malama lakou e hana i na mea a pau a'u i kauoha aku ai, a me ke kanawai a pau, a me na olelo kupaa, a me na oihana i haawiia mai ma ka lima o Mose.
Hindi ko palalayasin ang mga Israelita kailanman sa lupain na aking ibinigay sa kanilang mga ninuno, kung maingat lamang nilang susundin ang lahat ng iniutos ko sa kanila, susundin ang lahat ng mga batas, kautusan, at alituntunin na ibinigay ko sa kanila sa pamamagitan ni Moises.”
9 Pela i alakai hewa aku ai o Manase i ka Iuda, a me ko Ierusalema e hana i ka hewa, i oi aku i ko na lahuikanaka a Iehova i luku ai imua o na mamo o ka Iseraela.
Pinamunuan ni Manases ang mga taga-Judah at ang mga nakatira sa Jerusalem na gumawa ng masasama ng higit pa sa ginawa ng mga bansang pinuksa ni Yahweh bago dumating ang mga mamamayan ng Israel.
10 Olelo mai o Iehova ia Manase a me kona poe kanaka; aole hoi lakou i hoolohe.
Nakipag-usap si Yahweh kay Manases, at sa kaniyang mga tao; ngunit hindi nila pinakinggan.
11 Alaila, alakai ku e mai la o Iehova i na luna o ka poe koa no ke alii o Asuria, a hoopaa lakou ia Manase i na lou, a hana paa ia ia i na kupee keleawe, a lawe aku ia ia i Babulona.
Kaya ipinasalakay sila ni Yahweh sa pinuno ng hukbo ng Hari ng Asiria, na bumihag kay Manases nang nakakadena, at nilagyan ng tanikala ang kanyang mga paa, at dinala siya sa Babilonia.
12 A i kona popilikia, noi aku oia ia Iehova i kona Akua, a hoohaahaa nui ia ia iho imua i ke alo o ke Akua o kona poe kupuna.
Nang nagdurusa si Manases, nagmakaawa siya kay Yahweh, na kaniyang Diyos at labis siyang nagpakumbaba sa Diyos ng kaniyang mga ninuno.
13 A pule aku oia ia ia; a maliu mai no kela ia ia, a hoolohe mai oia i kona noi ana, a hoihoi hou ia ia i kona aupuni i Ierusalema. Alaila, ike o Manase o Iehova oia ke Akua.
Nanalangin siya sa kaniya; at nagmakaawa siya sa Diyos, at dininig ng Diyos ang kaniyang pagmamakaawa at dinala siya pabalik sa Jerusalem, sa kaniyang pagiging hari. At napagtanto ni Manases na Diyos si Yahweh.
14 A mahope iho, uhau iho la ia i ka pa mawaho o ke kulanakauhale o Davida, ma ke komohana o Gihona, ma ke awawa kahi e komo ai iloko o ka puka-ia a puni o Opela, a hookiekie loa ia mea; hoonoho oia i na lunakoa iloko o na kulanakauhale o Iuda a pau i paa i ka pa.
Pagkatapos nito, gumawa si Manases ng panlabas na pader sa lungsod ni David, sa kanlurang bahagi ng Gihon, sa lambak, hanggang sa pasukan na tinatawag na Isdang Tarangkahan. Pinalibutan niya ang burol ng Ofel ng mga napakataas na pader. Naglagay siya ng mga matatapang na pinuno ng kawal sa lahat ng mga pinagtibay na lungsod ng Juda.
15 A lawe aku oia i na akua e, a me ke kii mailoko aku o ka hale o Iehova, a me na kuahu ana i kukulu ai ma ka mauna o ka hale o Iehova, a ma Ierusalema; a hoolei aku oia ia mau mea mawaho o ke kulanakauhale.
Inalis niya ang mga diyos ng mga dayuhan, inalis niya ang mga diyus-diyosang mula sa tahanan ni Yahweh at lahat ng altar na itinayo niya sa bundok ng tahanan ni Yahweh at sa Jerusalem, at itinapon ang mga ito palabas ng lungsod.
16 A kukulu oia i ke kuahu no Iehova, a mohai ia maluna olaila i na mohai aloha, a me ka mohai hoomaikai aku, a kauoha ia i ka Iuda, e hookauwa na Iehova ke Akua o ka Iseraela.
Ipinatayo niyang muli ang altar ni Yahweh at naghandog doon ng mga handog pangkapayapaan at handog ng pasasalamat; inutusan niya ang Juda na maglingkod kay Yahweh, ang Diyos ng Israel.
17 Aka, mohai na kanaka ma na wahi kiekie, ia Iehova no nae ko lakou Akua.
Gayuman nag-alay pa rin ang mga tao sa dambana, ngunit ang kanilang alay ay kay Yahweh lamang, na kanilang Diyos.
18 A o na mea i koe a Manase i hana'i, a me kana pule i kona Akua, a me na olelo a ka poe kaula i olelo mai ai ia ia, ma ka inoa o Iehova ke Akua o ka Iseraela, aia no ia mau mea ma na olelo no na'lii o Iseraela.
Tungkol naman sa iba pang mga bagay ukol kay Manases, ang panalangin niya sa kaniyang Diyos, at ang sinabi ng mga Propetang nakipag-usap sa kaniya sa pangalan ni Yahweh, na Diyos ng Israel, nakasulat ang mga ito sa mga ginawa ng mga hari ng Israel.
19 O kana pule a me ko ke Akua maliu ana mai ia ia, a me kona hewa a pau, a me kona lawehala, a me na wahi, kahi ana i kukulu ai i mau wahi kiekie, a me na kii no Asetarota, a me na kii e ae ana i hana'i mamua o kona hoohaahaaia'na; aia hoi ua kakauia ia mau mea ma na olelo a ka poe kaula.
Gayundin, ang kaniyang panalangin at kung paano siya nagmakaawa sa Diyos, lahat ng kaniyang kasalanan at paglabag, at ang mga lugar kung saan siya nagtayo ng mga dambana at naglagay ng mga imahen ni Ashera at ng mga inukit na imahe bago siya nagpakumbaba—nakasulat ang mga ito sa Kasayasayan ng mga Propeta.
20 A hiamoe o Manase me kona poe kupuna, a kanu lakou ia ia ma kona hale iho; a noho alii iho la o Amona kana keiki mahope ona.
Namatay si Manases kasama ang kaniyang mga ninuno at inilibing siya sa kaniyang sariling bahay. Si Ammon, na kaniyang anak, ang pumalit sa kaniya bilang hari.
21 He iwakaluakumamalua makahiki o Amona i kona wa i noho alii ai, a noho alii iho la ia i elua makahiki ma Ierusalema.
Dalawampu't dalawang taon si Ammon nang siya ay nagsimulang maghari; naghari siya ng dalawang taon sa Jerusalem.
22 Hana ino ia imua o Iehova e like me ka mea a Manase a kona makuakane i hana'i. A mohai o Amona i na kii a pau a Manase a kona makuakane i hana'i, a hookauwa aku la na lakou.
Ginawa niya kung ano ang masama sa paningin ni Yahweh, gaya ng ginawa ng kaniyang amang si Manases. Naghandog siya sa lahat ng inukit na imahe na ginawa ng kaniyang amang si Manases, at sinamba niya ang mga ito.
23 Aole hoi i hoohaahaa ia ia ia iho imua o Iehova e like me ka hoohaahaa ana o Manase o kona makuakane. Aka, o ua Amona nei, mahuahua mau no kona lawehala ana.
Hindi siya nagpakumbaba sa harapan ni Yahweh, gaya ng ginawa ng kaniyang amang si Manases. Sa halip, lalo pang nagkasala si Ammon.
24 A hui ku e mai la kana poe kauwa ia ia, a pepehi iho la ia ia iloko o kona hale.
Ang kaniyang mga lingkod ay nagsabwatan laban sa kaniya at pinatay siya sa kaniyang sariling bahay.
25 Alaila, pepehi na kanaka o ka aina i ka poe i hui ku e i ke alii, ia Amona, a hooalii iho la na kanaka o ka aina ia Iosia kana keiki ma kona hakahaka.
Ngunit pinatay ng mga tao ang lahat ng mga nagsabwatan laban kay haring Ammon, at ginawa nila si Josias, na kaniyang anak, bilang hari na kapalit niya.