II Oihanaalii 28

1 HE iwakalua makahiki ko Ahaza i kona wa i alii ai, a noho alii iho la ia ma Ierusalema, he umikumamaono makahiki; aole i hana pololei oia imua o Iehova e like me Davida kona kupuna.

ئاھاز تەختكە چىققان چېغىدا يىگىرمە ياشتا ئىدى؛ ئۇ يېرۇسالېمدا ئون ئالتە يىل سەلتەنەت قىلدى. ئۇ ئاتىسى داۋۇتقا ئوخشاش پەرۋەردىگارنىڭ نەزىرىدە دۇرۇس بولغاننى قىلماي،

2 Aka, hele ia ma na aoao o na'lii o ka Iseraela, a hana iho la ia i na kii i hooheheeia no Baala.

بەلكى ئىسرائىلنىڭ پادىشاھلىرىنىڭ يولىغا كىرىپ ماڭدى؛ ئۇ ھەتتا بائاللارغا ئاتاپ مەبۇدلارنى قۇيدۇردى؛

3 Ua kuni no hoi ia i ka mea ala ma ke awawa o ke keiki a Hinoma, a puhi i kana mau keiki i ke ahi, e like me ka aoao hoopailua o na lahuikanaka e, ka poe a Iehova i kipaku aku ai imua o ke alo o ka poe mamo a Iseraela.

پەرۋەردىگار ئىسرائىللار زېمىنىدىن ھەيدەپ چىقارغان ئەللەرنىڭ يىرگىنچلىك گۇناھلىرىنى دوراپ، ھىننوم جىلغىسىدا كۈجە كۆيدۈردى، ئۆزىنىڭ پەرزەنتلىرىنى ئوتتىن ئۆتكۈزۈپ كۆيدۈردى؛

4 Ua mohai aku hoi ia, a kuni i ka mea ala ma na wahi kiekie maluna o na puu, a malalo iho o na laau uliuli a pau.

يەنە «يۇقىرى جايلار»دا، دۆڭلەردە ۋە ھەرقايسى كۆكەرگەن دەرەخ ئاستىدا كۆيدۈرمە قۇربانلىق قىلدى ۋە كۈجە كۆيدۈردى.

5 No ia mea, haawi o Iehova kona Akua ia ia iloko o ka lima o ke alii o Suria; a ua hahau lakou ia ia, a ua lawe pio i kekahi poe nui loa o lakou, a alakai ia lakou i Damaseko: a ua haawiia no hoi ia iloko o ka lima o ke alii o ka Iseraela, a hahau mai oia ia ia ma ka hahau nui.

شۇڭا، ئۇنىڭ خۇداسى پەرۋەردىگار ئۇنى سۇرىيە پادىشاھىنىڭ قولىغا تاپشۇردى؛ سۇرىيلەر ئۇنى تارمار كەلتۈرۈپ، يەھۇدادىن نۇرغۇن خەلقنى تۇتقۇن قىلىپ دەمەشققە ئېلىپ كەتتى. خۇدا يەنە ئۇنى ئىسرائىل پادىشاھىنىڭ قولىغا تاپشۇردى، ئىسرائىل پادىشاھى [يەھۇدادا] چوڭ قىرغىنچىلىق ئېلىپ باردى.

6 No ka mea, pepehi o Peka ke keiki a Remalia ma Iuda i hookahi haneri me ka iwakalua tausani kanaka i ka la hookahi, he poe ikaika lakou a pau loa; no ka mea, ua haalele lakou ia Iehova, ke Akua o ko lakou poe kupuna.

رەمالىيانىڭ ئوغلى پىكاھ يەھۇدادا بىر كۈن ئىچىدە بىر يۈز يىگىرمە مىڭ ئادەمنى ئۆلتۈردى، ئۇلارنىڭ ھەممىسى ئەزىمەتلەر ئىدى؛ بۇنىڭ سەۋەبى، ئۇلار ئاتا-بوۋىلىرىنىڭ خۇداسى پەرۋەردىگاردىن ۋاز كەچكەنىدى.

7 Ua pepehi o Zikeri, ke kanaka ikaika o Eperaima ia Maseia ke keiki a ke alii, a me Azerikama, ka luna o ka hale, a me Elekama, ka mea malalo iho o ke alii.

زىكرى ئىسىملىك بىر ئەفرائىمىي ئەزىمەت بار ئىدى؛ ئۇ پادىشاھنىڭ ئوغلى مائاسىياھانى، ئوردىنىڭ باش غوجىدارى ئازرىكام ۋە پادىشاھنىڭ باش ۋەزىرى ئەلكاناھنى قەتل قىلدى.

8 A ua lawe pio aku ka poe mamo a Iseraela i elua haneri tausani o ko lakou poe hoahanau, he poe wahine, a he poe keiki kane, a he poe kaikamahine; a lawe no hoi lakou i ka waiwai pio he nui loa, a halihali lakou i ka waiwai pio i Samaria.

ئىسرائىللار ئۆز قېرىنداشلىرىدىن ئىككى يۈز مىڭ ئايال، ئوغۇل-قىز بالىلارنى تۇتقۇن قىلىپ ئېلىپ كەتتى؛ ئۇلار يەنە يەھۇدادىن نۇرغۇن ئۇرۇش غەنىيمەتلىرىنى بۇلاڭ-تالاڭ قىلىپ سامارىيەگە ئەكەتتى.

9 Aia malaila kekahi kaula o Iehova, Odeda kona inoa; hele ia iwaho e halawai pu me ka poe koa i ko lakou komo ana iloko o Samaria, a olelo aku la oia ia lakou, Aia hoi, i ka huhu ana o Iehova ke Akua o ko oukou poe kupuna i ka Iuda, ua haawi mai oia ia lakou iloko o ko oukou mau lima, a ua luku oukou ia lakou me ka huhu i hiki loa aku i ka lani.

لېكىن ئۇ يەردە پەرۋەردىگارنىڭ ئودەد ئىسىملىك بىر پەيغەمبىرى بار ئىدى؛ ئۇ سامارىيەگە قايتىپ كەلگەن قوشۇننىڭ ئالدىغا چىقىپ ئۇلارغا: ــ قاراڭلار، ئاتا-بوۋاڭلارنىڭ خۇداسى پەرۋەردىگار يەھۇدالارنى ئاچچىقىدا سىلەرنىڭ قولۇڭلارغا تاپشۇردى ۋە سىلەر پەلەككە يەتكەن قەھرى-غەزەپ بىلەن ئۇلارنى ئۆلتۈردۈڭلار.

10 A ke manao nei oukou e hoohaahaa i ko Iuda a me ko Ierusalema a lilo lakou i poe kauwakane, a i poe kauwawahine na oukou: aka, o oukou, aole anei iwaena o oukou no hoi kekahi, ka hana hewa ana'ku ia Iehova i ko oukou Akua?

ئەمدى سىلەر يەنە يەھۇدالار بىلەن يېرۇسالېملىقلارنى مەجبۇرىي ئۆزۈڭلارغا قۇل-دىدەك قىلماقچى بولۇۋاتىسىلەر. لېكىن سىلەر ئۆزۈڭلارمۇ خۇدايىڭلار پەرۋەردىگار ئالدىدا گۇناھ-ئىتائەتسىزلىكلەر ئۆتكۈزدۇڭلارغۇ؟

11 Ano, e hoolohe mai oukou ia'u, e hoihoi aku i ka poe pio a oukou i lawe pio mai ai noloko mai o ko oukou poe hoahanau; no ka mea, ua wela ka huhu o Iehova maluna o oukou.

ئەمدى گېپىمگە قۇلاق سېلىڭلار! قېرىنداشلىرىڭلاردىن تۇتقۇن قىلىپ كەلگەنلەرنى قايتۇرۇۋېتىڭلار، چۈنكى پەرۋەردىگارنىڭ قاتتىق غەزىپى بېشىڭلارغا چۈشەي دەپ قالدى، دېدى.

12 Alaila, ku ae la iluna kekahi poe no na luna o ka Eperaima, o Azaria, ke keiki a Iehohana, o Berekia ke keiki a Meselemota, Iehizekia ke keiki a Saluma, a me Amasa ke keiki a Hadelai, a ku e lakou i ka poe i hoi mai mai ke kaua mai;

شۇنىڭ بىلەن ئەفرائىملارنىڭ بىرقانچە يولباشچىلىرى، يەنى يوھاناننىڭ ئوغلى ئازارىيا، مەشىللىموتنىڭ ئوغلى بەرەكىيا، شاللۇمنىڭ ئوغلى ھەزەكىيا ۋە ھادلاينىڭ ئوغلى ئاماسا قوزغىلىپ چىقىپ جەڭدىن قايتىپ كەلگەن قوشۇننى توسۇۋېلىپ

13 Olelo aku la ia lakou, Mai lawe mai oukou i ka poe pio iloko nei; aia hoi, ua hewa kakou ia Iehova, a ke manao nei oukou e hoonui i ko kakou hewa, a me ko kakou lawehala; no ka mea, ua nui ko kakou hala, a ua wela ka huhu maluna o ka Iseraela.

ئۇلارغا: ــ بۇ تۇتقۇنلارنى بۇ يەرگە ئېلىپ كىرسەڭلار بولمايدۇ؛ بىزنىڭ پەرۋەردىگارنىڭ ئالدىدا گۇناھىمىز تۇرۇپ، يەنە تېخىمۇ كۆپ گۇناھلار ۋە ئىتائەتسىزلىكلەرنى ئاينىتماقچىمۇسىلەر؟ چۈنكى بىزنىڭ ئىتائەتسىزلىكىمىز ھېلىمۇ ئىنتايىن ئېغىردۇر، ئىسرائىلنىڭ بېشىغا ئوتلۇق قەھر-غەزەپ چۈشەي دەپ قالدى، دېدى.

14 Alaila, haalele ka poe koa i ka poe pio, a me ka waiwai pio imua o na alii, a imua o ka ahakanaka a pau.

شۇنىڭ بىلەن لەشكەرلەر تۇتقۇنلار بىلەن ئۇرۇش غەنىيمەتلىرىنى يولباشچىلار ۋە پۈتكۈل جامائەت ئالدىدا قالدۇرۇپ قويدى.

15 A ku ae la iluna ua poe kanaka la i oleloia'i ko lakou inoa, a lawe lakou i ua poe pio la, a no ka waiwai pio hoaahu i ka poe o lakou i nele i ke kapa ole, a kahiko ia lakou, a hawele ia lakou i na kamaa, a haawi i ka ai na lakou, a hoohainu, a kahinu ia lakou i ka aila, a hooee i ka poe nawaliwali maluna o na hoki, a alakai ia lakou i Ieriko i ke kulanakauhale laau loulu, i ko lakou poe hoahanau: a hoi lakou i Samaria.

يۇقىرىدا ئىسمى تىلغا ئېلىنغان كىشىلەر قوزغىلىپ، تۇتقۇنلارنى باشلاپ چىقتى، ئۇرۇش غەنىيمەتلىرى ئىچىدىن كىيىم-كېچەك ۋە ئاياغلارنى ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى بارلىق يالىڭاچ، يالاڭ ئاياغ تۇرغانلارغا كىيگۈزۈپ، ھەممىسىنى يېمەك-ئىچمەك بىلەن غىزالاندۇردى، ئۈستىباشلىرىنى مايلىدى، بارلىق ئاجىزلارنى ئېشەكلەرگە مىندۈرۈپ، ھەممىسىنى «خورما دەرەخلىرى شەھىرى» دەپ ئاتىلىدىغان يېرىخوغا، ئۆز قېرىنداشلىرىنىڭ قېشىغا ئاپىرىپ قويدى، ئاندىن سامارىيەگە قايتتى.

16 Ia manawa hoouna o Ahaza ke alii ma na'lii o Asuria i kokua mai lakou ia ia.

بۇ چاغدا ئاھاز پادىشاھ ئاسۇرىيەنىڭ پادىشاھلىرىغا ياردەم تىلەپ ئادەم ئەۋەتتى،

17 No ka mea, ua hele hou mai ka Edoma, a pepehi i ka Iuda, a lawe pio i kekahi poe.

چۈنكى ئېدومىيلار يەنە يەھۇداغا ھۇجۇم قىلىپ نۇرغۇن ئادەمنى تۇتقۇن قىلىپ كەتكەنىدى.

18 A o ko Pilisetia, ua hao lakou i na kulanakauhale ma na awawa, a ma ke kukulu hema o Iuda, a ua hoopio ia Betesemesa, a me Aialona, a me Gederota, a me Soko, a me na kauhale e pili ana ilaila, a me Timena, a me na kauhale e pili ana ilaila, a me Gimezo, a me na kauhale e pili ana ilaila; a noho iho la lakou ma ia mau wahi.

فىلىستىيلەرمۇ شەفەلاھ تۈزلەڭلىكىدىكى ۋە يەھۇدانىڭ جەنۇبىدىكى شەھەرلەرگە تاجاۋۇز قىلىپ كىرىپ، بەيت-شەمەش، ئايجالون، گەدەروت، سوكوھ ۋە سوكوھقا تەۋە يېزا-قىشلاقلارنى، تىمناھ ۋە تىمناھقا تەۋە يېزا-قىشلاقلارنى، گىمزو ۋە گىمزوغا تەۋە يېزا-قىشلاقلارنى ئىشغال قىلىپ، شۇ يەرلەرگە جايلاشقانىدى.

19 No ka mea, hoohaahaa loa o Iehova i ka Iuda no ka hewa o Ahaza, ke alii o ka Iseraela; no ka mea, ua hookuu aku oia i ka Iuda i lawehala loa ia Iehova.

پەرۋەردىگار يەھۇدانىڭ پادىشاھى ئاھاز تۈپەيلىدىن يەھۇدانى خورلۇققا قالدۇردى؛ چۈنكى ئاھاز يەھۇدانى ئىتائەتسىلىككە ئېزىقتۇردى ۋە ئۆزى پەرۋەردىگارغا ئېغىر ئاسىيلىق قىلدى.

20 A hele mai la io na la o Tilegata-pilenesera, ke alii o Asuria, a hoopilikia ia ia, aole hoi i kokua ia ia.

ئاسۇرىيەنىڭ پادىشاھى تىگلات-پىلنەسەر دەرۋەقە ئۇنىڭ يېنىغا كەلدى، لېكىن ياردەم بېرىشنىڭ ئورنىغا، ئۇنىڭغا كۆپ ئاۋارىچىلىكلەرنى كەلتۈردى.

21 No ka mea, ua mahele o Ahaza i na mea iloko o ka hale o Iehova, a me ka hale o ke alii, a o na alii iho, a haawi aku na ke alii o Asuria; aole nae ia i kokua mai ia ia.

چۈنكى ئاھاز پەرۋەردىگارنىڭ ئۆيىدىن، پادىشاھنىڭ ئوردىسىدىن، شۇنداقلا ئەمەلدارلارنىڭ ئۆيلىرىدىن كۆپ مال-دۇنيانى چىقىرىپ، ئاسۇرىيە پادىشاھىغا بەرگەن بولسىمۇ، لېكىن ئۇنىڭغا ھېچ پايدىسى بولمىدى.

22 A i kona wa popilikia, hoonui ia i kona lawehala ana ia Iehova. Oia no ua alii la, o Ahaza.

مۇشۇنداق ئىنتايىن مۈشكۈل پەيتتە بۇ پادىشاھ ئاھاز پەرۋەردىگار ئالدىدا تېخىمۇ ئېغىر قەبىھلىككە چۆكۈپ كەتتى.

23 Ua mohai ia i na akua o Damaseko, na mea i pepehi mai ia ia; a olelo iho la ia, No ka mea, o na akua o na'lii o Suria, ua kokua ia mau mea ia lakou, no ia mea, e mohai aku au ia lakou, i kokua mai lakou ia'u. Aka, ua lilo lakou i mea e make ai ia, a me ka Iseraela a pau.

ئۇ ئۆزىنى مەغلۇپ قىلغان دەمەشقنىڭ ئىلاھلىرىغا قۇربانلىق سۇندى، چۈنكى ئۇ: «سۇرىيەنىڭ پادىشاھلىرىنىڭ ئىلاھلىرى ئۇلارغا ياردەم قىلدى، شۇڭا مەنمۇ ئۇلارغا قۇربانلىق سۇنۇپ، ئۇلارنى ماڭىمۇ ياردەم بېرىدىغان قىلىمەن» دېدى. لېكىن ئەكسىچە بۇ بۇتلار ئۇنىڭ ئۆزىنى، شۇنداقلا بارلىق ئىسرائىللارنى ھالاكەتكە ئېلىپ باردى.

24 A houluulu o Ahaza i na kiaha o ka hale o ke Akua, a okioki oia ia mau kiahi o ka hale o ke Akua, a pani ia i na puka o ka hale o Iehova, a hana iho la nona i mau kuahu ma na huina a pau o Ierusalema.

ئاھاز پەرۋەردىگارنىڭ ئۆيىدىكى ئەسۋاب-بۇيۇملارنى يىغىپ ئېلىپ چىقىپ، ئۇلارنى كېسىپ-ئېزىپ پارە-پارە قىلىۋەتتى؛ ۋە پەرۋەردىگارنىڭ ئۆيىنىڭ دەرۋازىلىرىنى پېچەتلىۋەتتى. ھەم ئۆزى ئۈچۈن يېرۇسالېمنىڭ ھەربىر دوقمۇشىدا قۇربانگاھلارنى سالغۇزدى.

25 A ma kela kulanakauhale, keia kulanakauhale o Iuda, hana iho la ia i na wahi kiekie e kuni i ka mea ala i na akua e, a hoonaukiuki iho la oia ia Iehova i ke Akua o kona poe kupuna.

ئۇ يەنە يەھۇدانىڭ ھەرقايسى شەھەرلىرىدە باشقا ئىلاھلارغا خۇشبۇي يېقىش ئۈچۈن «يۇقىرى جايلار»نى سالغۇزدى، شۇنداق قىلىپ ئاتا-بوۋىلىرىنىڭ خۇداسى پەرۋەردىگارنىڭ غەزىپى قوزغالدى.

26 A o ke koena o kana mau hana, a o kona aoao a pau, ka mua a me ka hope, aia hoi, ua kakauia iloko o ka buke no na'lii o ka Iuda a me ka Iseraela.

مانا، ئۇنىڭ قالغان ئىشلىرى، جۈملىدىن بارلىق تۇتقان يوللىرى باشتىن-ئاخىرىغىچە «يەھۇدا ۋە ئىسرائىل پادىشاھلىرىنىڭ تارىخنامىسى»دا پۈتۈلگەندۇر.

27 A hiamoe iho la o Ahaza me kona poe kupuna, a ua kanu lakou ia ia iloko o ke kulanakauhale ma Ierusalema; aka, aole lakou i waiho ia ia ma na wahi e kanu ai no na'lii o Iseraela; a noho alii iho la o Hezekia kana keiki mahope ona.

ئاھاز ئاتا-بوۋىلىرى ئارىسىدا ئۇخلىدى؛ كىشىلەر ئۇنى يېرۇسالېم شەھىرىگە دەپنە قىلدى، لېكىن ئۇنى ئىسرائىل پادىشاھلىرىنىڭ قەبرىستانلىقىغا دەپنە قىلمىدى. ئوغلى ھەزەكىيا ئۇنىڭ ئورنىغا پادىشاھ بولدى.