I Na Lii 7
1 A KA he umikumamakolu makahiki o ka Solomona hana ana i kona hale iho, a hoopaa ae la i kona hale a pau.
Solomoon masaraa mootummaa isaa ijaaree fixachuuf waggaa kudha sadii itti fudhate.
2 Kukulu ae la hoi oia i ka hale ma ka ululaau o Lebanona, hookahi haneri kubita kona loa, a he kanalima kubita kona laula, a he kanakolu kubita ke kiekie, maluna o na lalani eha o na kia kedera, me na kaola kedera maluna o ua mau kia la.
Innis Masaraa Bosona Libaanoon jedhamu ijaarrate; masaraan sunis dhundhuma dhibba tokko dalga dheeratee balʼina dhundhuma shantamaa fi ol dheerina dhundhuma soddoma qaba ture; innis toora afuriin utubaawwan birbirsaa kanneen dareeraawwan birbirsaa baatan qaba ture.
3 Ua kau ke kedera maluna ma na kaola e kau ana ma na kia he kanaha kumamalima, he umikumamalima ma ka lalani.
Manni sunis dareeraawwan utubaawwan irra naqaman sanaan olitti bantii birbirsi hojjetame qaba ture; innis toorawwan tokkoon tokkoon isaanii utubaawwan kudha shan qabatan walumaa galatti utubaawwan afurtamii shan qaba ture.
4 He mau lalani pukamakani ekolu, ku pono hoi kekahi puka malamalama i kekahi puka malamalama, ma na lalani ekolu.
Foddaawwan isaas ol kaafamanii toora sadii sadiin walitti garagalfamanii hojjetaman.
5 A o na puka a pau, me na kia, ua ku pono me na puka malamalama, a ua ku pono ka puka malamalama i ka puka malamalama, ma na lalani ekolu.
Balballii fi michichilli balbalaa hundinuu roga afur afur qabu turan; isaanis karaa fuula duraatiin sadii sadiin walitti garagalfamanii turan.
6 A ua hana oia i ka halekia he kanalima kubita kona loa, a he kanakolu kubita ka laula; a o ka lanai, mamua ia o lakou; a o na kia me ka laau e komo ai hoi mamua o lakou.
Innis galma utubaawwan hedduu qabu kan dhundhuma shantama lafa irra dheeratee dhundhuma soddoma balʼatu ijaare. Fuula galma sanaa duraanis gardaafoo tokkotu ture; gardaafoo sana duraan immoo utubaawwanii fi bantii utubaawwan sana irratti diriirfame tokkotu ture.
7 Hana iho la oia i ka halekia no ka nohoalii, kahi e hooponopono ai oia, o ka halekia hookolokolo; a ua uhiia i ke kedera, mai kekahi papa a i kekahi papa.
Innis galma teessoo, iddoo itti murtii kennu galma laaftoo ijaaree lafa isaatii jalqabee hamma bantii isaatti muka birbirsaa itti uffise.
8 A o kona hale e noho ai, he pahale okoa maloko o ka halekia, ua like ke ano o ka hana ana. Hana iho la hoi o Solomona i ka hale no ke kaikamahine a Parao ana i lawe ai, e like me keia halekia.
Masaraan mootummaa kan akka inni keessa jiraatuuf ijaarame sunis gara dugda duubaatti hiiqee karooruma wal fakkaatuun hojjetame. Solomoon intala Faraʼoon kan fuudhe sanaaf illee masaraa mootummaa kan akkuma galma kanaa ijaare.
9 A o keia mau mea a pau, no na pohaku kumukuai nui, mamuli o ke ana o na pohaku i kalaiia, i oloia me na pahi olo, maloko, a mawaho, mai lalo o ke kumu, a hiki i ke kopina, a mawaho ma ke ku pono ana i ka pahale nui.
Ijaarsi sun hundinuu alaa jalqabee hamma oobdii guddichaatti, hundee irraa jalqabee hamma mataa keenyan manaatti dhagaa gatii guddaa kan safaramee muramee fi kan keessii fi duubni isaa magaaziidhaan miidhagfameen hojjetame.
10 A o ke kumu, he mau pohaku kumukuai nui, he mau pohaku nui, he mau pohaku umi kubita, a he mau pohaku awalu kubita.
Hundeen isaas dhagoota gurguddaa gatii guddaa qaban kanneen gariin isaanii dhundhuma kudhan gariin isaanii immoo dhundhuma saddeeti taʼaniin buufame.
11 A maluna ae, he mau pohaku kumukuai nui, mamuli o ke ana o na pohaku kalaiia, a me na kedera.
Hundee kana irraanis dhagoota gatii guddaa kanneen safaramanii murmuramanii fi birbirsatu ture.
12 A o ka pahale nui a puni, he mau lalani ekolu o na pohaku kalaiia, a me ka lalani laau kedera, no ka pahale o ka hale o Iehova maloko, a no ka halekia o ka hale.
Oobdiin guddichis akkuma oobdii mana qulqullummaa Waaqayyoo kan keessaatii fi gardaafoo isaa sanaa keenyan manaa kan toora dhagaa soofamee ijaarame sadii fi toora saanqaa birbirsaa kan miidhagfamee hojjetame tokkoon marfame.
13 Kii aku la o Solomona ke alii a lawe mai ia Hirama mai Turo mai.
Solomoon mootichi Xiiroositti nama ergee Huuraamin fichisiise;
14 He keiki ia a ka wahine kanemake no ka ohana a Napetali, a no Turo kona makuakane, he mea hana keleawe; a piha ia i ke akamai a me ka naauao, a me ka maalea e hana i na hana me ke keleawe a pau: hele mai la hoi ia io Solomona la, a hana oia ma kana hana.
haati Huuraam haadha hiyyeessaa kan gosa Niftaalem turte; abbaan isaa immoo nama gosa Xiiroos kan ogummaa hojii naasii qabu ture. Huuraam kun nama ogummaa guddaa qabu kan hojii naasii hunda keessatti muuxannoo qabu ture. Innis gara Solomoon mootichaa dhufee hojii isatti kenname hunda hojjete.
15 Hana iho la oia i na kia keleawe elua, he umikumamawalu kubita ke kiekie, ua apoia kela keia o laua e ka kaula he umikumamalua kubita.
Hiiraam utubaa naasii lama kanneen tokkoon tokkoon isaanii dhundhuma kudha saddeet ol dheeratanii dhundhuma kudha lama furdatan hojjete.
16 Hana iho la hoi oia i na lunakia elua e kau maluna o ke poo o na kia, he keleawe heheeia; elima kubita ke kiekie o kekahi kia, elima hoi kubita ke kiekie o kekahi kia.
Fiixee utubaawwan sanaa irra kaaʼuudhaafis naasii baqfame irraa guutuu lama tolche; tokkoon tokkoon guutuu sanaas dhundhuma shan shan ol dheerata ture.
17 A me na latike ulana, a me na lei kaula kui no na lunakia ka mea maluna o na poo o na kia, ehiku no kekahi lunakia, a ehiku no kekahi lunakia.
Ergasiis guutuuwwan fiixee utubaawwan irraa sanaaf foncaa wal keessa loofame akka gingilchaatti hojjetame lama tolche; tokkoo tokkoo guutuu sanaatiifis gingilchaa torba torbatu qoodame.
18 Hana iho la i na kia, a i elua hoi lalani a puni ma kekahi latike e uhii na lunakia, na mea maluna o ke poo me na pomegerane, a pela hoi ia i hana'i no kela lunakia.
Innis guutuuwwan fiixee utubaawwanii irra jiran sana miidhagsuuf jedhee tokkoo tokkoo gingilchaa sanaatti naannessee toora lamaan roomaanota tolche. Tokkoo tokkoo guutuwwaniitiifis akkasuma tolche.
19 A o na lunakia, na mea maluna o ke poo o na kia, me na lilia ia maloko o ka lanai, eha kubita.
Guutuuwwan gardaafoo keessa fiixee utubaawwanii irra jiranis daraaraa fakkaatanii dhundhuma afur afur ol dheeratu ture.
20 A no na lunakia maluna o na kia 'elua he mau pomegerane maluna e ku pono ana i ka mahuahua ana, ma ka latike: a o na pomegerane elua haneri ma na lalani a puni maluna o kekahi kia.
Guutuuwwan fiixee utubaawwan lamaanii irra kutaa waciitii fakkaatu kan gingilchaawwanitti aanuun gara irraa roomaanoota dhibba lamatu tooraan itti naannaʼee ture.
21 Kukulu ae la hoi oia i na kia maloko o ka lanai o ka luakini: kukulu ae la oia i ke kia akau, a kapa aku la i kona inoa Iakina: a kukulu ae la oia i ke kia hema, a kapa aku la i kona inoa Boaza.
Innis utubaawwan sana gardaafoo mana qulqullummaa dura dhadhaabe. Utubaa karaa kibbaatiin “Yaakiin” kan karaa kaabaatiin immoo “Boʼeez” jedhe.
22 A maluna o ke poo o na kia he mau lilia: pela i paa ai ka hana o na kia.
Guutuuwwan fiixee sana irra jiran daraaraa fakkaatu turan. Hojiin utubaawwan irraas akkasiin dhume.
23 Hana iho la oia i kahi kai hooheheeia he umi kubita mai kekahi kae a kekahi kae ona, he poepoe ia a puni, a elima kubita kona kiekie, a ua apo hoi ka lope kanakolu kubita.
Innis sibiila baqfame irraa Gaanii geengoo afaan isaa qarqara tokkoo hamma qarqara kaaniitti dhundhuma kudhan balʼatee dhundhuma shan ol dheeratu tolche. Naannoon isaas funyoodhaan safaramee dhundhuma soddoma taʼe.
24 A malalo iho o ke kae a puni. he mau kaukama e apo ana ia, he umi ma ke kubita hookahi, e apo ana i ke kai: ua hanaia na kaukama i na lalani elua, i ka wa i hanaia'i ia.
Hidhii isaa jalaanis dhundhuma tokko tokko irratti wiillee kudhan kudhanitu naanneffamee ture. Willeewwan sunis Gaanii sana wajjin tarree lamaan walumatti baqfamanii hojjetaman.
25 Kau iho la ia maluna o na bipi kauo he umikumamalua, ekolu e nana ana i ke kukulu akau, ekolu e nana ana i ke komohaun, ekolu e nana ana i ke kukulu hema, a ekolu e nana ana i ka hikina: a maluna iho o lakou ke kae, a maloko no ko lakou mau hope a pau.
Gaanichis korommii kudha lama kanneen isaan keessaa sadii gara kaabaatti, sadii gara dhiʼaatti, sadii gara kibbaatti, sadii immoo gara baʼaatti garagalan irra dhaabate. Gaaniin sun dugda isaanii irra dhaabatee eegeen hunda isaanii gara walakkaatti garagalee ture.
26 Hookahi laula o ka lima ka manoanoa o ia mea, a o kona kae ua hanaia e like me ke kae o ke kiaha me na pua lilia; elua tausani bato ke komo iloko.
Gaaniin sun hamma barruu harkaa yabbata ture; hidhiin isaas akkuma hidhii kubbaayyaa yookaan daraaraa hadaa fakkaata ture. Innis baadoosii kuma lama qabata ture.
27 Hana iho la oia i na waihona ipu keleawe he umi, eha kubita ka loa o kekahi waihona ipu, eha kubita kona laula, ekolu kubita kona kiekie.
Akkasumas baattuuwwan naasii kanneen iddoo tokkoo sochoʼuu dandaʼan kudhan tolche; tokkoon tokkoon isaanii dhundhuma afur afur lafa irra dheeratanii balʼina dhundhuma afur afuriitii fi ol dheerina dhundhuma sadii sadii qabu turan.
28 A o ka hana ana o na waihona ipu, peneia; he mau kae ko lakou, a mawaena o na anuu na kae,
Haalli itti baattuuwwan kunneen hojjetamanis kana: Isaanis sibiila babalʼaa michichilaan marfame qabu ture.
29 A maluna iho o ua kae iwaena o na anuu, he mau liona, bipi kauo, a me na keruba: a maluna o na anuu, kahi waihona maluna; a malalo iho o na liona a me na bipi kauo, he mau mea e lewa ana.
Sibiilawwan michichilaan marfaman sana irras fakkii leencawwanii, kan jibootaatii fi kan kiirubeeliitu ture; michichilawwan sana irras akkasuma ture. Fakkii leencawwaniitii fi jiboota sana jalaa fi gubbaanis fakkii daraaraa foʼamaa kan sibiila tumameen tolfame tokkotu ture.
30 A he mau huila keleawe eha ko kela waihona ipu keia waihona ipu, me na papa keleawe; a malalo ae o na kihi eha, na poohiwi; malalo ae o ka ipu holoi he mau paepae i hooheheeia ma ka aoao o kela mea lewa keia mea lewa.
Tokkoon tokkoon baattuu sanaa goommaa naasii afur afurii fi somaa naasii qaba ture; goleewwan afraniinis utubaawwanitu ture; utubaawwan kunneenis baqfamanii daraaraa foʼamaadhaan miidhagfamanii tolfaman.
31 A o kona waha malalo o ka papale, a maluna ae he kubita, aka, he poepoe kona waha e like me ka hana ana i ka waihona ipu, he kubita me ka hapalua; a maluna iho o kona waha, he mea kalaiia me ko lakou kae ahalike aole poepoe.
Gara keessa baattuu sanaatiin uraa geengoo kan dhundhuma tokko gad fagaatutu ture. Uraan kunis geengoo taʼee jalli isaa dhundhuma tokkoo fi walakkaa balʼata ture. Naannoo uraa isaatti waan soofamee faayeffame tokkotu ture. Sibiilli baattuu sanaa balʼaan roga afuriin wal qixxee ture malee geengoo hin turre.
32 Eha hoi huila malalo ae o na kae, a maloko o na waihona ipu na paepae komo i na huila, a o ke kiekie o ka huila he kubita me ka hapalua kubita.
Goommaawwan afran sun sibiila babalʼaa jala turan; somaan goommaawwaniis baattuu sanaan walitti qabsiifamee ture. Balʼinni tokkoo tokkoo goommaa sanaas dhundhuma tokkoo fi walakkaa ture.
33 A o ka hana ana o na huila, ua like no ia me ka hana ana o ka huila halekaa, o ko lakou mau paepae komo huila, ko lakou mau puu huila, o ko lakou mau kae huila, o ko lakou mau huila, ua pau i ka hooheheeia.
Goommaawwan sunis akkuma goommaawwan gaariitti hojjetaman. Somaan isaanii, hidhiin isaanii, hokkoon isaaniitii fi handhuurri isaanii hundinuu sibiila baqfame irraa hojjetame.
34 Eha hoi poohiwi paepae ma na kihi eha o ka waihona ipu hookahi; a o na poohiwi o ko ka waihona ipu no ia.
Tokkoo tokkoo goleewwan baattuu sanaa afran irra michichilawwan afurtu ture; michichilawwan isaas baattuudhuma sanaan walitti hojjetaman.
35 A ma ke poo o ka waihona ipu, he mea poepoe he hapalua kubita ke kiekie: a ma ke poo o ka waihona ipu, o kona mau anuu, a me kona mau kae o ko ka waihona ipu no ia.
Fiixee baattuu sanaa irra geengoo maramaa dhundhuma walakkaa dheeratu tokkotu ture. Michichilawwanii fi sibiilli babalʼaan sun fiixee baattuu sanaatti qabsiifamanii turan.
36 A maluna o na papa o na anuu, a maluna o na kae, i kalai ai oia i na keruba, a me na liona, a me na laau pama, e like me ke kaawale ana o keia me kela, a me na mea lewa a puni.
Innis michichilawwanii fi sibiila babalʼaa irratti iddoo hundatti fakkii kiirubeelii, kan leencotaatii fi kan mukkeen meexxii soofee fakkii daraaraa foʼamees naannoo isaanii guutuutti marse.
37 Pela hoi ia i hana'i i na waihona ipu he umi, hookahi ka ninini ana, a me ke ano, a me ka nui, o lakou a pau.
Haalli inni ittiin baattuuwwan kurnan sana hojjetes kanaa dha. Isaan hundinuu haaluma tokkoon baqfamanii hojjetaman; wal qixxaataniis bifa tokko qabaatan.
38 Alaila hana iho la oia i na ipu holoi keleawe he umi, komo na bato hookahi kanaha iloko o ka ipu holoi hookahi. Eha kubita kela ipuholoi keia ipuholoi: a pakahi na waihona ipu he umi i ka ipuholoi hookahi.
Ergasiis caabiiwwan naasii kudhan kanneen tokkoon tokkoon isaanii safartuu baadoos afurtama qabaatee balʼinni isaas dhundhuma afur taʼu hojjete; tokkoo tokkoo baattuuwwan kurnan sanaa irras caabii tokko tokkotu ture.
39 Hoonoho ae la hoi oia i na waihona ipu elima ma ka aoao akau o ka hale, a elima hoi ma ka aoao hema o ka hale; a hoonoho ae la i ke kai ma ka aoao akau o ka hale ma ka hikina e ku pono ana i ke kukulu hema.
Innis baattuuwwan sana keessaa shan karaa kibba mana qulqullummaatiin, shan immoo karaa kaaba mana qulqullummaatiin dhaabe. Gaanii sana immoo karaa kibbaatiin, kibba baʼa golee mana qulqullummaatiin dhaabe.
40 Na Hirama i hana i na ipuholoi a me na ooahi, a me na paipu: pela hoi i hoopau ai o Hirama i na hana a pau ana i hana'i no Solomona ke alii, no ka hale o Iehova;
Inni okkoteewwan, waan daaraan ittiin hammaaramuu fi caabiiwwan ittiin dhiiga facaasanis ni tolche. Hiiroomis akkasiin hojii mana qulqullummaa Waaqayyoo keessatti Solomoon mootichaaf hojjechaa ture hunda fixe; hojiin kunis:
41 I na kia elua, a me na bola o na lunakia na mea maluna o ke poo o na kia elua, a me na latike elua e uhi i na bola elua o na lunakia, na mea maluna o ke poo o na kia;
Utubaawwan lamaan; guutuuwwan waciitii fakkaatan kanneen fiixee utubaawwanii irra jiran lamaan; wantoota akka gingilchaa wal keessa loofaman lamaan guutuuwwan waciitii fakkaatanii fiixee utubaawwanii irra jiran sana lamaan miidhagsan;
42 A me na pomegerane eha haneri, no na latike elua, elua lalani pomegerane no ka latike hookahi, e uhi i na bola o na lunakia, na mea maluna o na kia;
wantoota akka gingilchaa wal keessa loofaman lamaan sanaafis roomaanota dhibba afur, tokkoo tokkoo wantoota sanaatiif roomaanota tarree lamaa waciitiiwwan lamaan guutuuwwanii kanneen fiixee utubaawwanii irraa sana ni miidhagsan;
43 A me na waihonaipu he umi, a me na ipuholoi he umi maluna o na waihonaipu;
baattuuwwan kurnan, caabii isaanii kurnan wajjin;
44 A me ke kai hookahi, a me na bipi kauo he umikumamalua malalo iho o ke kai;
gaanii fi korommii loonii kudha lamaan isa jalaan jiru;
45 A me na ipu hoolapalapa, a me na ooahi, a me na paipu: a o keia mau mea a pau a Hirama i hana aku ai no Solomona ke alii, no ka hale o Iehova, o ke keleawe huali ia.
okkoteewwan, waan ittiin daaraa hammaaranii fi caabiiwwan. Miʼi Huuraam mana qulqullummaa Waaqayyootiif jedhee Solomoon mootichaaf hojjete sun hundinuu naasii cululuqaa irraa tolfame.
46 Ma ka papu o Ioredane i hana'i ke alii ia mau mea ma ka lepo manoanoa mawaena o Sukota a me Zaretana.
Mootichis miʼoota kanneen dirree Yordaanositti iddoo suphee kan Sukootii fi Zaaretaan gidduu jirutti baqsiisee hojjechiise.
47 Waiho iho la o Solomona i na ipu a pau no ko lakou lehulehu loa ana; aole i loaa na paona o ke keleawe.
Solomoon waan isaan akka malee baayʼee taʼaniif miʼoota kanneen hunda hin madaalle; ulfinni naasiis hammam akka taʼe hin beekamne.
48 Hana iho la hoi o Solomona i na mea hana o ka hale o Iehova; i ke kuahu he gula, a me ka papa aina maluna iho i kau ai ka berena hoike, he gula.
Akkasumas Solomoon miʼoota mana qulqullummaa Waaqayyoo keessa jiran hunda ni hojjechiise: Isaanis iddoo aarsaa kan warqee irraa hojjetame; minjaala warqee kan buddeenni ilaalchaa irra ture;
49 A me na ipukukui elima ma ka aoao akau, elima hoi ma ka aoao hema, he gula maemae, mamua o kahi e olelo ai, a me na pua, a me na ipuaila, a me na upa ahi, he gula;
baattuuwwan ibsaa kanneen warqee qulqulluu irraa hojjetaman shan karaa mirgaatiin, shan immoo karaa bitaatiin fuula iddoo qulqulluu manicha keessaa dura dhaabaman sana, daraarawwan, ibsaawwanii fi qabduuwwan warqee irraa hojjetaman;
50 A me na bola, a me na upakukai, a me na paipu, a me na puna, a me na kapuahi, he gula maemae; a me na ami no na pani o ka hale maloko, kahi hoano loa, a no na pani o ka hale o ka luakini, he gula no.
caabiiwwan, waan ittiin ibsaa irraa daaraa dhadhaʼan, waciitiiwwan ittiin dhiiga facaasan, caabiiwwanii fi qodaa ixaanaa kanneen warqee qulqulluu irraa hojjetaman; cufaawwan kutaa manichaa kanneen gara keessaatiif jechuunis Iddoo Iddoo Hunda Caalaa Qulqulluu taʼe sanaaf, akkasumas cufaawwan galma guddichaa kanneen mana qulqullummaatiif aguuraawwan warqee.
51 Pela i paa ai na hana a pau a Solomona i hana'i no ka hale o Iehova: a lawe ae iloko o Solomona i na mea hoolaa a Davida kona makuakane; o ke kala, o ke gula, a me na mea hana, oia kana i waiho pu ai me ka waiwai o ka hale o Iehova.
Solomoon mootichi yommuu hojiin inni mana qulqullummaa Waaqayyootiif hojjete hundi raawwatametti miʼoota abbaan isaa Daawit Waaqaaf addaan baase jechuunis meetii, warqee fi miʼoota fidee mankuusa mana qulqullummaa Waaqayyoo keessa kaaʼe.
