I Na Lii 22
1 NOHO kuikahi ae la lakou i na makahiki ekolu, aohe kaua iwaena o Suria a me ka Iseraela.
Milabay ang tulo ka mga tuig nga walay gubat taliwala sa Aram ug Israel.
2 Eia hoi kekahi, i ke kolu o ka makahiki, iho ae la o Iehosapata ke alii o Iuda i ke alii o ka Iseraela.
Unya nahitabo kini sa ika-tulo ka tuig, milugsong si Jehoshafat ang hari sa Juda ngadto sa hari sa Israel.
3 Olelo mai ke alii o Iseraela i kana poe kauwa, Ua ike anei oukou, no kakou o Ramotagileada, a noho malie kakou, aole lawe mai mai loko mai o ka lima o ke alii o Suria?
Karon miingon ang hari sa Israel ngadto sa iyang mga sulugoon, ''Nasayod ba kamo nga atoa ang Ramot Gilead, apan wala kitay gibuhat aron sa pagbawi niini gikan sa mga kamot sa hari sa Aram?''
4 I mai la hoi oia ia Iehosapata, E hele anei oe me au i ke kaua ia Ramotagileada? I aku la hoi o Iehosapata i ke alii o Iseraela, Ua like no wau me oe, a me ko'u poe kanaka me kou poe kanaka, a me ko'u poe lio, me kou poe lio.
Busa miingon siya ngadto kang Jehoshafat, ''Mouban ka ba kanako aron sa pagpakiggubat ngadto sa Ramot Gilead?'' Mitubag si Jehoshafat sa hari sa Israel, ''Sama ako kanimo, ang akong katawhan daw imong katawhan, ug ang akong mga kabayo ingon nga imong mga kabayo.''
5 Olelo aku la hoi o Iehosapata i ko alii o Iseraela, Ke noi aku nei au e ninau oe i keia la ma ka olelo a Iehova.
Miingon si Jehoshafat ngadto sa hari sa Israel, “Palihog pangita ug giya gikan sa pulong ni Yahweh kung unsa ang kinahanglan nimo nga unang buhaton.''
6 Alaila houluulu ae la ke alii o Iseraela i na kaula, eha haneri kanaka paha, ninau aku la ia lakou, E pii anei au i Ramotagileada e kaua, aole paha, ea? Hai mai la hoi lakou, E pii, no ka mea, e haawi mai no ka Haku ia ia iloko o ka lima o ke alii.
Unya gitigom sa hari sa Israel ang mga propeta, 400 ka mga lalaki, ug miingon ngadto kanila, ''Moadto ba ako sa Ramot Gilead aron sa pagpakiggubat, o dili?'' Miingon sila, ''Sulonga, kay ang Dios maghatag niini ngadto sa kamot sa hari.''
7 Ninau aku la o Iehosapata, Aohe anei he kaula e ae a Iehova maanei, e hiki ia kaua ke ninau ia ia?
Apan miingon si Jehoshafat, ''Wala na bay laing propeta ni Yahweh dinhi nga atong mapangayoan ug tambag?''
8 Hai mai la ke alii o Iseraela ia Iehosapata, Hookahi kanaka i koe, o Mikaia ke kiekie a Imela, e hiki ia kaua ke ninau ia Iehova ma o na la; aka, ke hoowahawaha aku nei au ia ia, no ka mea, aole ia i wanana mai i ka maikai no'u, i ka ino wale no. I aku la o Iehosapata, Mai olelo mai ke alii pela.
Miingon ang hari sa Israel ngadto kang Jehoshafat, ''Aduna pay usa ka lalaki nga makatabang aron atong mapangayoan ug tambag gikan kang Yahweh, si Micaya nga anak nga lalaki ni Imla, apan gikasilagan ko siya tungod kay wala gayod siyay maayo nga pagpanagna mahitungod kanako, kondili mga kalisod lamang.'' Apan miingon si Jehoshafat, ''Dili unta mosulti ang hari niana.''
9 Alaila kahea aku la ke alii o Iseraela i kekahi luna, i aku la, E hoolalelale mai ia Mikaia ke keiki a Imela.
Unya nagtawag ang hari sa Israel ug usa ka opisyal ug nagmando, ''Dad-a dinhi si Micaya nga anak nga lalaki ni Imla, karon dayon.''
10 Noho iho la ke alii o Iseraela, a me Iehosapata ke alii o Iuda, kela a me keia ma kona nohoalii iho, ua komo laua i ko laua mau kapa alii, ma kahi akea ma ke komo ana ma ka ipuka o Samaria; a wanana ae la ka poe kaula a pau imua o laua.
Karon si Ahab nga hari sa Israel ug si Jehoshafat nga hari sa Juda naglingkod sa nagkadaiyang trono, nga nagbisti sa ilang kupo, sa usa ka hawan nga dapit sa pultahan sa ganghaan sa Samaria, ug ang tanang mga propeta nanagna sa atubangan nila.
11 Hana iho la o Zedekia ke keiki a Kenaana i mau kiwi hao nona iho: i mai la hoi ia. Me neia mau mea e pahu aku ai oe i ko Suria, a pau ae lakou.
Naghimo si Zedekia nga anak nga lalaki ni Kenaana ug mga sungay nga puthaw ug nag-ingon, ''Misulti si Yahweh niini: 'Pinaagi niini mapildi ninyo ang mga Arameanhon hangtod nga mahurot sila.'''
12 Pela i wanana ai ka poe kaula a pau, i ka i ana mai, E pii i Ramotagileada, a e pomaikai; no ka mea, e haawi mai no Iehova iloko o ka lima o ke alii.
Ug managsama ang gipanagna sa tanang propeta, nga nag-ingon, ''Sulonga ang Ramot Gilead ug pagmadaugon, kay gitugyan kini ni Yahweh ngadto sa kamot sa hari.''
13 A o ka luna i hele e kahea ia Mikaia, olelo aku la oia ia ia, i aku la, Aia hoi, o na olelo a ka poe kaula, he maikai i ke alii me ka waha hookahi; a ke noi aku nei au, e like kau olelo me ka olelo a kekahi o lakou, e olelo hoi oe ma ka maikai.
Ang mensahero nga miadto aron sa pagtawag kang Micaya miingon kaniya, nga nag-ingon, ''Karon tan-awa, ang mga gipamulong sa mga propeta nagpahayag ug maayong mga butang ngadto sa hari pinaagi sa usa lamang ka baba. Palihog himoa nga ang imong pulong mahisama kanila ug mosulti sa maayong mga butang.''
14 I mai la hoi o Mikaia, Ma ke ola ana o Iehova, o ka Iehova i olelo mai ai ia'u, oia ka'u e hai aku ai.
Mitubag si Micaya, ''Ingon nga buhi si Yahweh, kung unsay igasulti ni Yahweh kanako kini mao ang akong igasulti.''
15 Hele mai la oia i ke alii. A ninau aku la ke alii ia ia, E Mikaia, e pii ku e anei makou i Ramotagileada e kaua aku, aole paha ia? I mai la oia ia ia, E pii a e pomaikai; no ka mea, e haawi mai no o Iehova iloko o ka lima o ke alii.
Sa pag-adto niya sa hari, miingon ang hari kaniya, ''Micaya, moadto ba kami sa Ramot Gilead aron sa pagpakiggubat, o dili?'' Mitubag si Micaya kaniya, ''Sulong ug pagmadaugon. Itugyan kini ni Yahweh ngadto sa kamot sa hari.''
16 Olelo hou aku la ke alii ia ia, Ehia auanei ko'u mau manawa e kauoha aku ai ia oe e hai mai i ka mea pololei wale no ma ka inoa o Iehova?
Unya miingon ang hari kaniya, ''Kapila na ba ka higayon nga gipapanumpa ko ikaw sa pagsulti sa tinuod sa ngalan ni Yahweh?''
17 I mai la hoi oia, Ua ike au i ka Iseraela e hele liilii ana maluna o na puu, e like me na hipa kahu ole: a olelo mai la Iehova, Aole o lakou haku, a hoi lakou, kela kanaka keia kanaka i kona hale iho me ka maluhia.
Busa miingon si Micaya, ''Nakita ko ang tanang kasundalohan sa Israel nga nagkatibulaag ngadto sa kabukiran, sama sa mga karnero nga walay magbalantay, ug miingon si Yahweh, 'Wala kini magbalantay. Tugoti ang matag usa ka lalaki nga mopauli sa iyang balay uban ang kalinaw.'''
18 I mai la ke alii o Iseraela ia Iehosapata, Aole anei i hai aku au ia oe, Aole o ka maikai kana e wanana mai ai no'u, aka, o ka ino?
Busa miingon ang hari sa Israel kang Jehoshafat, ''Wala ba ako mosulti kanimo nga wala siya managna ug maayo mahitungod kanako, apan katalagman lamang?''
19 I hou mai la kela, Nolaila e hoolohe mai i ka olelo a Iehova: Ua ike au ia Iehova e noho ana maluna o kona nohoalii, a e ku kokoke ana ia ia ko ka lani a pau ma kona lima akau a ma kona lima hema.
Unya miingon si Micaya, ''Busa paminaw sa pulong ni Yahweh: nakita nako si Yahweh nga naglingkod sa iyang trono, ug ang tanang binuhat sa langit nagtindog tupad kaniya sa iyang tuo ug wala nga kamot.
20 Ninau mai la o Iehova, Owai la ka mea e malimali ia Ahaba e pii, a e haule ma Ramotagileada? Hai aku la kekahi penei, a o kekahi penei.
Miingon si Yahweh, 'Kinsa man ang magahaylo kang Ahab, aron moadto siya ug mamatay sa Ramot Gilead?' Ang usa kanila miingon niini, ug ang laing usa miingon niana.
21 Hele mai kekahi uhane, a ku iho la imua o Iehova, i aku la, Owau no ke malimali aku ia ia.
Unya mipaduol ang usa ka espiritu, mitindog sa atubangan ni Yahweh, ug miingon, 'Danihon ko siya.' Miingon si Yahweh kaniya, 'Unsaon man?'
22 Ninau mai la hoi o Iehova ia ia, Pehea la? Hai aku la oia, E hele au a e lilo i uhane wahahee iloko o ka waha o kana poe kaula a pau. I mai la hoi oia, E malimali auanei oe ia ia, a e lanakila no hoi; e hele aku, a e hana pela.
Mitubag ang espiritu, 'Mogula ako ug mamahimong bakakon nga espiritu sa baba sa tanan niyang mga propeta.' Mitubag si Yahweh, 'Danihon nimo siya, ug magmalamposon ka usab. Karon lakaw ug buhata.'
23 Eia hoi, ua haawi mai nei o Iehova i ka uhane wahahee iloko o ka waha o keia poe kaula au a pau, a ua olelo mai o Iehova i ka ino nou.
Karon tan-awa, gibutangan ni Yahweh ug usa ka bakakon nga espiritu ang baba sa tanan nimong mga propeta, ug nagsugo si Yahweh ug katalagman alang kanimo.''
24 Hookokoke ae la no nae o Zedekia ke keiki a Kenaana, a kui aku la ia Mikaia ma kona papalina, ninau aku la, Ma ka aoao hea i hele ai ka uhane o Iehova mai o'u aku nei e olelo aku ia oe?
Unya miduol si Zedekia nga anak nga lalaki ni Kenaana, ug gisagpa si Micaya, ug miingon, ''Diin mang dalana miadto ang espiritu ni Yahweh nga gikan kanako aron makigsulti kanimo?''
25 I mai la o Mikaia, Aia hoi, e ike no oe, i ka la e komo aku ai oe iloko o ke keena oloko e pee iho.
Miingon si Micaya, ''Tan-awa, masayran lamang nimo kana nianang adlawa, sa dihang modagan ka ngadto sa kinasuloran sa lawak aron sa pagtago.''
26 Kena ae la no hoi ke alii o Iseraela, E lalau ia Mikaia, a e hoihoi ia ia io Amona la, i ke alii kiaaina o ke kulanakauhale, a io Ioasa la ke keiki a ke alii;
Miingon ang hari sa Israel ngadto sa iyang sulugoon, ''Dakpa si Micaya ug dad-a ngadto kang Amon, nga gobernador sa siyudad, ug ngadto kang Joas, ang akong anak nga lalaki.
27 A e olelo aku, Ke i mai nei ke alii, E hahao ia ia nei iloko o ka halepaahao, a e hanai ia ia me ka berena o ka popilikia, a me ka wai o ka popilikia, a hiki i ka wa e hoi pomaikai mai ai au.
Sultihi siya, 'Nag-ingon ang hari, ibutang kining tawhana sa bilanggoan ug pakan-a siya ug diyutay lamang nga tinapay ug paimna ug diyutay nga tubig, hangtod nga makabalik ako nga luwas.'''
28 Olelo mai la o Mikaia, Ina e hoi mai oe me ka pomaikai, aole i olelo mai o Iehova ma o'u nei. I mai la hoi oia, E hoolohe, e na kanaka a pau loa.
Unya miingon si Micaya, ''Kung makabalik ka nga luwas, wala magsulti si Yahweh pinaagi kanako.'' Ug midugang siya sa pagsulti, ''Paminawa kini, kamong tanan nga katawhan.''
29 Pela i pii ai ke alii o Iseraela a me Iehosapata ke alii o Iuda i Ramotagileada.
Busa mitungas si Ahab nga hari sa Israel, ug si Jehoshafat, nga hari sa Juda, paingon sa Ramot Gilead.
30 Olelo mai la ke alii o Iseraela ia Iehosapata, E hoonalonalo iho au ia'u iho e hele iloko o ke kaua, aka, e aahu oe i kou kapa alii. Hoonalonalo iho la ke alii o Iseraela ia ia iho, a hele aku la iloko o ke kaua.
Miingon ang hari sa Israel ngadto kang Jehoshafat, ''Magtakoban ako sa akong kaugalingon ug moadto sa gubat, apan magsul-ob ka sa imong harianong kupo.'' Busa ang hari sa Israel nagtakoban sa iyang kaugalingon ug miadto sa gubat.
31 Kauoha ae la ke alii o Suria i kana mau lunakoa he kanakolu kumamalua, maluna o kona mau kaa, i ae la, Aole i ka mea uuku, aole i ka mea nui e kaua aku ai oukou, i ke alii o Iseraela wale no.
Karon ang hari sa Aram nagmando sa 32 ka mga kapitan sa iyang mga karwahe, nga nag-ingon, ''Ayaw sulonga ang dili mahinungdanon o mahinungdanon nga mga sundalo. Hinuon, sulonga lamang ang hari sa Israel.''
32 Eia kekahi, i ka ike ana mai o na lunakaa ia lehosapata, i iho la lakou, Oiaio, o ke alii keia o Iseraela. A huli ae la lakou e kaua ia ia; a auwe iho la o lehosapata.
Ug nahitabo nga sa dihang nakit-an sa mga kapitan sa karwahe si Jehoshafat miingon sila, ''Mao gayod kana ang hari sa Israel.'' Miliko sila aron sa pagsulong kaniya, busa misinggit si Jehoshafat.
33 Eia hoi kekahi, i ka ike ana o na lunakaa aole oia ke alii o Iseraela, huli hope ae la lakou mai ka hahai ana ia ia.
Ug nahitabo nga sa dihang nakit-an sa mga pangulo sa kasundalohan sa mga karwahe nga dili siya mao ang hari sa Israel, mibalik sila gikan sa paggukod kaniya.
34 Lena walewale ae la kekahi kanaka i ke kakaka, a ku ia ia ke alii o Iseraela mawaena o na ami o ka paleumauma. Nolaila i olelo aku ai oia i ka mea hooholo i kona kaa, E hoohuli i kou lima, a e lawe aku ia'u mai loko aku o ka poe kaua, no ka mea, ua eha au.
Apan may usa ka tawo nga mipana sa walay tumong ug naigo ang hari sa Israel taliwala sa sinumpayan sa iyang gisul-ob nga hinagiban. Unya miingon si Ahab sa tigmaneho sa iyang karwahe, ''Balik ug dad-a ako pagawas niining pakiggubat, kay nasamdan ako pag-ayo.''
35 A mahuahua ae ke kaua ia la, a ua paipaiia'e ke alii iloko o kona kaa e ku e ana i ko Suria, a i ke ahiahi, make iho la ia: a kahe iho la ke koko mai loko iho o ka eha a waena konu o ke kaa.
Nagpadayon ang hilabihang pagpakiggubat niadtong adlawa ug misandig ang hari sa iyang karwahe nga nag-atubang sa mga Arameanhon. Namatay siya sa pagkagabii. Miagas ang dugo gikan sa iyang samad ngadto sa ilalom sa karwahe.
36 Laha ae la ka olelo a puni ka poe kaua i ka napoo ana o ka la, e i ana, O kela kanaka keia kanaka i kona hale iho, a o kela kanaka keia kanaka i kona aina iho.
Unya sa hapit na mosalop ang adlaw, may usa ka singgit gikan sa kasundalohan, nga nag-ingon, ''Ang matag usa kinahanglan mopauli ngadto sa iyang siyudad, ug ang matag usa kinahanglan mopauli ngadto sa iyang rehiyon!''
37 Pela i make ai ke alii, a ua laweia mai i Samaria; a kanu iho la lakou i ke alii ma Samaria.
Busa namatay si haring Ahab, ug gidala ngadto sa Samaria, ug gilubong nila siya didto sa Samaria.
38 Holoi ae la kekahi i ke kaa maloko o ka wai auau o Samaria, a palu ae la na ilio i ke koko, a holoi ae la lakou i kona mea kaua, e like me ka Iehova olelo, ana i olelo mai ai.
Gihugasan nila ang karwahe sa linaw sa Samaria, ug gitilapan sa mga iro ang iyang dugo (kini ang ligoanan sa mga babayeng nagabaligya sa ilang dungog), sumala sa gimantala sa pulong ni Yahweh.
39 A o na hana e ae a Ahaba, a me ka mea a pau ana i hana'i, a me ka hale niho elepani ana i kukulu ai, a me na kulanakauhale ana i kukulu ai, aole anei i kakauia lakou ma ka buke oihana a na lii o ka Iseraela?
Ug sa uban pang mga butang mahitungod kang Ahab, ug ang tanan niyang nabuhat, ang balay nga garing nga iyang gitukod, ug ang tanang mga siyudad nga iyang gitukod, wala ba kini mahisulat sa Libro sa mga Panghitabo sa mga Hari sa Israel?
40 Pela i hiamoe ai o Ahaba me kona mau makua; a alii ae la o Ahazia kana keiki i kona hakahaka.
Busa mipahulay si Ahab uban sa iyang mga katigulangan, ug si Ahazia nga iyang anak nga lalaki nahimong hari puli kaniya.
41 Hoomaka iho la o Iehosapata ke keiki a Asa i kona alii ana maluna o Iuda, i ka ha o ka makahiki o Ahaba ke alii o Iseraela.
Unya nagsugod si Jehoshafat nga anak nga lalaki ni Asa sa paghari sa Juda sa ika-upat nga tuig ni Ahab nga hari sa Israel.
42 He kanakolu kumamalima mau makahiki o Iehosapata i ka wa i hoomaka ai oia i kona alii ana, a he iwakalua kumamalima makahiki i alii ai oia maloko o Ierusalema; a o Azuba ka inoa o kona makuwahine ke kaikamahine a Silehi.
35 na ang pangidaron ni Jehoshafat sa dihang nagsugod siya sa paghari, ug naghari siya sa Jerusalem sulod sa 25 ka tuig. Azuba ang ngalan sa iyang inahan, ang anak nga babaye ni Shilhi.
43 Hele ae hoi oia ma na aoao a pau o Asa kona makuakane, aole oia i kapae ae mai laila ae, e hana ana i ka mea pono ma na maka o Iehova; aka, aole i hoopauia'e na wahi kiekie; kaumaha ae la na kanaka, a kuni ae la i ka mea ala ma na wahi kiekie.
Naglakaw siya sa mga dalan ni Asa, nga iyang amahan, wala siya motipas gikan niini, gibuhat niya ang husto sa mga mata ni Yahweh. Apan wala gikuha ang taas nga mga dapit. Nagpabilin ang katawhan sa paghalad ug mga sakripisyo ug sinunog nga insenso ngadto sa taas nga mga dapit.
44 Hookuikahi like ae la o Iehosapata me ke alii o Iseraela.
Nakigdait si Jehoshafat ngadto sa hari sa Israel.
45 A o na hana e ae a Iehosapata, a me kona ikaika ana i hoike ai, a me kona kaua ana, aole anei ia i kakauia ma ka buke oihana a na alii o Iuda.
Sa lain pang mga butang mahitungod kang Jehoshafat, ug sa gahom nga iyang gipakita ug kung giunsa niya pagpakiggubat, wala ba kini mahisulat sa Libro sa mga Panghitabo sa mga Hari sa Juda?
46 A o ke koena o na moeaikane e koe ana i na la o Asa kona makuakane, oia kana i lawe ai mai ka aina aku.
Gipapahawa ni Jehoshafat gikan sa yuta ang tanan nga nahibilin nga mga nagabaligya sa ilang dungog sa mga adlaw ni Asa nga iyang amahan.
47 Ilaila aole alii ma Edoma; he kiaaina ke alii.
Walay hari sa Edom, apan usa ka gobernador ang nagdumala didto.
48 Hana iho la hoi o Iehosapata i na moku ma Taresisa e holo i Opira e kii i gula, aole nae i holo lakou, no ka mea, ua nahaha ua mau moku la, ma Ezionagebera.
Naghimo si Jehoshafat ug mga sakayan nga pangdagat, moadto sila paingon sa Ofir alang sa bulawan, apan wala sila makaadto tungod kay nangadugmok ang mga sakayan sa Ezion Geber.
49 Alaila olelo mai la o Ahazia ke keiki a Ahaba, ia Iehosapata, E hele pu paha ka'u mau kauwa, me kau mau kauwa, ma ia mau moku; aole hoi o Iehosapata i ae aku.
Unya miingon si Ahazia nga anak nga lalaki ni Ahab ngadto kang Jehoshafat, ''Tugoti ang akong mga sulugoon nga mouban sa imong mga sulugoon sulod sa mga barko.'' Apan wala mitugot niini si Jehoshafat.
50 Hiamoe iho la o Iehosapata me kona mau makua, a ua kanuia iho la me kona mau makua, ma ke kulanakauhale o Davida kona kupuna: a alii ae la o Iehorama kana keiki i kona hakahaka.
Mipahulay si Jehoshafat uban ang iyang mga katigulangan ug gilubong uban kanila sa siyudad ni David, nga iyang katigulangan, nahimong hari si Jehoram nga iyang anak nga lalaki puli kaniya.
51 Hoomaka ae la o Ahazia ke keiki a Ahaba i kona alii ana maluna o ka Iseraela ma Samaria, i ka umikumamahiku o ka makahiki o Iehosapata ke alii o Iuda, elua makahiki i alii ai oia maluna o ka Iseraela.
Nagsugod paghari si Ahazia nga anak nga lalaki ni Ahab sa Israel diha sa Samaria sa ika-17 ka tuig ni Jehoshafat nga hari sa Juda, ug naghari siya sa Israel sulod sa duha ka tuig.
52 Hana hewa ae la hoi oia imua o Iehova, a hele ae la hoi ma ka aoao o kona makuakane, a ma ka aoao o kona makuwahine, a ma ka aoao hoi o Ieroboama ke keiki a Nebata ka mea i hoolilo i ka Iseraela e lawehala.
Nagbuhat siya ug daotan sa panan-aw ni Yahweh ug naglakaw sa dalan sa iyang amahan, sa dalan sa iyang inahan, ug sa dalan ni Jeroboam nga anak nga lalaki ni Nebat, tungod niini gigiyahan niya ang Israel sa pagpakasala.
53 No ka mea, ua malama oia ia Baala, a hoomana aku la ia ia, a ua hoonaukiuki aku ia Iehova i ke Akua o Iseraela, e like me ka mea a pau a kona makuakane i hana aku ai.
Nag-alagad siya kang Baal ug nagsimba kaniya ug gihagit niya si Yahweh, ang Dios sa Israel, sama sa gibuhat sa iyang amahan.
