Karin Magana 24

1 Kada ka yi ƙyashin mugaye, kada ka yi sha’awar ƙungiyarsu;

به اشخاص شریر حسادت نورز و آرزو نکن که با آنها دوست شوی،

2 gama leɓunansu suna maganar tā-da-na-zaune-tsaye ne.

زیرا تمام فکر و ذکر آنها این است که به مردم ظلم کنند.

3 Ta wurin hikima ce ake gina gida, kuma ta wurin fahimi ake kafa ta;

خانه با حکمت بنا می‌شود و با فهم استوار می‌گردد،

4 ta wurin sani ɗakunanta sukan cika da kyawawan kayayyaki masu daraja.

اتاقهایش با دانایی از اسباب نفیس و گرانبها پر می‌شود.

5 Mutum mai hikima yana da iko sosai, kuma mutum mai sani yakan ƙaru da ƙarfi;

آدم دانا و فهمیده از قدرت زیاد برخوردار است و دائم به قدرت خویش می‌افزاید.

6 don yin yaƙi kana bukatar bishewa, kuma don ka yi nasara kana bukatar mashawarta masu yawa.

پیروزی در جنگ بستگی به تدابیر خوب و مشورت زیاد دارد.

7 Hikima ta yi wa wawa nisa ƙwarai a cikin taro a ƙofar gari ba shi da ta cewa.

نادان نمی‌تواند به حکمت دست یابد؛ وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.

8 Duk mai ƙulla mugunta za a ɗauka shi mai kuta hargitsi ne.

کسی که دائم نقشه‌های پلید در سر بپروراند، عاقبت رسوا خواهد شد.

9 Makircin wawa zunubi ne, mutane kuma sukan yi ƙyamar mai ba’a.

نقشه‌های آدم جاهل گناه‌آلود است و کسی که دیگران را مسخره می‌کند مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد.

10 In ba ka da ƙarfi a lokacin wahala, ka tabbatar kai marar ƙarfi ne sosai!

اگر نتوانی سختیهای زندگی را تحمل کنی، آدم ضعیفی هستی.

11 Ka kuɓutar da waɗanda ake ja zuwa inda za a kashe su; ka riƙe waɗanda suke tangaɗi zuwa wajen yanka.

از نجات دادن کسی که به ناحق به مرگ محکوم شده است کوتاهی نکن.

12 In kuka ce, “Ai, ba mu san wani abu a kai wannan ba,” shi da yake awon ba shi da zuciyar ganewa ne? Shi da yake tsare ranka bai sani ba ne? Ba zai sāka wa kowane mutum bisa ga abin da ya aikata ba?

نگو که از جریان بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو در دست اوست و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه چیز باخبر بوده‌ای. او هر کسی را مطابق اعمالش جزا خواهد داد.

13 Ka sha zuma, ɗana, ka sha zuma gama tana da kyau; zuma daga kaki yana da zaƙi a harshenka.

پسرم، همان‌طور که خوردن عسل کام تو را شیرین می‌کند، همچنان کسب حکمت برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی که حکمت بیاموزد آیندهٔ خوبی در انتظارش خواهد بود و امیدهایش بر باد نخواهد رفت.

14 Ka kuma san cewa hikima tana da zaƙi ga rai; in ka same ta, akwai sa zuciya ta nan gaba dominka, kuma sa zuciyarka ba za tă zama a banza ba.

15 Kada ka kwanta kana fako kamar ɗan iska don ƙwace gidan adali, kada ka ƙwace masa wurin zama;

ای شریر، در کمین خانۀ شخص عادل نباش و منزلی را که او در آن زندگی می‌کند، تاراج نکن،

16 gama ko da adali ya fāɗi sau bakwai, yakan tashi kuma, amma bala’i kan kwantar da mugaye.

زیرا عادل حتی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برخواهد خاست، اما شریران گرفتار بلا شده، سرنگون خواهند شد.

17 Kada ka yi dariya sa’ad da abokin gāba ya fāɗi; sa’ad da ya yi tuntuɓe, kada ka yi farin ciki,

وقتی دشمنت دچار مصیبتی می‌شود شادی نکن و هنگامی که می‌افتد دلشاد نشو،

18 in ba haka ba in Ubangiji ya gani ba zai amince ba ya kuma juye fushinsa daga gare shi.

زیرا ممکن است خداوند این کار تو را نپسندد و از مجازات او دست بردارد!

19 Kada ka ji tsoro saboda masu mugunta ko ka yi ƙyashin mugaye,

به سبب بدکاران خودت را ناراحت نکن و به آنها حسادت نورز،

20 gama mugu ba shi da zuciya ta nan gaba, kuma fitilar mugaye za tă mutu.

زیرا شخص بدکار آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش خواهد شد.

21 Ka ji tsoron Ubangiji da kuma sarki, ɗana, kuma kada ka haɗa kai da masu tayarwa,

پسرم، از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی که بر ضد ایشان شورش می‌کنند همدست نشو،

22 gama za a tura waɗannan biyu zuwa hallaka nan da nan, kuma wa ya sani irin bala’in da za su iya kawowa?

کیست که بداند خداوند یا پادشاه چه بلایی بر سر چنین کسان خواهد آورد؟

23 Waɗannan ma maganganun masu hikima ne, Nunan sonkai a shari’a ba shi da kyau.

قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند.

24 Duk wanda ya ce wa mai laifi, “Ba ka da laifi”, mutane za su la’ance shi al’umma kuma za tă ce ba a san shi ba.

هر که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناهی»، مورد لعنت و نفرت همهٔ مردم واقع خواهد شد،

25 Amma zai zama da lafiya ga duk waɗanda suka hukunta masu laifi, kuma babban albarka zai zo a kansu.

ولی آنکه گناهکار را محکوم کند سعادت و برکت نصیبش خواهد گردید.

26 Amsa da take ta gaskiya tana kamar sumba a leɓuna.

جواب صادقانه مانند بوسهٔ دوست دلچسب است.

27 Ka gama aikinka ka kuma shirya gonakinka; bayan haka, ka gina gidanka.

اول کسب و کاری داشته باش بعد خانه و خانواده تشکیل بده.

28 Kada ka ba da shaida a kan maƙwabcinka ba tare da isashen dalili ba, ko ka yi amfani da leɓunanka ka yi ruɗu.

علیه همسایهٔ خود شهادت دروغ نده و سخنان نادرست درباره‌اش بر زبان نیاور.

29 Kada ka ce, “Zan yi masa kamar yadda ya yi mini; zan rama abin da wannan mutum ya yi mini.”

نگو: «هر چه بر سرم آورده تلافی خواهم کرد.»

30 Na wuce cikin gonar rago, na wuce cikin gonar inabin mutumin da ba shi da azanci;

از کنار مزرعهٔ شخص تنبل و کم‌عقل گذشتم؛

31 ƙayayyuwa sun yi girma ko’ina, ciyayi sun rufe ƙasar, katangar duwatsu duk ta rushe.

همه جا خار روییده بود، علفهای هرز زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فرو ریخته بود.

32 Na yi tunani a zuciyata na kuwa koyi darasi daga abin da na gani.

با دیدن این منظره به فکر فرو رفتم و این درس را آموختم:

33 Ɗan barci, ɗan gyangyaɗi, ɗan naɗin hannuwa don a huta,

کمی خواب بیشتر، کمی چُرت بیشتر، کمی دست رو دست گذاشتن و استراحت بیشتر،

34 sai talauci ya shigo maka kamar’yan fashi rashi kuma ya zo maka kamar mai hari.

و فقر و تنگدستی همچون راهزنی مسلح به سراغ تو خواهد آمد.