< Karin Magana 23 >
1 Sa’ad da ka zauna domin cin abinci da mai mulki, ka lura sosai da abin da yake gabanka,
When you sit down for a meal with a ruler, look carefully at what is placed before you,
2 ka kuma sa wuƙa a maƙogwaronka in kai mai ci da yawa ne.
and cut down if you have a big appetite.
3 Kada ka yi marmarin abincinsa mai daɗi gama wannan abinci ruɗu ne.
Don't be greedy for his fancy food, for it's offered with deceptive motives.
4 Kada ka gajiyar da kanka don ka yi arziki; ka kasance da hikimar dainawa.
Don't wear yourself out trying to get rich—be wise enough not to bother!
5 Da ƙyiftawar ido a kan wadata ta ɓace, gama tabbatacce sukan yi fikafikai sukan tashi sama kamar gaggafa.
It disappears in the blink of an eye, suddenly growing wings and flying off into the sky like an eagle.
6 Kada ka ci abincin mai rowa, kada ka yi marmarin abincinsa mai daɗi;
Don't accept meal invitations from miserly people; don't be greedy for their fancy food,
7 gama shi wani irin mutum ne wanda kullum yana tunani game da tsadar abincin. Zai ce maka, “Ci ka sha,” amma zuciyarsa ba ta tare da kai.
for what they're thinking inside is what they really are. They say, “Come on, eat and drink!”—but in their minds they don't really care about you.
8 Za ka yi amai ɗan abin da ka ci dukan daɗin bakinka kuwa zai tafi a banza.
You'll vomit up the little pieces you've eaten, and your kind words of appreciation will be wasted.
9 Kada ka yi magana da wawa, gama zai yi wa maganar hikimarka ba’a.
Don't talk to stupid people because they'll ridicule your wise words.
10 Kada ka kawar da shaidar iyaka ta dā ko ka ɗiba gonar marayu,
Don't move ancient boundary markers, and don't encroach on fields belonging to orphans,
11 gama mai Kāriyarsu yana da ƙarfi; zai kuwa yi magana dominsu.
for their Protector is powerful and he will plead their case against you.
12 Ka mai da hankali ga umarni ka kuma kasa kunne ga kalmomin sani.
Focus your mind on instruction; listen intently to words of knowledge.
13 Kada ka bar yaro ba horo; in ka yi masa horo da sanda, ba zai mutu ba.
Don't keep from disciplining your children—a beating won't kill them.
14 Ka hukunta shi da sanda ka ceci ransa daga mutuwa. (Sheol )
If you use physical correction you can save them from death. (Sheol )
15 Ɗana, in zuciyarka mai hikima ce, to, zuciyata za tă yi murna;
My son, if you think wisely then I'll be happy;
16 cikin cikina zai yi farin ciki in leɓunanka suna maganar abin da yake daidai.
I'll be delighted when you say what's right.
17 Kada ka bar zuciyarka tă yi ƙyashin masu zunubi, amma kullum tsoron Ubangiji za ka yi kishi.
Don't think enviously of sinners, but always remember to honor the Lord,
18 Tabbatacce akwai sa zuciya ta nan gaba dominka, kuma sa zuciyarka ba za tă zama a banza ba.
for there's definitely a future for you, and your hope will not be crushed.
19 Ka saurara, ɗana, ka zama mai hikima, ka kafa zuciyarka a hanyar da take daidai.
Pay attention, my son, and be wise; make sure your mind concentrates on following the right way.
20 Kada ka haɗa kai da waɗanda suke shan ruwan inabi da yawa ko masu haɗama kansu da abinci,
Don't join in with people who drink too much wine or who stuff themselves with meat.
21 gama bugaggu da ruwan inabi da masu yawan ci sukan zama matalauta, gama jiri yakan yi musu sutura da tsummoki.
For people who get drunk and overeat lose all they've got, and they spend so much time dozing that all they have left to wear is rags.
22 Ka kasa kunne ga mahaifinka, wanda ya ba ka rai, kada kuwa ka rena mahaifiyarka sa’ad da ta tsufa.
Pay attention to your father, and don't disregard your mother when she's old.
23 Ka saye gaskiya kada kuwa ka sayar da ita; ka nemi hikima, horo da fahimi.
Invest in truth—and don't sell it! Invest in wisdom, instruction, and understanding.
24 Mahaifin adali yana da farin ciki sosai; duk wanda yake da ɗa mai hikima yakan ji daɗinsa.
Children who do right make their fathers very happy; a wise son brings joy to his father.
25 Bari mahaifinka da mahaifiyarka su yi murna; bari wadda ta haife ka tă yi farin ciki!
Make your father and mother happy; bring joy to her who gave birth to you.
26 Ɗana, ka ba ni zuciyarka bari kuma idanunka su kiyaye hanyoyina,
My son, give me your undivided attention, and cheerfully follow my example.
27 gama karuwa rami ne mai zurfi mace marar aminci matsattsiyar rijiya ce.
A prostitute is like being trapped in a pit; an immoral woman is like getting stuck a narrow well,
28 Kamar’yan fashi, takan kwanta tana jira tana kuma ninka rashin aminci a cikin maza.
Like a robber, she lies in wait ready to ambush men and make more of them unfaithful to their wives.
29 Wa yake wayyo? Wa yake baƙin ciki? Wa yake neman fada? Wa yake gunaguni? Wa yake da raunuka ba dalili? Wa yake da jan idanu?
Who's in trouble? Who's in pain? Who's arguing? Who's complaining? Who's injured for no reason? Who's got bloodshot eyes?
30 Waɗanda suke daɗe suna shan ruwan inabi, waɗanda suke neman ƙoƙon damammen ruwan inabi.
—those who spend a long time drinking wine, those who are always trying some new cocktail.
31 Kada ka ƙyifce ido a ruwan inabi sa’ad da ya yi ja, sa’ad da yana da kyan gani a cikin ƙwarya, sa’ad da yana gangarawa sumul a maƙogwaro!
Don't let the look of wine tempt you—how red it is, how it sparkles in the cup, how smooth it feels as it goes down.
32 A ƙarshe yana sara kamar maciji da kuma dafi kamar gamsheƙa.
In the end it bites like a serpent, it stings like a snake.
33 Idanunka za su riƙa gane-gane, zuciyarka kuma za su riƙa tunani abubuwa masu rikitarwa.
You'll hallucinate, seeing strange things, and your confused mind will make you say all kinds of craziness.
34 Za ka zama kamar wanda yake barci a tsakiyar tekuna, kwance a sama itacen jirgin ruwa.
You'll stumble around like you're on the rolling ocean, you'll be tossed about like someone lying down at the top of a ship's mast, saying,
35 Za ka ce “Sun buge ni, amma ban ji ciwo ba! Sun daddoke ni, amma ba na jin zafinsa! Yaushe zan farka don in ƙara shan wani?”
“People punched me, but it didn't hurt me; they beat me, but I didn't feel a thing. I've got to get up because I need another drink.”