Mattiyu 5
1 Ganin taron mutane, sai ya hau kan gefen dutse ya zauna. Almajiransa kuwa suka zo wurinsa,
Muxu top-top adǝmlǝrni kɵrüp u bir taƣⱪa qiⱪti; u u yǝrdǝ olturƣinida, muhlisliri uning yeniƣa kǝldi.
2 sai ya fara koya musu. Yana cewa,
U aƣzini eqip ularƣa tǝlim berixkǝ baxlidi: —
3 “Masu albarka ne waɗanda suke matalauta a ruhu, gama mulkin sama nasu ne.
Mubarǝk, roⱨta namrat bolƣanlar! Qünki ǝrx padixaⱨliⱪi ularƣa tǝwǝdur.
4 Masu albarka ne waɗanda suke makoki, gama za a yi musu ta’aziyya.
Mubarǝk, piƣan qǝkkǝnlǝr! Qünki ular tǝsǝlli tapidu.
5 Masu albarka ne waɗanda suke masu tawali’u, gama za su gāji duniya.
Mubarǝk, yawax-mɵminlǝr! Qünki ular yǝr yüzigǝ mirashordur.
6 Masu albarka ne waɗanda suke jin yunwa da ƙishirwa don gani an yi adalci, gama za a ƙosar da su.
Mubarǝk, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪⱪa aq wǝ tǝxnalar! Qünki ular toluⱪ toyunidu.
7 Masu albarka ne waɗanda suke masu jinƙai, gama za a nuna musu jinƙai.
Mubarǝk, rǝⱨimdillar! Qünki ular rǝⱨim kɵridu.
8 Masu albarka ne waɗanda suke masu tsabtar zuciya, gama za su ga Allah.
Mubarǝk, ⱪǝlbi pak bolƣanlar! Qünki ular Hudani kɵridu.
9 Masu albarka ne waɗanda suke masu ƙulla zumunci, gama za a kira su’ya’yan Allah.
Mubarǝk, tinqliⱪ tǝrǝpdarliri! Qünki ular Hudaning pǝrzǝntliri dǝp atilidu.
10 Masu albarka ne waɗanda ake tsananta musu don gani an yi adalci, gama mulkin sama nasu ne.
Mubarǝk, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ yolida ziyankǝxlikkǝ uqriƣanlar! Qünki ǝrx padixaⱨliⱪi ularƣa tǝwǝdur.
11 “Masu albarka ne ku, sa’ad da mutane suke zaginku, suna tsananta muku, suna kuma faɗin kowace irin muguwar magana a kanku saboda ni.
Mubarǝk, mǝn üqün baxⱪilarning ⱨaⱪarǝt, ziyankǝxlik wǝ ⱨǝrtürlük tɵⱨmitigǝ uqrisanglar;
12 Ku yi murna ku kuma yi farin ciki, domin ladarku mai yawa ne a sama, gama haka suka tsananta wa annabawan da suka riga ku.
xad-huram bolup yayranglar! Qünki ǝrxlǝrdǝ katta in’am silǝr üqün saⱪlanmaⱪta; qünki silǝrdin ilgiriki pǝyƣǝmbǝrlǝrgimu ular muxundaⱪ ziyankǝxliklǝrni ⱪilƣan.
13 “Ku ne gishirin duniya, amma in gishiri ya rabu da daɗin ɗanɗanonsa, yaya za a sāke mai da daɗin ɗanɗanonsa? Ba shi da sauran amfani, sai dai a zubar da shi mutane kuma su tattaka.
Silǝr yǝr yüzidiki tuzdursilǝr. Ⱨalbuki, ǝgǝr tuz ɵz tǝmini yoⱪatsa, uningƣa ⱪaytidin tuz tǝmini ⱪandaⱪmu kirgüzgili bolidu? U qaƣda, u ⱨeqnemigǝ yarimas bolup, taxlinip kixilǝrning ayiƣi astida dǝssilixtin baxⱪa ⱨeq ixⱪa yarimaydu.
14 “Ku ne hasken duniya. Birnin da yake a bisan tudu ba ya ɓoyuwa.
Silǝr dunyaning nuridursilǝr. Taƣ üstigǝ selinƣan xǝⱨǝr yoxurunalmaydu.
15 Mutane ba sa ƙuna fitila su rufe ta da murfi. A maimako, sukan ajiye ta a kan wurin ajiye fitila, takan kuma ba da haske ga kowa a cikin gida.
Ⱨeqkim qiraƣni yeⱪip ⱪoyup, üstigǝ sewǝtni kɵmtürüp ⱪoymas, bǝlki qiraƣdanning üstigǝ ⱪoyidu; buning bilǝn, u ɵy iqidiki ⱨǝmmǝ adǝmlǝrgǝ yoruⱪluⱪ beridu.
16 Haka ma, bari haskenku yă haskaka a gaban mutane, domin su ga ayyukanku masu kyau, su kuwa yabi Ubanku da yake cikin sama.
Xu tǝriⱪidǝ, silǝr nurunglarni insanlar aldida xundaⱪ qaⱪnitinglarki, ular yahxi ǝmǝlliringlarni kɵrüp, ǝrxtiki atanglarni uluƣlisun.
17 “Kada ku yi tsammani na zo ne domin in kawar da Doka ko kuma Annabawa; ban zo domin in kawar da su ba ne, sai dai domin in ciccika su.
Meni Tǝwrat ⱪanunini yaki pǝyƣǝmbǝrlǝrning yazƣanlirini bikar ⱪilƣili kǝldi, dǝp oylap ⱪalmanglar. Mǝn ularni bikar ⱪilƣili ǝmǝs, bǝlki ǝmǝlgǝ axurƣili kǝldim.
18 Gaskiya nake gaya muku, kafin sama da ƙasa sun shuɗe, babu ko ɗan wasali, babu wani ɗigo ta kowace hanya da zai ɓace daga Dokar, sai an cika kome.
Qünki mǝn silǝrgǝ xuni bǝrⱨǝⱪ eytip ⱪoyayki, asman-zemin yoⱪimiƣuqǝ, uningda pütülgǝnlǝr ǝmǝlgǝ axurulmiƣuqǝ Tǝwrattiki «yod» bir ⱨǝrp, ⱨǝtta birǝr qekitmu bikar ⱪilinmaydu.
19 Duk wanda ya karya ɗaya daga cikin mafi ƙanƙanta na umarnan nan, ya kuma koya wa waɗansu su yi haka, za a ce da shi mafi ƙanƙanta a mulkin sama. Amma duk wanda ya aikata, ya kuma koyar da waɗannan umarnai, za a kira shi mai girma a cikin mulkin sama.
Xu sǝwǝbtin, Tǝwrat ⱪanunining ǝⱪidilirigǝ, ⱨǝtta uning ǝng kiqikliridin birini bikar ⱪilip, wǝ baxⱪilarƣa xundaⱪ ⱪilixni ɵgitidiƣan ⱨǝrkim ǝrx padixaⱨliⱪida ǝng kiqik ⱨesablinidu. Əmma ǝksiqǝ, Tǝwrat ⱪanuni ǝⱪidilirigǝ ǝmǝl ⱪilƣanlar wǝ baxⱪilarƣa xundaⱪ ⱪilixni ɵgǝtküqilǝr bolsa ǝrx padixaⱨliⱪida uluƣ ⱨesablinidu.
20 Gama ina faɗa muku cewa in dai adalcinku bai fi na Farisiyawa da na malaman dokoki ba, faufau, ba za ku shiga mulkin sama ba.
Qünki mǝn silǝrgǝ xuni eytip ⱪoyayki, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪinglar Tǝwrat ustazliri wǝ Pǝrisiylǝrningkidin axmisa, ǝrx padixaⱨliⱪiƣa ⱨeqⱪaqan kirǝlmǝysilǝr.
21 “Kun dai ji an faɗa wa mutanen dā cewa, ‘Kada ka yi kisankai; kuma duk wanda ya yi kisankai za a hukunta shi.’
Burunⱪilarƣa «Ⱪatilliⱪ ⱪilma, ⱪatilliⱪ ⱪilƣan ⱨǝrⱪandaⱪ adǝm soraⱪⱪa tartilidu» dǝp buyrulƣanliⱪini angliƣansilǝr.
22 Amma ina gaya muku, duk wanda ya yi fushi da ɗan’uwansa, za a hukunta shi. Kuma duk wanda ya ce wa ɗan’uwansa ‘Raka,’za a kai shi gaban Majalisa. Amma duk wanda ya ce, ‘Kai wawa!’ Zai kasance a hatsarin shiga jahannama ta wuta. (Geenna g1067)
Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, ɵz ⱪerindixiƣa bikardin-bikar aqqiⱪlanƣanlarning ⱨǝrbirimu soraⱪⱪa tartilidu. Ɵz ⱪerindixini «ǝhmǝⱪ» dǝp tilliƣan ⱨǝrkim aliy kengǝxmidǝ soraⱪⱪa tartilidu; ǝmma ⱪerindaxlirini «tǝlwǝ» dǝp ⱨaⱪarǝtligǝn ⱨǝrkim dozahning otiƣa layiⱪ bolidu. (Geenna g1067)
23 “Saboda haka, in kana cikin ba da baikonka a kan bagade, a can kuwa ka tuna cewa ɗan’uwanka yana riƙe da kai a zuci,
Xuning üqün, sǝn ⱪurbangaⱨ aldiƣa kelip [Hudaƣa] ⱨǝdiyǝ atimaⱪqi bolƣiningda, ⱪerindixingning seningdin aƣrinƣan yeri barliⱪi yadingƣa kǝlsǝ,
24 sai ka bar baikonka a can gaban bagade. Ka je ka shirya tukuna da ɗan’uwanka; sa’an nan ka zo ka ba da baikonka.
ⱨǝdiyǝngni ⱪurbangaⱨ aldiƣa ⱪoyup turup, awwal ⱪerindixing bilǝn yarixiwal, andin kelip ⱨǝdiyǝngni ata.
25 “Ka yi hanzari ka shirya al’amura da maƙiyinka wanda yake ƙararka a kotu. Ka yi haka, tun kana tare da shi a kan hanya, in ba haka ba, zai miƙa ka ga alƙali, alƙali kuma yă miƙa ka ga ɗan sanda, mai yiwuwa kuwa a jefa ka a kurkuku.
Əgǝr üstüngdin dǝwa ⱪilmaⱪqi bolƣan birsi bolsa, uning bilǝn birgǝ yolda bolƣiningda uning bilǝn tezdin yarixip, dost bolƣin. Bolmisa, u seni soraⱪqiƣa, soraⱪqi bolsa gundipayƣa tapxuridu, sǝn zindanƣa solitiwetilisǝn.
26 Gaskiya nake gaya maka, ba za ka fita ba, sai ka biya kobo na ƙarshe.
Mǝn sanga xuni bǝrⱨǝⱪ eytip ⱪoyayki, [ⱪǝrzingning] ǝng ahirⱪi bir tiyininimu ⱪoymay tɵlimigüqǝ, xu yǝrdin qiⱪalmaysǝn.
27 “Kun dai ji an faɗa, ‘Kada ka yi zina.’
Silǝr «Zina ⱪilmanglar» dǝp buyrulƣanliⱪini angliƣansilǝr.
28 Amma ina gaya muku, duk wanda ya dubi mace, sa’an nan ya yi sha’awarta a zuci, ya riga ya yi zina ke nan da ita a zuciyarsa.
Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, birǝr ayalƣa xǝⱨwaniy niyǝt bilǝn ⱪariƣan kixi kɵnglidǝ u ayal bilǝn alliⱪaqan zina ⱪilƣan bolidu.
29 In idonka na dama yana sa ka yin zunubi, ƙwaƙule shi ka yar. Zai fiye maka ka rasa ɗaya daga cikin gaɓoɓin jikinka, da a jefa jikinka ɗungum a cikin jahannama ta wuta. (Geenna g1067)
Əgǝr ǝmdi ong kɵzüng seni gunaⱨⱪa azdursa, uni oyup taxliwǝt. Qünki pütün bǝdiningning dozahⱪa taxlanƣinidin kɵrǝ, bǝdiningdiki bir ǝzaying yoⱪ ⱪilinƣini kɵp ǝwzǝl. (Geenna g1067)
30 In kuma hannunka na dama yana sa ka yin zunubi, yanke shi ka yar. Zai fiye maka ka rasa ɗaya daga cikin gaɓoɓin jikinka, da a jefa jikinka ɗungum a cikin jahannama ta wuta. (Geenna g1067)
Əgǝr ong ⱪolung seni gunaⱨⱪa azdursa, uni kesip taxliwǝt. Qünki pütün bǝdiningning dozahⱪa taxlanƣinidin kɵrǝ, bǝdiningdiki bir ǝzaying yoⱪ ⱪilinƣini kɵp ǝwzǝl. (Geenna g1067)
31 “An kuma faɗa, ‘Duk wanda ya saki matarsa, dole yă ba ta takardar saki.’
Yǝnǝ: — «Kimdikim ayalini talaⱪ ⱪilsa, uningƣa talaⱪ hetini bǝrsun» dǝpmu buyrulƣan.
32 Amma ina gaya muku, duk wanda ya saki matarsa in ba a kan laifin zina ba, ya sa ta zama mazinaciya ke nan, kuma duk wanda ya auri macen da mijinta ya sake, shi ma yana zina ne.
Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, kimdikim ɵz ayalining buzuⱪluⱪ ⱪilmixidin baxⱪa [ⱨǝrⱪandaⱪ ixni baⱨanǝ ⱪilip] uni talaⱪ ⱪilsa, ǝmdi uni zinaƣa tutup bǝrgǝn bolidu; talaⱪ ⱪilinƣan ayalni ǝmrigǝ alƣan kiximu zina ⱪilƣan bolidu.
33 “Har wa yau dai kun ji an faɗa wa mutane a dā, ‘Kada ka karya alkawarinka, sai dai ka cika alkawaran da ka yi wa Ubangiji.’
Silǝr yǝnǝ burunⱪilarƣa «Ⱪǝsimingdin yanma, Pǝrwǝrdigarƣa ⱪilƣan ⱪǝsiminggǝ ǝmǝl ⱪil» dǝp buyrulƣanliⱪini angliƣansilǝr.
34 Amma ina gaya muku, Kada ku yi rantsuwa sam, ko da sama, domin kursiyin Allah ne;
Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, ⱪǝt’iy ⱪǝsǝm ⱪilmanglar; ǝrxni tilƣa elip ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki ǝrx Hudaning tǝhtidur;
35 ko da ƙasa, domin matashin ƙafafunsa ne; ko kuma da Urushalima, domin birnin Babban Sarki ne.
yaki yǝrni tilƣa elip ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki yǝr yüzi Hudaning tǝhtipǝridur. Yerusalemni tilƣa elipmu ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki u yǝr uluƣ padixaⱨning xǝⱨiridur.
36 Kada kuma ka rantse da kanka, domin ba za ka iya mai da ko gashi ɗaya yă zama fari ko baƙi ba.
Ⱨǝtta ɵz bexinglarni tilƣa elipmu ⱪǝsǝm ⱪilmanglar, qünki silǝrning qeqinglarning bir telinimu aⱪ yaki ⱪara rǝnggǝ ɵzgǝrtix ⱪolunglardin kǝlmǝydu.
37 Abin da ya kamata ku ce kawai, shi ne, I, ko A’a. Abin da ya wuce haka kuwa daga wurin Mugun nan yake.
Pǝⱪǝt degininglar «Bolidu», «bolidu», yaki «Yaⱪ, yaⱪ, bolmaydu» bolsun. Buningdin ziyadisi rǝzil bolƣuqidin kelidu.
38 “Kun dai ji an faɗa, ‘Ido domin ido, haƙori kuma domin haƙori.’
Silǝr «Kɵzgǝ kɵz, qixⱪa qix» dǝp buyrulƣinini angliƣansilǝr.
39 Amma ina gaya muku, Kada ku yi tsayayya da mugun mutum. In wani ya mare ka a kumatun dama, juya masa ɗayan ma.
Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, ǝski bilǝn tǝng bolmanglar. Kimdǝkim ong mǝngzinggǝ ursa, sol mǝngzingnimu tutup bǝr;
40 In kuma wani yana so yă yi ƙararka yă ƙwace rigarka, to, ba shi mayafinka ma.
wǝ birsi üstüngdin dǝwa ⱪilip, kɵnglikingni almaⱪqi bolsa, qapiningnimu bǝr.
41 In wani ya tilasta ka yin tafiya mil ɗaya, to, tafi tare da shi mil biyu.
Birsi sanga [yük-taⱪini yüdküzüp] ming ⱪǝdǝm yol yürüxkǝ zorlisa, uning bilǝn ikki ming ⱪǝdǝm mang.
42 Ka ba wa duk wanda ya roƙe ka abu, kada kuma ka hana wa wanda yake neman bashi daga gare ka.
Birsi sǝndin tilisǝ, uningƣa bǝr. Birsi sǝndin ɵtnǝ-yerim ⱪilmaⱪqi bolsa, uningƣa boynungni tolƣima.
43 “Kun dai ji an faɗa, ‘Ka ƙaunaci maƙwabcinka, ka kuma ƙi abokin gābanka.’
Silǝr «Ⱪoxnangni sɵygin, düxmininggǝ nǝprǝtlǝn» dǝp eytilƣanni angliƣan.
44 Amma ina gaya muku, ku ƙaunaci abokan gābankukuma ku yi wa waɗanda suke tsananta muku addu’a,
Biraⱪ mǝn ɵzüm xuni silǝrgǝ eytip ⱪoyayki, silǝrgǝ düxmǝnlik bolƣanlarƣa meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsitinglar, silǝrdin nǝprǝtlǝngǝnlǝrgǝ yahxiliⱪ ⱪilinglar, silǝrgǝ ziyankǝxlik ⱪilƣanlarƣa dua ⱪilinglar.
45 don ku zama’ya’yan Ubanku na sama. Shi yakan sa ranarsa ta haskaka a kan mugaye da masu kirki; yakan kuma sako ruwan sama a bisa masu adalci da marasa adalci.
Xundaⱪ ⱪilƣanda, ǝrxtiki Atanglarning pǝrzǝntliridin bolisilǝr. Qünki U ⱪuyaxining nurini yahxilarƣimu wǝ yamanlarƣimu qüxüridu, yamƣurnimu ⱨǝⱪⱪaniylarƣimu, ⱨǝⱪⱪaniyǝtsizlǝrgimu yaƣduridu.
46 In masoyarku kawai kuke ƙauna, wace lada ce gare ku? Ko masu karɓar haraji ma ba haka suke yi ba?
Əgǝr silǝr ɵzünglarƣa muⱨǝbbǝt kɵrsǝtkǝnlǝrgila meⱨir-muⱨǝbbǝt kɵrsǝtsǝnglar, buning ⱪandaⱪmu in’amƣa erixküqiliki bolsun? Ⱨǝtta bajgirlarmu xundaⱪ ⱪiliwatmamdu?
47 In kuwa kuna gai da’yan’uwanku ne kaɗai, me kuke yi fiye da waɗansu? Marasa bin Allah ma ba haka suke yi ba?
Əgǝr silǝr pǝⱪǝt ⱪerindaxliringlar bilǝnla salam-sǝⱨǝt ⱪilixsanglar, buning nemǝ pǝziliti bar? Ⱨǝtta yat ǝlliklǝrmu xundaⱪ ⱪilidiƣu!
48 Saboda haka sai ku zama cikakku, yadda Ubanku na sama yake cikakke.
Xunga, ǝrxtiki Atanglar mukǝmmǝl bolƣinidǝk, silǝrmu mukǝmmǝl bolunglar.
