Ayyukan Manzanni 19
1 Lokacin da Afollos yake a Korint, Bulus ya bi hanyar da ta ratsa ta Asiya ya zo Afisa. A can ya sadu da waɗansu almajirai,
Apolos feꞌe sia Korintus ma, Paulus feꞌe lao ndule kota-kota sia leteꞌ, de ana losa kota Efesus. Sia naa, nandaa no atahori hira mana ramahere Lamatuaꞌ Yesus ena.
2 sai ya tambaye, su ya ce, “Kun karɓi Ruhu Mai Tsarki sa’ad da kuka gaskata?” Suka amsa suka ce, “A’a, ba mu ma san akwai Ruhu Mai Tsarki ba.”
Ana natane se nae, “Toronoo nggare! Faiꞌ naa, leleꞌ hei mimihere Lamatuaꞌ Yesus, hei simbo Lamatualain Dula-dale Meumare Na, do hokoꞌ?” Ara rataa rae, “Hokoꞌ. Hai nda feꞌe rena oi, Lamatualain naꞌena Dula-daleꞌ onaꞌ naa sa.”
3 Saboda haka Bulus ya yi tambaya ya ce, “To, wace baftisma aka yi muku?” Suka ce, “Baftismar Yohanna.”
Boe ma Paulus natane fai nae, “Dadꞌi ara sarani hei, no saraniꞌ bee?” Rataa rae, “Tungga Yohanis sarani na.”
4 Bulus ya ce, “Ai, baftismar Yohanna, baftisma ce ta tuba. Ya ce wa mutane su gaskata a wani wanda yake zuwa bayansa, wato, Yesu.”
Paulus nae, “Rena dei! Yohanis sarani atahori fo tao bukti ara raloeꞌ tao salaꞌ ena. Te misinedꞌa taꞌo ia! Tungga fai ana nanori atahori Israꞌel ra nae, ara musi ramahere Yesus, Atahori fo Lamatuaꞌ nae haituaꞌ a.”
5 Da ji wannan, sai aka yi musu baftisma a cikin sunan Ubangiji Yesu.
Basa de, ara roꞌe Paulus sarani se, fo ara masoꞌ dadꞌi Lamatuaꞌ Yesus bobꞌonggi Na.
6 Da Bulus ya ɗibiya musu hannuwansa, sai Ruhu Mai Tsarki ya sauka musu, suka kuwa yi magana da harsuna, suka kuma yi annabci.
De Paulus ndae liman neu se ma hule-oꞌe. Boe ma Lamatualain Dula-dale Meumare Na onda neu se. Ara ola-olaꞌ rendiꞌ dedꞌeat mataꞌ-mataꞌ fo sira nda rahineꞌ ra sa. Lamatualain o pake se fo rafadꞌe saa mana nae dadꞌiꞌ.
7 Mutane kuwa su wajen mutum goma sha biyu ne.
Basa se atahori sanahulu rua.
8 Bulus ya shiga majami’a ya yi magana gabagadi a can na watanni uku, yana muhawwara yana kuma rinjayarsu game da mulkin Allah.
Leleꞌ Paulus leo sia Efesus, ana hii masoꞌ atahori Yahudi ra ume hule-oꞌe na fo nanori lutuꞌ-leloꞌ Lamatualain parenda Na. Ana olaꞌ nda bambi-bambiꞌ sa. Ana tao taꞌo naa losa fula telu.
9 Amma waɗansunsu suka taurara; suka ƙi su gaskata kuma a gaban jama’a suka yi baƙar magana game da Hanyar. Bulus kuwa ya bar su. Ya tafi tare da almajirai ya dinga tattaunawa da su kullum a babban ɗakin jawabi na Tirannus.
Te hambu atahori nda simbo nenori na sa, de ara labꞌan e. Ara ratatale atahori sia naa, fo afiꞌ tungga Yesus Dala Masodꞌa Na. Naa de, Paulus no atahori mamahereꞌ ra lao hela ume hule-oꞌeꞌ a. De reu raꞌabꞌue mia ume sakolaꞌ esa. Tenu umeꞌ a, atahori sa, naran Tiranus.
10 Wannan ya ci gaba har shekara biyu, sai da ya sa dukan Yahudawa da Hellenawa da suke zaune a lardin Asiya suka ji maganar Ubangiji.
Paulus nanori se losa too rua; de basa atahori sia nusa Asia rena Lamatuaꞌ Yesus Dudꞌui Malole Na. Mana renaꞌ ra, atahori Yahudi ro atahori nda Yahudi ra sa.
11 Allah ya yi ayyukan banmamakin da suka wuce misali ta hannu Bulus,
Leleꞌ naa, Lamatualain fee Paulus koasa fo ana tao manadadꞌi manaseliꞌ mataꞌ-mataꞌ.
12 har ma ana kai hankicif da adikan da suka taɓa jikinsa wa marasa lafiya, suka kuwa warke daga cututtukansu mugayen ruhohi kuma suka rabu da su.
Onaꞌ a, mete ma atahori roꞌe rala Paulus papaꞌa langga na, do bobꞌori na, fo tao neu atahori mamahedꞌiꞌ ra, naa hedꞌi nara hai tuteꞌ a. Losa nitu deꞌulakaꞌ ra o lao hela atahori boe.
13 Waɗansu Yahudawa masu yawo gari-gari suna fitar da mugayen ruhohi suka yi ƙoƙari su yi amfani da sunan Ubangiji Yesu a kan waɗanda suke da aljanu. Suna cewa, “A cikin sunan Yesu wanda Bulus yake wa’azi, na umarce ku, ku fito.”
Sia naa, hambu atahori Yahudi ra malangga agama na esa, no ana tou nara hitu. Nara na, Sakewa. Ana nara reu sudꞌiꞌ a sia bee-bꞌee fo oi nitu ra sia atahori ra. Ara oi sobꞌa nitu ra no Yesus naran rae, “Ho muhine Yesus fo Paulus nafadꞌeꞌ naa, do? Ia naa, au parenda nggo pake Yesus nara Na, lao hela atahori ia leo!” Hambu atahori Yahudi mahineꞌ feaꞌ ruma o sobꞌa tao taꞌo naa boe.
14 ’Ya’ya bakwai maza na Sikeba, wani babban firist na Yahudawa, suna yin haka.
15 Wata rana mugun ruhu ya amsa musu ya ce, “Yesu kam na sani, Bulus kuma na sani, amma ku kuma su wane ne?”
Lao esa fai, Sakewa ana nara parenda taꞌo naa ma, nitu deꞌulakaꞌ sa nataa nae, “Au uhine Yesus. Au o uhine Paulus boe. Te hei ia ra, seka?”
16 Sai mutumin da yake da mugun ruhun ya fāɗa musu ya sha ƙarfinsu duka. Ya yi musu dūkan tsiya har suka fita a guje daga gidan tsirara jini yana zuba.
Boe ma, atahori nitu taoꞌ naa, namanasa seli. Ana tutu se ma tao naꞌahina se. Ana sidꞌa badꞌu nara, losa ara rela ro maꞌahola nara mia ume naa.
17 Da Yahudawa da Hellenawan da suke zama a Afisa suka ji wannan labari sai duk tsoro ya kama su, aka kuwa darjanta sunan Ubangiji Yesu ƙwarai.
Basa ma, dudꞌuit naa nenedꞌui-bꞌenggaꞌ losa basa atahori Yahudi ma nda Yahudi ra sa sia Efesus bubꞌuluꞌ. Basa atahori mana rena dudꞌuit naa, ramatau ma titindindiiꞌ. Ma ara koa-kio Lamatuaꞌ Yesus, huu Ana fee koasa monaeꞌ naa neu Paulus.
18 Da yawa cikin waɗanda suka gaskata yanzu suka zo a fili suka furta mugayen ayyukansu.
Boe ma, atahori mamahere feuꞌ ra risiꞌ sira toronoo mamahere nara, fo soi rala nara, ma rataa sala nara.
19 Waɗansu masu yin sihiri suka kawo naɗaɗɗun littattafansu wuri ɗaya suka kuwa ƙone su a gaban jama’a. Sa’ad da aka lissafta yawan kuɗin naɗaɗɗun littattafan nan, sai jimillar ta kai darik dubu hamsin.
Sira ruma, mana pake koasa maꞌahatuꞌ. Ara radꞌuru basa susura koasa maꞌahatu nara, de lalangge se. Mete ma reken susura naa ra feli na, doi fulaꞌ rifon lima nulu.
20 Ta haka maganar Ubangiji ta bazu ko’ina ta kuma yi ƙarfi.
Atahori ra dui-bꞌengga Lamatuaꞌ Dudꞌui Malole Na hatuꞌ-rerelon sia bee-bꞌee. Atahori mana mamahereꞌ ra, boe ramaheta, huu Lamatuaꞌ Dedꞌea-oꞌola Na, masoꞌ rala nara.
21 Bayan dukan wannan ya faru, sai Bulus ya yanke shawara ya ratsa Makidoniya da Akayya in za shi Urushalima. Ya kuma ce, “Bayan na tafi can, dole in ziyarci Roma ita ma.”
Basa na ma, Paulus naꞌetuꞌ fo bali Yerusalem neu. Te ralan hii nae neu naꞌahulu sia nusa Makedonia ma Akaya, dei fo nisiꞌ Yerusalem. Ana duꞌa nae, “Malole lenaꞌ, au uu seꞌu atahori mamahereꞌ ra sia mamanaꞌ ia ra dei. Te taꞌo bee o, au musi losa Roma.”
22 Sai ya aiki biyu daga cikin masu taimakonsa, Timoti da Erastus, zuwa Makidoniya, yayinda shi kuwa ya ɗan dakata a lardin Asiya.
Ana denu nonoo nara Timotius no Erastus, raꞌahuluꞌ Makedonia reu. Te ana feꞌe leo dooꞌ sia nusa Asia.
23 Kusan wannan lokaci sai aka yi wani babban hargitsi game da wannan Hanyar.
Leleꞌ naa, hambu dedꞌeat monaeꞌ esa sia kota Efesus soꞌal Yesus Dala Masodꞌa Na.
24 Wani maƙerin azurfa, mai suna Demetiriyus wanda yake ƙera siffar ɗakunan tsafin Artemis da azurfa, ba ƙaramin ciniki yake kawo wa mutane masu sana’an nan ba.
Dedꞌeat naa huu-pata na taꞌo ia: Sia naa, hambu mana tao lilo fulaꞌ esa, naran Demetrius. Ana tao ume sosonggo anak ra mia lilo fulaꞌ, fo seo neu atahori Efesus ra, fo ara songgo lamatua na esa, naran Artemis. Tatao na laku, ma tukan nara, hetar. Naa de, ana hambu doiꞌ nae na seli.
25 Sai ya tara su wuri ɗaya, tare da masu irin wannan sana’ar ya ce, “Ku jama’a, kun san muna samun kuɗin shiga sosai daga wannan sana’a.
Lao esa ma, Demetrius naꞌabꞌue nala tukan nara, ma tukan feaꞌ ra, de olaꞌ no se nae, “Ama nggare no toronoo nggare! Hei bubꞌuluꞌ masodꞌa tara maloleꞌ onaꞌ ia, huu hita hambu doiꞌ naen seli mia tatao tara ia.
26 Kuma kuna ji kuna gani yadda Bulus ɗin nan ya shawo kan mutane da yawa ya kuma sa suka bauɗe a nan a Afisa da dukan lardin Asiya. Yana cewa alloli da mutum ya ƙera ba alloli ba ne ko kaɗan.
Te aleꞌ ia, hita tita no mata tara ma rena no ndiki tara ena, huu-tonggon mia Paulus oꞌola nara. Ana dunggu-mbau atahori hetar, rae saa fo hita taoꞌ ia ra, nda naꞌena ngguna saa saꞌ boe. Ana nae, paton fo hita taoꞌ ia, lamatua lelekoꞌ. Nda akaꞌ a atahori sia Efesus rena e sa, te atahori sia basa nusa Asia ra o rena e boe.
27 Akwai hatsari, ba kawai cewa sana’armu za tă rasa sunanta mai daraja ba, amma za a yi banza da ɗakin tsafin Artemis alliyarmu mai girma, alliyar kanta wadda ake bauta a ko’ina a yankin Asiya da kuma duniya, za a raba ta da darajarta.”
De rena malolole! Dei fo hita tao sa fai, mete ma basa atahori ra akaꞌ a tungga Paulus se? Ara nda nau hasa saa fo hita taoꞌ ia ra sa ena! Misinedꞌa, o! Aleꞌ ia, atahori hetar koa-boꞌu neu Artemis, hita lamatua inan fo mata meulauꞌ naa. Ara rema mia ndule nusa Asia, losa raefafoꞌ suu na, fo songgo Artemis sia ume sosonggo huuꞌ a sia hita kota Efesus ia. Dadꞌi afiꞌ losa atahori nda toe e sa ena ma nda nau rema sia ia sa ena!”
28 Da suka ji haka, sai suka yi fushi ƙwarai suka fara ihu suna cewa, “Girma ta tabbata ga Artemis ta Afisawa!”
Ara rena taꞌo naa ma, ramanasa reuꞌ ena. De nggasi rae, “Sodꞌa-moleꞌ neu Artemis! Artemis mata meulauꞌ! Hai atahori Efesus koa-boꞌu Artemis!”
29 Jim kaɗan sai hayaniya ta tashi a dukan birnin. Sai mutane suka cafke Gayus da Aristarkus, abokan tafiyar Bulus daga Makidoniya, suka ruga da zuwa fili da nufi ɗaya.
Ara eki-randu taꞌo naa ma, atahori mia bee-bꞌee reu raꞌabꞌue ro se, losa kotaꞌ naa sofeꞌ no atahori. Te basa se bingun. Atahori ramue tungga-tungga dalaꞌ losa kota a moo loaꞌ na. Ara humu atahori rua de lea ro se risiꞌ naa reu. Ruꞌa se nara nara, Gayus ma Aristarkus. Atahori ra humu se, huu ruꞌa se, Paulus ana mana tungga nara mia Makedonia.
30 Bulus ya so ya bayyana a gaban taron, amma almajirai ba su bar shi ba.
Paulus rena nala ma, ana nau nisiꞌ atahori mana ramueꞌ ra taladꞌa nara. Te atahori mamahereꞌ sia naa ra nda nau fee ne neu sa.
31 Har waɗansu shugabannin lardin ma, abokan Bulus, suka aika masa suna roƙonsa kada yă kuskura ya shiga filin nan.
Hambu atahori monaen hira mia nusa Asia, rahine Paulus. Ara denu atahori reu rafadꞌe Paulus fo afiꞌ nisiꞌ atahori mana ramueꞌ ra.
32 Taron kuwa ya ruɗe. Waɗansu suna ihu suna ce abu kaza, waɗansu kuma wani abu dabam. Yawancin mutane kuma ba su ma san abin da ya sa suke a wurin ba.
Sia moo loaꞌ naa, atahori sangga dedꞌeat naa huu-pata na. Ruma randu lelekoꞌ rae, “Taꞌo ia!” Ruma fai nggasi rae, “Taꞌo naa!” Tao-tao te atahori hetar nda ritaꞌ rae taꞌo bee saꞌ boe. Ara tungga-tunggaꞌ a.
33 Yahudawa suka tura Alekzanda gaba, sai waɗansu a taron suka riƙa yin masa ihu. Sai ya ɗaga hannu don a yi shiru don yă kāre kansa a gaban mutane.
Basa boe ma, atahori Yahudi ruma ramatau. Ara duꞌa rae, afiꞌ losa atahori naa ra tudꞌu rae sira mana ratatale fo dedꞌeat ia dadꞌi. Naa de, ara ndunduuꞌ atahori esa mataꞌ neu dadꞌi sira mana ola-ola na. Atahori naa, nara na Aleksander. Ara roꞌe fo nasalaꞌe se, rae dedꞌeat naa, nda atahori Yahudi ra tatao na sa. Aleksander botiꞌ lima na, de ai se fo afiꞌ ramue. Boe ma ana sobꞌa olaꞌ nasalaꞌe atahori Yahudi ra.
34 Amma sa’ad da suka gane shi mutumin Yahuda ne, sai duk suka yi ihu gaba ɗaya na kusa sa’a biyu, suna cewa, “Girma ta tabbata ga Artemis ta Afisawa!”
Ara bubꞌuluꞌ rae eni atahori Yahudi ma, ara nggasi rahereꞌ fai rae, “Fee hadꞌat neu Artemis! Artemis mata meulauꞌ! Hai atahori Efesus koa-boꞌu Artemis!” Ara eki-randu onaꞌ naa, losa jam rua.
35 Sai magatakardar birnin ya sa taron su yi shiru, sa’an nan ya ce, “Mutanen Afisa, ashe duk duniya ba tă san cewa birnin Afisa ce mai lura da haikalin Artemis mai girma da kuma siffarta da ya fāɗi daga sama ba?
Basa ma malangga mana parenda Efesus nambariiꞌ de ai fee se nenee. Ana olaꞌ nae, “Odi-aꞌa sia kota Efesus! Basa atahori bubꞌuluꞌ hita lamatua Artemis na onda mia lalai a, nema nisiꞌ hita e. Dadꞌi hita atahori Efesus, mana taꞌaboi e. Nda hambu atahori bisa lea hendi hita hak na sa, huu naa dadꞌi dudꞌuit de basa atahori bubꞌuluꞌ ena. Dadꞌi, taꞌo bee de hei akaꞌ eki-randu taꞌo ia? Mae atahori ombon-koson tungga sira hihii nara, hei afiꞌ mimue leli taꞌo ia!
36 Saboda haka, da yake ba dama a yi mūsun wannan gaskiya, ya kamata ku natsu kada ku yi kome da garaje.
37 Kun kawo mutanen nan a nan, gashi kuwa ba su yi fashin haikali ba, ba su kuwa saɓa wa alliyarmu ba.
Hei mendi atahori karuꞌa ra sia ia, onaꞌ ara tao deꞌulakaꞌ. Tao-tao te ara nda ramanaꞌo saa saꞌ boe mia Artemis ume sosonggo huuꞌ na sa. Ara nda olaꞌ raꞌatutudꞌaꞌ nara malole na sa. Dadꞌi hei fee salaꞌ saa neu se?
38 To, in haka ne, in Demetiriyus da abokan sana’arsa suna da wata magana game da wani ai, kotuna suna nan a buɗe, akwai kuma muƙaddasai. Suna iya kai ƙara.
Misinedꞌa malole, o! Hita taꞌena mamana nggero dedꞌeat. Atahori mana nggero dedꞌeat ra o rahati. De mete ma Demetrius se rae radꞌedꞌea, musi tungga dala na dei, fo mendi dedꞌeat naa nisiꞌ mamana nggero dedꞌeat.
39 In kuma akwai wani abu har yanzu da kuke so ku kawo, dole a daidaita shi a majalisa.
Ma mete ma rae soꞌu dalaꞌ feaꞌ fai, hela fo reu maꞌiraꞌ ro lasi-lasi adat ra.
40 Yadda yake a yanzu, muna a hatsarin amsa zargin ta da hargitsi saboda abin da ya faru yau. Da yake ba za mu iya ba da dalilin da ya sa aka yi wannan hargitsi ba.”
Afiꞌ losa mana parenda Roma fee salaꞌ neu nggita huu dedꞌeat ia. Mete ma ara rae rahine huu-pata na, hita tataa saa fai o? Dedꞌeat ia nda naꞌena huu-pataꞌ sa!”
41 Bayan da ya faɗi haka, sai ya sallami taron.
Olaꞌ basa taꞌo naa ma, malangga naa denu basa atahori ra saranggaa. De basa se baliꞌ.
