< Sòm 78 >
1 Yon Sòm a Asaph Koute, O pèp mwen an a lenstriksyon mwen. Panche zòrèy Ou vè pawòl a bouch mwen.
Un salmo (masquil) de Asaf. Escucha, pueblo mío, lo que tengo para enseñarte. Escucha lo que vengo a decirte.
2 Mwen va ouvri bouch mwen avèk yon parabòl. Mwen va pale pawòl fonse a tan ansyen yo,
Te enseñaré dichos sabios; y te explicaré misterios del pasado
3 ke nou te tande, konnen e ke papa zansèt nou yo te fè nou konprann.
que he escuchado antes y sobre los cuales he reflexionado. Son historias de nuestros antepasados que han sido transmitidas por generaciones.
4 Nou p ap kache yo a pitit nou yo, men nou va pale a jenerasyon k ap vini yo, tout lwanj SENYÈ a, fòs Li ak gran mèvèy ke Li te konn fè yo.
No las ocultaremos de nuestros hijos. Le contaremos a la siguiente generación sobre las maravillas que Dios ha hecho; sobre su poder y grandes obras.
5 Paske Li te etabli yon temwayaj nan Jacob e te chwazi yon lwa an Israël, sou (sila) Li te kòmande papa zansèt nou yo pou yo ta enstwi yo a pitit pa yo.
Él entregó sus leyes a los descendientes de Jacob; dio sus instrucciones al pueblo de Israel. Él ordenó a nuestros padres para que las enseñaran a sus hijos,
6 Ke jenerasyon k ap vini an ta kab konnen. Menm pou (sila) ki poko fèt yo, pou yo ta kab leve e pale yo a pitit yo,
a fin de que la siguiente generación—los que aún no habían nacido—entendieran y crecieran para enseñar a sus hijos.
7 pou yo kab mete konfyans yo nan Bondye e pa bliye zèv Bondye yo, men kenbe kòmandman Li yo.
De esta forma debían mantener su fe en Dios y no olvidar lo que Dios ha hecho, así como seguir sus mandamientos.
8 Pou yo pa fè tankou papa zansèt yo, yon jenerasyon tèt di e rebèl, yon jenerasyon ki pa t gen kè fidèl, ki pa t gen lespri fidèl a Bondye.
Para que no fueran como sus antepasados, una generación terca y rebelde que carecía de fe y fidelidad.
9 Fis a Éphraïm yo ki kon tire flèch, te pote banza yo. Sepandan, nan jou batay la, yo te fè bak.
Los soldados de Efraín, aunque estaban armados con arcos, huyeron el día de la batalla.
10 Yo pa t kenbe akò yo ak Bondye e te refize mache nan lalwa Li.
No cumplieron el pacto de Dios, y se negaron a seguir sus leyes.
11 Yo te bliye zèv Li yo avèk mirak ke Li te montre yo.
Ignoraronl lo que Dios había hecho, y las maravillas que les había mostrado antes:
12 Li te fòje mirak yo devan zansèt yo, nan peyi Égypte la ak nan chan Tsoan an.
los milagros que había hecho por sus antepasados en Zoán, en Egipto.
13 Li te divize lanmè a e te fè yo pase ladann. Li te fè dlo yo kanpe wo tankou yon gwo pil.
Él dividió el mar en dos y los condujo a través de él, manteniendo las aguas como muros a cada lado.
14 Apre, Li te dirije yo avèk nwaj nan lajounen e nan tout nwit lan avèk limyè dife.
Él los guiaba con una nube en el día, y de noche con una nube de fuego.
15 Li te fann wòch yo nan dezè a e te bay yo anpil dlo pou bwè tankou nan fon yo.
Partió las rocas en el desierto para darle agua abundante a su pueblo. Aguas profundas como el océano.
16 Li te fè parèt sous ki te pete sòti nan wòch la, e te fè dlo desann tankou larivyè.
¡Él hizo que de las piedras fluyera agua como un río!
17 Sepandan, yo te kontinye peche kont Li, e fè rebèl kont Pi Wo a nan dezè a.
Pero ellos siguieron pecando contra él, rebelándose contra el Altísimo mientras andaban por el desierto.
18 Konsa, nan kè yo, yo te pase Bondye a leprèv lè yo te mande manje selon dezi yo.
Deliberadamente provocaban a Dios, exigiendo las comidas que tanto anhelaban.
19 Wi, yo te pale kont Bondye. Yo te di: “Èske Bondye kapab prepare yon tab nan dezè a?
Insultaron a Dios diciendo: “¿Puede Dios darnos comida aquí en el desierto?
20 Gade byen, Li te frape wòch la pou dlo kouri sòti e gwo sous yo t ap debòde. Èske Li kapab bay pen tou? Èske Li kab founi vyann pou pèp Li a?”
Si bien puede golpear una roca y hacer que de ellas fluya agua como corrientes de río, ¿puede acaso darnos pan? ¿Puede darnos carne?”
21 Pou sa, SENYÈ a te tande e te ranpli ak kòlè. Konsa, yon dife te limen kont Jacob, e chalè te monte tou kont Israël.
Cuando el Señor oyó esto, se enojó mucho, y el fuego de su enojo se encendió contra los descendientes de Jacob, el pueblo de Israel,
22 Paske yo pa t kwè nan Bondye, e pa t mete konfyans yo nan delivrans Li.
porque ellos no creyeron en Dios y no confiaron en que podía cuidar de ellos.
23 Men Li te kòmande nwaj anlè yo, e te louvri pòt syèl yo.
Tanto fue su enojo que ordenó a los cielos se abrieran,
24 Li te fè lamàn vin tonbe tankou lapli sou yo, pou yo manje e te bay yo manje soti nan syèl la.
e hizo llover maná del cielo, dándoles así pan celestial.
25 Lòm te manje manje a zanj yo. Li te voye manje ba yo an abondans.
Los seres humanos comieron del pan que comen los ángeles. Y les dio más que suficiente.
26 Li te fè van lès la vante nan syèl yo e avèk pwisans Li, Li te dirije van sid la.
Luego hizo soplar un viento desde el Este, y por su poder también hizo soplar el viento que viene del Sur.
27 Li te fè tonbe vyann sou yo tankou lapli, tankou pousyè, menm zwazo ak zèl tankou sab lanmè.
Hizo llover carne como tan abundante como el polvo. Las aves eran muchas, como la arena de la playa.
28 Alò, Li te kite yo tonbe nan mitan kan an, toupatou abitasyon yo.
E hizo caer las aves en medio del campamento, y alrededor de sus carpas.
29 Konsa, yo te manje vant plen, e sa yo te mande, se sa Li te bay yo.
Y comieron hasta que se saciaron. Les dio la comida que tanto deseaban.
30 Avan, yo te satisfè dezi yo, pandan manje a te toujou nan bouch yo,
Pero antes de saciar su apetito, mientras aún masticaban la carne,
31 kòlè Bondye te leve kont yo e te touye kèk nan pi vayan pami yo. Li te frape desann mesye pi chwazi Israël yo.
Dios se enojó con ellos e hizo morir a los hombres más fuertes, derribándolos en plena juventud.
32 Malgre tout sa, yo te peche toujou, e pa t kwè nan zèv mèvèy Li yo.
A pesar de esto, siguieron pecando. A pesar de los milagros, se negaban a creer en él.
33 Akoz sa, Li te fè jou yo fini mal, e ane yo nan laperèz sibit.
Así que apagó sus vidas vanas, e hizo que terminaran sus años con horror.
34 Lè Li te touye yo, nan lè sa a, yo te chache Li. Yo te retounen chache Li ak dilijans.
Cuando Dios comenzó a matarlos, volvieron con oraciones a él, arrepentidos de su pecado.
35 Konsa, yo te sonje ke Bondye te wòch yo, e Pi Wo a, redanmtè yo.
Se acordaron de que Dios era su roca, que el Dios Altísimo era su salvador.
36 Men yo te twonpe Li ak bouch yo. Yo te manti a Li ak lang yo.
Entonces lo comenzaron adular de labios para afuera, pero solo mentían.
37 Paske kè yo pa t fèm vè Li menm, ni yo pa t fidèl selon akò Li.
En sus corazones no eran sinceros y no guardaron el pacto que tenían con él.
38 Men Li menm, akoz mizerikòd Li, te padone inikite yo, e pa t detwi yo. Wi, souvan Li te ralanti kòlè Li e pa t kite tout kòlè li vin leve.
Pero por su compasión él perdonó su pecado y no los destruyó. Muchas veces contuvo su enojo y no desató toda su furia.
39 Konsa, Li te sonje ke se sèl chè yo te ye, yon van pase ki pa retounen ankò.
Dios recordó que eran simples mortales, y que eran como el viento que se va y no regresa.
40 Konbyen fwa yo te fè rebèl kont Li nan dezè a, e te fè L soufri lapèn la nan savann an!
Cuántas veces se rebelaron contra él en el desierto, causándole tristeza.
41 Anpil fwa, yo te pase Bondye a leprèv, epi te fè (Sila) Ki Sen A Israël la soufri doulè.
Una y otra vez provocaron a Dios, causando dolor al Santo de Israel.
42 Yo pa t sonje pwisans Li, ni jou ke Li te delivre yo nan men advèsè yo,
Olvidaron la fuerza con la que él los rescató de sus opresores,
43 lè Li te akonpli mirak Li yo an Égypte ak mèvèy Li yo nan chan Tsoan an.
haciendo milagros en Egipto, y maravillas en la llanura de Zoán.
44 Li te chanje rivyè yo an san. Konsa, nan sous yo, yo pa t kab bwè.
Allí convirtió sus ríos y fuentes de agua en sangre, de modo que nadie podía beber de ellos.
45 Li te voye pami yo mouch an gran kantite ki te devore yo, avèk krapo ki te detwi yo.
Envió moscas para destruirlos, y ranas para que los arruinaran.
46 Li te bay chan rekòlt a chwalbwa a, ak pwodwi travay yo a krikèt la.
Dio sus cultivos a las langostas, y todo el fruto de su trabajo fue devorado por ellas.
47 Li te detwi chan fwi yo ak lagrèl e bwa sikomò yo ak fredi.
Destruyó sus viñedos con granizo, y sus higueras con aguanieve.
48 Li te bay bèt yo tou a lagrèl e twoupo yo a loray.
Dejó su ganado a merced del granizo y sus animales fueron destruidos por relámpagos.
49 Li te voye sou yo chalè kòlè Li, gwo kòlè avèk endiyasyon ak twoub, ak yon bann zanj ki pou detwi yo.
Envió sobre ellos su ira feroz: Rabia, hostilidad y agonía. Por ello envió un grupo de ángeles destructores.
50 Li te fè yon chemen pou lakòlè Li. Li pa t epagne nanm yo de lanmò, men te bay lavi yo a gwo fleyo.
Desató su ira sobre ellos y no los salvó de la muerte, sino que los dejó morir por causa de esta plaga.
51 Li te frape di tout premye ne an Égypte yo, premye sòti a fòs kouraj yo nan tant a Cham yo.
Entonces mató al hijo mayor de cada familia en Egipto, todos los que habían sido concebidos como primogénitos en las carpas de Ham.
52 Men Li te mennen fè sòti pwòp pèp li a tankou mouton. Li te dirije yo nan dezè a tankou yon twoupo.
Pero a su pueblo guió como ovejas, y los condujo como un rebaño en el desierto.
53 Li te dirije yo avèk swen pou yo pa pè, men lanmè te vale lènmi yo.
Los llevó a un lugar seguro, y no tuvieron nada que temer. Ahogó a sus enemigos en el mar.
54 Konsa, Li te mennen yo nan peyi sen Li an, vè peyi ti kolin ke men dwat Li te vin posede a.
Los llevó hasta la frontera de su tierra santa, a esta tierra montañosa que había conquistado para ellos.
55 Anplis, li te chase nasyon yo devan yo, te pataje pou yo yon eritaj selon mezi li, e te fè tribi Israël yo abite nan tant yo.
A las naciones infieles las expulsaba a su paso. Dividió la tierra para que la hicieran suya. Estableció las tribus de Israel en sus carpas.
56 Sepandan, yo te tante e fè rebèl kont Bondye Pi Wo a, e pa t kenbe temwayaj Li yo,
Pero ellos siguieron provocando al Altísimo, siendo rebeldes contra él. No siguieron sus enseñanzas.
57 men te vire fè bak e te aji nan malveyans tankou papa zansèt yo. Yo te vire akote tankou yon banza ki tòde.
Así como sus antiguos padres se alejaron de Dios y fueron infieles a él, tan torcidos como un arco doblado que no sirve.
58 Paske yo te pwovoke Li avèk wo plas yo, e te fè L jalou avèk imaj taye yo.
Provocaron su ira con sus altares paganos y despertaron su celo con sus ídolos.
59 Lè Bondye te tande, Li te vin ranpli avèk kòlè, e te vin deteste Israël anpil.
Cuando Dios escuchó que adoraban a otros dioses se enfureció y rechazó por completo a Israel.
60 Jiskaske Li te abandone abitasyon Silo, tant ke li te konn monte pami lòm nan,
Entonces abandonó su lugar en Siloé, el Tabernáculo en el que vivía en medio del pueblo.
61 e te bay yo menm ki te fòs Li, an kaptivite, glwa Li nan men advèsè a.
Además entregó el arca de su poder, dejando que manos enemigas la tomaran.
62 Anplis, Li te livre pèp Li a de nepe e te vin ranpli avèk kòlè kont eritaj Li a.
Entregó a su pueblo y permitió que lo masacraran a espada, pues estaba furioso con su pueblo escogido.
63 Dife te devore jennonm Li yo e vyèj Li yo pa t gen chan maryaj.
Sus hombres más jóvenes fueron quemados, y las mujeres jóvenes no lograron cantar sus cánticos de bodas.
64 Prèt Li yo te tonbe pa nepe e Vèv Li yo pa t kab kriye.
Sus sacerdotes fueron asesinados con espadas y sus viudas no pudieron hacer duelo por ellos.
65 Konsa, SENYÈ a te leve tankou se nan dòmi Li te ye, tankou yon gèrye ki rele fò akoz diven.
Entonces el Señor reaccionó como si hubiera despertado del sueño, como un guerrero que se despierta después de embriagarse con vino.
66 Li te pouse advèsè Li yo fè bak. Li te mete sou yo yon repwòch ki pa t ap fini menm.
Venció a sus enemigos, atacándolos por la espalda y exponiéndolos a vergüenza eterna.
67 Anplis, Li te rejte tant Jospeh la, ni pa t chwazi tribi Éphraïm nan.
Rechazó a los descendientes de José y no elegió más a la tribu de Eraín.
68 Men Li te chwazi tribi Juda a, Mòn Sion ke Li te renmen anpil la.
En su lugar eligió a la tribu de Judá y al Monte de Sión, al cual amaba.
69 Li te bati sanktiyè Li tankou wotè mòn yo, tankou latè ke Li te etabli jis pou tout tan an.
Allí construyó su santuario, tan alto como el cielo, y lo puso allí en esa tierra para que existiera eternamente.
70 Anplis, Li te chwazi David, sèvitè Li a. Li te pran l sòti nan Pak mouton yo,
Eligió a su siervo David, tomándolo de entre los rediles de ovejas,
71 sòti nan okipe mouton k ap fè pitit, avèk ti mouton nouris, Li te mennen li, pou vin bèje Jacob, pèp Li a, avèk Israël, eritaj Li a.
y lo llevó de cuidar ovejas y corderos, a ser un pastor de los descendientes de Jacob, el pueblo especial de Dios: Israel.
72 Konsa, Li te fè bèje yo selon entegrite kè l, e te gide yo avèk men abil li.
Como un pastor cuidó de ellos con sincera devoción, y los condujo con manos hábiles.