< Pwovèb 1 >
1 Pwovèb Salomon yo, fis a David la, wa Israël la:
Mithali za Solomoni mwana wa Daudi, mfalme wa Israeli:
2 pou konnen sajès avèk enstriksyon, Pou dekouvri pawòl bon konprann yo,
Kwa kupata hekima na nidhamu; kwa kufahamu maneno ya busara;
3 Pou resevwa enstriksyon nan jan pou aji ak sajès, ladwati, jistis, menm jan pou tout moun;
kwa kujipatia nidhamu na busara, kufanya lililo sawa, haki na bila kupendelea;
4 Pou avèti san konprann yo e bay konesans ak pridans a jenn yo.
huwapa busara wajinga, maarifa na akili kwa vijana;
5 Yon nonm saj va tande, va grandi nan konesans li e yon nonm bon konprann va twouve konsèy ki saj,
wenye hekima na wasikilize nao waongeze elimu yao, wenye kupambanua na wapate mwongozo;
6 Pou konprann yon pwovèb ak mo kache, pawòl a saj yo avèk devinèt yo.
kwa kufahamu mithali na mifano, misemo na vitendawili vya wenye hekima.
7 Lakrent SENYÈ a se kòmansman sajès la; sila ki plen foli, meprize sajès ak lenstriksyon.
Kumcha Bwana ndicho chanzo cha maarifa, lakini wapumbavu hudharau hekima na adabu.
8 Tande byen, fis mwen an, lenstriksyon papa ou, e pa abandone leson a manman ou yo;
Mwanangu, sikiliza mwongozo wa baba yako, wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
9 Anverite, yo fè yon kouwòn byen bèl sou tèt ou, ak yon bèl dekorasyon nan kou ou.
Hayo yatakuwa taji la maua la neema kichwani pako, na mkufu wa kuipamba shingo yako.
10 Fis mwen an, si pechè yo vin tante ou, pa dakò.
Mwanangu, kama wenye dhambi wakikushawishi, usikubaliane nao.
11 Si yo di: “Vini avèk nou, annou kouche yon pyèj pou san, annou fè anbiskad pou inosan yo san koz;
Kama wakisema, “Twende tufuatane; tukamvizie mtu na kumwaga damu, njoo tukavizie nafsi isiyo na hatia;
12 Annou vale yo vivan tankou Sejou mò yo, menm an antye tankou sila k ap desann nan fòs yo. (Sheol )
tuwameze wakiwa hai kama kaburi, wakiwa wazima kama wale wanaotumbukia shimoni. (Sheol )
13 Nou va jwenn tout kalite byen presye, nou va ranpli lakay nou ak piyaj.
Tutapata aina zote za vitu vya thamani na kujaza nyumba zetu kwa nyara.
14 Tire osò pa ou ansanm ak nou. Nou tout va gen yon sèl bous”—
Njoo ushirikiane nasi, vitu vyote tutakavyopata tutagawana.”
15 Fis mwen an, pa mache nan chemen avèk yo. Anpeche pye ou antre sou wout yo,
Mwanangu, usiandamane nao. Usiweke mguu wako katika njia zao,
16 Paske pye yo kouri jwenn mal, e yo fè vit pou yo vèse san.
kwa kuwa miguu yao hukimbilia kwenye dhambi, ni wepesi kumwaga damu.
17 Anverite, se initil pou ouvri yon filè ak pen gaye devan nenpòt kalite zwazo;
Tazama ni jinsi gani ilivyo kazi bure kutandaza wavu wakati ndege wote wanakuona!
18 men yap kouche yon pyèj pou pwòp san pa yo. Yo fè anbiskad pou pwòp lavi pa yo.
Watu hawa huvizia kumwaga damu yao wenyewe; hujivizia tu wenyewe!
19 Se konsa tout chemen yo ye a pou tout moun ki vin genyen pa mwayen vyolans. Se pwòp lavi yo kap vin rache.
Huu ndio mwisho wa wote ambao wanajipatia mali kwa hila; huuondoa uhai wa wale wenye mali.
20 Sajès rele fò nan lari. Li leve vwa li nan plas la.
Hekima huita kwa sauti kuu barabarani, hupaza sauti yake kwenye viwanja vikubwa;
21 Nan tèt lari ki gen zen yo, li kriye fò. Nan antre pòtay lari yo, li fè moun tande tout pawòl li yo:
kwenye makutano ya barabara za mji zenye makelele mengi hupaza sauti, kwenye malango ya mji hutoa hotuba yake:
22 “Jiskilè, O moun san bon konprann yo, nou va renmen rete san konprann anyen? Pou mokè yo rejwi yo nan moke moun e moun san konprann yo rayi konesans?
“Enyi wajinga, mtangʼangʼania ujinga wenu hadi lini? Mpaka lini wenye mizaha watafurahia mizaha, na wapumbavu kuchukia maarifa?
23 Vire sou repwòch mwen an. Gade byen, mwen va vide lespri m sou nou. Mwen va fè nou konnen pawòl mwen yo.
Kama mngekuwa mmeitikia karipio langu, ningekuwa nimemimina roho yangu kwenu na kuwafahamisha maneno yangu.
24 Akoz mwen te rele nou e nou te refize; mwen te lonje men m, e pèsòn pa t okipe sa,
Lakini kwa kuwa mlinikataa nilipowaita na hakuna yeyote aliyekubali niliponyoosha mkono wangu,
25 men nou te neglije tout konsèy mwen yo, e nou pa t vle tande repwòch mwen;
kwa kuwa mliyapuuza mashauri yangu yote na hamkukubali karipio langu,
26 konsa, mwen menm anplis, va ri sou malè nou yo. Mwen va moke nou lè gran laperèz la rive,
mimi nami nitawacheka katika maafa yenu, nitawadhihaki wakati janga litawapata:
27 lè gran laperèz nou rive tankou tanpèt e gwo dezas nou yo tankou toubiyon, lè gwo pwoblèm ak soufrans rive sou nou.
wakati janga litawapata kama tufani, wakati maafa yatawazoa kama upepo wa kisulisuli, wakati dhiki na taabu zitawalemea.
28 Nan lè sa a, yo va rele m, men mwen p ap reponn. Yo va chache mwen avèk dilijans, men yo p ap twouve m,
“Ndipo watakaponiita lakini sitawajibu; watanitafuta lakini hawatanipata.
29 akoz yo te rayi konesans e pa t chwazi gen lakrent SENYÈ a.
Kwa kuwa walichukia maarifa, wala hawakuchagua kumcha Bwana,
30 Yo te refize konsèy mwen. Yo te rejte tout repwòch mwen yo.
kwa kuwa hawakukubali mashauri yangu, na kukataa maonyo yangu,
31 Pou sa, yo va manje fwi a pwòp chemen yo, e vant yo va vin plen ak pwòp manèv yo.
watakula matunda ya njia zao, na watashibishwa matunda ya hila zao.
32 Paske chemen kwochi a moun san konprann yo va touye yo. Kè kontan a sila ki plen foli va detwi yo.
Kwa kuwa ukaidi wa wajinga utawaua, nako kuridhika kwa wajinga kutawaangamiza.
33 Men sila ki koute mwen an va viv ansekirite, e li va rete alèz san pè malè.”
Lakini yeyote anisikilizaye ataishi kwa usalama, atatulia, bila kuwa na hofu ya madhara.”