< Pwovèb 1 >
1 Pwovèb Salomon yo, fis a David la, wa Israël la:
Spreuken van Salomon, den zoon van David, Den koning van Israël:
2 pou konnen sajès avèk enstriksyon, Pou dekouvri pawòl bon konprann yo,
Ze leren u kennen wijsheid en tucht, Ze geven u begrip voor verstandige woorden;
3 Pou resevwa enstriksyon nan jan pou aji ak sajès, ladwati, jistis, menm jan pou tout moun;
Ze voeden u op tot heilzame tucht, Rechtschapenheid, plichtsbesef en oprechtheid.
4 Pou avèti san konprann yo e bay konesans ak pridans a jenn yo.
Aan de onnozelen schenken ze ervaring, Aan jonge mensen doordachte kennis.
5 Yon nonm saj va tande, va grandi nan konesans li e yon nonm bon konprann va twouve konsèy ki saj,
Als een wijze ze hoort, zal hij zijn inzicht verdiepen, Een verstandig mens zal er ideeën door krijgen;
6 Pou konprann yon pwovèb ak mo kache, pawòl a saj yo avèk devinèt yo.
Spreuk en strikvraag zal hij doorzien, De woorden der wijzen en hun problemen.
7 Lakrent SENYÈ a se kòmansman sajès la; sila ki plen foli, meprize sajès ak lenstriksyon.
Het ontzag voor Jahweh is de grondslag der wijsheid; Maar ongelovigen lachen om wijsheid en tucht.
8 Tande byen, fis mwen an, lenstriksyon papa ou, e pa abandone leson a manman ou yo;
Mijn zoon, luister dus naar de wenken van uw vader, Sla niet in de wind, wat uw moeder u leerde;
9 Anverite, yo fè yon kouwòn byen bèl sou tèt ou, ak yon bèl dekorasyon nan kou ou.
Want het siert uw hoofd als een krans, Uw hals als een snoer.
10 Fis mwen an, si pechè yo vin tante ou, pa dakò.
Mijn zoon, als zondaars u willen verleiden, stem niet toe,
11 Si yo di: “Vini avèk nou, annou kouche yon pyèj pou san, annou fè anbiskad pou inosan yo san koz;
Als ze u zeggen: Ga met ons mee, Laat ons loeren op bloed, Laat ons zo maar onschuldigen belagen,
12 Annou vale yo vivan tankou Sejou mò yo, menm an antye tankou sila k ap desann nan fòs yo. (Sheol )
Gelijk de onderwereld hen levend verslinden, Als zij, die ten grave dalen, geheel en al; (Sheol )
13 Nou va jwenn tout kalite byen presye, nou va ranpli lakay nou ak piyaj.
Allerlei kostbare schatten zullen we vinden, Onze huizen vullen met buit;
14 Tire osò pa ou ansanm ak nou. Nou tout va gen yon sèl bous”—
Ge moogt meeloten in onze kring, Eén buidel zullen we samen delen!
15 Fis mwen an, pa mache nan chemen avèk yo. Anpeche pye ou antre sou wout yo,
Mijn zoon, ga dan niet met hen mee, En houd uw voet af van hun pad;
16 Paske pye yo kouri jwenn mal, e yo fè vit pou yo vèse san.
Want hun voeten ijlen naar het kwade, En haasten zich, om bloed te vergieten.
17 Anverite, se initil pou ouvri yon filè ak pen gaye devan nenpòt kalite zwazo;
Maar zoals het niet geeft, of het net wordt gespannen, Terwijl alle vogels het zien:
18 men yap kouche yon pyèj pou pwòp san pa yo. Yo fè anbiskad pou pwòp lavi pa yo.
Zo loeren ze slechts op hun eigen bloed, En belagen ze hun eigen leven!
19 Se konsa tout chemen yo ye a pou tout moun ki vin genyen pa mwayen vyolans. Se pwòp lavi yo kap vin rache.
Zo gaat het allen, die uit zijn op oneerlijke winst: Deze beneemt zijn bezitters het leven.
20 Sajès rele fò nan lari. Li leve vwa li nan plas la.
De wijsheid roept luid in de straten, Op de pleinen verheft ze haar stem;
21 Nan tèt lari ki gen zen yo, li kriye fò. Nan antre pòtay lari yo, li fè moun tande tout pawòl li yo:
Ze roept op de tinne der muren, En spreekt aan de ingang der poorten:
22 “Jiskilè, O moun san bon konprann yo, nou va renmen rete san konprann anyen? Pou mokè yo rejwi yo nan moke moun e moun san konprann yo rayi konesans?
Hoe lang nog, dommen, blijft gij liever onnozel, Blijven de eigenwijzen verwaand, Willen de dwazen van geen wijsheid horen?
23 Vire sou repwòch mwen an. Gade byen, mwen va vide lespri m sou nou. Mwen va fè nou konnen pawòl mwen yo.
Keert u tot mijn vermaning; Dan stort ik mijn geest over u uit, En maak u mijn woorden bekend.
24 Akoz mwen te rele nou e nou te refize; mwen te lonje men m, e pèsòn pa t okipe sa,
Maar zo ge weigert, als ik roep, En niemand er op let, als ik mijn hand verhef;
25 men nou te neglije tout konsèy mwen yo, e nou pa t vle tande repwòch mwen;
Zo ge mijn raad geheel en al in de wind slaat, En van mijn vermaning niet wilt weten:
26 konsa, mwen menm anplis, va ri sou malè nou yo. Mwen va moke nou lè gran laperèz la rive,
Zal ik lachen, wanneer het u slecht gaat, Zal ik spotten, wanneer uw verschrikking komt als een onweer;
27 lè gran laperèz nou rive tankou tanpèt e gwo dezas nou yo tankou toubiyon, lè gwo pwoblèm ak soufrans rive sou nou.
Wanneer uw ongeluk nadert als een orkaan, Wanneer benauwdheid en angst u overvallen!
28 Nan lè sa a, yo va rele m, men mwen p ap reponn. Yo va chache mwen avèk dilijans, men yo p ap twouve m,
Dan zal men mij roepen, maar zal ik niet antwoorden, Zal men mij zoeken, maar mij niet vinden!
29 akoz yo te rayi konesans e pa t chwazi gen lakrent SENYÈ a.
Omdat ze van wijsheid niets wilden weten, En het ontzag voor Jahweh niet hebben verkozen,
30 Yo te refize konsèy mwen. Yo te rejte tout repwòch mwen yo.
Van mijn raad niets moesten hebben, En al mijn vermaan in de wind hebben geslagen:
31 Pou sa, yo va manje fwi a pwòp chemen yo, e vant yo va vin plen ak pwòp manèv yo.
Zullen ze eten de vrucht van hun wandel, Verzadigd worden met wat ze beraamden.
32 Paske chemen kwochi a moun san konprann yo va touye yo. Kè kontan a sila ki plen foli va detwi yo.
Want de onnozelen komen door hun onverschilligheid om, De dwazen storten door hun lichtzinnigheid in het verderf;
33 Men sila ki koute mwen an va viv ansekirite, e li va rete alèz san pè malè.”
Maar die naar mij luistert, zal in veiligheid wonen, Bevrijd van de vrees voor de rampen!