Pwovèb 30
1 Pawòl a Agur, fis a Jaké a, pwofèt la: nonm nan pale Ithiel, a Ithiel ak Ucal:
verba Congregantis filii Vomentis visio quam locutus est vir cum quo est Deus et qui Deo secum morante confortatus ait
2 “Anverite, mwen pi bèt pase tout moun e mwen pa gen konprann a yon nonm.
stultissimus sum virorum et sapientia hominum non est mecum
3 Mwen pa t aprann sajès, ni mwen pa gen konesans a Sila Ki Sen an.
non didici sapientiam et non novi sanctorum scientiam
4 Kilès ki te monte nan syèl la e te desann? Kilès ki te ranmase van nan ponyèt li? Kilès ki te vlope dlo nan vètman li? Kilès ki te etabli tout pwent tè yo? Ki non li e ki non fis Li a? Asireman, ou konnen!
quis ascendit in caelum atque descendit quis continuit spiritum manibus suis quis conligavit aquas quasi in vestimento quis suscitavit omnes terminos terrae quod nomen eius et quod nomen filii eius si nosti
5 “Tout pawòl Bondye pase a leprèv; Li se yon boukliye pou sila ki kache nan Li yo.
omnis sermo Dei ignitus clypeus est sperantibus in se
6 Pa ogmante sou pawòl Li yo, oswa Li va repwoche ou e ou va fè prèv ke se yon mantè ou ye.
ne addas quicquam verbis illius et arguaris inveniarisque mendax
7 “De bagay m te mande ou yo; pa refize m yo avan m mouri:
duo rogavi te ne deneges mihi antequam moriar
8 Fè desepsyon ak manti rete lwen mwen. Pa ban m richès ni povrete. Nouri mwen ak manje ki se pòsyon pa m nan,
vanitatem et verba mendacia longe fac a me mendicitatem et divitias ne dederis mihi tribue tantum victui meo necessaria
9 pou m pa vin plen e refize rekonèt Ou pou di: ‘Se kilès ki SENYÈ a?’ oswa, pou m ta manke, vin vòlè e fè yon gwo wont sou non Bondye mwen an.
ne forte saturatus inliciar ad negandum et dicam quis est Dominus et egestate conpulsus furer et peierem nomen Dei mei
10 “Pa pale mal yon esklav a mèt li, sinon li va modi ou, e ou va twouve koupab.
ne accuses servum ad dominum suum ne forte maledicat tibi et corruas
11 Gen yon kalite moun ki modi papa li e refize beni manman l.
generatio quae patri suo maledicit et quae non benedicit matri suae
12 Gen yon kalite ki san tach nan pwòp zye li; sepandan, yo poko lave pou sòti salte a.
generatio quae sibi munda videtur et tamen non est lota a sordibus suis
13 Gen yon kalite—O, jan zye li leve wo, e pòpyè zye li leve ak awogans.
generatio cuius excelsi sunt oculi et palpebrae eius in alta subrectae
14 Gen yon kalite moun ak dan tankou nepe ak machwè tankou kouto, ki prèt pou devore aflije sou fas tè yo, e fè moun malere yo disparèt pami moun.
generatio quae pro dentibus gladios habet et commandit molaribus suis ut comedat inopes de terra et pauperes ex hominibus
15 “Sansi a gen de fi: ‘Ban mwen’ ak ‘Ban m’. “Gen twa bagay ki pa janm satisfè, menm kat ki refize di: ‘Se kont’:
sanguisugae duae sunt filiae dicentes adfer adfer tria sunt insaturabilia et quartum quod numquam dicit sufficit
16 Sejou Lanmò a, vant fanm esteril la, latè a ki pa janm jwenn dlo ase, ak dife ki pa janm di: ‘Se kont’. (Sheol h7585)
infernus et os vulvae et terra quae non satiatur aqua ignis vero numquam dicit sufficit (Sheol h7585)
17 “Pou zye moun ki moke yon papa e ki giyonnen yon manman, kòbo nan vale a va vin rache l, e jenn èg yo va manje li.
oculum qui subsannat patrem et qui despicit partum matris suae effodiant corvi de torrentibus et comedant illum filii aquilae
18 “Gen twa bagay ki twò bèl pou mwen, kat ke m pa konprann:
tria sunt difficilia mihi et quartum penitus ignoro
19 Vòl a yon èg nan syèl la, pa sèpan an sou wòch, chemen gwo bato a nan mitan lanmè, ak manèv a yon jennonm ak yon fi.
viam aquilae in caelo viam colubri super petram viam navis in medio mari et viam viri in adulescentula
20 “Men konsa chemen a fanm adiltè a: Li manje, li siye bouch li e li pale klè: ‘Mwen pa t fè mal’.
talis est via mulieris adulterae quae comedit et tergens os suum dicit non sum operata malum
21 “Anba twa bagay, latè tranble, e anba kat, li pa ka kenbe:
per tria movetur terra et quartum non potest sustinere
22 Anba yon esklav lè li vin wa, ak yon moun fou lè l vin satisfè ak manje,
per servum cum regnaverit per stultum cum saturatus fuerit cibo
23 anba yon fanm neglije lè l jwenn mari, ak yon sèvant lè l pran plas mètrès kay la.
per odiosam mulierem cum in matrimonio fuerit adsumpta et per ancillam cum heres fuerit dominae suae
24 “Kat bagay ki tou piti sou latè, men yo plen sajès:
quattuor sunt minima terrae et ipsa sunt sapientiora sapientibus
25 Foumi se pa yon pèp ki fò; men yo prepare manje yo nan gran sezon.
formicae populus infirmus quae praeparant in messe cibum sibi
26 Chat mawon se pa yon pèp pwisan; men yo fè kay yo nan wòch.
lepusculus plebs invalida quae conlocat in petra cubile suum
27 Krikèt volan yo pa gen wa; men yo parèt byen alinye.
regem lucusta non habet et egreditur universa per turmas
28 Zandolit ke ou kab kenbe nan men ou; sepandan, li antre nan palè a wa a.
stilio manibus nititur et moratur in aedibus regis
29 “Gen twa bagay ki mache parèt bèl, menm kat ki bèl lè yo mache:
tria sunt quae bene gradiuntur et quartum quod incedit feliciter
30 Lyon ki pwisan pami bèt yo, e ki pa fè bak devan okenn bèt;
leo fortissimus bestiarum ad nullius pavebit occursum
31 Jan kòk mache a, menm ak mal kabrit, o yon wa lè lame parèt avè l.
gallus succinctus lumbos et aries nec est rex qui resistat ei
32 “Si ou te fè foli nan leve tèt ou byen wo, oswa si ou te fè konplo pou mal, mete men ou sou bouch ou.
et qui stultus apparuit postquam elatus est in sublime si enim intellexisset ori inposuisset manum
33 Paske lèt k ap laboure vin fè bè, ak peze nen pote san; se konsa laboure kòlè pwodwi konfli.”
qui autem fortiter premit ubera ad eliciendum lac exprimit butyrum et qui vehementer emungitur elicit sanguinem et qui provocat iras producit discordias
