Pwovèb 23
1 Lè ou chita sou tab ak yon ki gouvènè, konsidere byen sa ki devan ou.
quando sederis ut comedas cum principe diligenter adtende quae posita sunt ante faciem tuam
2 Konsa, mete yon kouto sou gòj ou si ou se yon nonm ak gwo lanvi.
et statue cultrum in gutture tuo si tamen habes in potestate animam tuam
3 Pa dezire bon manje sa yo, paske se yon repa desepsyon.
ne desideres de cibis eius in quo est panis mendacii
4 Pa fatige kò ou pou jwenn richès; sispann reflechi sou sa.
noli laborare ut diteris sed prudentiae tuae pone modum
5 Depi ou mete zye ou sou li, l ale. Paske, anverite, li gen zèl kon yon èg k ap vole vè syèl yo.
ne erigas oculos tuos ad opes quas habere non potes quia facient sibi pinnas quasi aquilae et avolabunt in caelum
6 Pa manje pen a yon mesye ki chich, ni anvi bèl bagay li;
ne comedas cum homine invido et ne desideres cibos eius
7 paske jan li panse nan tèt li a, se konsa li ye. Li di ou: “Manje e bwè!” Men kè li pa avè w.
quoniam in similitudinem arioli et coniectoris aestimat quod ignorat comede et bibe dicet tibi et mens eius non est tecum
8 Ou va vomi mòso ke ou te manje a e gaspiye tout bèl pawòl ou yo.
cibos quos comederas evomes et perdes pulchros sermones tuos
9 Pa pale nan zòrèy a moun sòt, paske l ap meprize sajès a pawòl ou yo.
in auribus insipientium ne loquaris quia despicient doctrinam eloquii tui
10 Pa deplase ansyen bòn nan, ni antre nan chan òfelen yo,
ne adtingas terminos parvulorum et agrum pupillorum ne introeas
11 Paske Redanmtè yo a pwisan. Li va plede ka yo kont ou.
propinquus enim eorum Fortis est et ipse iudicabit contra te causam illorum
12 Aplike kè ou a disiplin ak zòrèy ou a pawòl ki pote konesans.
ingrediatur ad doctrinam cor tuum et aures tuae ad verba scientiae
13 Pa ralanti disiplin sou yon timoun; malgre ou frape li ak yon baton, li p ap mouri.
noli subtrahere a puero disciplinam si enim percusseris eum virga non morietur
tu virga percuties eum et animam eius de inferno liberabis (Sheol h7585)
15 Fis mwen an, si kè ou saj, pwòp kè m va kontan tou.
fili mi si sapiens fuerit animus tuus gaudebit tecum cor meum
16 Wi, jis anndan m va rejwi lè lèv ou pale sa ki dwat.
et exultabunt renes mei cum locuta fuerint rectum labia tua
17 Pa kite kè ou fè lanvi pechè yo, men viv nan lakrent SENYÈ a tout tan.
non aemuletur cor tuum peccatores sed in timore Domini esto tota die
18 Anverite, gen davni, e espwa ou p ap anile.
quia habebis spem in novissimo et praestolatio tua non auferetur
19 Koute, fis mwen an, vin saj pou dirije kè ou nan chemen an.
audi fili mi et esto sapiens et dirige in via animum tuum
20 Pa bwè twòp diven, ni fè voras nan manje vyann;
noli esse in conviviis potatorum nec in comesationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt
21 paske sila ki bwè twòp la ak moun voras la va vin pòv; e dòmi nan zye a va fè l abiye ak vye twal chire.
quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur et vestietur pannis dormitatio
22 Koute papa ou ki te fè ou a, e pa meprize manman ou lè l vin granmoun.
audi patrem tuum qui genuit te et ne contemnas cum senuerit mater tua
23 Achte verite e pa vann li! Ranmase sajès, enstriksyon ak bon konprann.
veritatem eme et noli vendere sapientiam et doctrinam et intellegentiam
24 Papa a sila ki dwat la va rejwi anpil, e sila ki fè yon fis ki saj la va gen kè kontan nan li.
exultat gaudio pater iusti qui sapientem genuit laetabitur in eo
25 Kite papa ou ak manman ou fè kè kontan; kite fanm ki te fè ou a, rejwi.
gaudeat pater tuus et mater tua et exultet quae genuit te
26 Ban m kè ou, fis mwen an; kite zye ou fè kè kontan nan chemen mwen yo.
praebe fili mi cor tuum mihi et oculi tui vias meas custodiant
27 Paske yon pwostitiye se yon fòs byen fon, e yon fanm adiltè se yon ti pwi etwat.
fovea enim profunda est meretrix et puteus angustus aliena
28 Anverite, li kache veye tankou vòlè, pou l ogmante enfidelite pami lòm.
insidiatur in via quasi latro et quos incautos viderit interficit
29 Se kilès ki gen gwo pwoblèm? Se kilès ki gen tristès? Se kilès ki gen konfli? Se kilès kap plenyèn? Se kilès ki blese san rezon? Se kilès ki gen zye wouj?
cui vae cuius patri vae cui rixae cui foveae cui sine causa vulnera cui suffusio oculorum
30 Sila ki mize sou diven nan, sila ki ale goute diven mele an.
nonne his qui morantur in vino et student calicibus epotandis
31 Pa gade diven an lè l wouj, lè l fè klè nan tas la, lè l desann byen dous.
ne intuearis vinum quando flavescit cum splenduerit in vitro color eius ingreditur blande
32 Nan dènye moman an, li mòde tankou sèpan; li brile tankou bouch koulèv.
sed in novissimo mordebit ut coluber et sicut regulus venena diffundet
33 Zye ou va wè bagay ki dwòl, e panse ou va twouble anpil.
oculi tui videbunt extraneas et cor tuum loquetur perversa
34 Ou va tankou yon moun ki kouche nan mitan lanmè, oswa tankou yon moun ki kouche sou ma batiman.
et eris sicut dormiens in medio mari et quasi sopitus gubernator amisso clavo
35 “Yo te frape m, men mwen pa t santi anyen! Yo te bat mwen, men mwen pa t konnen sa! Lè m leve, m ap chache pou m kab bwè ankò.”
et dices verberaverunt me sed non dolui traxerunt me et ego non sensi quando evigilabo et rursum vina repperiam
