< Pwovèb 23 >
1 Lè ou chita sou tab ak yon ki gouvènè, konsidere byen sa ki devan ou.
Quando sederis ut comedas cum principe, diligenter attende quæ apposita sunt ante faciem tuam.
2 Konsa, mete yon kouto sou gòj ou si ou se yon nonm ak gwo lanvi.
Et statue cultrum in gutture tuo: si tamen habes in potestate animam tuam.
3 Pa dezire bon manje sa yo, paske se yon repa desepsyon.
Ne desideres de cibis ejus, in quo est panis mendacii.
4 Pa fatige kò ou pou jwenn richès; sispann reflechi sou sa.
Noli laborare ut diteris, sed prudentiæ tuæ pone modum.
5 Depi ou mete zye ou sou li, l ale. Paske, anverite, li gen zèl kon yon èg k ap vole vè syèl yo.
Ne erigas oculos tuos ad opes quas non potes habere, quia facient sibi pennas quasi aquilæ, et volabunt in cælum.
6 Pa manje pen a yon mesye ki chich, ni anvi bèl bagay li;
Ne comedas cum homine invido, et ne desideres cibos ejus:
7 paske jan li panse nan tèt li a, se konsa li ye. Li di ou: “Manje e bwè!” Men kè li pa avè w.
quoniam in similitudinem arioli et conjectoris æstimat quod ignorat. Comede et bibe, dicet tibi; et mens ejus non est tecum.
8 Ou va vomi mòso ke ou te manje a e gaspiye tout bèl pawòl ou yo.
Cibos quos comederas evomes, et perdes pulchros sermones tuos.
9 Pa pale nan zòrèy a moun sòt, paske l ap meprize sajès a pawòl ou yo.
In auribus insipientium ne loquaris, qui despicient doctrinam eloquii tui.
10 Pa deplase ansyen bòn nan, ni antre nan chan òfelen yo,
Ne attingas parvulorum terminos, et agrum pupillorum ne introëas:
11 Paske Redanmtè yo a pwisan. Li va plede ka yo kont ou.
propinquus enim illorum fortis est, et ipse judicabit contra te causam illorum.
12 Aplike kè ou a disiplin ak zòrèy ou a pawòl ki pote konesans.
Ingrediatur ad doctrinam cor tuum, et aures tuæ ad verba scientiæ.
13 Pa ralanti disiplin sou yon timoun; malgre ou frape li ak yon baton, li p ap mouri.
Noli subtrahere a puero disciplinam: si enim percusseris eum virga, non morietur.
14 Ou va frape li ak baton pou delivre nanm li de sejou mò yo. (Sheol )
Tu virga percuties eum, et animam ejus de inferno liberabis. (Sheol )
15 Fis mwen an, si kè ou saj, pwòp kè m va kontan tou.
Fili mi, si sapiens fuerit animus tuus, gaudebit tecum cor meum:
16 Wi, jis anndan m va rejwi lè lèv ou pale sa ki dwat.
et exsultabunt renes mei, cum locuta fuerint rectum labia tua.
17 Pa kite kè ou fè lanvi pechè yo, men viv nan lakrent SENYÈ a tout tan.
Non æmuletur cor tuum peccatores, sed in timore Domini esto tota die:
18 Anverite, gen davni, e espwa ou p ap anile.
quia habebis spem in novissimo, et præstolatio tua non auferetur.
19 Koute, fis mwen an, vin saj pou dirije kè ou nan chemen an.
Audi, fili mi, et esto sapiens, et dirige in via animum tuum.
20 Pa bwè twòp diven, ni fè voras nan manje vyann;
Noli esse in conviviis potatorum, nec in comessationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt:
21 paske sila ki bwè twòp la ak moun voras la va vin pòv; e dòmi nan zye a va fè l abiye ak vye twal chire.
quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur, et vestietur pannis dormitatio.
22 Koute papa ou ki te fè ou a, e pa meprize manman ou lè l vin granmoun.
Audi patrem tuum, qui genuit te, et ne contemnas cum senuerit mater tua.
23 Achte verite e pa vann li! Ranmase sajès, enstriksyon ak bon konprann.
Veritatem eme, et noli vendere sapientiam, et doctrinam, et intelligentiam.
24 Papa a sila ki dwat la va rejwi anpil, e sila ki fè yon fis ki saj la va gen kè kontan nan li.
Exsultat gaudio pater justi; qui sapientem genuit, lætabitur in eo.
25 Kite papa ou ak manman ou fè kè kontan; kite fanm ki te fè ou a, rejwi.
Gaudeat pater tuus et mater tua, et exsultet quæ genuit te.
26 Ban m kè ou, fis mwen an; kite zye ou fè kè kontan nan chemen mwen yo.
Præbe, fili mi, cor tuum mihi, et oculi tui vias meas custodiant.
27 Paske yon pwostitiye se yon fòs byen fon, e yon fanm adiltè se yon ti pwi etwat.
Fovea enim profunda est meretrix, et puteus angustus aliena.
28 Anverite, li kache veye tankou vòlè, pou l ogmante enfidelite pami lòm.
Insidiatur in via quasi latro, et quos incautos viderit, interficiet.
29 Se kilès ki gen gwo pwoblèm? Se kilès ki gen tristès? Se kilès ki gen konfli? Se kilès kap plenyèn? Se kilès ki blese san rezon? Se kilès ki gen zye wouj?
Cui væ? cujus patri væ? cui rixæ? cui foveæ? cui sine causa vulnera? cui suffusio oculorum?
30 Sila ki mize sou diven nan, sila ki ale goute diven mele an.
nonne his qui commorantur in vino, et student calicibus epotandis?
31 Pa gade diven an lè l wouj, lè l fè klè nan tas la, lè l desann byen dous.
Ne intuearis vinum quando flavescit, cum splenduerit in vitro color ejus: ingreditur blande,
32 Nan dènye moman an, li mòde tankou sèpan; li brile tankou bouch koulèv.
sed in novissimo mordebit ut coluber, et sicut regulus venena diffundet.
33 Zye ou va wè bagay ki dwòl, e panse ou va twouble anpil.
Oculi tui videbunt extraneas, et cor tuum loquetur perversa.
34 Ou va tankou yon moun ki kouche nan mitan lanmè, oswa tankou yon moun ki kouche sou ma batiman.
Et eris sicut dormiens in medio mari, et quasi sopitus gubernator, amisso clavo.
35 “Yo te frape m, men mwen pa t santi anyen! Yo te bat mwen, men mwen pa t konnen sa! Lè m leve, m ap chache pou m kab bwè ankò.”
Et dices: Verberaverunt me, sed non dolui; traxerunt me, et ego non sensi. Quando evigilabo, et rursus vina reperiam?