Pwovèb 22

1 Yon bon non pi bon pase tout richès; e favè Bondye, pase ajan ak lò.

Engari te ingoa pai e whiriwhiria rawatia i nga taonga nui, me te manakohanga aroha i te hiriwa, i te koura.

2 Rich la ak malere a mare ansanm; se SENYÈ a ki fè yo tout.

Ka tutataki te tangata taonga raua ko te rawakore; ko Ihowa te kaihanga o ratou katoa.

3 Sila ki reflechi, wè mal e kache kò li; men ensanse yo antre ladann e jwenn pinisyon.

Ko te tangata tupato, ka kitea atu e ia te he, ka huna i a ia; ko nga kuware, haere tonu atu, mamae tonu atu.

4 Rekonpans pou imilite avèk lakrent SENYÈ a se richès, bon repitasyon, ak lavi.

Ko te hua o te mahaki, a ko te wehi ki a Ihowa, he taonga, he honore, he ora.

5 Pikan ak pèlen se nan chemen a pèvès yo; sila ki veye nanm li, va rete lwen yo.

He tataramoa, he mahanga kei te ara o te whanoke; ko te tangata ia e tiaki ana i tona wairua, ka matara atu i ena.

6 Leve yon timoun nan chemen li ta dwe ale, e lè li vin gran, li p ap kite li; menm lè l granmoun, li p ap kite li.

Whakatupuria ake te tamaiti i te ara e haere ai ia, a, ka kaumatua, e kore e mahue i a ia.

7 Rich yo domine sou pòv yo, e moun ki prete vin esklav a sila k ap bay prè a.

E whakatakoto tikanga ana te tangata taonga mo nga rawakore; a, ko te tangata i te nama, hei pononga ia ma te tangata nana i whakatarewa mai.

8 Sila ki simen inikite a va rekòlte vanite; e baton kòlè li a va detwi.

Ko te kairui o te kino, ka kokoti i te he: a ka kahore noa iho te patu o tona riri.

9 Sila ki bay ak men louvri va beni; paske li bay manje a malere.

Ko te kanohi ohaoha, ka manaakitia tera; e hoatu ana hoki e ia tetahi wahi o tana taro ma te rawakore.

10 Mete moun k ap moke moun yo deyò, e diskisyon an prale tou; wi, konfli ak dezonore moun ap sispann.

Peia atu te tangata whakahi, a ka riro te ngangare; ka mutu ano hoki te totohe me te whakahawea.

11 Sila ki renmen kè ki san tach e ki pale ak gras, va zanmi a wa a.

Ko te tangata e matenui ana ki te ngakau ma, ko te kingi he hoa mona, mo te ahuareka o ona ngutu.

12 Zye a SENYÈ a konsève konesans; men Li boulvèse pawòl moun malveyan yo.

Ma nga kanohi o Ihowa e tiaki te tangata whai matauranga, e whakataka ana hoki e ia nga kupu a te tangata kopeka.

13 Parese a di: “Gen yon lyon deyò a; m ap mouri nan lari!”

E mea ana te mangere, He raiona kei waho: ka whakamatea ahau ki nga huarahi.

14 Bouch a fanm adiltè a se yon fòs byen fon; sila ke SENYÈ a modi va tonbe ladann.

He poka hohonu te mangai o nga wahine ke: ka taka ki roto ta Ihowa tangata e whakarihariha ai.

15 Foli mare nan kè a yon timoun; baton disiplin nan va retire sa mete lwen li.

Paihere rawa te wairangi ki roto ki te ngakau o te tamaiti; otiia ma te rakau o te whiu e pei kia matara atu i a ia.

16 Sila ki oprime malere a pou ogmante tèt li; ni sila k ap fè kado a rich yo, va rive nan povrete.

Ko te tangata e tukino ana i te rawakore kia maha atu ai he taonga mana, me te tangata hoki e hoatu mea ana ki te tangata taonga, ka tutuki raua ki te muhore kau.

17 Apiye zòrèy ou pou tande pawòl a saj yo; epi aplike ou a konesans mwen.

Anga mai tou taringa, whakarongo mai hoki ki nga kupu a te hunga whakaaro nui, kia tahuri mai hoki tou ngakau ki toku matauranga.

18 Paske sa va byen agreyab pou ou si ou kenbe yo anndan ou, pou yo toujou prè sou lèv ou.

He mea ahareka hoki, mehemea ka puritia e koe i roto i tou kopu, ki te u ngatahi raua ki runga ki ou ngutu;

19 Pou konfyans ou kapab nan SENYÈ a, mwen te enstwi ou jodi a, menm ou menm nan.

Kia okioki ai koe ki a Ihowa, koia i whakakitea ai e ahau aua mea ki a koe i tenei ra, ki a koe na ano.

20 Èske mwen pa t ekri ou trant bèl bagay, de konsèy ak konesans yo?

He teka ianei hira rawa nga mea kua tuhituhia atu nei e ahau ki a koe, he kupu ako, he kupu mohio;

21 Pou fè ou konnen vrè pawòl verite yo, pou ou kab byen reponn sila ki te voye ou a?

Kia mohio ai koe ki te tuturutanga o nga kupu o te pono, kia whakahokia ai e koe he kupu pono ki te hunga e ngare ana i a koe?

22 Pa vòlè malere a paske li pòv, ni kraze aflije nan pòtay la;

Kaua e pahuatia te rawakore, no te mea he rawakore ia, kaua hoki e whakatupuria kinotia te tangata iti i te kuwaha:

23 paske, SENYÈ a va plede ka yo e pran lavi a sila ki vòlè yo.

No te mea ka tohea e Ihowa ta ratou tohe, ka pahuatia ano hoki e ia te wairua o te hunga e pahua ana i a ratou.

24 Pa asosye ak yon nonm ki livre a kòlè; oswa ale ak yon moun kolerik,

Kaua e whakahoa ki te tangata pukuriri; kei haere tahi hoki koe i te tangata aritarita;

25 sinon, ou va aprann mès li yo e jwenn yon pèlen pou tèt ou.

Kei akona e koe ona ara, a ka riro i a koe he mahanga mo tou wairua.

26 Pa konte pami sila ki sèvi kon garanti yo, pami sila ki fè sekirite pou dèt yo.

Kei uru koe ki roto ki te hunga papaki ringa, ki nga kaiwhakakapi turanga ranei mo te moni tarewa:

27 Si ou pa gen mwayen pou ou kab peye, poukisa ou ta kite l rale kabann nan sòti anba ou?

Ki te kahore au mea hei utu, hei aha i tangohia ai e ia tou moenga i raro i a koe?

28 Pa deplase ansyen bòn ke papa zansèt nou yo te mete a.

Kaua e whakanekehia atu te rohe tawhito i whakatakotoria e ou matua.

29 Èske ou wè yon nonm byen abil nan travay li? Li va kanpe devan wa yo; li p ap oblije kanpe devan nenpòt kalite vye moun.

Kei te kite ranei koe i tetahi tangata e uaua ana ki tana mahi? ka tu ia ki te aroaro o nga kingi; e kore ia e tu ki te aroaro o nga ware.