Pwovèb 17
1 Pi bon se yon mòso pen sèch ak lapè pase yon kay ak gwo manje nan konfli.
Melior est buccella sicca cum gaudio, quam domus plena victimis cum iurgio.
2 Yon sèvitè ki aji avèk sajès va renye sou yon fis ki aji ak wont; li va pataje eritaj la pami frè yo.
Servus sapiens dominabitur filiis stultis, et inter fratres hereditatem dividet.
3 Po rafine se pou ajan, e founo se pou lò; men SENYÈ a ap sonde tout kè.
Sicut igne probatur argentum, et aurum camino: ita corda probat Dominus.
4 Yon malfektè koute lèv mechan yo; yon mantè prete atansyon a yon lang kap detwi.
Malus obedit linguae iniquae: et fallax obtemperat labiis mendacibus.
5 Sila ki moke malere a moke Kreyatè li; sila ki rejwi nan malè a, p ap soti san pinisyon.
Qui despicit pauperem, exprobrat factori eius: et qui ruina laetatur alterius, non erit impunitus.
6 Pitit a pitit se kouwòn a granmoun, e glwa a fis yo se papa yo.
Corona senum filii filiorum: et gloria filiorum patres eorum.
7 Bèl diskou pa byen koresponn ak yon moun ki ensanse, bokou mwens lèv kap manti sou yon prens.
Non decent stultum verba composita: nec principem labium mentiens.
8 Vèse kòb anba tab se tankou wanga pou mèt li; nenpòt kote li vire, li byen reyisi.
Gemma gratissima, expectatio praestolantis: quocumque se vertit, prudenter intelligit.
9 Sila ki kouvri yon transgresyon, chache lanmou; men sila ki repete yon koze, separe bon zanmi yo.
Qui celat delictum, quaerit amicitias: qui altero sermone repetit, separat foederatos.
10 Yon repwòch antre pi fon nan moun bon konprann nan pase anpil kou sou yon moun ensanse.
Plus proficit correptio apud prudentem, quam centum plagae apud stultum.
11 Yon nonm rebèl se mal l ap chache; konsa, yon mesaje byen sovaj va voye kont li.
Semper iurgia quaerit malus: angelus autem crudelis mittetur contra eum.
12 Pito yon nonm rankontre yon lous fewòs ki separe de pitit li, pase yon moun ensanse nan mitan foli li.
Expedit magis ursae occurrere raptis foetibus, quam fatuo confidenti in stultitia sua.
13 Pou sila ki remèt mal pou byen an, mal la p ap janm kite lakay li.
Qui reddit mala pro bonis, non recedet malum de domo eius.
14 Kòmansman a konfli se tankou pete gwo baryè dlo; konsa, kite kont la avan l kòmanse.
Qui dimittit aquam, caput est iurgiorum: et antequam patiatur contumeliam, iudicium deserit.
15 Sila ki bay rezon a mechan an, ni sila ki kondane moun dwat la; tou de abominab a SENYÈ a.
Qui iustificat impium, et qui condemnat iustum, abominabilis est uterque apud Deum.
16 Poukisa gen kòb nan men moun ensanse a pou l achte sajès, konsi, li pa konprann anyen?
Quid prodest stulto habere divitias, cum sapientiam emere non possit? Qui altum facit domum suam, quaerit ruinam: et qui evitat discere, incidet in mala.
17 Yon zanmi renmen tout tan; yon frè fèt pou move tan.
Omni tempore diligit qui amicus est: et frater in angustiis comprobatur.
18 Yon nonm ki manke konprann sèvi garanti, e devni responsab nan prezans a vwazen li.
Stultus homo plaudet manibus cum spoponderit pro amico suo.
19 Sila ki renmen vyole lalwa a renmen konfli; sila ki awogan an, chache gwo dega.
Qui meditatur discordias, diligit rixas: et qui exaltat os suum, quaerit ruinam.
20 Sila ki gen panse kwochi a, pa jwenn anyen ki bon, e sila ki pèvès nan pawòl li yo tonbe nan mal.
Qui perversi cordis est, non inveniet bonum: et qui vertit linguam, incidet in malum.
21 Sila ki fè pitit ki san konprann nan, fè l nan tristès; e papa a yon moun ensanse pa gen kè kontan.
Natus est stultus in ignominiam suam: sed nec pater in fatuo laetabitur.
22 Yon kè kontan se bon remèd; men yon lespri brize seche tout zo.
Animus gaudens aetatem floridam facit: spiritus tristis exiccat ossa.
23 Yon nonm mechan an resevwa kòb anba tab an sekrè; pou l tòde chemen lajistis.
Munera de sinu impius accipit, ut pervertat semitas iudicii.
24 Sajès se devan fas a sila ki gen bon konprann nan; men zye a moun ensanse yo chache jis rive nan tout pwent latè.
In facie prudentis lucet sapientia: oculi stultorum in finibus terrae.
25 Yon fis ki san konprann se yon tèt chaje a papa l, ak gwo chagren a sila ki te pòte li a.
Ira patris, filius stultus: et dolor matris quae genuit eum.
26 Anplis, li pa bon pou pini moun dwat la, ni pou frape prens yo akoz entegrite yo.
Non est bonum, damnum inferre iusto: nec percutere principem, qui recta iudicat.
27 Sila ki kenbe pawòl li, gen konesans; e sila ki gen lespri kalm nan se yon nonm ak bon konprann.
Qui moderatur sermones suos, doctus et prudens est: et pretiosi spiritus vir eruditus.
28 Menm yon moun ensanse, lè l rete an silans, konsidere kon saj; lè l fèmen lèv li, li parèt rezonab.
Stultus quoque si tacuerit, sapiens reputabitur: et si compresserit labia sua, intelligens.
