< Pwovèb 15 >
1 Yon repons ki dous kalme kòlè; men yon mo sevè pwovoke gwo fache.
Milda respondo kvietigas koleron; Sed malmola vorto ekscitas koleron.
2 Lang a saj la gen pou mèt, konnesans; men bouch a sila ki manke konprann nan eksprime foli.
La lango de saĝuloj bonigas la instruon; Sed la buŝo de malsaĝuloj elparolas sensencaĵon.
3 Zye a SENYÈ a tout kote; L ap veye sa ki bon ak sa ki mal.
Sur ĉiu loko estas la okuloj de la Eternulo; Ili vidas la malbonulojn kaj bonulojn.
4 Yon lang ki kalme se yon pyebwa lavi; men si l gen desepsyon, l ap kraze lespri.
Milda lango estas arbo de vivo; Sed malbonparola rompas la spiriton.
5 Yon moun ensanse refize disiplin a papa l; men sila ki aksepte repwòch gen sajès.
Malsaĝulo malŝatas la instruon de sia patro; Sed kiu plenumas la admonon, tiu estas prudenta.
6 Gran richès twouve nan kay a moun dwat yo; men gwo twoub se salè a mechan an.
En la domo de virtulo estas multe da trezoroj; Sed en la profito de malvirtulo estas pereo.
7 Lèv a moun saj yo gaye konesans; men se pa konsa ak kè moun ensansib yo.
La buŝo de saĝuloj semas instruon; Sed la koro de malsaĝuloj ne estas tia.
8 Sakrifis a mechan an abominab a SENYÈ a; men lapriyè moun dwat yo se gwo plezi Li.
Oferdono de malvirtuloj estas abomenaĵo por la Eternulo; Sed la preĝo de virtuloj al Li plaĉas.
9 Chemen mechan an abominab a SENYÈ a; men Li renmen sila ki chache ladwati a.
Abomenaĵo por la Eternulo estas la vojo de malvirtulo; Sed kiu celas virton, tiun Li amas.
10 Pinisyon byen di ap tann sila ki abandone chemen an; sila ki rayi korije a va mouri.
Malbona puno atendas tiun, kiu forlasas la vojon; Kaj la malamanto de admono mortos.
11 Sejou mò yo ak labim nan parèt devan zye SENYÈ a; konbyen, anplis, pou kè a lòm! (Sheol )
Ŝeol kaj la abismo estas antaŭ la Eternulo: Tiom pli la koroj de la homidoj. (Sheol )
12 Sila ki moke a pa renmen sila ki fè l repwòch la; li pa janm ale kote moun saj.
Mokanto ne amas tiun, kiu lin admonas; Al saĝuloj li ne iras.
13 Kè ki gen lajwa fè figi moun rejwi; men lè kè a tris, lespri a vin brize.
Ĝoja koro faras la vizaĝon ĝoja; Sed ĉe ĉagreno de la koro la spirito estas malgaja.
14 Lespri a moun entèlijan an chache konesans; men bouch a moun sòt la, manje foli.
La koro de saĝulo serĉas instruon; Sed la buŝo de malsaĝuloj nutras sin per malsaĝeco.
15 Tout jou aflije yo move; men yon kè kontan se yon fèt ki pa janm sispann.
Ĉiuj tagoj de malfeliĉulo estas malbonaj; Sed kontenta koro estas festenado.
16 Pi bon se piti ak lakrent SENYÈ a, pase gwo richès ak gwo twoub ladann.
Pli bona estas malmulto kun timo antaŭ la Eternulo, Ol granda trezoro kun maltrankvileco ĉe ĝi.
17 Pi bon se yon plato legim avèk lanmou, pase yon bèf gra ak rayisman.
Pli bona estas manĝo el verdaĵo, sed kun amo, Ol grasa bovo, sed kun malamo.
18 Yon nonm ki kolerik pwovoke konfli; men sila ki lan nan kòlè a kalme yon kont.
Kolerema homo kaŭzas malpacon; Kaj pacienculo kvietigas disputon.
19 Wout a parese a se tankou yon ran pikan; men pa a moun dwat la se yon gran chemen.
La vojo de maldiligentulo estas kiel dornarbeto; Sed la vojo de virtuloj estas ebenigita.
20 Yon fis ki saj fè papa l kontan; men yon gason ensanse meprize manman l.
Saĝa filo ĝojigas la patron; Sed homo malsaĝa estas malhonoro por sia patrino.
21 Foli se gwo plezi pou sila ki manke bon konprann nan; men yon nonm ak bon konprann mache dwat.
Malsaĝeco estas ĝojo por malsaĝulo; Sed homo prudenta iras ĝustan vojon.
22 San konsèy, plan yo vin jennen; men ak anpil konseyè, yo vin reyisi.
Kie ne estas konsilo, tie la entreprenoj neniiĝas; Sed ĉe multe da konsilantoj ili restas fortikaj.
23 Yon nonm jwenn kè kontan nan yon repons ki jis, e a la bèl yon mo livre nan pwòp lè li bèl!
Plezuro por homo estas en la respondo de lia buŝo; Kaj kiel bona estas vorto en la ĝusta tempo!
24 Wout lavi a mennen moun saj la anwo, pou l kab evite Sejou mò k ap tann li anba a. (Sheol )
La vojo de la vivo por saĝulo iras supren, Por ke li evitu Ŝeolon malsupre. (Sheol )
25 SENYÈ a va demoli kay moun ògeye a; men L ap etabli lizyè vèv la.
La domon de fieruloj la Eternulo ruinigas; Sed Li gardas la limojn de vidvino.
26 Plan mechan yo abominab a SENYÈ a; men pawòl agreyab yo san tach.
Abomenaĵo por la Eternulo estas la intencoj de malnoblulo; Sed agrablaj estas la paroloj de puruloj.
27 Sila ki fè pwofi ak movèz fwa a, twouble pwòp lakay li; men sila ki rayi afè anba tab la, va viv.
Profitemulo malĝojigas sian domon; Sed kiu malamas donacojn, tiu vivos.
28 Kè a moun dwat la reflechi anpil pou bay repons; men bouch a mechan an fè anpil move bagay vin parèt.
La koro de virtulo pripensas respondon; Sed la buŝo de malvirtuloj elfluigas malbonon.
29 SENYÈ a lwen mechan an; men Li tande lapriyè a moun dwat yo.
La Eternulo estas malproksima de la malvirtuloj; Sed la preĝon de la virtuloj Li aŭskultas.
30 Zye klè fè kè kontan; bòn nouvèl kon mete grès sou zo.
Luma okulo ĝojigas la koron; Bona sciigo fortikigas la ostojn.
31 Zòrèy k ap koute repwòch ap viv; zore ki koute koreksyon ap alèz pami saj yo.
Orelo, kiu aŭskultas la instruon de la vivo, Loĝos inter saĝuloj.
32 Sila ki neglije disiplin meprize pwòp tèt li; men sila ki koute repwòch ranmase bon konprann.
Kiu forpuŝas admonon, tiu malestimas sian animon; Sed kiu aŭskultas instruon, tiu akiras saĝon.
33 Lakrent SENYÈ a se enstriksyon ki bay sajès; avan onè, fòk imilite.
La timo antaŭ la Eternulo instruas saĝon, Kaj humileco troviĝas antaŭ honoro.