Deteronòm 28
1 “Alò, li va rive ke si yo obeyi avèk dilijans SENYÈ a, Bondye nou an, e fè atansyon pou fè tout kòmandman Li yo ke mwen kòmande nou jodi a, SENYÈ a va plase nou wo, pi wo pase tout lòt nasyon sou latè yo.
Tihnin kah kai loh nang kang uen a olpaek boeih he vai hamla na ngaithuen tih BOEIPA na Pathen ol te na hnatun la na hnatun atah nang te BOEIPA na Pathen loh diklai namtom rhoek boeih soah a sang la ng'khueh.
2 “Tout benediksyon sila yo va vini sou nou, epi yo va tonbe sou nou nèt, si nou tande vwa SENYÈ a, Bondye nou an.
He yoethennah cungkuem he nang soah ha thoeng vetih nang te n'kae bitni. Na Pathen BOEIPA ol te na hnatun mak atah.
3 Nou va beni nan vil, e beni andeyò.
Khopuei khuiah na yoethen vetih, kohong ah na yoethen ni.
4 Beni va fwi a vant nou, pòtre a bèt nou yo, kwasans a twoupo nou yo ak jenn pòtre a bann mouton nou yo.
Na bungko khuikah na thaihtae khaw, na khohmuen cangthaih khaw, na rhamsa ca khaw, na saelhung saelca khaw, suentae boiva a yoethen ni.
5 Beni va panyen nou avèk veso k ap foule pat pen an.
Na vaihang neh na vaidambael khaw a yoethen ni.
6 Beni lè nou antre, epi beni lè nou sòti.
Na kun na ael vaengah na yoethen vetih koep na thoeng vaengah khaw na yoethen ni.
7 “SENYÈ a va fè lènmi ki leve kont nou yo bat devan nou. Yo va vin parèt kont nou nan yon sèl direksyon, men y ap sove ale devan nou nan sèt direksyon.
Nang aka tlai thil na thunkha rhoek te BOEIPA loh a voeih vetih na mikhmuh ah yawk sut ni. Longpuei pakhat neh nang taengla ha khoong uh cakhaw na mikhmuh ah longpuei parhih la rhaelrham uh ni.
8 “SENYÈ a va kòmande benediksyon sou nou nan depo nou yo, nan tout bagay, depi nou mete men nou ladann. Li va beni nou nan peyi ke SENYÈ a, Bondye nou an, bannou an.
Na khai dongkah neh na kut thuengnah boeih dongkah yoethennah te BOEIPA loh nang hamla a uen vetih BOEIPA na Pathen loh nang ham a khueh khohmuen ah yoethen m'paek ni.
9 “SENYÈ a va etabli nou kòm yon pèp ki sen a Li Menm, jan Li te sèmante a nou menm nan, si nou kenbe kòmandman a SENYÈ yo, Bondye nou an, pou mache nan chemen Li yo.
BOEIPA na Pathen kah olpaek te na ngaithuen tih a longpuei ah na pongpa atah nang taengkah a toemngam vanbangla BOEIPA loh amah kah pilnam cim la nang n'thoh ni.
10 Konsa, tout pèp sou latè yo va wè ke nou rele pa non SENYÈ a, e yo va pè nou.
BOEIPA ming neh nang ng'khue te diklai pilnam rhoek loh boeih a hmuh uh vaengah nang te n'rhih bitni.
11 “SENYÈ a va fè nou ogmante an pwosperite, nan fwi zantray nou, nan fètilite bèt nou yo, ak nan pwodwi tè nou yo, nan peyi ke SENYÈ a, te sèmante a zansèt nou yo pou bannou an.
Na bungko thaihtae dongah BOEIPA loh hnothen nen khaw, na rhamsa ca nen khaw, nang taegah paek hamla BOEIPA loh na pa rhoek taengah a toemngam tangtae khohmuen kah na lohmuen thaihtae nen khaw nang m'baecoih sak bitni.
12 “SENYÈ a va louvri pou nou depo bonte Li a, syèl la, pou bay lapli sou peyi nou nan sezon li, pou beni tout travay a men nou yo. Nou va prete lajan bay anpil nasyon, men nou p ap janm mande prete.
BOEIPA loh vaan kah a thakvoh then te nang ham hang ong vetih amah tue vaengah na khohmuen ah khotlan han tueih ni. Te vaengah na kut thueng boeih te yothen m'paek ni. Namtom a yet cangpu na hlah vetih cangpu na rhong la na om mahpawh.
13 SENYÈ a va fè nou tèt olye de ke. Nou va anwo tou sèl, e nou p ap anba, si nou koute kòmandman a SENYÈ yo, Bondye nou an, ke mwen pase lòd bannou jodi a, pou nou swiv avèk atansyon,
BOEIPA na Pathen kah olpaek, tihnin ah kai loh nang kang uen he na hnatun tih vai hamla na ngaithuen atah BOEIPA loh nang te a lu la ng'khueh vetih a mai la na om mahpawh. A soii calik bueng la na om vetih a laedil ah na om mahpawh.
14 epi pa vire akote okenn nan pawòl ke mwen kòmande nou jodi a, ni adwat, ni agoch, pou ale apre lòt dye yo pou sèvi yo.
Tihnin ah kai loh nang kang uen olka he pakhat khaw banvoei bantang la mangthong tak boeh. A taengah thothueng hamla pathen tloe hnukah na cet ve.
15 “Men li va vin rive ke si nou pa obeyi SENYÈ a, Bondye nou an, pou swiv tout kòmandman Li yo avèk lwa Li yo ke mwen pase lòd bannou jodi a, ke tout malediksyon sa yo va vini sou nou, pou pran nou.
BOEIPA na Pathen ol te na hnatun pawt cakhaw a olpaek neh a khosing boeih he vai ham neh ngaithuen ham tihnin ah kai nang kang uen coeng dongah tahae kah rhunkhuennah rhoek he nang soah boeih thoeng vetih nang te n'kae van bitni.
16 “Modi nou va ye nan vil la, epi modi nou va ye andeyò.
Khopuei khuiah thaephoei thil la na om vetih khohmuen ah khaw thaephoei thil la na om ni.
17 “Modi va panyen nou ak bòl k ap pote pen nou.
Na vaihang neh na vaidambael te thae a phoei thil coeng.
18 “Modi va fwi zantray nou ak pwodwi a tè nou yo, kwasans twoupo a, avèk jenn pòtre bann mouton nou yo.
Nang kah bungko thaihtae neh lohmuen cangthaih khaw, saelhung saelca neh suentae boiva khaw thae a phoei thil ni.
19 “Modi nou va ye lè nou antre, epi modi nou va ye lè nou sòti.
Na caeh vaengah thaephoei thil la na om vetih na pawk vaengah khaw thaephoei thil la na om ni.
20 “SENYÈ a va voye sou nou madichon, twoub, avèk menas nan tout sa nou eseye fè, jiskaske nou fin detwi nèt, akoz mechanste a zèv nou yo, akoz ke nou te abandone mwen.
Na kut thuengnah boeih dongah BOEIPA loh nang soah tapvoepnah, soekloeknah neh olthae kaling te han tueih ni. Te te kai nan hnoo uh vaengah na khoboe thaenah hmai ah koeloe na mitmoeng hil neh na milh hil ah na saii.
21 “SENYÈ a va fè gwo epidemi vin kole sou nou jiskaske li fin manje nou soti nan peyi kote nou ap antre pou posede a.
BOEIPA loh nang te duektahaw neh m'ben vetih pang hamla na kun thil na khohmuen lamloh nang ng'khah ni.
22 “SENYÈ a va frape nou avèk epidemi tibèkiloz ak lafyèv, enflamasyon ak chalè ki brile, avèk nepe, maladi ki seche jaden, avèk pichon. Yo va kouri dèyè nou jiskaske nou mouri.
BOEIPA loh nang te kositloh, satloh, a phing, takling, cunghang, dung, mawn neh ng'ngawn vetih na milh van hilah nang te n'hloem ni.
23 Syèl sou tèt nou an va vin bwonz, epi tè anba pye nou an va vin fè.
Na lu sokah vaan te rhohum la, nang hmuikah diklai ke thicung la poeh ni.
24 SENYÈ a va fè lapli tè nou an avèk poud e pousyè ki soti nan syèl la. Li va tonbe sou nou jiskaske nou fin detwi.
Na khohmuen kah khotlan te BOEIPA loh tangdik la a khueh vetih na mit na moeng duela vaan lamkah laipi loh nang ah m'vuei ni.
25 “SENYÈ a va lakoz ke nou vin bat devan lènmi nou yo. Nou va sòti yon direksyon kont yo e nou va sove ale nan sèt direksyon devan yo. Konsa, nou va jete ale retou pami tout wayòm latè yo.
Nang te BOEIPA loh n'tulh vetih na thunkha rhoek kah mikhmuh ah na paloe ni. Anih te longpuei pakhat neh na paan cakhaw anih mikhmuh lamkah loh longpuei parhih neh na rhaelrham vetih diklai ram tom taengah ngaihuetnah la na om ni.
26 Kadav nou va fè manje pou zwazo anlè yo ak bèt sovaj latè yo. Epi konsa, p ap gen moun ki pou chase yo ale.
Na rhok khaw vaan kah vaa boeih neh diklai rhamsa kah a caak la om vetih hawt uh mahpawh.
27 “SENYÈ a va frape nou avèk abse Égypte yo, avèk timè e avèk kal sou po nou, ak gratèl, nan sila p ap gen gerizon yo.
BOEIPA loh nang te Egypt kah buhlut, tungueh, rhilcolh, phai, vinhna neh ng'ngawn vetih na hoeih thai mahpawh.
28 “SENYÈ a va frape nou pou fè nou fou, avèg ak sezi nan kè.
BOEIPA loh nang te pavai neh, mikdael neh, thinko lungmitnah neh ng'ngawn ni.
29 Nou va tatonnen gwo midi, tankou yon avèg tatonnen nan tenèb, epi nou pa p pwospere nan zafè nou yo. Men nou va tout tan oprime e kontinyèlman viktim vòl, san genyen pèsòn pou bannou sekou.
Khohmuep khuiah mikdael loh a phatuem bangla khothun lung ah khaw aka phatuem la na om vetih na longpuei te thaihtak mahpawh. Na hing tue khui boeih ah hlang kah a hnaemtaek neh a rheth ham koi bueng la na om vetih aka khang om mahpawh.
30 “Nou va fiyanse yon madanm, men yon lòt mesye va vyole li. Nou va bati yon kay, men nou p ap viv ladann. Nou va plante yon chan rezen, men nou p ap sèvi nan fwi li.
Yuu na bae cakhaw hlang tloe loh a ih a ih puei vetih im na sa cakhaw a khuiah na om hae mahpawh. Misur na phung cakhaw na uem hae mahpawh.
31 “Bèf nou va touye devan zye nou, men nou p ap manje ladann. Bourik nou va rache nan men nou, e yo p ap remèt bannou. Mouton nou va bay a lènmi nou yo, e nou p ap gen okenn moun ki pou sove nou.
Na vaito khaw na mikhmuh ah a ngawn suidae na ca mahpawh. Na laak te na mikhmuh ah hang rhawth vetih namah taengla ha bal mahpawh. Na boiva te na thunkha taengla a paek vetih nang aka rhun te om mahpawh.
32 “Fis nou yo ak fi nou yo va bay a yon lòt pèp. Zye nou yo ap gade sou sa e anvi wè yo tout tan, men p ap gen anyen nou kapab fè.
Na capa rhoek neh na canu rhoek te pilnam tloe taengla a paek te na mik loh a hmuh ni. Te vaengah amih te hnin takuem ngaidam cakhaw na kut loh Pathen taengla pha mahpawh.
33 “Yon pèp nou pa menm konnen va vin manje pwodwi a tè nou yo ak tout travay nou yo. Nou p ap janm wè anyen sof ke oprime e kraze tout tan.
Pilnam loh na khohmuen cangthaih neh na thaphu boeih han caak te na ming. Hnin takuem hnaemtaek neh neet koi bueng la na om ni.
34 Sa nou wè ak zè nou va fè nou vin fou nèt.
Na mikhmuh kah a hmuethma te na hmuh vaengah pavai la na coeng ni.
35 SENYÈ a va frape nou sou jenou ak janm avèk abse ki fè mal, ki pa gen gerizon soti anba pye nou rive jis anwo tèt nou.
Khuklu neh phai dongkah buhlut thae neh BOEIPA loh nang ng'ngawn vetih na kho khopha lamloh na luki duela na hoeih thai mahpawh.
36 “SENYÈ a va mennen nou avèk wa ke nou mete sou nou yo, a yon nasyon ki ni nou menm, ni zansèt nou yo pa t konnen. Epi la, nou va sèvi lòt dye yo, fèt ak bwa ak wòch.
Namah neh namah soah na ludoeng na manghai te namah neh na pa rhoek a ming mueh namtom taengla BOEIPA loh n'thak koinih lungto thingngo pathen tloe ni tho na thueng hae eh.
37 Nou va devni yon objè meprize etonan, yon pwovèb, yon plezi pami tout pèp kote SENYÈ a pouse nou ale yo.
Tedae BOEIPA loh nang te m'vai vetih pilnam boeih taengah imsuep la, thuidoeknah la, thuinuetnah la na om ni.
38 “Nou va pote anpil semans nan chan yo, men nou va ranmase piti, paske krikèt yo va manje yo.
Lohma ah cangtii muep na khuen cakhaw kaisih loh a hnom vetih hah na coi ni.
39 Nou va plante e kiltive chan rezen yo, men nou p ap bwè diven, ni ranmase fwi yo, paske vè va devore yo.
Misur na phung tih na thotat cakhaw, misurtui na o mahpawh. Phol loh a caak vetih na yoep mahpawh.
40 Nou va genyen pye doliv nan tout teritwa nou yo, men nou p ap onksyone nou avèk lwil, paske fwi doliv yo va tonbe.
Na khorhi boeih ah nang hamla olive om cakhaw na olive te hul vetih situi khaw na hluk hae mahpawh.
41 “Nou va gen fis ak fi, men yo p ap pou nou, paske yo va antre an kaptivite.
Capa canu na cun cakhaw tamna la cet uh vetih nang taengah om uh mahpawh.
42 “Krikèt va posede tout bwa ak pwodwi latè nou yo.
Na thingkung boeih neh khohmuen thaihtae te tungrhit loh a thok sak ni.
43 “Etranje ki pami nou an, va leve pi wo e pi wo ke nou, men nou va desann piba, e piba.
Na taengkah yinlai loh nang soah a so, so la pongpa vetih nang te a dang dang la na suntla ni.
44 Li va prete nou lajan, men nou p ap gen pou prete li. Li va tèt, nou menm, nou va ke.
Nang taengah cangpu han hlah lat vetih nang loh anih cangpu na hlah thai mahpawh. Anih te a lu la om vetih nang te a mai la na om ni.
45 “Konsa tout madichon sa yo va vini sou nou pou pran nou jiskaske nou fin detwi, akoz nou pa t obeyi SENYÈ a, Bondye nou an. Nou pa t kenbe Kòmandman Li yo ak lwa Li yo, ke Li te kòmande nou.
A olpaek neh a khosing ngaithuen ham te nang kang uen lalah BOEIPA na Pathen ol te na ngai pawt atah he rhoek kah rhunkhuennah boeih he nang soah thoeng ni. Na mitmoeng duela nang n'hloem vetih n'tuuk ni.
46 “Madichon sa yo va devni yon sign ak yon mèvèy pou nou ak desandan nou yo jis pou tout tan.
Kumhal ah namah ham neh na tii na ngan ham miknoek neh kopoekrhai la om uh ni.
47 Akoz nou pa t sèvi SENYÈ a, Bondye nou an, pou nou ta twouve tout bagay, avèk jwa ak kè kontan.
Cangpai a khawk vaengah kohoenah thinko thennah neh BOEIPA na Pathen taengah tho na thueng pawh.
48 Pou sa, nou va sèvi lènmi nou yo ke SENYÈ a va voye kont nou, nan grangou, nan swaf, nan toutouni ak nan manke tout bagay. Konsa, Li va mete yon jouk fèt an fè sou kou nou jiskaske Li fin detwi nou.
Te dongah BOEIPA loh nang taengla na thunkha han tueih te khokha khui neh tuihalh khui ah, pumtling la, a cungkuem dongah kaktahnah neh na tho na tat ni. Nang te amah la na mitmoeng hil na rhawn dongah thi hnamkun han tloeng ni.
49 “SENYÈ a va mennen yon nasyon kont nou soti lwen nan dènye pwent latè, tankou èg desann; yon nasyon ak yon langaj nou p ap konprann,
A ol na yakming pawh namtu, diklai khobawt khohla lamkah atha bangla aka ding namtu,
50 yon nasyon, avèk figi fewòs, ki p ap gen respè pou ansyen yo, ni montre favè a jèn yo.
maelhmai aka tlung, patong maelhmai aka dan pawt tih camoe aka rhen pawh namtu, te BOEIPA loh nang taengla hang khuen ni.
51 Yo va manje fwi a twoupo nou yo ak pwodwi a tè nou yo jiskaske nou fin detwi. Yo p ap kite anyen, ni diven nèf la, ni lwil, ni fwi a twoupo nou yo oswa bann mouton nou yo jiskaske yo fè nou mouri.
Na mitmoeng duela na rhamsa ca neh na khohmuen thaihtae te han caak ni. Cangpai misur thai situi khaw nang hamla paih mahpawh. Nang kah saelhung saelca neh suentae boiva te a milh sak ni.
52 Yo va mete syèj sou nou nan tout vil nou yo jiskaske miray wo byen fòtifye nan sila nou te mete konfyans nou yo tonbe atravè peyi nou an. Yo va fè syèj sou nou nan vil nou yo nan tout peyi ke SENYÈ a te bannou an.
Nang kah hmuen sang vongtung neh na khohmuen tom kah na pangtung thil na vong cak loh tim hlan khuiah na vongka khui tom ah nang te n'daengdaeh vetih, BOEIPA na Pathen loh nang m'paek na khohmuen pum kah na vongka khui tom ah nang te n'daengdaeh ni.
53 “Konsa, nou va vin manje pitit a pwòp vant nou, chè a fis nou yo avèk fi nou yo ke SENYÈ a, Bondye nou an, te bannou yo, pandan syèj la, ak tan rèd lan lè lènmi nou yo oprime nou.
Te vaengah na bungko thaihtae lamkah na capa neh na canu saa te na caak ni. Te te na thunkha loh nang soah a caeknah la vongup ah n'kilh dongah ni na Pathen BOEIPA loh nang taengah m'paek.
54 “Nonm pami nou ki byen rafine e ki janti a va vin sovaj anvè frè li, anvè madanm ke li renmen anpil la, ak anvè tout lòt pitit li ki rete yo,
Na khuikah tongpa mongkawt hlangcong loh a manuca, a rhang kah a yuu neh a ca hlangrhuel la aka om te mat a mik ee ni.
55 jis li p ap bay menm youn nan yo okenn nan chè a pitit li ke li va manje a; akoz nanpwen anyen ki rete, pandan syèj la ak tan di anpil la, pa sila ke lènmi nou yo va oprime nou nan tout vil nou yo.
Na vongka pum kah vongup ah na thunkha loh nang te a caeknah la n'kilh vaengah ba pakhat khaw a coih pah mahpawh. Te dongah a ca saa te hnap a caak vetih hlang pae mahpawh.
56 “Fanm pami nou ki byen rafine e ki janti a, ki pa t ap eseye menm mete pye li atè tèlman li rafine e janti, li va vin sovaj anvè mari li ke li renmen anpil la, anvè fis li avèk fi li,
Na khuikah mongkawt nu neh a kho khopha te diklai dongah khueh ham aka noem pawh hlangcong khaw, pang a dok neh mueltuetnah lamloh a rhang dongkah a va taengah, a capa taengah, a canu taengah a mik lolh ni.
57 epi anvè vant ki sòti antre janm li yo lè l fè pitit e anvè pitit li yo ke li fè; paske li va manje yo an sekrè akoz mank tout lòt bagay pandan syèj la, e akoz soufrans pa sila lènmi nou va oprime nou nan vil nou yo.
Na thunkha loh nang te na vongka khuiah a caeknah la n'kilh vaengah a kho laklo lamloh aka thoeng a casak neh a cun nawn amah ca pataeng vongup khuikah yinhnuk ah thincavat la boeih a caak ni.
58 “Konsa, si nou pa fè atansyon pou swiv tout pawòl a lwa sila yo ki ekri nan liv sila yo, avèk krent non sa a ki plen onè e ki mèvèye la, SENYÈ a, Bondye nou an,
A ming thangpom ham neh rhih ham aka om BOEIPA na Pathen rhih ham tahae kah cabu dongah a daek olkhueng ol boeih he vai hamla na ngaithuen pawt atah,
59 alò, SENYÈ a va mennen toumant ekstrawòdinè vin sou nou avèk desandan nou yo, menm gran toumant ki sevè e ki dire anpil, epidemi ki pa janm fini, e maladi ki rete mize.
BOEIPA loh na hmasoe khaw, na tiingan kah hmasoe khaw, hmasoe puei neh na muei a puel sak ni. Te vaengah tloh thae na kaem vetih na ngoi ni.
60 Li va fè retounen sou nou tout maladi Égypte ke nou pè yo e yo va kole sou nou.
Nang taengla ha tlung vaengah na rhih Egypt tloh boeih te nang soah ham phoe sak ni.
61 Osi, tout kalite maladi ak toumant ki pa menm ekri nan liv lalwa sila a, SENYÈ a va mennen yo sou nou jiskaske nou fin detwi.
Na mit na moeng duela olkhueng cabu dongkah a daek mueh tlohtat cungkuem neh hmasoe cungkuem te nang soah BOEIPA loh ham phoe sak ni.
62 “Konsa, nou va rete piti an kantite, malgre avan nou te gran an kantite tankou zetwal syèl yo, akoz ke nou pa t obeyi SENYÈ a, Bondye nou an.
BOEIPA na Pathen ol te na ngai pawt dongah vaan aisi bangla khawk na om uh cakhaw hlang sii la na cul ni.
63 “Li va rive ke menm jan SENYÈ a te fè kè kontan sou nou pou fè nou pwospere e miltipliye nou an; konsa, SENYÈ a va fè kè kontan sou nou pou fè nou peri e detwi nou. Nou va chire sòti nan tè ke nou ap antre pou posede a.
BOEIPA loh nangmih khophoengpha sak ham neh ping sak ham a ngaingaih vanbangla nangmih te milh sak ham neh mitmoeng sak ham khaw BOEIPA a ngaingaih dongah pang hamla na kun thil khohmuen lamloh m'phuk ni.
64 “Anplis, SENYÈ a va fè nou gaye pami tout pèp la jis soti nan pwent latè pou rive nan lòt la. Epi la, nou va sèvi lòt dye yo, bwa avèk wòch, ke nou menm avèk zansèt nou yo pa t janm konnen.
Diklai khobawt lamloh diklai khobawt duela pilnam tom taengah BOEIPA loh nang te n'taekyak bal vetih na pa rhoek neh namah long khaw na ming noek pawh lungto thingngo pathen tloe taengah tho na thueng ni.
65 Pami nasyon sila yo, nou p ap twouve repo, ni p ap gen plas repo pou pla pye nou. Men la, SENYÈ a va bannou kè sote, zye ki febli ak nanm ki pèdi espwa.
Namtom rhoek taengah hoep tlaih pawt vetih na khopha ham pataeng ngolbuel om mahpawh. Te vaengah BOEIPA loh nang te lungbuei lingloeng neh mik khahoeinah, hinglu yunghoepnah m'paek ni.
66 “Konsa, lavi nou va pandye nan dout devan nou. Nou va gen gwo laperèz lannwit kon lajounen, ni nou p ap gen asirans lavi nou.
Na hmailong ham khaw na hingnah loh ngaihuet ngaikaek la om vetih khoyin khothaih birhih hut la na hingnah khaw na tangnah tlaih mahpawh.
67 “Nan maten, nou va di: ‘Pito lannwit te rive’, e nan aswè, nou va di: ‘Pito se te maten!’ akoz krent kè nou ki bannou laperèz e pou vizyon a zye nou ke yo va wè.
Na mik neh a hmuethma na hmuh vaengah na thinko kah birhihnah neh na birhih ni. Mincang pueng ah kholaeh ka pha venim na ti vetih hlaemhmah vaengah mincang ka pha venim na ti ni.
68 “SENYÈ a va mennen nou retounen an Égypte nan gwo bato, pa chemen ke m te pale nou an: ‘Nou p ap janm wè li ankò!’ Epi la, nou va ofri tèt nou menm pou vann a lènmi nou yo kòm esklav mal ak femèl, men p ap gen moun pou achte nou.”
Nang taengah ka thui longpuei kah sangpho te hmuh hamla koep khoep boeh. BOEIPA loh nang Egypt la koep m'bal sak ve. Na thunkha rhoek taengah namah te salnu salpa la pahoi na yoi uh cakhaw n'lai uh mahpawh.
