Travay 7
1 Wo prèt la te di: “Èske bagay sa yo se vrè?”
Bhai, bhakulungwa bha bhaabhishila gubhaabhushiye a Shitepano, “Genega ga kweli?”
2 Li te di: “Koute m frè m yo ak ansyen mwen yo!” Bondye laglwa a te parèt devan zansèt nou, Abraham lè li te nan Mésopotamie, avan ke li te rete Charran.
Na bhalabho a Shitepano gubhajangwile, “Ashaapwanga na ashaatati, ngunajuga mmbilikanishiyanje! Bhakulungwa a Nnungu bhashinkwaakoposhela atati a Bhulaimu pubhaaliji ku Meshopotamia bhakanabhe kwenda tama ku Alani.
3 E Li te di li: “Kite peyi ou, ak fanmi ou, pou vini nan peyi ke Mwen menm va montre ou a”.
A Nnungu gubhaabhanjile a Bhulaimu, ‘Nnjabhule pa shilambo shenu, mwaalekanje ashaalongo ajenunji, nnjende mmbali jishininnanguye.’
4 Konsa, li te kite peyi a Kaldeyen yo pou vin rete nan Charran. Depi la, lè papa l te vin mouri, Bondye te fè l deplase vin nan peyi sila a kote nou rete koulye a.
Kwa nneyo, a Bhulaimu gubhaamile shilambo sha Kalidayo, gubhapite tama ku Alani. Ainabhabho bhakamaleje a Nnungu gubhaashoshiye kabhili gubhaishe tama mmbali jinkutamangana jino.”
5 Men Li pa t ba li yon eritaj ladann, ni menm yon moso tè, men menm lè li pa t gen pitit, Li te pwomèt li ke Li ta ba li sa kòm yon posesyon, e a desandan aprè li yo.
“A Nnungu wala bhangaapa a Bhulaimu nkali shilambo shimo kubha ulishi gwabho, ikabheje bhashinkwaalajila kuti, shibhaape shene shilambo shino shibhe shabho na ashibhana bhabho, ikabhe gene mobhago a Bhulaimu bhakakweteje mwana.
6 Men Bondye te pale konsa: Ke desandan li yo ta etranje nan yon peyi etranje, pou yo ta nan esklavaj e maltrete pandan kat-san lane.
A Nnungu gubhaabhalanjile nnei, ‘Ashibhana bhenu shibhapelekwanje kushilambo shangali shabhonji bhakabhanganje bhatumwa na bhonelwa kwa yaka mia pa sheshe.
7 “Epi nenpòt nasyon ki ta mete yo nan esklavaj, Bondye te di: ‘Mwen Menm, Mwen va jije’, epi apre sa, yo va sòti la pou sèvi Mwen nan plas sila a.”
Ikabheje nne shinishiukumule shene shilambo shishaatolanje ubhandasho. Kungai shinaashoyanje shene shilambosho bhajiyangane apano kubhandindibhalilanje.’
8 Li te bay li akò sikonsizyon an, epi Abraham te vin papa a Isaac, Li te sikonsi li nan uityèm jou a. Isaac te vin papa a Jacob, e Jacob a douz patriyach yo.
Kungai gubhaapele malagano ga jaluka kubha shilangulo shabho. Kwa nneyo a Bhulaimu gubhantajile unyago mwanagwabho Ishaka lyubha lya nane lya bhelekwa kwakwe. Na a Ishaka nneila peila gubhantajile mwanagwabho Yakobho. Na a Yakobho nabhalabho gubhaatendilenje nneyo peyo ashinakulubhetu likumi limo na bhabhili bhala.”
9 Patriyach yo te vin jalou de Joseph e yo te vann li an Égypte. Men Bondye te avèk li
“Bhanyikala bhetu gubhammonelenje lupimililo mpwabhonji Yoshepu, kwa nneyo gubhang'ushiyenje kuubhanda ku Mishili. Ikabheje a Nnungu pubhaliji pamo naka Yoshepu,
10 e Li te delivre li nan tout afliksyon li yo. Konsa li te bay li favè avèk sajès devan Pharaon, wa Égypte la, e te fè li vin gouvènè sou Égypte, ak tout lakay li.
a Nnungu gubhantapwile mmboteko yakwe yowe, gubhampele kubha mundu jwa mituka na lunda kwa a Palao bhakulungwa bha ku Mishili, mpaka a Palao gubhammishile kubha nkulungwa jwa Mishili na nyumba jabho.”
11 Alò yon gwo grangou te parèt nan tout Égypte ak Canaan, avèk gwo mizè, e zansèt nou yo pa t kab twouve manje.
“Kungai gushikoposhele shibhanga shilambo showe sha Mishili na ku Kanani nibha shilaje shikulungwa. Ashinakulubhetu bhakakwetenjeje shalya.
12 Men lè Jacob te tande ke te gen manje an Égypte, li te voye zansèt nou yo la pou premye fwa a.
Bhai, a Yakobho bhakapilikaneje kuti ku Mishili shishipagwa shalya, gubhaatumilenje ashinakulubhetu ku Mishili
13 Nan dezyèm vizit la Joseph te fè frè l yo dekouvri ki moun li te ye, efanmi Joseph te vin entwodwi a Pharaon.
Mwanja gwa bhili, a Yoshepu bhakwitagulilaga kwa ashaakulu bhabho na a Palao gubhaamanyinji ashaakulu bhabho a Yoshepu.
14 Alò Joseph te voye envite Jacob, papa li avèk tout fanmi li pou vin kote l. Te gen swasann-kenz moun antou.
A Yoshepu gubhatumile ntenga kwa ainabhabho a Yakobho na ashalongo ajabho bhowe, bhajiyangane ku Mishili, pubhalinginji bhandu makumi shabha na nng'ano.
15 Konsa, Jacob te desann an Égypte e li menm avèk zansèt nou yo te mouri la.
Kwa nneyo, a Yakobho gubhapite ku Mishili na ashinakulubhetu bhananji gubhawililenje kweneko.
16 Depi la kò yo te deplase retounen nan Sichem, pou te antere yo nan tonm nan ke Abraham te achte pou yon sòm lajan nan men fis a Hémor an Sichem yo.
Bhai, iilu yabhonji ikujigalwaga mpaka ku Shekemu, gwiishishilwe nnikabhuli libhaumile a Bhulaimu kubhandunji bha likabhila lya Bhaamoli.
17 Men pandan tan a pwomès ke Bondye te pwomèt a Abraham nan t ap pwoche pèp la te vin ogmante e te miltipliye an Égypte,
“Jikaishileje miongwe ja malila malagano ga a Nnungu gubhalegene na a Bhulaimu, bhandunji bhetu ku Mishili kula gubhapundilenje kujenjesheka nibha likundi likulungwa.
18 jiskaske Yon lòt wa te leve sou Égypte ki pa t konnen anyen de Joseph.
Kungai, bhakulungwa bhamo bhakaamanyiji a Yoshepu gubhatemi muupalume ku Mishili.
19 Se te li menm ki te sèvi gwo koken pou pran avantaj sou ras nou an, e maltrete zansèt nou pou yo ta kab fè zanfan pa nou yo pa t kab viv.
Bhene bhakulungwabho bhashinkwaatendelanga yangali ya mmbone na kwaapotekanga ashinakulubhetu, bhalikwaamulishanga bhaalekanje palanga ashinambombe nkupinga bhawanganje.
20 Se te nan tan sila a ke Moïse te ne. Li te byen bèl nan zye Bondye, e li te okipe pandan twa mwa lakay papa li.
A Musha pubhabhelekwe gene mobhago, Musha pabhelekwe ashinkukonja. Kwa myei jitatu gwalelilwe nnyumba ja ainagwe.
21 Epi lè l te abandonen, fi Pharaon an te pran li e te nouri li kòm pwòp fis pa li.
Bhakalepelanjeje kung'iya nnyumba gubhammishilenje palanga, abhiti Palao gubhannokwete, gubhannelile mbuti mwanagwabho.
22 Moïse te enstwi nan tout konesans Ejipsyen an, e li te vin yon nonm byen fò nan pawòl ak nan zak.
A Musha gubhajigenywe indu yowe ya lunda lwa Bhamishili, nibha bhandu bha manyika nkubheleketa na mwitendi.
23 Men lè l t ap pwoche laj karant ane, sa te antre nan tèt li pou vizite frè li yo, fis Israël yo.
“Bhakaishileje yaka makumi nsheshe gubhatumbilile kwenda kwaalolanga ashaalongo ajabhonji bha Ishilaeli shibhakuti tendelwanga.
24 Konsa, lè l te wè youn nan yo byen maltrete, li te defann li, e te vanje pou sila ki te oprime a, e konsa, te touye Ejipsyen an.
Kweneko gubhammweni Mwishilaeli jumo alibhonelwa naka Mmishili, gubhapite kunnjangutila Mwishilaeli jula nkumpindikulila yatendelwe ila, gubhammuleje Mmishili jula.
25 Li te sipoze ke frè li yo te konprann ke Bondye t ap bay yo delivrans atravè li menm, men yo pa t konprann.
Bhaliganishiya kuti Bhaishilaeli ajabhonji shibhamumanyanje kuti a Nnungu bhanakwaatuma kubhaagombolanje, ikabheje bhangamumanyanga.
26 “Nan jou swivan an, li te parèt a yo menm pandan yo t ap goumen youn avèk lòt. Li te eseye rekonsilye yo nan lapè e te di: ‘Moun yo, se frè nou ye. Poukisa nou ap fè mal a youn lòt?’
Malabhi gakwe, gubhaabhweninji Bhaishilaeli bhabhili bhalikomananga, gubhalinjile kwaatapulanyanga bhalinkuti, ‘Mmanganya mmaulongo, kwa ndi nnabhonelana?’
27 “Men sila ki t ap fè frè l la mal la te bourade l e te di: ‘Kilès ki te fè ou yon chèf ak jij sou nou?
Ammonelaga mwine jula gwabhanokolele a Musha kunyenje alinkuti, ‘Gani ammishile mmwe kubha bhaukumula bhetu?
28 Èske ou gen entansyon touye m menm jan ke ou te touye Ejipsyen an ayè a?’
Bhuli, nkupinga mulaga malinga shimummuleje liyo Mmishili jula?’
29 “Akoz pawòl sila a Moïse te sove ale, e te vin yon etranje nan peyi Madian, kote li te vin papa a de fis.
“A Musha bhakapilikaneje gene malobhego gubhabhutwishe, gubhapite tama ujeni kushilambo sha Midiani, kweneko gubhakwete bhana bhabhili bhanabhalume.
30 “Apre karant ane te pase, Yon zanj te parèt a li menm nan dezè Mòn Sinaï nan flanm a yon touf bwa.
“Ikapiteje yaka makumi nsheshe, malaika jwa Bhakulungwa gwabhakoposhele a Musha pashitekete shakolelaga moto kuanga tome na Shitumbi sha Shinai.
31 Lè Moïse te wè l, li te etone de sa l te wè a. Lè l te pwoche pou gade pi pre, vwa Senyè a te vini sou li:
A Musha gubhakanganigwe kwa kaje bhakagabhoneje genego, bhakaegejeleje nkupinga bhalolesheye, gubhapilikene lilobhe lya Bhakulungwa.
32 ‘Mwen menm se Bondye a zansèt nou yo, Bondye Abraham nan, Isaac ak Jacob la’. Moïse te tranble avèk laperèz e pa t menm vle pran chans gade.
‘Nne a Nnungu bha ashinakulubhenu, a Nnungu bha a Bhulaimu na a Ishaka na a Yakobho!’ A Musha gubhajogwepe niungumila na wala bhangalinga kulolesheya kabhili.
33 “Men SENYÈ a te di l: ‘Retire sapat nan pye ou, paske lye kote ou kanpe a se tè sen.
Bhakulungwa gubhaabhalanjile. ‘Nng'ule ilatu yenu pabha punnjimi pano pa ukonjelo.
34 Mwen anverite wè soufrans pèp Mwen an an Égypte e tande plent yo, e Mwen gen tan vini desann pou delivre yo. Vini koulye a e Mwen va voye ou an Égypte.’
Gubhaalugulile, nikubhweni kubhonelwa kwa bhandu bhangu ku Mishili kula. Mbilikene shililo shabhonji, njituluka kukwaatapulanga. Bhai lelo, ngunakuntuma nnjende ku Mishili.’
35 “Menm Moïse sila a ke yo te rejte lè yo te di: ‘Kilès ki te fè ou yon chèf e yon jij?’ Se sila a ke Bondye te voye pou li ta kapab non sèlman yon chèf, men yon liberatè avèk èd zanj ki te parèt kote li nan touf bwa a.
“A Musha pebho bhakanilwe na Bhaishilaeli bhalinkutinji, ‘Gani ammishile mmwe kubha mmakulungwa bhetu bha kutuukumula?’ Ni bhobho abhakoposhele malaika jwa kunnungu pashitekete shakolelaga moto, a Nnungu gubhaatumile a Musha kubha akalongolele na bhaukumula.
36 Mesye sila a te mennen yo sòti, e te fè mèvèy ak sign nan peyi Égypte, ak nan Lamè Wouj, epi pandan karant ane nan dezè a.
“Bhenebho ni bhaashoshiyenje bhandunji ku Mishili kula kwa ilapo nshilambo sha Mishili na pa bhaali ja Shamu na nng'anga, kwa yaka makumi nsheshe.
37 Se te Moïse sila a ki te di a fis Israël yo: ‘Bondye va fè leve pou nou yon pwofèt tankou mwen ki sòti nan frè nou yo.’
A Musha ni bhaalugulilenje Bhaishilaeli. ‘Bhakulungwa a Nnungu bhenunji, shibhanng'agulilanje nkulondola jwabho jwa malinga nne kukopoka munkumbi gwa ashaalongo ajenunji, mumpilikanishiyanje jwenejo.’
38 “Sa se li menm ki te nan asanble nan dezè a; ki te avèk zanj ki t ap pale avè l sou Mòn Sinaï a, e avèk zansèt nou yo, ki te te resevwa pawòl vivan yo pou pase bannou.
A Musha pubhaaliji na bhandu bha a Nnungu kuanga naka malaika jwa kunnungu abhelekete nabho kushitumbi sha Shinai jula na ashainabhetu. Bhalabho ni bhapegwilwe malobhe ga taga gumi bhatulungushiye uwe.
39 “Zansèt nou yo pa t dakò obeyisan a li menm, men yo te rejte l, e nan kè yo, yo te vire tounen an Égypte.
“Ikabheje ashinakulubhetu gubhakanilenje kwaapilikanila, nikwanokolelanga kunyenje mmitima jabhonji bhalilokolilanga kubhuja ku Mishili.
40 Konsa yo di a Aaron: ‘Fè pou nou dye yo ki va ale devan nou. Paske Moïse sila a ki te mennen nou sòti an Égypte la, nou pa menm konnen kisa ki rive li.’
Gubhaabhalanjilenje a Aluni. ‘Ntualashiye ashinnungu bha yanamu bhatulongoleyanje mumpanda, pabha a Musha bhatulongolele kukopoka ku Mishili tukakwiimanya yaakoposhele!’
41 Nan tan sa a yo te fè yon jenn bèf. Yo te pote yon sakrifis pou zidòl la, e yo t ap rejwi yo nan zèv a pwòp men yo.
“Penepo gubhaialashiyenje shanamu sha litumbwe lya ng'ombe, gubhatandubhenje kushibhishila mbepei akuno bhalikushiangalilanga shindu shaalaya ashaayene kwa makono gabhonji.
42 “Men Bondye te vire do Li, e te livre yo pou adore dye a zetwal syèl yo, jan sa ekri nan liv pwofèt yo: ‘Se pa t a Mwen menm ke nou te ofri ofrann ak sakrifis karant ane nan dezè a, O lakay Israël.
Ikabheje a Nnungu gubhaaleshilenje, nkupinga bhaitindibhalilanje indu ya kunani kuliunnde, malinga shiyajandikwe nshitabhu sha ashinkulondola bha a Nnungu, ‘Mmanganya mmandu bha pa Ishilaeli! Mwambelenje indu na mbepei, kwa yaka makumi nsheshe kuanga kula?
43 Men nou te pran anplis, tabènak Moloch la, ak zetwal a dye Remphan an; imaj ke nou te fè pou adore yo. Pou sa a Mwen osi va retire nou jis rive lòtbò Babylone.’
Mmanganya gunnjigelenje liema lika nnungu Moleki, na shanamu sha lutondwa luka nnungu jwenunji Lepani. Igobhi imwaieleyenje nkupinga mwiitindibhalilanje. Kwa nneyo, shinimpelekanje kuubhanda kwaataliya kupunda ku Bhabhuloni!’
44 “Zansèt nou yo te gen tabènak temwayaj nan dezè a, menm jan ke Sila ki te pale avèk Moïse la te kòmande li pou fè, selon modèl ke li te wè a.
“Kuanga kula ashinakulubhetu bhakwetenje liema lya kong'ondela ndamo ja a Nnungu. Lyashinkualaywa na a Musha malinga shibhalugulilwe na languywa na a Nnungu.
45 “Konsa, zansèt nou yo ki te resevwa li nan lè pa yo, te pote li avèk Josué lè l te depouye nasyon ke Bondye te chase devan yo jis rive nan tan David la.
Kungai ashinakulubhetu bhatendaga poshelananga liema lila mpaka mobha ga a Yoshua, pubhatolilenje shilambo, ashaayene shilambo bhakabhingwanjeje na a Nnungu. Penepo gulitemi mpaka mobha ga a Daudi.
46 David te twouve favè nan zye Bondye, e te mande pou li ta kapab jwenn yon mezon pou Bondye Jacob la abite.
A Daudi gubhatendelwe mituka na a Nnungu, gubhaajujile bhenebho bhaashenjele ndamo a Nnungu bha a Yakobho.
47 Men se te Salomon ki te bati yon kay pou Li.
Ikabheje a Shelemani ni bhaashenjele nyumba a Nnungu.
48 “Poutan Trè Wo a pa rete nan kay ki fèt pa men moun, jan pwofèt la di a:
“Nkali nneyo Bhakulungwa a Nnungu bhakaatama nnyumba ja shenga mundu, malinga shibhaabheleketa ankulondola bha a Nnungu,
49 ‘Syèl la se twòn Mwen, E tè a se ban pou pye Mwen. Ki kalite kay ou kapab fè pou Mwen?’ ‘Oubyen ki plas ki gen pou repo Mwen?
Bhakulungwa bhakuti, ‘Kunnungu ni shitengu shangu sha upalume, na pa shilambolyo ni pa bhishila makongono gangu. Shinnjenjelanje nyumba ja shanabhuli? Kushindame pumulila kwei?
50 Se pa t men Mwen ki te fè tout bagay sa yo?’
Indu yowei ng'eleye nne.’
51 “Nou menm, ki se moun kou rèd e ensikonsi nan kè, avèk zòrèy ki toujou ap reziste a Lespri Sen an, n ap fè menm bagay ke zansèt nou yo te konn fè yo.
“Mmanganya bha mbwinya! Mitima na makutu genunji gakakwakunda a Nnungu! Punninginji malinga ashinakulubhenunji. Mobha gowe nnakuntaukanga Mbumu jwa Ukonjelo.
52 Kilès nan pwofèt yo ke zansèt nou yo pa t pèsekite? Yo te touye sila yo ki avan lè te anonse ke Sila Ki Jis la t ap vini; ke nou menm koulye a trayi e asasine.
Bhuli, apali nkulondola jojowe jwa a Nnungu ashinakulubhenunji jubhanga mpotekenga? Bhashinkwaabhulaganga bhalondolenje kwiya kwa Bhakwete Unguja, mmanganya gumwaakanilenje nikwaabhulaga.
53 Nou menm ki te resevwa Lalwa kòm yon òdonans pa zanj yo, te vyole li.”
Mmanganya mwaposhelenje shalia jimwapegwilwenje naka malaika jwa kunnungu, ikabheje mwangakundanga.”
54 Alò, lè yo te tande sa, yo te blese byen fon, e t ap manje dan yo sou li.
Bhanangulungwa bha lukumbi bhakapilikananjeje genega, gujaapotekenje mitima, bhalikwiilumanga meno kwa shimwa.
55 Men ranpli avèk Lespri Sen an, li te fikse zye l anwo nan syèl la e te wè glwa Bondye ak Jésus ki t ap kanpe bò men dwat Bondye.
Ikabheje a Shitepano akuno bhali bhagumbelwe naka Mbumu jwa Ukonjelo, gubhalolile kunani, gubhagubhweni Ukonjelo Gwa puya gwa a Nnungu na a Yeshu bhajimi kunkono nnilo gwa a Nnungu.
56 Li te di: “Gade byen, Mwen wè syèl la vin louvri, e Fis a lòm nan ki kanpe bò men dwat Bondye.”
Gubhashite, “Nnolanje! Ngunakukubhona kunnungu kushiunukulwa na Mwana juka Mundu ashijima kunnilo kwa a Nnungu.”
57 Konsa yo te kriye fò avèk yon gwo vwa, e te kouvri zòrèy yo. Yo te kouri sou li ansanm a lafwa,
Penepo, bhandunji bhowe pa lukumbi pala gubhajobhelenje akuno bhaliibhanga makutu gabhonji na makono. Kungai gubhaaumbilenje kwapamo,
58 e lè yo te fin pouse li deyò vil la, yo te kòmanse lapide l avèk wòch. Temwen sila yo te depoze vètman yo nan pye a yon jennonm yo te rele Saul.
gubhaakopoyenje palanga shilambo, gubhaakomilenje maganga. Bhakong'ondelenje bhala gubhabhishilenje nngubho yabhonji muulinda guka nshanda jumo ashemwaga Shauli.
59 Yo te kontinye lapide Étienne pandan li te rele Senyè a, e te di: “Senyè Jésus, resevwa Lespri mwen”.
Gubhapundilenje kwaakoma maganga akuno a Shitepano bhalijuga Nnungu bhalinkuti, “Mmakulungwa a Yeshu mposhele mbumu yangu!”
60 Konsa, li te tonbe sou jenou li, e te kriye avèk yon gwo vwa: “Senyè, pa kenbe peche sa a kont yo!” Lè l fin di sa, li te mouri.
Gubhatindibhele, nigubhagutile kwa lilobhe likulungwa bhalinkuti. “Mmakulungwa nnaalombolanje kwa shene shilebhoshi.” Bhakabheleketeje genego gubhamalile. Na bhalabho a Shauli gubhashibhweni shitendi sha kwabhulaga a Shitepanosho, kuti sha mmbone.
