Pwovèb 24

1 Pa anvye sò mechan yo. Pa chache fè zanmi ak yo.

Nie zazdrość złym ludziom ani nie pragnij z nimi przebywać;

2 Yon sèl bagay ki nan tèt yo, se fè mechanste. Yon sèl pawòl ki nan bouch yo, se fè moun mal.

Ich serce bowiem obmyśla przemoc, a ich wargi mówią o krzywdzie.

3 Bon konprann ap fè kay ou kanpe. Bon konesans ap fè l' kanpe fèm.

Dom buduje się mądrością, a umacnia się rozumem.

4 Kote ki gen konesans, pyès kay yo plen ak bon bagay ki koute chè.

Dzięki wiedzy komory będą napełnione wszelkimi kosztownymi i przyjemnymi bogactwami.

5 Pito ou gen bon konprann pase ou gen fòs. Wi, moun ki gen konesans vo plis pase moun ki gwonèg.

Mądry człowiek jest silny, a mąż, który ma wiedzę, dodaje siły.

6 Paske, se pou ou ranje plan ou anvan ou antre nan batay. Plis ou gen moun k'ap ba ou konsèy, plis ou gen chans pou ou genyen batay la.

Bo dzięki mądrej radzie poprowadzisz wojnę, a mnóstwo doradców [da ci] wybawienie.

7 Pawòl moun konprann twò wo pou moun san konprann. Yo pa gen anyen pou yo di kote koze serye ap pale.

Mądrość jest dla głupca zbyt wzniosła; nie otwiera ust swoich w bramie.

8 Lè yon moun tout tan ap kalkile jan pou l' fè sa ki mal, y'ap rele l' malveyan.

Kto knuje zło, będzie zwany złośliwym.

9 Tou sa moun san konprann gen lide fè, se fè sa ki mal. Konsa tou, moun pa vle wè moun k'ap plede pase moun nan betiz.

Obmyślanie głupoty [jest] grzechem, a szyderca budzi odrazę w ludziach.

10 Si jou malè ou pa gen kouraj pou kenbe, ou pa t' janm gen fòs vre.

Jeśli w dniu ucisku ustaniesz, twoja siła jest słaba.

11 Delivre moun y'ap trennen pou y' al touye. Sove moun y'ap bourade pou y' al egzekite.

[Jeśli] odmówisz ratunku prowadzonym na śmierć i tym, którzy idą na stracenie;

12 Si ou pran pòz ou pa t' konn sa, chonje Bondye. Li menm k'ap jije sa ki nan kè moun, l'ap wè sa. Li menm k'ap veye tou sa w'ap fè, l'ap konn sa. L'ap fè tout moun peye pou sa yo fè.

Jeśli powiesz: Nie wiedzieliśmy o tym; czy ten, który waży serca, nie rozumie? A ten, który strzeże twojej duszy, nie pozna? I czy nie odda człowiekowi według jego uczynków?

13 Pitit mwen, bwè siwo myèl, sa bon pou ou. Menm jan siwo myèl k'ap koule soti nan gato myèl dous nan bouch ou,

Synu mój, jedz miód, bo jest dobry, i plaster miodu słodki dla twojego podniebienia.

14 se konsa konesans ak bon konprann bon pou nanm ou. Si ou genyen yo, w'a fè chemen ou nan lavi. Sa w'ap tann lan, lavalas p'ap pote l' ale.

Tak [będzie] poznanie mądrości dla twojej duszy; jeśli ją znajdziesz, będzie nagroda, a twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.

15 Pa janm fè plan tankou mechan yo pou chache fofile kò ou anndan kay moun k'ap mache dwat. Pa chache devalize kote l' rete a.

Nie czyhaj, niegodziwcze, przed mieszkaniem sprawiedliwego, nie burz miejsca jego odpoczynku;

16 Paske, moun k'ap mache dwat yo te mèt tonbe sèt fwa. Pa pè, y'ap toujou leve ankò. Men, nan mechanste yo, mechan yo ap tonbe, yo p'ap ka leve ankò.

Bo sprawiedliwy upada siedem razy, jednak znowu powstaje; a niegodziwi popadną w nieszczęście.

17 Pa prese fè kè ou kontan lè malè rive lènmi ou. Pa kouri fè fèt lè li bite.

Nie ciesz się, gdy twój nieprzyjaciel upadnie, i niech twoje serce się nie raduje, gdy się potknie;

18 Seyè a ap wè sa. Sa p'ap fè l' plezi. Li ka rive pa pini l' poutèt sa.

Aby PAN tego nie widział i nie uznał za zło, i nie odwrócił od niego swojego gniewu.

19 Pa kite moun k'ap fè sa ki mal fè ou pèdi tèt ou. Pa anvye sò mechan yo.

Nie gniewaj się z powodu złoczyńców ani nie zazdrość niegodziwym;

20 Paske mechan yo pa pral lwen. Lavi yo tankou yon lanp k'ap mouri.

Bo zły nie otrzyma nagrody, pochodnia niegodziwych zostanie zgaszona.

21 Pitit mwen, gen krentif pou Seyè a. Respekte wa a. Ou pa gen anyen pou ou wè ak moun k'ap kenbe tèt ak yo.

Synu mój, bój się PANA i króla, a nie przestawaj z chwiejnymi;

22 Moun sa yo ap rete konsa, malè ap tonbe sou yo. Ou pa janm konnen ki kalite malè Seyè a osinon wa a ka fè rive sou ou.

Bo ich nieszczęście nastąpi nagle, a któż zna upadek obydwóch?

23 Men lòt pawòl moun ki gen bon konprann yo te di ankò. Sa pa bon pou yon jij gade sou figi moun lè l'ap rann jijman.

I to też [należy] do mądrych. Niedobrze jest mieć wzgląd na osobę w sądzie.

24 Lè yon jij di yon moun ki fè sa ki mal: Se ou ki gen rezon, jij sa a, tout moun gen pou madichonnen l'. Y'ap rayi l' toupatou sou latè.

Kto mówi niegodziwemu: Jesteś sprawiedliwy, tego będą ludzie przeklinać, a narody będą się nim brzydzić.

25 Men, jij ki pini moun ki antò a va gen kè kontan. Bondye va beni l'. Tout zafè l' va mache byen.

A ci, którzy [go] strofują, będą szczęśliwi i przyjdzie na nich obfite błogosławieństwo.

26 Lè ou bay yon bon repons, ou aji tankou yon bon zanmi.

Pocałują wargi tego, który daje słuszną odpowiedź.

27 Regle tout zafè ou. Mete jaden ou anfòm. Apre sa, ou mèt tabli.

Przygotuj swoją pracę na zewnątrz, a wykonuj ją na swoim polu, a potem buduj swój dom.

28 Pa leve pale sou do frè parèy ou san rezon. Pa bay manti sou li.

Nie bądź bez powodu świadkiem przeciw swemu bliźniemu ani nie oszukuj swymi wargami.

29 Pa janm di li fè m', m'ap fè l' tou. M'ap fè l' peye sa li fè a.

Nie mów: Zrobię mu, jak on mi zrobił, oddam temu człowiekowi według jego uczynku.

30 Mwen pase bò jaden yon nonm parese, bò jaden rezen yon moun ki san konprann.

Szedłem koło pola leniwego i koło winnicy nierozumnego;

31 Pikan te fin pran jaden an nèt. Move zèb t'ap pouse toupatou. Lantouraj jaden yo te fin tonbe.

A oto wszystko zarosło cierniem, pokrzywy pokryły wszystko, a kamienny mur był zburzony.

32 Lè mwen wè sa, mwen kalkile. Mwen gade, sa ban m' yon leson.

Spojrzałem i rozważałem w sercu; obejrzałem i wyciągnąłem naukę.

33 Dòmi, kabicha, kouche sou do, kwaze men ou dèyè tèt ou... Se bon!

Trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, by odpocząć;

34 W'ap rete konsa, w'ap wè ou pòv. Mizè ap tonbe sou ou tankou yon ansasen san ou pa atann.

A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny, a niedostatek – jak mąż uzbrojony.