< Pwovèb 19 >
1 Pito ou pòv men ou se nèg serye pase pou w'ap bay manti epi pou ou sòt met sou li.
Melhor é o pobre que anda em sua honestidade do que o perverso de lábios e tolo.
2 Sa pa bon pou ou prese fè anyen san ou pa konprann sa w'ap fè. Si ou pa gen pasyans, ou ka nan pwoblèm.
E não é bom a alma sem conhecimento; e quem tem pés apressados comete erros.
3 Se sotiz yon nonm ki fini avè l'. Apre sa, li konprann pou l' fache sou Bondye.
A loucura do homem perverte seu caminho; e seu coração se ira contra o SENHOR.
4 Lè ou gen lajan, ou toujou gen zanmi. Men lè ou pòv, dènye zanmi vire do ba ou.
A riqueza faz ganhar muitos amigos; mas ao pobre, até seu amigo o abandona.
5 Lè yon moun ap sèvi temwen nan tribinal, si li fè manti, yo gen pou yo pini l'. Pa gen rechap pou moun k'ap bay manti.
A falsa testemunha não ficará impune; e quem fala mentiras não escapará.
6 Anpil moun ap achte figi grannèg. Tout moun vle zanmi moun k'ap bay favè.
Muitos suplicam perante o príncipe; e todos querem ser amigos daquele que dá presentes.
7 Lè ou pòv, ata frè ou pa vle wè ou. Ou pa bezwen mande si zanmi p'ap lage ou! Tout chache w'ap chache pale ak yo, yo pa okipe ou!
Todos os irmãos do pobre o odeiam; ainda mais seus amigos se afastam dele; ele corre atrás deles com palavras, mas eles nada lhe [respondem].
8 Si ou renmen tèt ou, chache gen konprann. Pa bliye sa ou te aprann, zafè ou va mache byen.
Quem adquire entendimento ama sua alma; quem guarda a prudência encontrará o bem.
9 Lè yon moun ap sèvi temwen nan tribinal, si li fè manti, yo gen pou yo pini l'. Moun k'ap bay manti gen pou mouri.
A falsa testemunha não ficará impune; e quem fala mentiras perecerá.
10 Yon moun ki san konprann pa fèt pou gen tout bagay, ni yon esklav pa fèt pou chèf sou grannèg.
O luxo não é adequado ao tolo; muito menos ao servo dominar sobre príncipes.
11 Yon moun ki gen bon konprann pa fè kòlè fasil. Tout kalite li, se pa okipe moun ki fè mal.
A prudência do homem retém sua ira; e sua glória é ignorar a ofensa.
12 Lè yon wa ankòlè, se tankou yon lyon k'ap gwonde. Men, favè yon chèf se tankou lapli sou jaden.
A fúria do rei é como o rugido de um leão; mas seu favor é como orvalho sobre a erva.
13 Yon pitit ki san konprann se yon malè pou papa l'. Yon fanm ki toujou ap chache kont, se yon goutyè k'ap degoute dlo san rete.
O filho tolo é uma desgraça ao seu pai; e brigas da esposa são [como] uma goteira duradoura.
14 Kay ak lajan, se byen manman ak papa ka mouri kite pou ou. Men, yon fanm ki gen konprann, se Seyè a ase ki ka fè ou jwenn sa.
A casa e as riquezas são a herança dos pais; porém a mulher prudente [vem] do SENHOR.
15 Parès fè je ou toujou lou. Moun ki rete san fè anyen ap rete grangou.
A preguiça faz cair num sono profundo; e a alma desocupada passará fome.
16 Moun ki fè sa Bondye mande ap viv lontan. Moun ki pa mache jan Bondye vle l' l'a pa lwen mouri.
Quem guarda o mandamento cuida de sua alma; e quem despreza seus caminhos morrerá.
17 Lè ou bay pòv lacharite, se Bondye ou prete. Se li menm ki va renmèt ou sa.
Quem faz misericórdia ao pobre empresta ao SENHOR; e ele lhe pagará sua recompensa.
18 Korije pitit ou yo lè yo piti toujou. Men, pa bat yo jouk ou touye yo.
Castiga a teu filho enquanto há esperança; mas não levantes tua alma para o matar.
19 Moun ki gen san wo ap peye konsekans zak li yo. Si ou wete l' nan move pa a yon fwa, w'ap blije fè l' pou li tout tan.
Aquele que tem grande irá será punido; porque se tu [o] livrares, terás de fazer o mesmo de novo.
20 Koute konsèy y'ap ba ou. Louvri zòrèy ou pou aprann. Konsa w'a gen bon konprann jouk ou mouri.
Ouve o conselho, e recebe a disciplina; para que sejas sábio nos teus últimos [dias].
21 Yon moun te mèt fè tout kalite lide nan tèt li. Men, sa Seyè a vle a, se sa ki pou rive.
Há muitos pensamentos no coração do homem; porém o conselho do SENHOR prevalecerá.
22 Tou sa yo mande yon moun se pou l' gen bon kè. Pito yon moun pòv pase l' mantò.
O que se deseja do homem [é] sua bondade; porém o pobre é melhor do que o homem mentiroso.
23 Gen krentif pou Bondye, w'a jwenn lavi, w'ap toujou kontan. Malè p'ap rive ou.
O temor ao SENHOR [encaminha] para a vida; aquele que [o tem] habitará satisfeito, nem mal algum o visitará.
24 Gen moun ki sitèlman parese ata manje yo pa vle mete nan bouch yo.
O preguiçoso põe sua mão no prato, e nem sequer a leva de volta à boca.
25 Pase awogan yo yon je baton, moun san konprann yo va konprann. Rale zòrèy moun ki gen konprann yo, y'a vin gen plis konesans.
Fere ao zombador, e o ingênuo será precavido; e repreende ao prudente, e ele aprenderá conhecimento.
26 Se yon wont, se yon dezonè pou yon pitit aji mal ak papa l', osinon pou l' mete manman l' deyò lakay li.
Aquele que prejudica ao pai [ou] afugenta a mãe é filho causador de vergonha e de desgraça.
27 Pitit mwen, lè ou sispann aprann, ou pa lwen bliye sa ou konnen deja.
Filho meu, deixa de ouvir a instrução, [então] te desviarás das palavras de conhecimento.
28 Yon temwen k'ap bay manti pase lajistis nan betiz. Mechan yo pran plezi nan fè mechanste.
A má testemunha escarnece do juízo; e a boca dos perversos engole injustiça.
29 Baton an tou la pou moun k'ap pase moun nan betiz. Fwèt la tou pare pou dèyè moun ki san konprann.
Julgamentos estão preparados para zombadores, e açoites para as costas dos tolos.