Pwovèb 17
1 Pito ou manje yon grenn bannann chèch ak kè poze pase pou ou fè gwo fèt nan mitan dezagreman.
Ліпший черствий кусок зо споко́єм, ніж дім, повний у́чти м'ясної зо сваркою.
2 Yon esklav ki gen konprann va chèf sou yon pitit ki fè papa l' wont. L'a jwenn pa l' nan eritaj papa a tankou tout pitit.
Раб розумний панує над сином безпутнім, і серед братів він поділить спа́док.
3 Se dife sèl ki ka fè ou konnen si lò osinon ajan ou genyen an se bon kalite. Konsa tou, se Seyè a sèl ki konnen sa ki nan kè moun.
Для срі́бла — топи́льна посу́дина, а го́рно — для золота, Господь же серця випробо́вує.
4 Mechan yo toujou prèt pou koute moun k'ap di move pawòl. Zòrèy mantò yo toujou louvri pou koute moun k'ap bay manti.
Лиходій слухається уст безбожних, слухає неправдомо́в язика лиході́йного.
5 Lè w'ap pase yon pòv malere nan betiz, se Bondye ki fè l' la w'ap derespekte. Moun ki kontan lè malè rive yon lòt, Bondye ap pini l'.
Хто сміється з убогого, той ображає свого Творця, хто радіє з нещастя, — не буде такий без вини.
6 Pitit pitit se rekonpans granmoun. Manman ak papa se kontantman pitit.
Корона для ста́рших — ону́ки, а пишно́та дітей — їхні батьки́.
7 Yon moun sòt pa ka di anyen ki bon. Konsa tou, yon moun serye pa nan bay manti.
Не присто́йна безумному мова поважна, а тим більше шляхе́тному — мова брехли́ва.
8 Moun ki sèvi ak lajan pou pran tèt moun konprann lajan se wanga. Yo kwè se pou yo reyisi nan tou sa y'ap fè.
Хабар в о́чах його власника́ — самоцві́т: до всьо́го, до чого пове́рнеться, буде щасти́ти йому́.
9 Si ou vle moun renmen ou, padonnen lè yo fè ou mal. Si w'ap mache repete bagay moun fè ki mal, w'ap mete zanmi dozado.
Хто шукає любови — провину ховає, хто ж про неї повто́рює, розго́нює дру́зів.
10 Lè ou fè yon moun ki gen konprann repwòch, sa touche kè l'. Men, ata san kout baton p'ap chanje yon moun sòt.
На розумного більше впливає одне остере́ження, як на глупака́ сто ударів.
11 Mechan toujou ap fè rebelyon, men y'a voye yon sanmanman regle avè l'.
Злий шукає лише неслухня́ности, та вісник жорстокий на нього пошлеться.
12 Pito ou kontre ak yon manman lous k'ap chache pitit li pase pou ou tonbe sou yon moun fou foli moute.
Ліпше спітка́ти обезді́тнену ведмедицю, що кидається на люди́ну, аніж нерозумного в глупо́ті його.
13 Si ou aji mal avèk moun ki fè ou byen, malè ap toujou rive lakay ou.
Хто відплачує злом за добро, — не відступить лихе з його дому.
14 Lè yon kont pete, se tankou dlo ki kase dig kannal. Anvan batay mete pye, chape kò ou.
Почин сварки — то про́рив води, тому перед ви́бухом сварки покинь ти її!
15 Se de kalite moun Seyè a pa ka sipòte: moun k'ap kondannen inonsan ak moun k'ap pran pou mechan yo.
Хто оправдує несправедливого, і хто засуджує праведного, — оби́два вони Господе́ві оги́дні.
16 Yon moun sòt te mèt gen kont lajan nan men l', li p'ap janm ka gen konesans. Li pa gen konprann.
На́що ті гроші в руці нерозумного, щоб мудрість купити, як мо́зку нема?
17 Yon bon zanmi p'ap janm trayi. Jou malè l'ap tankou yon frè pou ou.
Правдивий друг любить за всякого ча́су, в недолі ж він робиться братом.
18 Fòk yon moun pèdi tèt li nèt pou l' garanti dèt yon lòt moun.
Люди́на, позба́влена розуму, ру́читься, — пору́ку дає за друга свого.
19 Moun ki renmen chache kont renmen fè sa ki mal. Moun k'ap pale avèk awogans, se moun k'ap mache ak sèkèy yo anba bra yo.
Хто сварку кохає, той любить гріх; хто ж підвищує уста свої, той шукає нещастя.
20 Yon moun ki pa gen bon lide nan tèt li p'ap janm gen kè kontan. Moun ki gen move lang ap toujou nan traka.
Люди́на лукавого серця не зна́йде добра, хто ж лука́вить своїм язико́м, упаде в зло.
21 Se lapenn pou yon papa ki fè yon pitit ki san konprann. Papa yon pitit sòt p'ap janm gen kè kontan.
Хто родить безумного, родить на смуток собі, і не поті́шиться батько безглуздого.
22 Kè kontan bay lasante. Men, lè ou kagou, w'ap deperi sou pye.
Серце радісне добре лікує, а пригно́блений дух сушить ко́сті.
23 Malveyan pran lajan nan men moun pou enpoze jistis fèt.
Безбожний таємно бере хабара́, щоб зігнути путі правосу́ддя.
24 Yon moun ki gen bon konprann toujou ap chache konesans. Men, moun sòt pa konn sa li vle.
З обличчям розумного — мудрість, а очі глупця́ — аж на кінці землі.
25 Yon timoun ki san konprann, se chagren pou papa l', se gwo lapenn pou manman l' ki fè l'.
Нерозумний син — смуток для батька, для своєї ж родительки — гі́ркість.
26 Se pa jistis pou inonsan peye pou koupab. Pa gen jistis lè yo bat moun ki pa fè mal.
Не добре карати справедливого, бити шляхе́тних за щирість!
27 Moun ki gen konesans pa nan pale anpil. Moun ki rete dousman se moun ki gen konprann.
Хто слова́ свої стримує, той знає пізна́ння, і холоднокро́вний — розумна люди́на.
28 Moun ki gen lespri pa janm cho pou pale. Men moun sòt, lè yo rete ak bouch yo fèmen, yo pase pou moun ki gen konprann.
І глупа́к, як мовчить, уважається мудрим, а як у́ста свої закриває — розумним.
