Pwovèb 12
1 Moun ki renmen yo korije yo, se moun ki toujou vle konnen. Men, moun ki pa renmen yo rale zòrèy yo, se moun san konprann.
Kiu amas instruon, tiu amas scion; Sed kiu malamas atentigon, tiu estas malsaĝulo.
2 Seyè a kontan ak moun k'ap fè sa ki byen. Men, l'ap kondannen moun ki toujou sou plan.
Bonulo akiras favoron de la Eternulo; Sed homo malica estos kondamnita.
3 Fè mechanste pa bay moun fòs pou yo rete kanpe. Men, moun ki mache dwat p'ap janm brannen.
Ne fortikiĝos homo per malvirto; Sed la radiko de virtuloj ne ŝanceliĝos.
4 Yon bon madanm se yon lwanj li ye pou mari li. Men, yon madanm ki fè mari l' wont, se tankou yon maladi k'ap manje ou nan zo.
Brava virino estas krono por sia edzo; Sed senhonora estas kiel puso en liaj ostoj.
5 Yon nonm serye p'ap janm mete nan tèt li pou l' fè ou lenjistis. Men, mechan yo ap toujou chache twonpe ou.
La pensoj de virtuloj estas justeco; La meditado de malvirtuloj estas malico.
6 Pawòl ki soti nan bouch mechan se pèlen pou touye moun. Men, pawòl ki soti nan bouch moun k'ap mache dwat yo, se delivrans pou moun ki an danje.
La paroloj de malvirtuloj estas insido pri sango; Sed la buŝo de virtuloj ilin savas.
7 Rive yon lè, pye mechan yo chape. Ou chache yo, ou pa wè yo. Men, fanmi moun k'ap mache dwat yo ap toujou la.
La malvirtuloj renversiĝos kaj malaperos; Sed la domo de virtuloj staros forte.
8 Y'ap fè lwanj moun ki gen konprann. Men, y'ap meprize moun ki malveyan.
Oni laŭdas homon laŭ lia saĝo; Sed perversulo estos hontigita.
9 Pito ou pase pou malere men ou gen manje pou ou manje, pase pou ou pran pòz grannèg ou epi w'ap mouri grangou.
Pli bona estas homo negrava, sed laboranta por si, Ol homo, kiu serĉas honoron, sed al kiu mankas pano.
10 Moun ki mache dwat okipe ata zannimo nan lakou yo. Men, mechan yo san zantray.
Virtulo kompatas la vivon de sia bruto; Sed la koro de malvirtuloj estas kruela.
11 Moun ki travay jaden ap jwenn manje pou yo manje plen vant yo. Men, moun k'ap pèdi tan yo nan fè bagay san valè, se san konprann yo ye.
Kiu prilaboras sian teron, tiu havos sate da pano; Sed kiu serĉas vantaĵojn, tiu estas malsaĝulo.
12 Mechan toujou ap fè gwo lide dèyè bagay mechan parèy yo pran. Men, moun k'ap mache dwat ap fè bagay k'ap rapòte yo.
Malvirtulo serĉas subtenon de malnobluloj; Sed la radiko de virtuloj donas forton.
13 Pawòl ki soti nan bouch moun mechan tounen yon pèlen pou yo. Men, moun k'ap mache dwat ap soti nan tout move pa.
Per siaj pekaj vortoj kaptiĝas malbonulo; Sed virtulo eliras el mizero.
14 Rekonpans yon moun chita sou sa li di ak bouch li. Sa ou fè se sa ou wè.
Per la fruktoj de sia buŝo homo bone satiĝas; Kaj laŭ la merito de siaj manoj homo ricevas redonon.
15 Moun sòt toujou konprann sa y'ap fè a byen. Men, moun ki gen bon konprann koute konsèy yo ba yo.
La vojo de malsaĝulo estas ĝusta en liaj okuloj; Sed saĝulo aŭskultas konsilon.
16 Lè yon moun san konprann ankòlè, tout moun wè sa lamenm. Men, yon moun veyatif, lè ou fè l' malonèt, li fè tankou li pa konprann.
Malsaĝulo tuj montras sian koleron; Sed saĝulo ignoras ofendon.
17 Lè ou di verite nan tribinal, ou rann lajistis sèvis. Men, temwen k'ap bay manti, se lenjistis l'ap ankouraje.
Kiu estas verama, tiu eldiras tion, kio estas ĝusta, Sed falsama atestulo trompon.
18 Pawòl moun ki di tou sa ki vin nan bouch yo se kout ponya. Men, pawòl moun ki gen bon konprann se renmèd.
Ofte nepripensita parolo vundas kiel glavo; Sed la lango de saĝuloj sanigas.
19 Manti la pou yon ti tan. Men, verite la pou tout tan tout tan.
Parolo vera restas fortike por ĉiam; Sed parolo malvera nur por momento.
20 Moun k'ap kalkile jan pou yo fè moun mal, se move kou y'ap chache pote. Men, moun k'ap bay bon konsèy ap gen kè kontan.
Malico estas en la koro de malbonintenculoj; Sed ĉe la pacigantoj estas ĝojo.
21 Malè pa janm rive moun k'ap mache dwat. Men, pou mechan yo se apse sou klou.
Nenio malbona trafos virtulon; Sed la malvirtuloj havas plene da malbono.
22 Seyè a pa vle wè moun k'ap manti. Men, li kontan nèt ak moun ki toujou kenbe pawòl yo.
Abomenaĵo por la Eternulo estas buŝo mensogema; Sed kiuj agas laŭ vero, tiuj plaĉas al Li.
23 Moun lespri pa janm nan fè moun wè tou sa yo konnen. Men, moun san konprann ap mache fè moun wè jan yo sòt.
Saĝa homo kaŝas scion; Sed la koro de malsaĝuloj elkrias malsaĝecon.
24 Travay di fè ou grannèg. Men, parese fè ou rete ak moun.
La mano de diligentuloj regos; Sed mano maldiligenta pagos tributon.
25 Tèt chaje kraze kouraj yon moun. Men, yon bon pawòl fè kè l' kontan.
Zorgo en la koro de homo ĝin premas; Sed amika vorto ĝin ĝojigas.
26 Moun ki mache dwat ap toujou moutre zanmi l' bon chemen. Men, mechan an ap fè yo pèdi chemen yo.
Al la virtulo estas pli bone, ol al lia proksimulo; Sed la vojo de malvirtuloj ilin erarigas.
27 Parese ap toujou rete grangou. Tout richès yon moun se travay li.
Maldiligenteco ne pretigos al si manĝon; Sed homo diligenta havas riĉecon.
28 Fè sa ki dwat, w'a jwenn ak lavi. Fè sa ki mal, w'a jwenn ak lanmò.
Sur la vojo de virto estas vivo, Kaj ĝi estos ebenigita kontraŭ morto.
