નીતિવચનો 22

1 ૧ સારું નામ એ પુષ્કળ ધન કરતાં અને પ્રેમયુક્ત રહેમ નજર સોનારૂપા કરતાં ઇચ્છવાજોગ છે.

‌ʻOku lelei hake ʻae fili ki he hingoa ʻoku ongolelei ʻi he fili ki he koloa lahi, pea lelei hake ke ʻofeina ʻi he maʻu ʻae siliva mo e koula.

2 ૨ દરિદ્રી અને દ્રવ્યવાન એક બાબતમાં સરખા છે કે યહોવાહે તે બન્નેના ઉત્પન્નકર્તા છે.

‌ʻOku nofo fakataha ʻae koloaʻia mo e masiva: ko Sihova, naʻa ne ngaohi ʻakinautolu kotoa pē.

3 ૩ ડાહ્યો માણસ આફતને આવતી જોઈને સંતાઈ જાય છે, પણ મૂર્ખ માણસ આગળ ચાલ્યો જાય છે અને દંડાય છે.

‌ʻOku sio mamaʻo atu ʻae tangata fakapotopoto ki he kovi, ʻo ne fufū ia mei ai: ka ʻoku mole atu pe ʻae vale, pea tautea ia.

4 ૪ વિનમ્રતા તથા ધન, સન્માન તથા જીવન એ યહોવાહના ભયનાં ફળ છે.

Ko e totongi ʻoe angavaivai mo e manavahē kia Sihova ko e koloa, mo e ongoongolelei, mo e moʻui.

5 ૫ આડા માણસના માર્ગમાં કાંટા અને ફાંદા છે; જે માણસને જીવન વહાલું છે તે તેનાથી દૂર રહે છે.

‌ʻOku ʻi he hala ʻoe talangataʻa ʻae ʻakau talatala mo e ngaahi tauhele: ko ia ʻoku fai ke tauhi hono laumālie te ne hiki mamaʻo mei ai.

6 ૬ બાળકે જે માર્ગમાં ચાલવું જોઈએ તેમાં ચાલવાનું તેને શિક્ષણ આપ અને જ્યારે તે વૃદ્ધ થાય ત્યારે તેમાંથી તે ખસે નહિ.

Akonakiʻi ʻae tamasiʻi ʻi he hala ʻoku totonu ke ne ʻalu ai: pea ka hoko ia ʻo motuʻa, ʻe ʻikai te ne foki mei ai.

7 ૭ ધનવાન ગરીબ ઉપર સત્તા ચલાવે છે અને દેણદાર લેણદારનો ગુલામ છે.

‌ʻOku pule ʻae koloaʻia ki he masiva, pea ko ia ʻoku nō ʻoku tamaioʻeiki kiate ia ʻoku foaki mai.

8 ૮ જે અન્યાય વાવશે તે વિપત્તિ લણશે અને તેના ક્રોધની સોટી વ્યર્થ જશે.

Ko ia ʻoku tūtuuʻi ʻae kovi ʻe utu ʻe ia ʻae mamahi: pea ʻe ʻauha ia ʻi he meʻa tā ʻi heʻene ʻita.

9 ૯ ઉદાર દૃષ્ટિના માણસ પર આશીર્વાદ ઊતરશે કારણ કે તે પોતાના અન્નમાંથી દરિદ્રીને આપે છે.

‌ʻE monūʻia ia ʻoku mataʻofa; he ʻoku foaki ʻe ia a ʻene mā ki he masiva.

10 ૧૦ ઘમંડી વ્યક્તિને દૂર કર એટલે ઝઘડો પણ સમી જશે અને મારામારી તથા અપમાનનો અંત આવશે.

Ke lī kituʻa ʻaia ʻoku manuki, pea ʻe ʻalu kituʻa ʻae fakakikihi foki: ʻio, ʻe ngata ʻae feʻiteʻitani mo e lauʻikovi.

11 ૧૧ જે હૃદયની શુદ્ધતા ચાહે છે તેના બોલવાના પ્રભાવને લીધે રાજા તેનો મિત્ર થશે.

Ko ia ʻoku ʻofa ki he loto maʻa, ʻe kāinga ʻaki ia ʻe he tuʻi koeʻuhi ko e māʻoniʻoni ʻo hono loungutu.

12 ૧૨ યહોવાહની દૃષ્ટિ જ્ઞાનીની સંભાળ રાખે છે, પણ કપટી માણસના શબ્દોને તે ઉથલાવી નાખે છે.

‌ʻOku tauhi ʻae poto ʻe he fofonga ʻo Sihova, pea ʻoku ne fulihi ʻae ngāue ʻae angahala.

13 ૧૩ આળસુ કહે છે, “બહાર તો સિંહ છે! હું રસ્તામાં માર્યો જઈશ.”

‌ʻOku pehē ʻe he tangata fakapikopiko, “ʻOku ai ʻae laione ʻituʻa, pea te u mate ʻi he ngaahi hala.”

14 ૧૪ પરસ્ત્રીનું મુખ ઊંડી ખાઈ જેવું છે; જે કોઈ તેમાં પડે છે તેના ઉપર યહોવાહનો કોપ ઊતરે છે.

Ko e ngutu ʻoe kau fefine kovi ko e luo taumamaʻo: pea ʻe tō ki ai ʻaia ʻoku fehiʻa ki ai ʻa Sihova.

15 ૧૫ મૂર્ખાઈ બાળકના હૃદયની સાથે જોડાયેલી છે, પણ શિક્ષાની સોટી તેનામાંથી તેની મૂર્ખાઈને દૂર કરશે.

‌ʻOku nonoʻo ʻae vale ʻi he loto ʻoe tamasiʻi; ka ko e vaʻa ʻakau ʻoe tauteʻi ʻe kapusi mamaʻo ai ia ʻiate ia.

16 ૧૬ પોતાની માલમિલકત વધારવાને માટે જે ગરીબને ત્રાસ આપે છે અથવા જે ધનવાનને બક્ષિશ આપે છે તે પોતે કંગાલાવસ્થામાં આવશે.

Ko ia ʻoku fakamālohiʻi ʻae masiva ke tupu ai ʻene koloa, pea mo ia ʻoku foaki ki he koloaʻia, ʻe hoko moʻoni kiate ia ʻae masiva.

17 ૧૭ જ્ઞાની માણસોના શબ્દો ધ્યાનથી સાંભળ અને મારા ડહાપણ પર તારું અંતઃકરણ લગાડ.

Fakaongo ho telinga, pea fanongo ki he lea ʻae poto, pea fakatokangaʻi ho loto ki heʻeku ʻilo.

18 ૧૮ કેમ કે જો તું તેઓને તારા અંતરમાં રાખે અને જો તેઓ બન્ને તારા હોઠો પર સ્થિર થાય તો તે સુખકારક છે.

He ko e meʻa lelei ʻo kapau te ke tauhi ia ʻiate koe; pea ʻe taau ke lea ʻaki ia ʻe ho loungutu.

19 ૧૯ તારો ભરોસો યહોવાહ પર રહે, માટે આજે મેં તને, હા, તને તે જણાવ્યાં છે.

Koeʻuhi ke ʻia Sihova hoʻo falala, ʻaia kuo u fakahā kiate koe ʻi he ʻaho ni, ʻio, kiate koe pe.

20 ૨૦ મેં તારા માટે સુબોધ અને ડહાપણની ત્રીસ કહેવતો એટલા માટે લખી રાખી છે કે,

‌ʻIkai kuo u tohi kiate koe ʻae ngaahi meʻa lelei, ʻi he enginaki, pea mo e poto,

21 ૨૧ સત્યનાં વચનો તું ચોક્કસ જાણે જેથી તને મોકલનાર છે તેની પાસે જઈને સત્ય વચનોથી તું તેને ઉત્તર આપે?

koeʻuhi ke u fakahā ai kiate koe ʻae moʻoni ʻoe ngaahi lea moʻoni: koeʻuhi ke ke tali ʻaki ʻae ngaahi lea ʻoe moʻoni ʻakinautolu ʻoku fekau mai kiate koe?

22 ૨૨ ગરીબને લૂંટીશ નહિ, કારણ કે તે ગરીબ છે, તેમ જ રસ્તાઓમાં પડી રહેલા ગરીબો પર પણ જુલમ ન કર,

‌ʻOua naʻa kaihaʻa mei he masiva koeʻuhi ko e masiva ia: pea ʻoua naʻa fakamālohiʻi ʻaia ʻoku mamahi ʻi he matapā:

23 ૨૩ કારણ કે યહોવાહ તેમનો પક્ષ કરીને લડશે અને જેઓ તેઓનું છીનવી લે છે તેઓના જીવ તે છીનવી લેશે.

Koeʻuhi ʻe langomakiʻi ʻakinautolu ʻe Sihova, pea te ne maumauʻi ʻae laumālie ʻonautolu ʻoku maumauʻi ʻakinautolu.

24 ૨૪ ક્રોધી માણસ સાથે મિત્રતા ન કર અને તામસી માણસની સોબત ન કર.

‌ʻOua naʻa ke fakakāinga mo e tangata faʻa ʻita; pea ʻoua ʻaupito naʻa ke ʻalu mo ha tangata loto lili:

25 ૨૫ જેથી તું તેના માર્ગો શીખે અને તારા આત્માને ફાંદામાં લાવી નાખે.

Telia naʻa ke ako ki hono ngaahi hala, pea tauheleʻi ai ho laumālie.

26 ૨૬ વચન આપનારાઓમાંનો જામીન અને દેવાને માટે જામીન આપનાર એ બેમાંથી તું એકે પણ થઈશ નહિ.

Ke ʻoua naʻa ke kau koe mo kinautolu ʻoku fepukeaki nima, pe ko kinautolu ʻoku fakapapau ki he fai ʻo ha totongi.

27 ૨૭ જો તારી પાસે દેવું ચૂકવવા માટે કંઈ ન હોય તો તારી નીચેથી તે તારું બિછાનું શા માટે ન લઈ જાય?

Kapau ʻoku ʻikai hao meʻa ke totongi aki, ko e hā ʻoku ʻave ai ho mohenga mei lalo ʻiate koe?

28 ૨૮ તારા પિતૃઓએ જે અસલના સીમા પથ્થર નક્કી કર્યા છે તેને ન ખસેડ.

‌ʻOua naʻa hiki ʻae kauʻā motuʻa, ʻaia naʻe fokotuʻu ʻe hoʻo kau mātuʻa.

29 ૨૯ પોતાના કામમાં ઉદ્યોગી હોય એવા માણસને શું તું જુએ છે? તે રાજાઓની હજૂરમાં ઊભો રહે છે; તે સામાન્ય લોકોની આગળ ઊભો રહેતો નથી.

‌ʻOku ke mamata ki ha tangata ʻoku faʻa fai ki heʻene ngāue? ʻE tuʻu ia ʻi he ʻao ʻoe ngaahi tuʻi; ʻe ʻikai nofo ia ʻi he ʻao ʻoe kakai meʻavale.