< માથ્થી 22 >
1 ૧ ઈસુએ ફરીથી તેઓને દ્રષ્ટાંતમાં કહ્યું કે,
And Jesus answered again by similitudes, and said:
2 ૨ “સ્વર્ગનું રાજ્ય એક રાજાના જેવું છે, જેણે પોતાના દીકરાના લગ્નનો ભોજન સમારંભ યોજ્યો.
The kingdom of heaven is like to a royal person, who made a feast for his son.
3 ૩ ભોજન માટે આમંત્રિતોને બોલાવવા તેણે પોતાના ચાકરોને મોકલ્યા, પણ તેઓએ આવવા ચાહ્યું નહિ.
And he sent his servants to call those that had been invited, to the feast: and they would not come.
4 ૪ ફરી તેણે બીજા ચાકરોને મોકલીને કહ્યું કે, ‘આમંત્રિતોને કહો, “જુઓ, મેં મારું ભોજન તૈયાર કર્યું છે, મારા બળદો તથા પુષ્ટ પ્રાણીઓ કાપ્યાં છે અને સઘળી ચીજો તૈયાર છે, લગ્નમાં આવો.’”
And again he sent other servants, and said: Tell those invited, Behold, my entertainment is prepared, my oxen and my fatlings are slain, and every thing is prepared; come ye to the feast.
5 ૫ પણ તેઓએ તે ગણકાર્યું નહિ; તેઓ પોતપોતાને માર્ગે ચાલ્યા ગયા, કોઈ તેના પોતાના ખેતરમાં અને કોઈ પોતાના વેપાર પર.
But they showed contempt, and went away, one to his farm, and another to his merchandise;
6 ૬ બાકીનાઓએ તેના ચાકરોને પકડ્યા અને તેમનું અપમાન કરીને તેમને મારી નાખ્યા.
and the rest seized his servants, and abused them, and slew them.
7 ૭ તેથી રાજા ગુસ્સે થયો, તેણે પોતાનું લશ્કર મોકલીને તે હત્યારાઓનો નાશ કર્યો અને તેઓનું નગર બાળી નાખ્યું.
And when the king heard of it, he was angry; and he sent his military forces, and destroyed those murderers, and burned their city.
8 ૮ પછી તેણે પોતાના ચાકરોને કહ્યું કે, ‘લગ્નનું ભોજન તૈયાર છે ખરું, પણ આમંત્રિતો યોગ્ય નહોતા.
Then said he to his servants, The feast is prepared, but they who were invited were unworthy.
9 ૯ એ માટે તમે રસ્તાઓનાં નાકા પર જાઓ અને જેટલાં તમને મળે તેટલાંને ભોજન સમારંભમાં બોલાવો.’
Go ye therefore to the terminations of the streets; and as many as ye find, bid to the feast.
10 ૧૦ તે ચાકરોએ બહાર રસ્તાઓમાં જઈને સારાં-નરસાં જેટલાં તેઓને મળ્યા તે સર્વને એકત્ર કર્યા, એટલે મહેમાનોથી ભોજન સમારંભ ભરાઈ ગયો.
And those servants went out into the streets, and collected all they found, both bad and good; and the place of feasting was filled with guests.
11 ૧૧ મહેમાનોને જોવા સારુ રાજા અંદર આવ્યા, ત્યારે તેમણે ત્યાં લગ્નના વસ્ત્રો પહેર્યા વગરના એક માણસને જોયો.
And the king went in to see the guests: and he saw there a man who was not clad in the festal garments.
12 ૧૨ ત્યારે તે તેને કહે છે કે, ‘ઓ મિત્ર, તું લગ્નનો પોશાક પહેર્યા વિના અહીં કેમ આવ્યો?’ તે ચૂપ રહ્યો.
And he said to him: My friend, how camest thou here without the festal robes? But he was silent.
13 ૧૩ ત્યારે રાજાએ ચાકરોને કહ્યું કે, ‘તેના હાથપગ બાંધીને તેને બહારના અંધકારમાં ફેંકી દો; ત્યાં રડવું અને દાંત પીસવું થશે.’
Then said the king to the servitors: Bind his hands and his feet, and cast him into the outer darkness: there will be weeping and gnashing of teeth.
14 ૧૪ કેમ કે નિમંત્રિત ઘણાં છે, પણ પસંદ કરેલા થોડા છે.”
For the called are many, and the chosen are few.
15 ૧૫ ત્યાર પછી ફરોશીઓએ જઈને ઈસુને શી રીતે વાતમાં ફસાવવા, એ સંબંધી મનસૂબો કર્યો.
Then went the Pharisees and took counsel, how they might ensnare him in discourse.
16 ૧૬ પછી તેઓએ પોતાના શિષ્યોને હેરોદીઓ સહિત તેમની પાસે મોકલીને કહેવડાવ્યું કે, “ઉપદેશક, અમે જાણીએ છીએ કે, તમે સાચા છો, સત્યથી ઈશ્વરનો માર્ગ શીખવો છો અને તમે કોઈની પરવા કરતા નથી, કેમ કે તમે માણસો વચ્ચે પક્ષપાત કરતા નથી.
And they sent to him their disciples, with domestics of Herod, and said to him: Teacher, we know that thou art veracious, and teachest the way of God with truth, regardless of man, for thou hast no respect of persons.
17 ૧૭ માટે તમે શું ધારો છો? કાઈસારને કર આપવો ઉચિત છે કે નહિ, તે અમને કહો?”
Tell us, therefore, how doth it appear to thee: is it lawful to pay capitation money to Caesar, or not?
18 ૧૮ પણ ઈસુએ તેઓનો દુષ્ટ ઇરાદો જાણીને કહ્યું કે, “ઓ ઢોંગીઓ, તમે મારી પરીક્ષા કેમ કરો છો?
But Jesus knew their wickedness, and said: Why tempt ye me, ye hypocrites?
19 ૧૯ કરનું નાણું મને બતાવો.” ત્યારે તેઓ એક દીનાર તેમની પાસે લાવ્યા.
Show me a denarius of the capitation money. And they brought to him a denarius.
20 ૨૦ ઈસુએ તેઓને કહ્યું કે, “આ ચિત્ર તથા લેખ કોનાં છે?”
And Jesus said to them: Whose is this image and inscription?
21 ૨૧ તેઓએ તેમને કહ્યું કે, ‘કાઈસારનાં.’ ત્યારે ઈસુએ તેઓને કહ્યું કે, જે કાઈસારનાં તે કાઈસારને, તથા જે ઈશ્વરનાં તે ઈશ્વરને ભરી આપો.
They say, Caesar's. He saith to them: Give then Caesar's things to Caesar, and God's things to God.
22 ૨૨ એ સાંભળીને તેઓ આશ્ચર્ય પામ્યા, અને તેમને મૂકીને ચાલ્યા ગયા.
And when they heard it they were surprised: and they left him, and went away.
23 ૨૩ તે જ દિવસે સદૂકીઓ, જેઓ કહે છે કે મૃત્યુ બાદ પુનરુત્થાન નથી, તેઓએ તેમની પાસે આવીને પૂછ્યું,
The same day came Sadducees, and said to him: There is no life of the dead. And they questioned him,
24 ૨૪ “ઓ ઉપદેશક, મૂસાએ કહ્યું છે કે, ‘જો કોઈ પુરુષ નિઃસંતાન મરી જાય, તો તેનો ભાઈ તેની સ્ત્રીની સાથે લગ્ન કરીને પોતાના ભાઈને સારુ વંશ ઉપજાવે.’”
and said to him: Teacher; Moses commanded us, that if a man should die childless, his brother must take his wife and raise up seed to his brother.
25 ૨૫ તો અમારામાં સાત ભાઈ હતા, અને પ્રથમ લગ્ન કરીને મરણ પામ્યો. તે નિઃસંતાન હોવાથી પોતાના ભાઈને સારુ પોતાની પત્ની મૂકી ગયો.
Now there were with us seven brothers. The first took a wife, and deceased; and, as he had no children, he left his wife to his brother.
26 ૨૬ તે પ્રમાણે બીજો તથા ત્રીજો એમ સાતેય મરણ પામ્યા.
In like manner also the second, and the third, and up to the whole seven.
27 ૨૭ સહુથી છેલ્લે તે સ્ત્રી પણ મરણ પામી.
And after them all, the woman also herself died.
28 ૨૮ એ માટે પુનરુત્થાન પામેલા પેલા સાતમાંથી તે કોની પત્ની થશે? કેમ કે તે બધા ભાઈઓની પત્ની થઈ હતી.”
In the resurrection, therefore, to which of those seven will she be the wife? For they all had taken her?
29 ૨૯ ત્યારે ઈસુએ ઉત્તર આપ્યો કે, “પવિત્રશાસ્ત્ર તથા ઈશ્વરનું પરાક્રમ નહિ જાણ્યાંને લીધે તમે ભૂલ ખાઓ છો.
Jesus answered, and said to them: Ye do err, from not knowing the scriptures, nor the power of God.
30 ૩૦ કેમ કે પુનરુત્થાન બાદ તેઓ લગ્ન કરતા કે કરાવતાં નથી, પણ તેઓ સ્વર્ગમાંના સ્વર્ગદૂતો જેવા હોય છે.
For in the resurrection of the dead, they do not take wives, nor are wives given to husbands; but they are as the angels of God in heaven.
31 ૩૧ પણ મરણ પામેલાંઓના પુનરુત્થાન સંબંધી, ઈશ્વરે જે તમને કહ્યું તે શું તમે નથી વાંચ્યું?
But as to the resurrection of the dead: have ye not read what was spoken to you by God, who said:
32 ૩૨ ‘હું ઇબ્રાહિમનો, ઇસહાકનો તથા યાકૂબનો ઈશ્વર છું;’ તેઓ મરણ પામેલાઓના નહિ પણ જીવતાંઓના ઈશ્વર છે.”
I am the God of Abraham, the God of Isaac, the God of Jacob? Now he is not the God of the dead, but of the living.
33 ૩૩ લોકો તે સાંભળીને તેમના બોધથી આશ્ચર્ય પામ્યા.
And when the multitude heard it they were astonished at his doctrine.
34 ૩૪ જયારે ફરોશીઓએ સાંભળ્યું કે તેમણે સદૂકીઓના મોં બંધ કર્યા ત્યારે તેઓ એકઠા થયા.
And when the Pharisees heard that he had put the Sadducees to silence, they assembled together;
35 ૩૫ તેઓમાંથી એક શાસ્ત્રીએ તેમની પરીક્ષા કરવા સારુ તેમને પૂછ્યું કે,
and one of them, who was expert in the law, to tempt him, inquired:
36 ૩૬ “ઓ ઉપદેશક, નિયમશાસ્ત્રમાં સૌથી મોટી આજ્ઞા કઈ છે?”
Teacher, which is the great command in the law?
37 ૩૭ ત્યારે ઈસુએ તેને કહ્યું કે, “પ્રભુ તારા ઈશ્વર પર તું તારા પૂરા હૃદયથી, તારા પૂરા જીવથી તથા તારા પૂરા મનથી પ્રેમ કર.’
Jesus said to him: Thou shalt love the Lord thy God, with all thy heart, and with all thy soul, and with all thy might, and with all thy mind.
38 ૩૮ પહેલી અને મોટી આજ્ઞા તે છે.
This is the great and first command.
39 ૩૯ બીજી આજ્ઞા એના જેવી જ છે, એટલે ‘જેવો સ્વયં પર તેવો પોતાના પડોશી પર તું પ્રેમ કર.’
And the second, which is like it, is, Thou shalt love thy neighbor as thyself.
40 ૪૦ આ બે આજ્ઞાઓ સંપૂર્ણ નિયમશાસ્ત્ર તથા પ્રબોધકોનો પાયો છે.”
On these two commands hang the law and the prophets.
41 ૪૧ હવે ફરોશીઓ એકઠા મળેલા હતા, ત્યારે ઈસુએ તેઓને એવું પૂછ્યું કે,
And while the Pharisees were assembled, Jesus questioned them,
42 ૪૨ “ખ્રિસ્ત સંબંધી તમે શું ધારો છો? તે કોનો દીકરો છે?” તેઓએ તેમને કહ્યું કે, ‘દાઉદનો.’”
and said: What say ye respecting, the Messiah? Whose son is he? They say to him; The son of David.
43 ૪૩ ઈસુએ તેઓને કહ્યું, “તો પવિત્ર આત્મા વડે દાઉદ તેમને પ્રભુ કેમ કહે છે?’
He saith to them: How then doth David, by the Spirit, call him Lord? for he said:
44 ૪૪ જેમ કે, ‘પ્રભુ ઈશ્વરે મારા પ્રભુને કહ્યું કે, તારા શત્રુઓને હું તારું પાયાસન કરું ત્યાં સુધી તું મારે જમણે હાથે બેસ.’”
The Lord said to my Lord, Seat thyself at my right hand, until I place thy enemies under thy feet.
45 ૪૫ હવે જો દાઉદ તેમને ‘પ્રભુ’ કહે છે, તો તે કેવી રીતે તેનો દીકરો કહેવાય?”
If David then call him Lord, how is he his son?
46 ૪૬ એક પણ શબ્દનો ઉત્તર કોઈ તેમને આપી શકયું નહિ, વળી તે દિવસથી કોઈએ તેમને કંઈ પૂછવાની હિંમત કરી નહિ.
And no one was able to give him an answer? And from that day, no one dared to question him.