< લૂક 4 >
1 ૧ ઈસુ પવિત્ર આત્માથી ભરપૂર યર્દનથી પાછા વળ્યા. અને ચાળીસ દિવસ સુધી આત્માથી અહીંતહીં દોરાઈને અરણ્યમાં રહયા,
And Jhesus ful of the Hooli Goost turnede ayen fro Jordan, and was led bi the spirit into desert fourti daies,
2 ૨ તે દરમિયાન શેતાને ઈસુનું પરીક્ષણ કર્યું; તે દિવસોમાં તેમણે કંઈ ખાધું નહિ, તે સમય પૂરા થયા પછી તે ભૂખ્યા થયા.
and was temptid of the deuel, and eet nothing in tho daies; and whanne tho daies weren endid, he hungride.
3 ૩ શેતાને ઈસુને કહ્યું કે, ‘જો તમે ઈશ્વરના દીકરા હોય તો આ પથ્થરને કહે કે, તે રોટલી થઈ જાય.
And the deuel seide to him, If thou art Goddis sone, seie to this stoon, that it be maad breed.
4 ૪ ઈસુએ તેને ઉત્તર આપ્યો કે, ‘એમ લખ્યું છે કે, માણસ એકલી રોટલીથી જીવશે નહિ.’”
And Jhesus answeride to hym, It is writun, That a man lyueth not in breed aloone, but in euery word of God.
5 ૫ શેતાન તેમને ઊંચી જગ્યાએ લઈ ગયો, અને એક ક્ષણમાં દુનિયાના બધાં રાજ્યો તેને બતાવ્યા.
And the deuel ladde hym in to an hiy hil, and schewide to hym alle the rewmes of the world in a moment of tyme;
6 ૬ શેતાને ઈસુને કહ્યું કે, ‘આ બધાં પર રાજ કરવાનો અધિકાર તથા તેમનો વૈભવ હું તને આપીશ; કેમ કે રાજ કરવા તેઓ મને અપાયેલ છે, અને હું જેને તે આપવા ચાહું તેને આપી શકું છું;
and seide to hym, Y schal yyue to thee al this power, and the glorie of hem, for to me thei ben youun, and to whom Y wole, Y yyue hem;
7 ૭ માટે જો તું નમીને મારું ભજન કરશે તો તે સઘળું તારું થશે.’”
therfor if thou falle doun, and worschipe bifore me, alle thingis schulen be thine.
8 ૮ અને ઈસુએ તેને ઉત્તર આપતાં કહ્યું કે, ‘એમ લખ્યું છે કે, તારે તારા ઈશ્વર પ્રભુનું ભજન કરવું અને એકલા તેમની જ સેવા કરવી.’”
And Jhesus answeride, and seide to hym, It is writun, Thou schalt worschipe thi Lord God, and to hym aloone thou schalt serue.
9 ૯ તે ઈસુને યરુશાલેમ લઈ ગયો, અને ભક્તિસ્થાનના શિખર પર તેમને ઊભા રાખીને તેણે તેમને કહ્યું કે, ‘જો તું ઈશ્વરનો દીકરો છે, તો અહીંથી પોતાને નીચે પાડી નાખ.
And he ledde hym in to Jerusalem, and sette hym on the pynacle of the temple, and seide to hym, If thou art Goddis sone, sende thi silf fro hennes doun;
10 ૧૦ કેમ કે લખ્યું છે કે, તે પોતાના સ્વર્ગદૂતોને તારા સંબંધી આજ્ઞા કરશે કે તેઓ તારું રક્ષણ કરે;
for it is writun, For he hath comaundide to hise aungels of thee, that thei kepe thee in alle thi weies,
11 ૧૧ તેઓ પોતાના હાથે તમને ઝીલી લેશે, રખેને તમારો પગ પથ્થર પર અફળાય.’”
and that thei schulen take thee in hondis, lest perauenture thou hirte thi foote at a stoon.
12 ૧૨ ઈસુએ તેને ઉત્તર આપતા કહ્યું કે, ‘એમ લખેલું છે કે, તારે તારા ઈશ્વર પ્રભુની કસોટી ન કરવી.’”
And Jhesus answeride, and seide to him, It is seid, Thou schalt not tempte thi Lord God.
13 ૧૩ શેતાન સર્વ પ્રકારના પરીક્ષણ કરીને કેટલીક મુદ્ત સુધી તેમની પાસેથી ગયો.
And whanne euery temptacioun was endid, the feend wente a wei fro hym for a tyme.
14 ૧૪ ઈસુ આત્માને પરાક્રમે ગાલીલમાં પાછા આવ્યા, અને તેમના વિષેની વાતો આસપાસ આખા દેશમાં ફેલાઈ ગઈ.
And Jhesus turnede ayen in the vertu of the spirit in to Galilee, and the fame wente forth of hym thorou al the cuntre.
15 ૧૫ અને તેમણે તેઓનાં સભાસ્થાનોમાં બોધ કર્યો, અને બધાથી માન પામ્યા.
And he tauyte in the synagogis of hem, and was magnyfied of alle men.
16 ૧૬ નાસરેથ જ્યાં ઈસુ મોટા થયા હતા ત્યાં તે આવ્યા, અને પોતાની રીત પ્રમાણે વિશ્રામવારે તે સભાસ્થાનમાં ગયા, અને વાંચવા સારુ તે ઊભા થયા.
And he cam to Nazareth, where he was norisschid, and entride aftir his custom in the sabat dai in to a synagoge, and roos to reed.
17 ૧૭ યશાયા પ્રબોધકનું પુસ્તક તેમને આપવામાં આવ્યું, તેમણે તે ઉઘાડીને, જ્યાં નીચે દર્શાવ્યાં પ્રમાણે લખ્યું છે તેનું વાચન કર્યુ કે,
And the book of Ysaye, the prophete, was takun to hym; and as he turnede the book, he foond a place, where it was wrytun,
18 ૧૮ ‘પ્રભુનો આત્મા મારા પર છે, કેમ કે દરિદ્રીઓને સુવાર્તા પ્રગટ કરવા સારુ ઈશ્વરે મારો અભિષેક કર્યો છે; બંદીવાનોને છુટકારો આપવા તથા દ્રષ્ટિહીનોને દ્રષ્ટિ આપવા, પીડિતોને છોડાવવાં
The Spirit of the Lord on me, for which thing he anoyntide me; he sente me to preche to pore men, to hele contrite men in herte,
19 ૧૯ તથા પ્રભુનું માન્ય વર્ષ પ્રગટ કરવા સારુ ઈશ્વરે મને મોકલ્યો છે.’”
and to preche remyssioun to prisoneris, and siyt to blynde men, and to delyuere brokun men in to remissioun; to preche the yeer of the Lord plesaunt, and the dai of yeldyng ayen.
20 ૨૦ પછી તેમણે પુસ્તક બંધ કર્યુ, સેવકને પાછું આપીને બેસી ગયા, પછી સભાસ્થાનમાં બધા ઈસુને એક નજરે જોઈ રહયા.
And whanne he hadde closid the book, he yaf ayen to the mynystre, and sat; and the iyen of alle men in the synagoge were biholdynge in to hym.
21 ૨૧ ઈસુ તેઓને કહેવા લાગ્યા કે, ‘આજે આ શાસ્ત્રવચન તમારા સાંભળતાં પૂરું થયું છે.’”
And he bigan to seie to hem, For in this dai this scripture is fulfillid in youre eeris.
22 ૨૨ બધાએ તેમના વિષે સાક્ષી આપી, અને જે કૃપાની વાતો તેમણે કહી તેથી તેઓએ આશ્ચર્ય પામીને કહ્યું કે, ‘શું એ યૂસફનો દીકરો નથી?’”
And alle men yauen witnessyng to hym, and wondriden in the wordis of grace, that camen forth of his mouth. And thei seiden, Whether this is not the sone of Joseph?
23 ૨૩ ઈસુએ તેઓને કહ્યું કે, ‘તમે મને નિશ્રે કહેશો કે, વૈદ, તમે પોતાને સાજાં કરો.’ કપરનાહૂમમાં કરેલા જે જે કામો વિષે અમે સાંભળ્યું તેવા કામો અહીં તમારા પોતાના વતનપ્રદેશમાં પણ કરો.
And he seide to hem, Sotheli ye schulen seie to me this liknesse, Leeche, heele thi silf. The Farisees seiden to Jhesu, Hou grete thingis han we herd don in Cafarnaum, do thou also here in thi cuntre.
24 ૨૪ ઈસુએ કહ્યું કે, ‘હું તમને નિશ્ચે કહું છું કે, કોઈ પ્રબોધક પોતાના વતનમાં સ્વીકાર્ય નથી.
And he seide, Treuli Y seie to you, that no profete is resseyued in his owne cuntre.
25 ૨૫ પણ હું તમને સાચું કહું કે એલિયાના સમયમાં સાડાત્રણ વર્ષ સુધી વરસાદ વરસ્યો નહિ, આખા દેશમાં મોટો દુકાળ પડ્યો, ત્યારે ઘણી વિધવાઓ ઇઝરાયલમાં હતી;
In treuthe Y seie to you, that many widowis weren in the daies of Elie, the prophete, in Israel, whanne heuene was closid thre yeer and sixe monethis, whanne greet hungur was maad in al the erthe;
26 ૨૬ તેઓમાંની અન્ય કોઈ પાસે નહિ, પણ સિદોનના સારફાથમાં જે વિધવા હતી તેની જ પાસે એલિયાને મોકલવામાં આવ્યો હતો.
and to noon of hem was Elye sent, but in to Sarepta of Sydon, to a widowe.
27 ૨૭ વળી એલિશા પ્રબોધકના વખતમાં ઘણાં કુષ્ઠ રોગીઓ ઇઝરાયલમાં હતા, પરંતુ અરામી નામાન સિવાય તેઓમાંનો અન્ય કોઈ શુદ્ધ કરાયો ન હતો.
And many meseles weren in Israel, vndur Helisee, the prophete, and noon of hem was clensid, but Naaman of Sirye.
28 ૨૮ એ વાત સાંભળીને સભાસ્થાનમાંના સૌ ગુસ્સે ભરાયા;
And alle in the synagoge herynge these thingis, weren fillid with wraththe.
29 ૨૯ તેઓએ ઊઠીને ઈસુને શહેર બહાર કાઢી મૂક્યા, અને તેમને નીચે પાડી નાખવા સારુ જે પહાડ પર તેઓનું શહેર બાંધેલું હતું તેના ઢોળાવ પર તેઓ ઈસુને લઈ ગયા.
And thei risen vp, and drouen hym out with out the citee, and ledden hym to the cop of the hil on which her citee was bildid, to caste hym doun.
30 ૩૦ પણ ઈસુ તેઓની વચમાં થઈને ચાલ્યા ગયા.
But Jhesus passide, and wente thorou the myddil of hem; and cam doun in to Cafarnaum,
31 ૩૧ પછી તે ગાલીલના કપરનાહૂમ શહેરમાં આવ્યા. એક વિશ્રામવારે ઈસુ સભાસ્થાનમાં તેઓને બોધ આપતા હતા;
a citee of Galilee, and there he tauyte hem in sabotis.
32 ૩૨ ત્યારે તેઓ તેમના બોધથી આશ્ચર્ય પામ્યા, કેમ કે તેઓ અધિકારથી બોલ્યા.
And thei weren astonyed in his techyng, for his word was in power.
33 ૩૩ ત્યાં દુષ્ટાત્મા વળગેલો એક માણસ હતો, તેણે મોટેથી બૂમ પાડીને કહ્યું કે,
And in her synagoge was a man hauynge an vnclene feend, and he criede with greet vois,
34 ૩૪ ‘અરે, ઈસુ નાઝારી, તમારે અને અમારે શું છે? શું તમે અમારો નાશ કરવા આવ્યા છો? તમે કોણ છો તે હું જાણું છું, એટલે ઈશ્વરના પવિત્ર!’”
and seide, Suffre, what to vs and to thee, Jhesu of Nazareth? art thou comun to leese vs? Y knowe, that thou art the hooli of God.
35 ૩૫ ઈસુએ તેને ધમકાવીને કહ્યું કે, ‘ચૂપ રહે, અને તેનામાંથી નીકળ’. દુષ્ટાત્મા તેને લોકોની વચમાં પાડી નાખીને તેને કંઈ નુકસાન કર્યા વિના નીકળી ગયો.
And Jhesus blamede hym, and seide, Wexe doumbe, and go out fro hym. And whanne the feend hadde cast hym forth in to the myddil, he wente a wei fro hym, and he noyede hym no thing.
36 ૩૬ બધાને આશ્ચર્ય લાગ્યું, અને તેઓએ એકબીજાને કહ્યું કે, ‘આ કેવાં શબ્દો છે! કેમ કે તે અધિકાર તથા પરાક્રમસહિત અશુદ્ધ આત્માઓને હુકમ કરે છે, ને તેઓ નીકળી જાય છે?’”
And drede was maad in alle men, and thei spaken togider, and seiden, What is this word, for in power and vertu he comaundith to vnclene spiritis, and thei gon out?
37 ૩૭ આસપાસના પ્રદેશનાં સર્વ સ્થાનોમાં ઈસુ વિષેની વાતો ફેલાઈ ગઈ.
And the fame was pupplischid of him in to ech place of the cuntre.
38 ૩૮ સભાસ્થાનમાંથી ઊઠીને ઈસુ સિમોનના ઘરે ગયા. સિમોનની સાસુ સખત તાવથી બિમાર હતી, તેને મટાડવા માટે તેઓએ તેમને વિનંતી કરી.
And Jhesus roos vp fro the synagoge, and entride in to the hous of Symount; and the modir of Symountis wijf was holdun with grete fyueris, and thei preieden hym for hir.
39 ૩૯ તેથી ઈસુએ તેની પાસે ઊભા રહીને તાવને ધમકાવ્યો, અને તેનો તાવ ઊતરી ગયો; તેથી તે તરત ઊઠીને તેઓની સેવા કરવા લાગી.
And Jhesus stood ouer hir, and comaundide to the feuer, and it lefte hir; and anoon sche roos vp, and seruede hem.
40 ૪૦ સૂર્ય ડૂબતી વખતે જેઓ વિવિધ પ્રકારના રોગથી પીડાતાં માણસો હતાં તેઓને તેઓ ઈસુની પાસે લાવ્યા, અને તેમણે તેઓમાંના દરેક પર હાથ મૂકીને તેઓને સાજાં કર્યાં.
And whanne the sunne wente doun, alle that hadden sijke men with dyuerse langours, ledden hem to hym; and he sette his hoondis on ech bi `hem silf, and heelide hem.
41 ૪૧ ઘણાંઓમાંથી દુષ્ટાત્માઓ નીકળી ગયા, અને ઘાંટો પાડીને કહેતાં હતા કે, ‘તમે ઈશ્વરના દીકરા છો!’ તેમણે તેઓને ધમકાવ્યાં, અને બોલવા દીધાં નહિ, કેમ કે તેઓ જાણતા હતા કે, ‘તે ખ્રિસ્ત છે.’”
And feendis wenten out fro manye, and crieden, and seiden, For thou art the sone of God. And he blamede, and suffride hem not to speke, for thei wisten hym, that he was Crist.
42 ૪૨ દિવસ ઊગ્યો ત્યારે ઈસુ નીકળીને ઉજ્જડ જગ્યાએ ગયા, લોકો તેમને શોધતાં શોધતાં તેમની પાસે આવ્યા, તે તેઓની પાસેથી ચાલ્યા ન જાય માટે તેઓએ તેમને રોકવા પ્રયત્નો કર્યાં.
And whanne the dai was come, he yede out, and wente in to a desert place; and the puple souyten hym, and thei camen to hym, and thei helden hym, that he schulde not go a wei fro hem.
43 ૪૩ પણ તેમણે તેઓને કહ્યું કે, ‘મારે બીજાં શહેરોમાં પણ ઈશ્વરના રાજ્યની સુવાર્તા પ્રગટ કરવી જોઈએ, કેમ કે એ માટે મને મોકલવામાં આવ્યો છે.’”
To whiche he seide, For also to othere citees it bihoueth me to preche the kyngdom of God, for therfor Y am sent.
44 ૪૪ યહૂદિયાના દરેક સભાસ્થાનોમાં તે સુવાર્તા પ્રગટ કરતા રહ્યા.
And he prechide in the synagogis of Galilee.