< Κατα Ματθαιον 23 >
1 Τότε ὁ Ἰησοῦς ἐλάλησε τοῖς ὄχλοις καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ,
Are xbꞌantaj we riꞌ, ri Jesús xubꞌij chike ri winaq xuqujeꞌ ri utijoxelabꞌ:
2 λέγων, Ἐπὶ τῆς Μωσέως καθέδρας ἐκάθισαν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι·
Rajawaxik chi ri aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik xuqujeꞌ ri fariseos kakiya uchꞌobꞌik chiꞌwe jas kubꞌij ri taqanik rech ri Moisés.
3 πάντα οὖν ὅσα ἐὰν εἴπωσιν ὑμῖν τηρεῖν, τηρεῖτε καὶ ποιεῖτε· κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε, λέγουσι γὰρ καὶ οὐ ποιοῦσι.
Rajawaxik kinimaj xuqujeꞌ kibꞌano ronojel ri kakibꞌij chiꞌwe. Are makibꞌan taj ri kakibꞌan aꞌreꞌ, rumal man kakibꞌan taj ri kakitzijoj.
4 Δεσμεύουσι γὰρ φορτία βαρέα καὶ δυσβάστακτα, καὶ ἐπιτιθέασιν ἐπὶ τοὺς ὤμους τῶν ἀνθρώπων, τῷ δὲ δακτύλῳ αὐτῶν οὐ θέλουσι κινῆσαι αὐτά.
Kakiya nimaꞌq taq eqaꞌn cho kachaq nikꞌaj chik, man kakaj ta kꞌu aꞌreꞌ kakisalabꞌaj rukꞌ jun uwiꞌ kiqꞌabꞌ.
5 Πάντα δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν ποιοῦσι πρὸς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις· πλατύνουσι δὲ τὰ φυλακτήρια αὐτῶν, καὶ μεγαλύνουσι τὰ κράσπεδα τῶν ἱματίων αὐτῶν·
Are kakaj kekaꞌyex kumal ri winaq, rumal cher kakikoj ri nimaꞌq taq filacterias xuqujeꞌ kakiwiqiqej ri katzꞌyaq.
6 φιλοῦσί τε τὴν πρωτοκλισίαν ἐν τοῖς δείπνοις, καὶ τὰς πρωτοκαθεδρίας ἐν ταῖς συναγωγαῖς,
Kekam xuqujeꞌ che ri kꞌolibꞌal ri nim uqꞌij xuqujeꞌ ri nabꞌe taq tem pa taq ri Sinagoga.
7 καὶ τοὺς ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς, καὶ καλεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, Ῥαββί, ῥαββί·
Are kakaj kaya rutzil kiwach pa taq ri kꞌayibꞌal, utz kakito kabꞌix ajtij, chike.
8 ὑμεῖς δὲ μὴ κληθῆτε Ῥαββί· εἷς γάρ ἐστιν ὑμῶν ὁ καθηγητής, ὁ Χριστός· πάντες δὲ ὑμεῖς ἀδελφοί ἐστε.
Man kiya ta kꞌu bꞌe kabꞌix ajtij chiꞌwe ix, rumal xa jun iwajtij kꞌolik, iwonojel iwachalal iwibꞌ.
9 Καὶ πατέρα μὴ καλέσητε ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς· εἷς γάρ ἐστιν ὁ πατὴρ ὑμῶν, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
Xuqujeꞌ mibꞌij itat che jun winaq chik ajuwachulew, rumal xa jun iTat ix kꞌolik, are ri kꞌo pa ri kaj.
10 Μηδὲ κληθῆτε καθηγηταί· εἷς γὰρ ὑμῶν ἐστιν ὁ καθηγητής, ὁ Χριστός.
Miya bꞌe xuqujeꞌ kabꞌix ajtij chiꞌwe, rumal xa jun iwajtij kꞌolik, are ri Cristo.
11 Ὁ δὲ μείζων ὑμῶν ἔσται ὑμῶν διάκονος.
Ri sibꞌalaj nim uqꞌij chiꞌxoꞌl ix, kux na patanijel ke nikꞌaj chik.
12 Ὅστις δὲ ὑψώσει ἑαυτόν, ταπεινωθήσεται· καὶ ὅστις ταπεινώσει ἑαυτόν, ὑψωθήσεται.
Jeriꞌ rumal cher ri kunimarisaj ribꞌ, kanitzꞌarisax na, are kꞌu ri kunitzꞌarisaj ribꞌ, kanimarisax na uqꞌij.
13 Οὐαὶ δὲ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι, ὑποκριταί, ὅτι κατεσθίετε τὰς οἰκίας τῶν χηρῶν, καὶ προφάσει μακρὰ προσευχόμενοι· διὰ τοῦτο λήψεσθε περισσότερον κρίμα.
¡Kꞌax iwe aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik xuqujeꞌ fariseos, ix kawach! Kitzꞌapij ri kaj chikiwach nikꞌaj winaq chik, man kixok ta ix, xuqujeꞌ man kiya ta bꞌe chike ri kakaj koꞌkik.
14 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι, ὑποκριταί, ὅτι κλείετε τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων· ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε, οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε εἰσελθεῖν.
/¡Kꞌax iwe fariseos xuqujeꞌ aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik! Kimaj ri kachoch ri malkaꞌnibꞌ, xuqujeꞌ kijaluj chi kibꞌan chꞌawem cho ri Dios, kibꞌan tuqutaq taq ichꞌawem rech kixkil ri winaq. Rumal kꞌu waꞌ kꞌax na kabꞌan chuqꞌatik tzij pa iwiꞌ./
15 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι, ὑποκριταί, ὅτι περιάγετε τὴν θάλασσαν καὶ τὴν ξηρὰν ποιῆσαι ἕνα προσήλυτον, καὶ ὅταν γένηται, ποιεῖτε αὐτὸν υἱὸν γεέννης διπλότερον ὑμῶν. (Geenna )
¡Kꞌax iwe aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik, xuqujeꞌ ri ix fariseos, ix kawach! Kiqꞌaxaj tinimit xuqujeꞌ cho chuchꞌekik jun tereneꞌl iwe, are kixkwin chuchꞌekik ri tereneꞌl iwe riꞌ, tajin kibꞌan che chi kux kebꞌ mul chiꞌwech ix taqal che keꞌ pa ri tyoꞌnel qꞌaqꞌ. (Geenna )
16 Οὐαὶ ὑμῖν, ὁδηγοὶ τυφλοί, οἱ λέγοντες, Ὃς ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ ναῷ, οὐδέν ἐστιν· ὃς δ᾽ ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ χρυσῷ τοῦ ναοῦ, ὀφείλει.
¡Kꞌax iwe moy taq kꞌamal bꞌe! We kꞌo jun kunaꞌtaj jun jastaq pa ri ubꞌiꞌ ri Templo, maj kel riꞌ che, we kꞌu kunaꞌtaj jun jastaq pa ri ubꞌiꞌ ri qꞌana pwaq ri kꞌo pa ri Templo, kajatꞌitaj kan riꞌ rukꞌ ri utzij.
17 Μωροὶ καὶ τυφλοί· τίς γὰρ μείζων ἐστίν, ὁ χρυσός, ἢ ὁ ναὸς ὁ ἁγιάζων τὸν χρυσόν;
¡Moy taq winaq, maj iwetaꞌmabꞌal! ¿Jachin nim uqꞌij, la are ri qꞌana pwaq, o are ri Templo ri kutyoxirisaj ri qꞌana pwaq?
18 Καί, Ὃς ἐὰν ὀμόσῃ ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ, οὐδέν ἐστιν· ὃς δ᾽ ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ δώρῳ τῷ ἐπάνω αὐτοῦ, ὀφείλει.
Ix xuqujeꞌ kibꞌij: “We kꞌo jun winaq kubꞌij jun jastaq pa ubꞌiꞌ ri tzujbꞌal sipanik, maj kel riꞌ, we kꞌu kꞌo jun kubꞌij jun jastaq pa ubꞌiꞌ ri sipanik ri kuya choch ri tzujbꞌal sipanik, kajatꞌitaj na riꞌ rukꞌ ri utzij.”
19 Μωροὶ καὶ τυφλοί· τί γὰρ μεῖζον, τὸ δῶρον, ἢ τὸ θυσιαστήριον τὸ ἁγιάζον τὸ δῶρον;
¡Ix moy! ¿Jachin nim uqꞌij, ri sipanik o are ri tzujbꞌal sipanik ri katyoxirisan ri sipanik?
20 Ὁ οὖν ὀμόσας ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ ὀμνύει ἐν αὐτῷ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ἐπάνω αὐτοῦ·
Jeriꞌ xapachin ri kubꞌij jun jastaq pa ri ubꞌiꞌ ri tzujbꞌal sipanik, man xaq xwi ta kubꞌij pa ubꞌiꞌ ri tzujbꞌal, xane pa ubꞌiꞌ ronojel ri kꞌo puꞌwiꞌ ri tzujbꞌal sipanik.
21 καὶ ὁ ὀμόσας ἐν τῷ ναῷ ὀμνύει ἐν αὐτῷ καὶ ἐν τῷ κατοικήσαντι αὐτόν·
Ri winaq ri kubꞌij jun jastaq pa ri ubꞌiꞌ ri Templo, man xaq xwi ta kubꞌij pa ri ubꞌiꞌ ri Templo, xane tajin kubꞌij pa ubꞌiꞌ ri Dios, rumal cher are ri Dios kꞌo pa ri Templo.
22 καὶ ὁ ὀμόσας ἐν τῷ οὐρανῷ ὀμνύει ἐν τῷ θρόνῳ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐν τῷ καθημένῳ ἐπάνω αὐτοῦ.
Ri kubꞌij jun jastaq pa ubꞌiꞌ ri kaj, tajin kubꞌij pa ubꞌiꞌ ri utꞌuyulibꞌal ri Dios, xuqujeꞌ pa ri ubꞌiꞌ ri Dios rumal cher Areꞌ tꞌuyul chilaꞌ.
23 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι, ὑποκριταί, ὅτι ἀποδεκατοῦτε τὸ ἡδύοσμον καὶ τὸ ἄνηθον καὶ τὸ κύμινον, καὶ ἀφήκατε τὰ βαρύτερα τοῦ νόμου, τὴν κρίσιν καὶ τὸν ἔλεον καὶ τὴν πίστιν· ταῦτα ἔδει ποιῆσαι, κἀκεῖνα μὴ ἀφιέναι.
¡Kꞌax iwe ix aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik xuqujeꞌ fariseos, ix kawach! Kiya ri ulajujil ri menta, ri anis, xuqujeꞌ ri comino. Itzaqom kꞌu kanoq ri taqanik ri nim uqꞌij jetaq ri sukꞌal, ri bꞌanoj toqꞌobꞌ, ri utzilal. Choqꞌaqꞌ wi ubꞌanik waꞌ we nikꞌaj riꞌ jacha we nikꞌaj chik riꞌ.
24 Ὁδηγοὶ τυφλοί, οἱ διϋλίζοντες τὸν κώνωπα, τὴν δὲ κάμηλον καταπίνοντες.
Moy taq kꞌamal taq bꞌe. Kichaꞌ na ri nitzꞌ us, kibꞌiqꞌ kꞌu bꞌik ri kamey.
25 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι, ὑποκριταί, ὅτι καθαρίζετε τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ἐξ ἁρπαγῆς καὶ ἀδικίας.
¡Kꞌax iwe ix aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik xuqujeꞌ fariseos, ix kawach! Kichꞌajchꞌobꞌej ri rij ri qumubꞌal xuqujeꞌ ri ipalaꞌt, are kꞌu ri upam nojinaq che elaqꞌ xuqujeꞌ etzelal.
26 Φαρισαῖε τυφλέ, καθάρισον πρῶτον τὸ ἐντὸς τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἵνα γένηται καὶ τὸ ἐκτὸς αὐτῶν καθαρόν.
Moy laj fariseo, nabꞌe chachꞌajchꞌobꞌej ri upam ri aqumubꞌal xuqujeꞌ ri apalaꞌt, jeriꞌ kachꞌajchꞌojir riꞌ ri upam xuqujeꞌ ri rij.
27 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι, ὑποκριταί, ὅτι παρομοιάζετε τάφοις κεκονιαμένοις, οἵτινες ἔξωθεν μὲν φαίνονται ὡραῖοι, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ὀστέων νεκρῶν καὶ πάσης ἀκαθαρσίας.
¡Kꞌax iwe ix aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik xuqujeꞌ fariseos, ix kawach! Jer ix kꞌo muqbꞌal taq kaminaqibꞌ, saq iwij. Jeꞌl kakaꞌy ri iwij, ri ipam nojinaq che qꞌayinaq taq kibꞌaqil kaminaqibꞌ.
28 Οὕτω καὶ ὑμεῖς ἔξωθεν μὲν φαίνεσθε τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι, ἔσωθεν δὲ μεστοί ἐστε ὑποκρίσεως καὶ ἀνομίας.
Ix sukꞌ kixkaꞌy chiꞌwij, pa iwanimaꞌ ixnojinaq che kawachil xuqujeꞌ etzelal.
29 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι, ὑποκριταί, ὅτι οἰκοδομεῖτε τοὺς τάφους τῶν προφητῶν, καὶ κοσμεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν δικαίων,
¡Kꞌax iwe ix aꞌjtijabꞌ rech ri taqanik xuqujeꞌ fariseos, ix kawach! Kiyak tzꞌaq naꞌtabꞌal ke ri e qꞌalajisal taq utzij ri Dios, xuqujeꞌ kiwiqiqej ri tzꞌibꞌatal wi ri kibꞌiꞌ ri e sukꞌ taq winaq.
30 καὶ λέγετε, Εἰ ἦμεν ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν, οὐκ ἂν ἦμεν κοινωνοὶ αὐτῶν ἐν τῷ αἵματι τῶν προφητῶν.
Xuqujeꞌ kibꞌij we ta uj kꞌo uj che ri qꞌij ri xekꞌojiꞌ ri e qatat qanan, riꞌ man uj jun ta chikikamisaxik ri e qꞌalajisal taq utzij ri Dios.
31 Ὥστε μαρτυρεῖτε ἑαυτοῖς ὅτι υἱοί ἐστε τῶν φονευσάντων τοὺς προφήτας·
Ix kachiꞌl kꞌut ri winaq riꞌ rumal kibꞌij chi ix kijaꞌl ri winaq ri xekamisan ri e qꞌalajisal taq utzij ri Dios.
32 καὶ ὑμεῖς πληρώσατε τὸ μέτρον τῶν πατέρων ὑμῶν.
¡Xa junmul chitzꞌaqatisaj ri xkibꞌan ri itat inan ojer!
33 Ὄφεις, γεννήματα ἐχιδνῶν, πῶς φύγητε ἀπὸ τῆς κρίσεως τῆς γεέννης; (Geenna )
¡Ix kumatz, ix kalkꞌwaꞌl taq kumatz! ¿Jachin katoꞌw iwiꞌ rech man kixeꞌ taj pa ri qꞌaqꞌ? (Geenna )
34 Διὰ τοῦτο, ἰδού, ἐγὼ ἀποστέλλω πρὸς ὑμᾶς προφήτας καὶ σοφοὺς καὶ γραμματεῖς· καὶ ἐξ αὐτῶν ἀποκτενεῖτε καὶ σταυρώσετε, καὶ ἐξ αὐτῶν μαστιγώσετε ἐν ταῖς συναγωγαῖς ὑμῶν καὶ διώξετε ἀπὸ πόλεως εἰς πόλιν·
Rumal riꞌ keꞌntaq na loq qꞌalajisal taq utzij ri Dios, achyabꞌ ri kꞌo ketaꞌmabꞌal xuqujeꞌ aꞌjtijabꞌ. E kꞌo kiꞌkamisaj na chike e nikꞌaj chik kiꞌrip na, e nikꞌaj chik kerapux na pa taq ri Sinagoga, xuqujeꞌ koꞌqotax na pa taq ri tinimit.
35 ὅπως ἔλθῃ ἐφ᾽ ὑμᾶς πᾶν αἷμα δίκαιον ἐκχυνόμενον ἐπὶ τῆς γῆς, ἀπὸ τοῦ αἵματος Ἄβελ τοῦ δικαίου ἕως τοῦ αἵματος Ζαχαρίου υἱοῦ Βαραχίου, ὃν ἐφονεύσατε μεταξὺ τοῦ ναοῦ καὶ τοῦ θυσιαστηρίου.
Jeriꞌ ix kixux na aꞌjmakibꞌ rumal cher kikamisaxik winaq ri maj kimak, waꞌ xchapleꞌtaj loq rukꞌ ri ukamikal ri Abel, xtoqꞌiꞌ rukꞌ ri ukamikal ri Zacarías ukꞌojol ri Berequías, ri xikamisaj pa ri Templo chuxoꞌl ri Tyoxalaj kꞌolibꞌal xuqujeꞌ ri tzujbꞌal rech ri tzujbꞌal sipanik.
36 Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἥξει πάντα ταῦτα ἐπὶ τὴν γενεὰν ταύτην.
Qas tzij kinbꞌij chiꞌwe chi ix kixtojow na ri kꞌaxal ri xkibꞌan kanoq ri itat inan.
37 Ἱερουσαλήμ, Ἱερουσαλήμ, ἡ ἀποκτένουσα τοὺς προφήτας καὶ λιθοβολοῦσα τοὺς ἀπεσταλμένους πρὸς αὐτήν, ποσάκις ἠθέλησα ἐπισυναγαγεῖν τὰ τέκνα σου, ὃν τρόπον ἐπισυνάγει ὄρνις τὰ νοσσία ἑαυτῆς ὑπὸ τὰς πτέρυγας, καὶ οὐκ ἠθελήσατε.
¡Winaq aꞌj Jerusalén, winaq aꞌj Jerusalén, ix ri kiꞌkamisaj ri e qꞌalajisal taq utzij ri Dios, xuqujeꞌ kibꞌan che abꞌaj ri winaq ri ketaq loq iwukꞌ! Sibꞌalaj kꞌi mul xwaj xeꞌnmulij riꞌ iwalkꞌwaꞌl jetaq kubꞌan jun atiꞌt akꞌ are kuꞌmulij ri ral pa ri uxikꞌ, man xawaj ta kꞌut.
38 Ἰδού, ἀφίεται ὑμῖν ὁ οἶκος ὑμῶν ἔρημος.
Rumal riꞌ maj jun winaq kakanaj na kanoq pa ri iwachoch.
39 Λέγω γὰρ ὑμῖν, οὐ μή με ἴδητε ἀπ᾽ ἄρτι ἕως ἂν εἴπητε, Εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου.
Xuqujeꞌ kinbꞌij chiꞌwe chi man kiwil ta chi na nuwach kꞌa kuriq na ri qꞌij are kibꞌij: Tewchiꞌtal ubꞌiꞌ ri petinaq pa ri ubꞌiꞌ ri Ajawxel.