Πραξεις 8
1 Σαῦλος δὲ ἦν συνευδοκῶν τῇ ἀναιρέσει αὐτοῦ. ἐγένετο δὲ ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ διωγμὸς μέγας ἐπὶ τὴν ἐκκλησίαν τὴν ἐν Ἱεροσολύμοις· πάντες δὲ διεσπάρησαν κατὰ τὰς χώρας τῆς Ἰουδαίας καὶ Σαμαρείας, πλὴν τῶν ἀποστόλων.
Saulus sia mamanaꞌ naa boe, de naꞌaheiꞌ risa Stefanus.
2 συνεκόμισαν δὲ τὸν Στέφανον ἄνδρες εὐλαβεῖς, καὶ ἐποίησαν κοπετὸν μέγαν ἐπ᾽ αὐτῷ.
Leleꞌ naa, hambu atahori hira mana manggate tungga Lamatualain. Stefanus mate ma, ara nggae ei-ei, de reu haꞌi rendi ao sisi na fo raꞌoi. Eniꞌ a faiꞌ naa, atahori raꞌasususaꞌ Lamatuaꞌ Yesus atahori Nara sia Yerusalem, de ara doidꞌoso seli. Basa se rela sea-sarangganggaa risiꞌ propinsi Yudea ma propinsi Samaria. Hela akaꞌ a Yesus dedenu Nara sia Yerusalem.
3 Σαῦλος δὲ ἐλυμαίνετο τὴν ἐκκλησίαν, κατὰ τοὺς οἴκους εἰσπορευόμενος, σύρων τε ἄνδρας καὶ γυναῖκας παρεδίδου εἰς φυλακήν.
Te Saulus sangga dalaꞌ nakandooꞌ a fo tao doidꞌoso Yesus atahori nara. Ana sangga se sudꞌiꞌ a sia bee-bꞌee. Ana masoꞌ kalua tungga-tunggaꞌ a ume fo sangga se. Mae touꞌ do inaꞌ o, ana toꞌu fo tao se bui rala reu.
4 Οἱ μὲν οὖν διασπαρέντες διῆλθον εὐαγγελιζόμενοι τὸν λόγον.
Onaꞌ mae atahori raꞌasususaꞌ Yesus atahori nara, losa ara rela sea-saranggaa, te ara nda raloeꞌ dui Lamatuaꞌ Yesus Dudꞌui Malole Na neu atahori sia bee-bꞌee.
5 Φίλιππος δὲ κατελθὼν εἰς πόλιν τῆς Σαμαρείας ἐκήρυσσεν αὐτοῖς τὸν χριστόν.
Onaꞌ a, Filipus. Ana nisiꞌ kota esa sia nusa Samaria de dui atahori ra nae, Kristus fo Lamatualain dudꞌu eniꞌ a maꞌahulu na, naeni Yesus.
6 προσεῖχον δὲ οἱ ὄχλοι τοῖς λεγομένοις ὑπὸ τοῦ Φιλίππου ὁμοθυμαδόν, ἐν τῷ ἀκούειν αὐτοὺς καὶ βλέπειν τὰ σημεῖα ἃ ἐποίει·
Ana tao manadadꞌiꞌ ra, ma atahori ra raꞌabꞌubꞌue fo rena malolole oꞌola Na.
7 πολλοὶ γὰρ τῶν ἐχόντων πνεύματα ἀκάθαρτα βοῶντα φωνῇ μεγάλῃ ἐξήρχοντο, πολλοὶ δὲ παραλελυμένοι καὶ χωλοὶ ἐθεραπεύθησαν·
Sia naa hambu atahori nitu taoꞌ ra. Nitu ra lao hela atahori ra no randu rahereꞌ. Atahori mamaluꞌuꞌ ro ei dokaꞌ hetar o hai reuꞌ ena boe.
8 ἐγένετο δὲ πολλὴ χαρὰ ἐν τῇ πόλει ἐκείνῃ.
Naa de atahori mana sia kota naa ramahoꞌo seli.
9 ἀνὴρ δέ τις ὀνόματι Σίμων προϋπῆρχεν ἐν τῇ πόλει μαγεύων καὶ ἐξιστάνων τὸ ἔθνος τῆς Σαμαρείας, λέγων εἶναί τινα ἑαυτὸν μέγαν·
Sia naa hambu atahori mahineꞌ sa, naran Simon. Eniꞌ a dooꞌ ena, ana pake nitu mahine na neu atahori Samaria ra. Ana koa-koaꞌ ao na nae, “Au ia, manaseliꞌ!”
10 ᾧ προσεῖχον πάντες ἀπὸ μικροῦ ἕως μεγάλου λέγοντες, Οὗτός ἐστιν ἡ δύναμις τοῦ θεοῦ ἡ καλουμένη μεγάλη.
Basa moko-anak, touꞌ-inaꞌ, sia kota naa, ola-olaꞌ Simon nara na rae, “Wii! Atahori ia, seli ma! Saa fo ana taoꞌ naa, mia Lamatualain koasa Na!” Huu ana nahine pake nitu a mahine na, de atahori ra hii pake e eniꞌ a dooꞌ ena.
11 προσεῖχον δὲ αὐτῷ διὰ τὸ ἱκανῷ χρόνῳ ταῖς μαγείαις ἐξεστακέναι αὐτούς·
12 ὅτε δὲ ἐπίστευσαν τῷ Φιλίππῳ εὐαγγελιζομένῳ περὶ τῆς βασιλείας τοῦ θεοῦ καὶ τοῦ ὀνόματος Ἰησοῦ χριστοῦ, ἐβαπτίζοντο ἄνδρες τε καὶ γυναῖκες.
Te ia naa, ara rena Filipus nanori Lamatualain parenda Na, ma natudꞌu dalaꞌ fo ara dadꞌi Lamatualain atahori Na, nendiꞌ Yesus nara Na. Rena basa ma, naeꞌ ramahere, de masoꞌ dadꞌi Lamatualain bobꞌonggi Na. Mae touꞌ do inaꞌ, ara nau dadꞌi taꞌo naa. Naa de, ara hambu sarani.
13 ὁ δὲ Σίμων καὶ αὐτὸς ἐπίστευσεν, καὶ βαπτισθεὶς ἦν προσκαρτερῶν τῷ Φιλίππῳ, θεωρῶν τε σημεῖα καὶ δυνάμεις μεγάλας γινομένας ἐξίστατο.
Simon o namahere ma nau dadꞌi Yesus atahori Na. De ara sarani e ma ana tungga Filipus sudꞌiꞌ a bee reu. Leleꞌ ana nita manadadꞌiꞌ fo Filipus taoꞌ ra, ana kakaler langgan, oi “We! Ia, seli tebꞌe!”
14 ἀκούσαντες δὲ οἱ ἐν Ἱεροσολύμοις ἀπόστολοι ὅτι δέδεκται ἡ Σαμάρεια τὸν λόγον τοῦ θεοῦ, ἀπέστειλαν πρὸς αὐτοὺς Πέτρον καὶ Ἰωάνην·
Leleꞌ naa, Lamatuaꞌ Yesus dedenu Nara mana sia Yerusalem rena rae atahori sia nusaꞌ Samaria ra ramahere Lamatualain Dedꞌea-oꞌola Na. Basa ma, ara denu Petrus no Yohanis naa reu.
15 οἵτινες καταβάντες προσηύξαντο περὶ αὐτῶν ὅπως λάβωσιν πνεῦμα ἅγιον.
Ruꞌa se losa naa, dei de bubꞌuluꞌ atahori mana sia naa ra, nda feꞌe simbo Lamatualain Dula-dale Meumare Na sa. Ara feꞌe a hambu sarani pake Yesus nara Na. De Petrus no Yohanis ndae lima nara neu se, ma hule-oꞌe, roꞌe fo atahori Samaria ra o simbo Lamatualain Dula-dale Meumare Na. Boe ma, ara simbo neuꞌ ena.
16 οὐδέπω γὰρ ἦν ἐπ᾽ οὐδενὶ αὐτῶν ἐπιπεπτωκός, μόνον δὲ βεβαπτισμένοι ὑπῆρχον εἰς τὸ ὄνομα τοῦ κυρίου Ἰησοῦ.
17 τότε ἐπετίθεσαν τὰς χεῖρας ἐπ᾽ αὐτούς, καὶ ἐλάμβανον πνεῦμα ἅγιον.
18 ἰδὼν δὲ ὁ Σίμων ὅτι διὰ τῆς ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν τῶν ἀποστόλων δίδοται τὸ πνεῦμα [τὸ ἅγιον], προσήνεγκεν αὐτοῖς χρήματα
Simon o nita Petrus no Yohanis ndae lima nara reu atahori ra, ma ara simbo Lamatualain Dula-dale Na. De ana loo doiꞌ neu ruꞌa se, ma noꞌe nae,
19 λέγων, Δότε κἀμοὶ τὴν ἐξουσίαν ταύτην, ἵνα ᾧ ἐὰν ἐπιθῶ τὰς χεῖρας λαμβάνῃ πνεῦμα ἅγιον.
“We! Ama nggare! Fee au koasa naa dei. Fo mete ma au tao lima ngga neu se ata, na ara simbo Lamatualain Dula-dale Meumare Na.”
20 Πέτρος δὲ εἶπεν πρὸς αὐτόν, Τὸ ἀργύριόν σου σὺν σοὶ εἴη εἰς ἀπώλειαν, ὅτι τὴν δωρεὰν τοῦ θεοῦ ἐνόμισας διὰ χρημάτων κτᾶσθαι.
Te Petrus bua e nae, “Mate mopo nggo mo doi ma! Mbei ma ho mae bisa hasa Lamatualain Dula-dale Na no doiꞌ, do? Hokoꞌ! Atahori nda bisa hasa Lamatulain Dula-dale Na sa.
21 οὐκ ἔστιν σοι μερὶς οὐδὲ κλῆρος ἐν τῷ λόγῳ τούτῳ· ἡ γὰρ καρδία σου οὐκ ἔστιν εὐθεῖα ἔναντι τοῦ θεοῦ.
Ho nda ma hak saa-saa saꞌ boe neu Lamatualain Dula-dale Na, te rala ma nda ndos sa. Ho sanggaꞌ a dala hahambuꞌ soaꞌ neu aom.
22 μετανόησον οὖν ἀπὸ τῆς κακίας σου ταύτης, καὶ δεήθητι τοῦ κυρίου, εἰ ἄρα ἀφεθήσεταί σοι ἡ ἐπίνοια τῆς καρδίας σου.
Doaꞌ tao salaꞌ leo. Malole lenaꞌ hule-oꞌe neu Lamatualain, fo onaꞌ bee naa, Ana fee ambon neu dudꞌuꞌa deꞌulaka ma.
23 εἰς γὰρ χολὴν πικρίας καὶ σύνδεσμον ἀδικίας ὁρῶ σε ὄντα.
Au bubꞌuluꞌ ho nda nau atahori feaꞌ lenaꞌ nggo sa, ma deꞌulakaꞌ naeꞌ paꞌa nggo!”
24 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Σίμων εἶπεν, Δεήθητε ὑμεῖς ὑπὲρ ἐμοῦ πρὸς τὸν κύριον, ὅπως μηδὲν ἐπέλθῃ ἐπ᾽ ἐμὲ ὧν εἰρήκατε.
Petrus ola basa naa boe ma, Simon noꞌe ruꞌa se nae, “Ama nggare! Mete ma taꞌo naa, tulun hule-oꞌe fee au, fo dedꞌea deꞌulakaꞌ naa, afiꞌ dai au.”
25 Οἱ μὲν οὖν διαμαρτυράμενοι καὶ λαλήσαντες τὸν λόγον τοῦ κυρίου ὑπέστρεφον εἰς Ἱεροσόλυμα, πολλάς τε κώμας τῶν Σαμαριτῶν εὐηγγελίζοντο·
Basa naa ma, Petrus no Yohanis dui Lamatuaꞌ Yesus Dudꞌui Malole Na ma rafadꞌe Lamatualain Dedꞌea-oꞌola Na sia kota naa. Boe ma ara baliꞌ Yerusalem reu. Tungga-tungga dalaꞌ, ara tuli kambo-kamboꞌ sia propinsi Samaria, fo dui Lamatuaꞌ Yesus Dudꞌui Malole Na neu basa atahori sia naa.
26 ἄγγελος δὲ κυρίου ἐλάλησεν πρὸς Φίλιππον λέγων, Ἀνάστηθι καὶ πορεύου κατὰ μεσημβρίαν ἐπὶ τὴν ὁδὸν τὴν καταβαίνουσαν ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ εἰς Γάζαν· αὕτη ἐστὶν ἔρημος.
Basa ma, Lamatualain ate Na esa mia sorga denu Filipus nae, “Ana ngge! Lao muu tungga dalaꞌ mana ona neu. Tungga dala mbaraaꞌ naa mana mia Yerusalem nisiꞌ kota Gasa.”
27 καὶ ἀναστὰς ἐπορεύθη· καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ Αἰθίοψ εὐνοῦχος δυνάστης Κανδάκης βασιλίσσης Αἰθιόπων, ὃς ἦν ἐπὶ πάσης τῆς γάζης αὐτῆς, [ὃς] ἐληλύθει προσκυνήσων εἰς Ἱερουσαλήμ,
Filipus rena parendaꞌ naa boe ma, ana lao neuꞌ ena. Losa dalaꞌ naa ma, nita atahori sa. Eni, atahori monaeꞌ sa mia nusa Etiopia. Ana mana tao mataꞌ neu ratu Kandake hata-heto nara. Ana feꞌe hule-oꞌe basa mia Yerusalem, de ana baliꞌ no kareta. Filipus nita e endoꞌ baca sia kareta ata. Ana baca Lamatulain mana ola-ola Na baꞌi Yesaya susura na.
28 ἦν τε ὑποστρέφων καὶ καθήμενος ἐπὶ τοῦ ἅρματος αὐτοῦ, [καὶ] ἀνεγίνωσκεν τὸν προφήτην Ἡσαΐαν.
29 εἶπεν δὲ τὸ πνεῦμα τῷ Φιλίππῳ, Πρόσελθε καὶ κολλήθητι τῷ ἅρματι τούτῳ.
Lamatualain Dula-dale Na denu Filipus neu deka kareta fo nandaa no atahori naa.
30 προσδραμὼν δὲ ὁ Φίλιππος ἤκουσεν αὐτοῦ ἀναγινώσκοντος Ἡσαΐαν τὸν προφήτην, καὶ εἶπεν, Ἆρά γε γινώσκεις ἃ ἀναγινώσκεις;
Ana deka boe ma, rena atahori naa baca mia baꞌi Yesaya susura na. Natane nae, “Amaꞌ! Muhine saa fo bacaꞌ naa, do, hokoꞌ?”
31 ὁ δὲ εἶπεν, Πῶς γὰρ ἂν δυναίμην, ἐὰν μή τις ὁδηγήσει με; Παρεκάλεσέν τε τὸν Φίλιππον ἀναβάντα καθίσαι σὺν αὐτῷ.
Nataa nae, “Hokoꞌ. Musi atahori rafadꞌe au, dei fo uhine. Uma endoꞌ mo au sia ia.”
32 ἡ δὲ περιοχὴ τῆς γραφῆς ἣν ἀνεγίνωσκεν ἦν αὕτη, Ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἤχθη, καὶ ὡς ἀμνὸς ἐναντίον τοῦ κείροντος αὐτὸν ἄφωνος, οὕτως οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα αὐτοῦ.
Susura fo ana bacaꞌ naa, lii na taꞌo ia: “Ara lea E, onaꞌ lea bibꞌi lombo, fo rae hala. Ana dadꞌi onaꞌ bibꞌi lombo anaꞌ fo atahori nggute fulu na, te nda naꞌamee sa. Ana nda nahara sa, ma nda nataa saa saꞌ boe.
33 ἐν τῇ ταπεινώσει ἡ κρίσις αὐτοῦ ἤρθη, τὴν γενεὰν αὐτοῦ τίς διηγήσεται; ὅτι αἴρεται ἀπὸ τῆς γῆς ἡ ζωὴ αὐτοῦ·
Ara raꞌamuti E; Ma raꞌetuꞌ sala dedꞌea Na. Ara tao risa E, te nda no sala Na saa saꞌ boe. Naa de, hai nda bisa olaꞌ mbei sa boe soꞌal tititi-nonosi Nara.”
34 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ εὐνοῦχος τῷ Φιλίππῳ εἶπεν, Δέομαί σου, περὶ τίνος ὁ προφήτης λέγει τοῦτο; περὶ ἑαυτοῦ, ἢ περὶ ἑτέρου τινός;
Atahori monaen naa baca basa ma, natane Filipus nae, “Taꞌo bee? Baꞌi Yesaya olaꞌ naa neu ao na, do, olaꞌ neu atahori feaꞌ?”
35 ἀνοίξας δὲ ὁ Φίλιππος τὸ στόμα αὐτοῦ, καὶ ἀρξάμενος ἀπὸ τῆς γραφῆς ταύτης εὐηγγελίσατο αὐτῷ τὸν Ἰησοῦν.
Basa de, Filipus nanori e, Lamatuaꞌ Yesus Dudꞌui Malole Na. Ana dui mia Yesaya susuran naa, ma mia susura feaꞌ ra boe, fo natudꞌu dalaꞌ tungga Yesus.
36 ὡς δὲ ἐπορεύοντο κατὰ τὴν ὁδόν, ἦλθον ἐπί τι ὕδωρ, καί φησιν ὁ εὐνοῦχος, Ἰδοὺ ὕδωρ· τί κωλύει με βαπτισθῆναι;
Ara feꞌe lao-laoꞌ ma, atahori naa nita oe sia loe sa. De ana olaꞌ tute Filipus oꞌola na, ma noꞌe nae, “Amaꞌ. Mete dei! Oe sia naa. Mete ma nau, na, onda teu fo sarani au sia ia leon.”
[Basa ma Filipus nataa nae, “Mete ma amaꞌ mumuhere tebꞌe-tebꞌe Lamatuaꞌ Yesus, naa nda saa saꞌ boe. Ata onda fo au sarani amaꞌ.” Ana naꞌaheiꞌ nae, “Au umuhere tebꞌe-tebꞌeꞌ Yesus, fo Lamatualain dudꞌu mia dalahulu na neu. Eni, Lamatualain Ana Na.”]
38 καὶ ἐκέλευσεν στῆναι τὸ ἅρμα, καὶ κατέβησαν ἀμφότεροι εἰς τὸ ὕδωρ, ὅ τε Φίλιππος καὶ ὁ εὐνοῦχος, καὶ ἐβάπτισεν αὐτόν.
Boe ma, amaꞌ naa denu kareta na nambariiꞌ. Ara onda de oeꞌ rala reu. Ma Filipus sarani e.
39 ὅτε δὲ ἀνέβησαν ἐκ τοῦ ὕδατος, πνεῦμα κυρίου ἥρπασεν τὸν Φίλιππον, καὶ οὐκ εἶδεν αὐτὸν οὐκέτι ὁ εὐνοῦχος· ἐπορεύετο γὰρ τὴν ὁδὸν αὐτοῦ χαίρων.
Ruaꞌ se dea reu mia oe a ma, Lamatualain Dula-dale Meumare Na nendi Filipus nisiꞌ mamana feaꞌ. Atahori monaen naa nda nita e sa ena. Dadꞌi ana lao nakandoo, no rala na namahoꞌo seli.
40 Φίλιππος δὲ εὑρέθη εἰς Ἄζωτον, καὶ διερχόμενος εὐηγγελίζετο τὰς πόλεις πάσας, ἕως τοῦ ἐλθεῖν αὐτὸν εἰς Καισάρειαν.
Te aiboiꞌ ma Filipus losa kamboꞌ esa, naran Asotus. Mia naa, ana laoꞌ nakandoo fo nafadꞌe Yesus Dudꞌui Malole Na neu atahori. Ana lao tuli basa kamboꞌ losa kota Kaisarea.
