Πραξεις 27
1 Ὡς δὲ ἐκρίθη τοῦ ἀποπλεῖν ἡμᾶς εἰς τὴν Ἰταλίαν, παρεδίδουν τόν τε Παῦλον καί τινας ἑτέρους δεσμώτας ἑκατοντάρχῃ ὀνόματι Ἰουλίῳ σπείρης Σεβαστῆς.
Bwiko ciyaka ko ki nyiki yang italiya ciin neken kange nubo kangembo furcina kang nii dur nub kwenebo ci co ti yuliya wo mor mwan Agustus ke.
2 ἐπιβάντες δὲ πλοίῳ Ἀδραμυττηνῷ μέλλοντι πλεῖν εἰς τοὺς κατὰ τὴν Ἀσίαν τόπους, ἀνήχθημεν, ὄντος σὺν ἡμῖν Ἀριστάρχου Μακεδόνος Θεσσαλονικέως.
Nyin doken nabire mwenge mor Adramatiya, wo ywel bwiti na cii ya bidom kange cunga wima ko Anciya. La nyi yaken mor wima Aristakus wo Tasalonika mor Makidoniya cin yaken kange nyo.
3 τῇ τε ἑτέρᾳ κατήχθημεν εἰς Σιδῶνα, φιλανθρώπως τε ὁ Ἰούλιος τῷ Παύλῳ χρησάμενος ἐπέτρεψεν πρὸς τοὺς φίλους πορευθέντι ἐπιμελείας τυχεῖν.
Cel fini ceri nyi yiram cinanlor sidom, fiye wo Yuliyas nung Bulus nin neer lumare la cin dobco naci ya farub cebo nen di naci yo toka ceko.
4 κἀκεῖθεν ἀναχθέντες ὑπεπλεύσαμεν τὴν Κύπρον διὰ τὸ τοὺς ἀνέμους εἶναι ἐναντίους,
Nyi kweni wiri nyin doken mor Wima ri nyon yaken kong mwenge kubruce, wori yuwa ko ne nyo dotange ti.
5 τό τε πέλαγος τὸ κατὰ τὴν Κιλικίαν καὶ Παμφυλίαν διαπλεύσαντες, κατήλθαμεν εἰς Μύῤῥα τῆς Λυκίας.
Ki kwama nyi yabken wima nyi yabken dinge kilikiya kange Bamfiliya nyim la mira, cinan loro Liciya.
6 κἀκεῖ εὑρὼν ὁ ἑκατοντάρχης πλοῖον Ἀλεξανδρῖνον πλέον εἰς τὴν Ἰταλίαν, ἐνεβίβασεν ἡμᾶς εἰς αὐτό.
Wii niii nabire nob kwenebo fiya nabire mwenge wo bou Takendariya ri, a yaken ti Italiya cin more ce.
7 ἐν ἱκαναῖς δὲ ἡμέραις βραδυπλοοῦντες καὶ μόλις γενόμενοι κατὰ τὴν Κνίδον, μὴ προσεῶντος ἡμᾶς τοῦ ἀνέμου, ὑπεπλεύσαμεν τὴν Κρήτην κατὰ Σαλμώνην,
Kambo nyi yakenti kumeni kila nyi yaken biluma, la ki cuile gwam ri nyin lam ki dotange bidom kange cinindu ri la yuwa ko dob nyo bo tak nanyi bwangten cunga ko cou, nyin yaken cunga ko ci kicimkice bidom kange karita bidom kange Salmani.
8 μόλις τε παραλεγόμενοι αὐτὴν ἤλθομεν εἰς τόπον τινὰ καλούμενον Καλοὺς Λιμένας, ᾧ ἐγγὺς ἦν πόλις Λασέα.
Nyi yaken cunga konge ki dotange, nyimde nyi bow fiye kange cou ti ki fiye turangka ko ken, wo bidom kange la ciya.
9 ἱκανοῦ δὲ χρόνου διαγενομένου, καὶ ὄντος ἤδη ἐπισφαλοῦς τοῦ πλοὸς διὰ τὸ καὶ τὴν νηστείαν ἤδη παρεληλυθέναι, παρῄνει ὁ Παῦλος
na weu nyin tu kumeni kila, la kwama ngag ngake Yuahadwa cum, la naweu yambo yilam ki tai la Bulus werang ci
10 λέγων αὐτοῖς, Ἄνδρες, θεωρῶ ὅτι μετὰ ὕβρεως καὶ πολλῆς ζημίας οὐ μόνον τοῦ φορτίου καὶ τοῦ πλοίου ἀλλὰ καὶ τῶν ψυχῶν ἡμῶν μέλλειν ἔσεσθαι τὸν πλοῦν.
Ciki, Nubo matori yambo wo bi ter tiyeu atin yilam ki nuwa ka twirak kange le-ka dikerek duce, kebo kawo kwilendo ceu kange nabire mwenge, dila kange dume beuken.
11 ὁ δὲ ἑκατοντάρχης τῷ κυβερνήτῃ καὶ τῷ ναυκλήρῳ μᾶλλον ἐπείθετο ἢ τοῖς ὑπὸ Παύλου λεγομένοις.
La nii na bire nub kwenebo cuwa tu ka diiir teluwe kange nuu nabire mwengeko nin la cuwa bo ker Bulus cero nin.
12 ἀνευθέτου δὲ τοῦ λιμένος ὑπάρχοντος πρὸς παραχειμασίαν, οἱ πλείονες ἔθεντο βουλὴν ἀναχθῆναι ἐκεῖθεν, εἴ πως δύναιντο καταντήσαντες εἰς Φοίνικα παραχειμάσαι, λιμένα τῆς Κρήτης βλέποντα κατὰ λίβα καὶ κατὰ χῶρον.
Wori fiye tuka kwilenek na bire mwenge ko bwei yim wiki cukakiya ri nob kwobka nabire mwengeko duce tok ki ciya dubom fiye cou la tano cwika fiyaka ri bi lam cinar lo finikiya, nabi yim (wa kiyauwi). La finikiya co fiye tii mwe nabire mwnege mor karita, wo to kwasalmen ti kange mar to me tiye.
13 ὑποπνεύσαντος δὲ νότου δόξαντες τῆς προθέσεως κεκρατηκέναι, ἄραντες ἆσσον παρελέγοντο τὴν Κρήτην.
Kambo yuwa bange ko ter cu kako kibi luma ri, nubo kwob nabire mwenge ko tiyeu kwabi neer cer ki ciin fiyam dikero cii cwi tiyeu. Dila ciin cukum duka nabirek mwnegeko la ciin bwangten cunga ko karita bidom kange kong mwenge ko
14 μετ᾽ οὐ πολὺ δὲ ἔβαλεν κατ᾽ αὐτῆς ἄνεμος τυφωνικὸς ὁ καλούμενος Εὐρακύλων.
La fiyaco bi duwar di yuwako kwani nyeu wo cii cuwa tiki yuro kilidom yoten buk nyo ti diyelenen.
15 συναρπασθέντος δὲ τοῦ πλοίου, καὶ μὴ δυναμένου ἀντοφθαλμεῖν τῷ ἀνέμῳ, ἐπιδόντες ἐφερόμεθα.
kambo nabire mwengeu fweki cukako fiye ki yuwa wori yuwa ko lambi kwan ceredi, nyin bwang ten nur yuwau.
16 νησίον δέ τι ὑποδραμόντες καλούμενον Καῦδα, ἰσχύσαμεν μόλις περικρατεῖς γενέσθαι τῆς σκάφης,
La nyin bwnagten fiye nyi fiyam cerka ko diyele bi duware coti ki kauda, la ki dotange nyi bwam nabire bi duware bwi durko nen.
17 ἣν ἄραντες βοηθείαις ἐχρῶντο, ὑποζωννύντες τὸ πλοῖον· φοβούμενοί τε μὴ εἰς τὴν σύρτιν ἐκπέσωσιν, χαλάσαντες τὸ σκεῦος, οὕτως ἐφέροντο.
Kambo cii kongum nabire mwenge bi duware dii yeri, ciin ma nangen ki duka ceko ri ciin bwam bwi nabireko durko cuko. Taito tamci ki cukum dikero a tam nabire ti dor mwengere dila nyin bwang tenti.
18 σφοδρῶς δὲ χειμαζομένων ἡμῶν τῇ ἑξῆς ἐκβολὴν ἐποιοῦντο·
Nyin nuwa dotange ducce ki yuwa mwengek wo ki celfiniceri ciin ter cutangka kwileneko wo mor nabire mwengenen wii.
19 καὶ τῇ τρίτῃ αὐτόχειρες τὴν σκευὴν τοῦ πλοίου ἔῤῥιψαν·
Ki kume taar ri nob nangenebo mor nabire mwengeu cutang kwilendo mor mnabire wi ki kang cek.
20 μήτε δὲ ἡλίου μήτε ἄστρων ἐπιφαινόντων ἐπὶ πλείονας ἡμέρας, χειμῶνός τε οὐκ ὀλίγου ἐπικειμένου, λοιπὸν περιῃρεῖτο ἐλπὶς πᾶσα τοῦ σῶζεσθαι ἡμᾶς.
kambo nyi to bo filang kakukek kaka bitiren kume taare ri, yoka nereko ki nyan fiya ceer kau cerum nyinen.
21 πολλῆς τε ἀσιτίας ὑπαρχούσης, τότε σταθεὶς ὁ Παῦλος ἐν μέσῳ αὐτῶν εἶπεν, Ἔδει μέν, ὦ ἄνδρες, πειθαρχήσαντάς μοι μὴ ἀνάγεσθαι ἀπὸ τῆς Κρήτης, κερδῆσαί τε τὴν ὕβριν ταύτην καὶ τὴν ζημίαν.
kambo cii ya yambo kwitan cari mani yeri, Bulus kweni tiber nob nangeneb nabire mwengeko ri ciki, “nubo, nakin kom cuwa tu kermiro nen, bi kwenu bo karitari no biki fiyabo twirako buro kange leka kwileko.
22 καὶ τὰ νῦν παραινῶ ὑμᾶς εὐθυμεῖν· ἀποβολὴ γὰρ ψυχῆς οὐδεμία ἔσται ἐξ ὑμῶν πλὴν τοῦ πλοίου.
Na weu miyi komnti ko yilam ki birom nerem wori nii mania bwiyati more kume dila ka nabire mwenge bi lem tiye.
23 παρέστη γάρ μοι ταύτῃ τῇ νυκτὶ τοῦ θεοῦ οὗ εἰμι ᾧ καὶ λατρεύω ἄγγελος,
wori wo min naceu, wo mi wabti takeu bwe tomange ceu tii cunga miik.
24 λέγων, Μὴ φοβοῦ, Παῦλε, Καίσαρί σε δεῖ παραστῆναι, καὶ ἰδοὺ κεχάρισταί σοι ὁ θεὸς πάντας τοὺς πλέοντας μετὰ σοῦ.
La ciki cware tai, Bulus tam nyo mwanti kabum kaisar re. la to, kwama mor jire duwece neken gwam nubo wo yaken wari kange mweu.
25 διὸ εὐθυμεῖτε ἄνδρες· πιστεύω γὰρ τῷ θεῷ ὅτι οὕτως ἔσται καθ᾽ ὃν τρόπον λελάληταί μοι.
La nyori ko yilam k bikwan neeret nubo, wori min ne bilenke kwama nen atin yilam nawo ci yiyereu.
26 εἰς νῆσον δέ τινα δεῖ ἡμᾶς ἐκπεσεῖν.
La batin cwa bi kangtangi kange Island.
27 Ὡς δὲ τεσσαρεσκαιδεκάτη νὺξ ἐγένετο, διαφερομένων ἡμῶν ἐν τῷ Ἀδρίᾳ, κατὰ μέσον τῆς νυκτὸς ὑπενόουν οἱ ναῦται προσάγειν τινὰ αὐτοῖς χώραν·
Kambo kume kwobcilombo naareu dimeri, la cii tung nyo fou kange firen mor wima ko adriyate, ki ciin kume ri nubo fu nabire mwenge tiyeu kwabi ki ciin dadum kange bitine Kange.
28 καὶ βολίσαντες εὗρον ὀργυιὰς εἴκοσι, βραχὺ δὲ διαστήσαντες καὶ πάλιν βολίσαντες, εὗρον ὀργυιὰς δεκαπέντε·
Kambo cii cuwa ri, cii fiya nako kwini yob kambo kakten biduwar di ci cuwa ten di nako kwob cilumbo nung.
29 φοβούμενοί τε μήπου κατὰ τραχεῖς τόπους ἐκπέσωμεν, ἐκ πρύμνης ῥίψαντες ἀγκύρας τέσσαρας εὔχοντο ἡμέραν γενέσθαι.
Cin tum tai ki kangeri ciyan kwiti teer, la ciin curken duka ko ciin komti cikeu naar cwile nabire mwenge nen, cin kwob dilo fini a celum wulom.
30 τῶν δὲ ναυτῶν ζητούντων φυγεῖν ἐκ τοῦ πλοίου, καὶ χαλασάντων τὴν σκάφην εἰς τὴν θάλασσαν προφάσει ὡς ἐκ πρώρας ἀγκύρας μελλόντων ἐκτείνειν,
Nob nangeneb nabire mwengebo do nure ciya dubom nabire tiye ri ciin merken nabire mwengeu biduwareu mor wima. ciin mani namwi ci yan merangken duka ko kangembo wo mor nabire mwenge kabum nabire ko nen.
31 εἶπεν ὁ Παῦλος τῷ ἑκατοντάρχῃ καὶ τοῖς στρατιώταις, Ἐὰν μὴ οὗτοι μείνωσιν ἐν τῷ πλοίῳ, ὑμεῖς σωθῆναι οὐ δύνασθε.
Dila Bulus yi nii dur nob kwenebo kange tangum cembo “No nubo buro mani a tim ti mor nabire, msni ciys fiya cerka ti.”
32 τότε ἀπέκοψαν οἱ στρατιῶται τὰ σχοινία τῆς σκάφης, καὶ εἴασαν αὐτὴν ἐκπεσεῖν.
Dila nob kwenebo mwatum dukako cinn dubti yuram.
33 ἄχρι δὲ οὗ ἡμέρα ἤμελλεν γίνεσθαι, παρεκάλει ὁ Παῦλος ἅπαντας μεταλαβεῖν τροφῆς λέγων, Τεσσαρεσκαιδεκάτην σήμερον ἡμέραν προσδοκῶντες ἄσιτοι διατελεῖτε, μηθὲν προσλαβόμενοι.
Kambo fini ter celkakeri Bulus kenci gwam cia can carito. ciki Diye wo co diye kwobcillumbo naareu wo kom mor curka, la kom cabo cari.
34 διὸ παρακαλῶ ὑμᾶς μεταλαβεῖν τροφῆς· τοῦτο γὰρ πρὸς τῆς ὑμετέρας σωτηρίας ὑπάρχει· οὐδενὸς γὰρ ὑμῶν θρὶξ ἀπὸ τῆς κεφαλῆς ἀπολεῖται.
La mi kinong komti, kom cam carito wori cerka kume ko lam, kange kume mani wiin wo a le yere dore cetiye”.
35 εἴπας δὲ ταῦτα καὶ λαβὼν ἄρτον εὐχαρίστησεν τῷ θεῷ ἐνώπιον πάντων, καὶ κλάσας ἤρξατο ἐσθίειν.
Bwiko ci tok kero wari ciin tu carito la ciin bu kwama nen kang, ciin duwa carito cin yo cakako.
36 εὔθυμοι δὲ γενόμενοι πάντες καὶ αὐτοὶ προσελάβοντο τροφῆς·
Dila gwam ce ciin fiya bikwan neret ri ciin tu carito ken.
37 ἤμεθα δὲ αἱ πᾶσαι ψυχαὶ ἐν τῷ πλοίῳ διακόσιαι ἑβδομήκοντα ἕξ.
Nubo kwini kwob yob turdo kwini niber cilumbo nuukkun ki dume tini nabire mwenge nen.
38 κορεσθέντες δὲ τροφῆς ἐκούφιζον τὸ πλοῖον, ἐκβαλλόμενοι τὸν σῖτον εἰς τὴν θάλασσαν.
Kambo cica ci bwameri, cin filam ten ki nabire mwengeu,
39 ὅτε δὲ ἡμέρα ἐγένετο, τὴν γῆν οὐκ ἐπεγίνωσκον, κόλπον δέ τινα κατενόουν ἔχοντα αἰγιαλόν, εἰς ὃν ἐβουλεύοντο, εἰ δύναιντο, ἐξῶσαι τὸ πλοῖον.
Kambo fini celumeri ci nyombo bitineu dila ciin to kum ki konge la ciin tokkangi bwiti no ci yan yila ki nabire mwengeu wiri.
40 καὶ τὰς ἀγκύρας περιελόντες εἴων εἰς τὴν θάλασσαν, ἅμα ἀνέντες τὰς ζευκτηρίας τῶν πηδαλίων, καὶ ἐπάραντες τὸν ἀρτέμωνα τῇ πνεούσῃ κατεῖχον εἰς τὸν αἰγιαλόν.
La ciin mwatum duka ceko ri ciin dobti mor wima. ki kwama co wiin ciin kwim dukako, yila nabire tiyeu. Dila nabire mwengeu kwiti dor yabum cerum cereu. kambum cembo ywiken wi, la mor kwita kako mani la bi kwan mwelka mani.
41 περιπεσόντες δὲ εἰς τόπον διθάλασσον ἐπέκειλαν τὴν ναῦν· καὶ ἡ μὲν πρῶρα ἐρείσασα ἔμεινεν ἀσάλευτος, ἡ δὲ πρύμνα ἐλύετο ὑπὸ τῆς βίας [τῶν κυμάτων].
cin bou fiye wo cajiyo yob mwerkangummeu, la na bire mwenge doken mor yabume. Tangum nabire mwengeu ywiken wi la mani yayamti, La cunga ko ki kyarangi ki mwembo mwelangtieu.
42 τῶν δὲ στρατιωτῶν βουλὴ ἐγένετο ἵνα τοὺς δεσμώτας ἀποκτείνωσιν, μή τις ἐκκολυμβήσας διαφύγῃ.
La nob kwenebo ci naci twallum nob furcinabo kari kange kwa mwembo cwalem.
43 ὁ δὲ ἑκατοντάρχης βουλόμενος διασῶσαι τὸν Παῦλον, ἐκώλυσεν αὐτοὺς τοῦ βουλήματος, ἐκέλευσέν τε τοὺς δυναμένους κολυμβᾶν ἀποῤῥίψαντας πρώτους ἐπὶ τὴν γῆν ἐξιέναι,
dila nii dur cero cwi naci cer ki Bulus la cin tim ki dikero cii cui makau, nubo nyumom kwaka mwengek la cin mwabken mor mwenge cin yabken konge.
44 καὶ τοὺς λοιποὺς οὓς μὲν ἐπὶ σανίσιν, οὓς δὲ ἐπί τινων τῶν ἀπὸ τοῦ πλοίου. καὶ οὕτως ἐγένετο πάντας διασωθῆναι ἐπὶ τὴν γῆν.
Dila tangnum bayilobo na bwangten kange dor bwatiyer kangembo dor nabire nen. Ki nurewo, la gwam nye nyin beken kwamer bitine.
